پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
دکتر سید عباس موسویان متخصص فقه اقتصادی و صاحب‌نظر در حوزه بانکداری بدون ربا و بانکداری اسلامی صبح دیروز به دلیل ابتلا به بیماری کووید-19 در ۶۰ سالگی درگذشت. مقام معظم رهبری و رئیس‌کل بانک مرکزی در پیام‌های جداگانه‌ای درگذشت او را تسلیت گفت. او عضو شورای فقهی بانک مرکزی و کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار بود. نگاهی می‌اندازیم به شرحی از مناصب، افکار، آثار و زندگی‌نامه او.
سمت‌ها و مناصب
موسویان در سال‌های ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۸ رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در سال 1379 مسئول دفتر قم پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، از سال ۸۳ تاکنون مدیر گروه اقتصاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و مدیر گروه فقه اقتصادی مرکز جهانی علوم اسلامی، از سال 1391 تاکنون مدیر گروه مدیریت مالی دانشگاه امام صادق(ع) بوده است. او همچنین جانشین مدیرمسئول فصلنامه اقتصاد اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی است.
موسویان بیش از هفت سال رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی، 4 سال مدیرگروه فقه اقتصادی مرکز جهانی علوم اسلامی و 4 سال سردبیر فصلنامه علمی ـ پژوهشی اقتصاد اسلامی بوده است. او پیش از فوت عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار و عضو شورای فقهی‌مشورتی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است.
انعکاس افکار موسویان در «راه پرداخت»
به مناسبت درگذشت سیدعباس موسویان نگاهی می‌اندازیم به برخی نقطه‌نظرات او که در راه پرداخت منتشر شده است. عبارات زیر یا در گفت‌وگوی مستقیم با راه پرداخت تولید شده و یا به نقل از منابع دیگر در این پایگاه خبری منتشر شده است.
موسویان در رابطه با مقایسه اقتصاد ایران با اقتصادهای نقاط دیگر دنیا بر این باور بود که اقتصاد ایران باید با مشابه آن یعنی با کشورهایی قیاس شود که تحریم و جنگ را تجربه کرده‌اند. به باور او اگر موفقیتی در کشورهای دیگر اتفاق می‌افتد به دلیل اقتصاد تثبیت‌شده آنهاست. اقتصاد ایران اقتصادی متلاطم با تورم‌های ۱۰ تا ۵۰درصدی است که با مسائلی مانند انقلاب، جنگ، تحریم و زورگویی‌های آمریکا دست‌وپنجه نرم کرده است.
او در اظهارنظری در رابطه با بانکداری بدون ربا در سال 1391 گفته بود: از تصویب قانون بانکداری بدون ربا در ایران حدود ۲۸ سال می‌گذرد. در این ۲۸ سال، اقتصاد ایران تحولات زیادی را شاهد بوده اما در این قانون هیچ تغییری حاصل نشده است. بنابراین می‌توان اذعان کرد قانون یادشده امروز برای اداره حاکمیت رسمی و مستحکم بانکداری اسلامی، کافی نیست. در حال حاضر شرایطی برای اقتصاد ایران به وجود آمده که ابزارها و شیوه‌های موجود در قانون بانکداری بدون ربا کفایت اجرای مناسب برای قانون یادشده را نمی‌کند. باید شیوه‌ها و ابزارهای جدیدی به قانون اضافه شود و قانون بانکداری بدون ربا باید هر چند سال یک‌بار به‌روز شود. یکی از دلایل پیشرفت نکردن بانکداری اسلامی در نظام بانکی ایران آن چیزی است که من «عدم آموزش‌های لازم در حوزه‌ی بانکداری بدون ربا» عنوان می‌کنم.
موسویان در جایی دیگر چالش‌های اساسی بانکداری بدون ربا در زمینه مطالبات غیرجاری را به این شرح فهرست کرده بود: نبود مصوبه قانونی در رابطه با مشتریان متخلف و در برابر دیرکرد‌ها، تشکیک در مورد جریمه تأخیر تأدیه در قالب وجه التزام از نظر فقهی و عدم تفکیک مشتریان بدحساب.
او به همکاری و تعاون دانشگاه و حوزه باور داشت و معتقد بود برای تدوین و طراحی یک قانون منسجم و کامل، به تعامل دانشگاه و حوزه نیاز داریم. به باور او نه حوزه می‌تواند این کار را به‌تنهایی انجام دهد و نه دانشگاه می‌تواند این قانون را به‌تنهایی طراحی کند. چراکه هر دو طرف ضعف‌هایی را در تدوین شاهد هستند و با تعامل این دو دستگاه، می‌توان به تدوین یک قانون جامع و کامل امیدوار بود.
موسویان حوزه نفوذ بانکداری اسلامی را فراتر از قلمروی سرزمین‌های اسلامی می‌دانست و در اظهارنظری دراین‌باره توضیح داد: بانکداری اسلامی از حوزه‌ی کشورهای اسلامی فراتر رفته و به‌صورت بسته کامل به کشورهای غیراسلامی مانند آمریکا و اروپا نیز سرایت کرده است. غربی‌ها خود می‌دانند که با اجرای قانون بانکداری اسلامی، بسیاری از مشکلات و چالش‌های بانکی و اقتصادی‌شان قابل‌حل است. رویه و اقبال آنها نیز این مسأله را تأیید می‌کند. هم‌اکنون شاهد افزایش تعداد شعب بانک‌های اسلامی در کشورهای غیراسلامی هستیم. از نظر علمی و اجرایی زمینه اجرای کامل بانکداری اسلامی در کشورهای دنیا اعم از اسلامی و غیراسلامی کاملاً مهیا است. یعنی در حال حاضر تعامل به‌صورت گسترده برای ترویج بانکداری اسلامی در سطح بین‌الملل کاملاً وجود دارد.
کتاب‌ها
سیدعباس موسویان نویسنده کتاب «احکام فقهی بانکداری بدون ربا درصدد تبیین فقهی معاملات بانکی در بانکداری بدون ربا» است، این کتاب هشت فصل دارد.
کتاب تجربه بانکداری بدون ربا در ایران نیز تألیف او و حسین میثمی است. این کتاب با ارائه مبانی نظری بانکداری اسلامی و تجربه اجرای بانکداری بدون ربا در نظام بانکی کشور، اشاره‌های مفیدی به برخی از مباحث بانکی بااهمیت از منظر شرعی دارد.
زندگی‌نامه
سیدعباس موسویان در ۱۳۳۹ خورشیدی در عجب‌شیر از بخش‌های آذربایجان شرقى متولد شد. تحصیلات خود را در همین شهرستان پی گرفت و از دوره دبیرستان به شهر تبریز آمد و در هنرستان صنعتی در رشته برق به تحصیل ادامه داد. در ۱۳۵۸ خورشیدی، در رشته برق وارد دانشگاه شد اما پس از انقلاب فرهنگی و تعطیلی دانشگاه‌ها از ۱۳۶۰خورشیدی به حوزه علمیه قم رفت و به تحصیل علوم دینی پرداخت. وی هم‌زمان در رشته اقتصاد نظری در دانشگاه مفید به تحصیل پرداخت و از ۱۳۶۸خورشیدی به مدت 10 سال به درس خارج فقه و اصول مشغول شد. در ۱۳۷۳خورشیدی، برای اخذ مدرک کارشناسی ارشد در رشته اقتصاد نظری وارد دانشگاه شهید بهشتی تهران شد و بعد از آن به تحصیل در دوره دکترای تخصصی تفسیر و علوم قرآن در همین دانشگاه مشغول شد. این اندیشمند اسلامی در ۱۳۸۲ خورشیدی، دکترای تخصصی تفسیر و علوم قرآنی خود را گرفت و موفق شد در ۱۳۸۴ خورشیدی مدرک دکترای فقه اقتصادی را از حوزه علمیه قم نیز دریافت کند.
خدا بیامرزه ایشان را
من از دانشجویان امیرکبیر هستم
خالصانه و بی ریا و بدون کبر و بدون منت هر وقت ازشون دعوت میکردیم تشریف میاوردن و در برنامه ها کمک میکردن