پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
گزارش دی‌ماه شاپرک منتشر شد / بیشترین سهم از مجموع تراکنش‌های دی‌ماه با ۸۹/۵۱ درصد متعلق به کارت‌خوان فروشگاهی است
گزارش اقتصادی دی‌ماه شاپرک (شماره ۶۷) منتشر شد. طبق این گزارش در دی‌ماه بالغ‌بر ۲۷۹۸ میلیون تراکنش با ارزش ۴۵۶۲ هزار میلیارد ریال در شبکه الکترونیک پرداخت کارت پردازش شده که نسبت به آذرماه رشد ۳/۹۶ درصدی در تعداد و ۸/۸۷ درصدی در ارزش ریالی داشته است. جدول زیر آمار تعداد و ارزش تراکنش‌های شاپرک در دی‌ماه ۱۳۹۹ و درصد تغییرات آن نسبت به ماه گذشته آورده شده است.
همچنین طبق جدول زیر، تراکنش‌های دی ۱۳۹۹ نسبت به ماه مشابه سال ۱۳۹۸ ازنظر تعدادی ۲۶/۶۹ درصد و ازنظر ریالی ۶۲/۱۵ درصد رشد داشته است.
عملکرد شبکه شاپرک در توزیع ابزار پذیرش
بر اساس جدول زیر تعداد ابزارهای شاپرکی درمجموع نسبت به آذرماه رشد ۱/۳۶ درصدی را تجربه کرده‌اند که به نظر می‌رسد سبب این تغییر، افزایش ۱/۱۵ درصدی تعداد ابزار کارت‌خوان فروشگاهی است. ابزارهای پذیرش اینترنتی در دی ۱۳۹۹ نسبت به آذرماه رشد ۳/۸۸ درصدی را تجربه کرده‌اند و تعداد ابزار پذیرش موبایلی نیز در مدت مشابه با افزایش ۰/۱۹ درصدی همراه بوده است.
طبق این گزارش، بیشترین سهم بازار تراکنش‌های شاپرکی در اختیار ابزار کارت‌خوان فروشگاهی است. کارت‌خوان فروشگاهی با سهم ۸۹/۵۱ درصدی، بیشترین تعداد تراکنش را در بین سایر ابزارهای پذیرش داشته است.
همچنین بر اساس جدول زیر، متوسط تراکنش هر ابزار پذیرش شاپرکی در دی‌ماه ۱۳۹۹، ۲۲۳ تراکنش است که این تعداد نسبت به مقدار مشابه در ماه گذشته افزایش ۵/۵۸ واحدی را تجربه کرده است. بیشترین افزایش متوسط تعداد تراکنش مربوط به کارت‌خوان فروشگاهی است. در دی‌ماه متوسط تعداد تراکنش‌های اینترنتی با افزایش ۳/۳۴ درصدی از ۱۱۹ تراکنش در آذرماه ۱۳۹۸ به ۱۲۳ تراکنش رسیده است. متوسط تعداد تراکنش هر ابزار پذیرش موبایلی ۷۵ تراکنش است که این مقدار نیز نسبت به ماه گذشته با کاهش ۱/۴۰ واحدی همراه بوده است.
دامنه مبلغی تراکنش‌های ابزارهای پذیرش شبکه
در دی‌ماه ۱۳۹۹، تعداد تراکنش‌های با مبلغ زیر ۵۰ هزار ریال در ابزار کارت‌خوان فروشگاهی برابر با ۴۱۴۲۳۴۵۵۴ عدد تراکنش بوده است. همچنین تعداد تراکنش‌های با مبلغ بین ۵۰۰۰۱ ریال و ۲۵۰ هزار ریال برابر با ۹۱۰۱۲۴۷۱۴ عدد تراکنش بوده و کل تعداد تراکنش‌های با مبلغ بالای ۲۵۰۰۰۱ ریال برابر با ۱۰۴۴۹۹۷۷۸۴ عدد تراکنش است. با توجه به نمودار دامنه مبلغی ابزار کارت‌خوان فروشگاهی می‌توان بیان کرد که نزدیک به ۹۰ درصد تراکنش‌های ابزار پذیرش کارت‌خوان فروشگاهی دارای مبلغ کمتر از ۵ میلیون ریال است.
سهم تراکنش‌های موفق از کل تراکنش‌ها
طبق جدول زیر که اطلاعات مربوط به تعداد تراکنش‌های موفق و ناموفق کل شبکه شاپرک را نشان می‌دهد که این بررسی حکایت از سهم ۹۲/۲۸ درصدی تراکنش‌های موفق و ۷/۷۲ درصدی خطاهای رخ‌داده در دی ۱۳۹۹ دارد.
خطاهای تراکنش‌ها انواع مختلفی دارند که اطلاعات مربوط به آمار تعدادی هر یک از انواع خطا در دی ۱۳۹۹ و ماه گذشته در جدول زیر ارائه شده است. درواقع اطلاعات این جدول تغییرات مربوط به هر یک از انواع تراکنش‌های موفق و ناموفق را نشان می‌دهد.
همچنین طبق گزارش دی‌ماه شاپرک، بروز خطای کاربری عمده‌ترین دلیل بروز خطاها بوده و ۸۹/۸۱ درصد از کل تراکنش‌های خطا را شامل می‌شود. این نوع خطا به عملکرد شبکه پرداخت الکترونیک ارتباطی نداشته و ناشی از عملکرد دارنده کارت (مانند کمبود موجودی یا فراموشی رمز) است.
عملکرد کلی شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت
طبق گزارش ۶۷ شاپرک، به ترتیب شرکت‌های به‌پرداخت ملت، پرداخت الکترونیک سامان، تجارت الکترونیک پارسیان و آسان پرداخت پرشین بیشترین سهم بازار را ازنظر تعداد تراکنش‌ها در دی ۹۹ داشتند.
همچنین بر اساس این گزارش، به ترتیب شرکت‌های به‌پرداخت ملت، پرداخت الکترونیک سامان، تجارت الکترونیک پارسیان و کارت اعتباری ایران کیش بیشترین سهم بازار را ازنظر مبلغ تراکنش‌ها در دی ۹۹ داشتند.
همان‌طور که در دو شکل بالا مشاهده کردید، شرکت به‌پرداخت ملت با سهم ۲۰/۴۳ درصدی از تعداد تراکنش‌ها و سهم ۲۰/۶۶ درصدی از مبلغ آن‌ها، همچنان بیشترین سهم را به خود اختصاص داده و در جایگاه نخست هر دو بازار قرار گرفته است. در این ماه اختلاف سهم مبلغی شرکت پرداخت الکترونیک سامان، دومین شرکت بازار، با این شرکت بیش از ۳ درصد است.
سهم مبلغی تراکنش‌های هر یک از شرکت‌های PSP از بازار ابزارهای پذیرش برای دو ماه متوالی آذر و دی ۹۹ در جدول زیر ارائه شده است. در این ماه همچنان شرکت به‌پرداخت ملت با پوشش ۲۰/۳۰ درصدی از مبالغ بازار کارت‌خوان فروشگاهی، بالاترین سهم را در اختیار خود دارد. از سوی دیگر با رشد تعداد و مبلغ تراکنش‌های اینترنتی شرکت پرداخت الکترونیک سامان در دی‌ماه، این شرکت با رقمی معادل ۳۷/۵۳ درصد بخش قابل‌توجهی از بازار مبلغی این تراکنش‌ها را کسب کرده است. همین شرکت در ابزار پذیرش موبایلی نیز با پوشش ۳۴/۶۵ درصدی، سهم عمده‌ای از بازار مبلغی تراکنش‌های این بازار را پشتیبانی می‌کند.
شکل زیر نیز سهم شرکت‌های PSP از مبلغ تراکنش‌های سرویس‌های مختلف را در دی‌ماه ۱۳۹۹ نشان می‌دهد. نتایج بررسی‌های این بخش حاکی از این است که شرکت الکترونیک کارت دماوند همچنان کمترین سهم تعدادی و مبلغی تراکنش‌ها را در بین شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت داشته و سهم آن از بازار کلیه سرویس‌های خدمات پرداخت کارت ناچیز است.
وضعیت کارت‌خوان‌های فروشگاهی کم‌تراکنش و فاقد تراکنش
بر اساس گزارش دی‌ماه شاپرک، تعداد کارت‌خوان‌های فروشگاهی کم‌تراکنش و فاقد تراکنش در دی‌ماه رشد نشان داده است. این کارت‌خوان‌ها در ماه جاری حدود ۲ درصد افزایش یافته‌اند. افزایش چشم‌گیر تعداد این دسته از کارت‌خوان‌ها در شرکت‌های پرداخت الکترونیک پاسارگاد و فن‌آوا کارت مشاهده می‌شود. جدول زیر سهم تعداد کارت‌خوان‌های فروشگاهی کم تراکنش و فاقد تراکنش مالی از کارت‌خوان‌های فعال سیستمی هر شرکت را ارائه می‌دهد.
بیشترین تغییر مربوط به سهم تعداد کارت‌خوان‌های کم تراکنش و فاقد تراکنش از کارت‌خوان‌های فعال سیستمی با افزایشی معادل با ۲/۸۹ درصد، در شرکت فن‌آوا کارت است. از طرفی شرکت سایان کارت با عددی برابر با ۴۹/۰۴ درصد بالاترین رقم شاخص را نشان می‌دهد. در مقابل آن تنها ۶/۲۱ درصد از کل کارت‌خوان‌های فعال سیستمی شرکت پرداخت الکترونیک سپهر را کارت‌خوان‌های کم تراکنش و فاقد تراکنش مالی آن شامل می‌شود.
وضعیت بانک‌های صادرکننده و پذیرنده
بر اساس این گزارش، به ترتیب بانک‌های ملت، ملی، صادرات، سپه و پارسیان بیشترین سهم از کل تعداد تراکنش‌های شبکه پرداخت را در دی ۹۹ داشتند.
همچنین به ترتیب بانک‌های ملت، ملی، صادرات، تجارت و کشاورزی بیشترین سهم از کل مبلغ تراکنش‌های شبکه پرداخت را در دی ۹۹ داشتند.
بر اساس گزارش دی‌ماه شاپرک، در این ماه بانک‌های ملی ایران، ملت و صادرات ایران دارای بیشترین سهم از تعداد کارت‌های بانکی تراکنش‌دار در شبکه شاپرک بوده‌اند.
جدول زیر تنها میزان کارمزد پرداختی هر بانک به ازای هر صد هزار ریال مبلغ تراکنش خرید محاسبه و ارائه شده است. همان‌طور که در این جدول مشاهده می‌کنید، به‌طور متوسط در دی‌ماه ۱۳۹۹، بانک‌های پذیرنده با ۴/۰۴ درصد رشد منفی نسبت به ماه گذشته (آذر ۹۹) میزان ۹۵ ریال از هر صد هزار ریال مبلغ جذب شده را به‌عنوان کارمزد پرداخت کرده‌اند. در میان بانک‌های پذیرنده، بانک توسعه صادرات ایران با مبلغ ۱۷ ریال از هر صد هزار ریال مبالغ جذب شده کمترین و بانک پارسیان با مبلغ ۱۹۷ ریال بیشترین مبلغ کارمزد را به ازای هر ۱۰۰ هزار ریال مبلغ جذب شده، پرداخت کرده‌اند.
