پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
چین با یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر جمعیت توانسته به اولین دولتی تبدیل شود که رمزارز دولتی خود را وارد مبادلات ملی می‌کند / پول چینی
ماه گذشته اولین تصاویری که ادعا می‌شد اسکرین‌شات‌هایی از رسید دیجیتال، نرم‌افزار پرداخت و رابط کاربری کیف پول دیجیتال رمزارز ملی چین است، در فضای مجازی منتشر شد. اولین کاربران این ارز دیجیتال تعدادی از مشتریان منتخب بانک کشاورزی چین در چهار منطقه منتخب، یعنی شن‌ژن، هنگ‌کنگ، چنگ‌دو و سوژو بودند
ماهنامه عصر تراکنش شماره ۳۴ / دولت چین، با رونمایی از شبکه ملی موسوم به شبکه خدمات بلاکچین و آغاز آزمایشی استفاده از نرم‌افزار «پرداخت الکترونیک ارز دیجیتال» به اولین دولتی در دنیا تبدیل شد که رسما یک واحد پول دیجیتال ملی را به‌عنوان پول ملی انتخاب می‌کند.
در واکنش به گسترش استفاده از رمزارزها، کشورهای مختلف جهان پیش از این مقرراتی را برای استفاده از رمزارزها در مبادلات تجاری وضع کرده بودند، از جمله استفاده از بیت‌کوین در زیمبابوه یا استفاده از ال پترو در ونزوئلا و اتریوم در روسیه، رواج زیادی پیدا کرده بود، اما غالب این ارزها یا به‌صورت غیرمتمرکز و بر اساس قواعد میزان عرضه و تقاضا کنترل می‌شدند یا از توانایی کافی برای جلب کاربران جدید برخوردار نبودند، اما حالا با تاسیس ساختار جدید مبادلات دیجیتال در چین، با حمایت قدرت اقتصادی دوم جهان و بازار بزرگ یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفری این کشور، عملا می‌توان گفت که عصر نوین استفاده از رمزارزها به جای پول‌های رایج فیزیکی و تبادلات بانکی در جهان آغاز شده است.
چین از ماه گذشته میلادی (۲۵ آوریل) شبکه بلاکچین ملی خود را رونمایی کرد. این شبکه با عنوان BSN (Blockchain Service Network) مبنای مبادلات دیجیتال جدید در چین است که با ابداع رمزارز ملی جدید این کشور DCEP تکمیل می‌شود، اما سرعت عمل چین در اعلام و عملی‌کردن این شبکه در شرایطی که جهان گرفتار ویروس کرونا و عواقب اقتصادی آن بود، سوالات زیادی در میان تحلیلگران ایجاد کرده است. این شبکه چگونه کار می‌کند و چه ویژگی‌هایی دارد؟
دولت چین از هفته‌های پیش خبر داده بود که شبکه خدمات بلاکچین ملی کشور را از ماه آوریل افتتاح می‌کند. باور عمومی این بود که این شبکه قرار است مبنای استفاده فراگیر از رمزارز ملی چین باشد. رونمایی از این شبکه باعث شد افکار عمومی باور کنند که چین در استفاده از رمزارز به جای پول‌های فیزیکی در مبادلات مالی داخلی جدی است و خیلی زودتر از آنچه پیش‌بینی می‌شد، آمادگی لازم برای استفاده فراگیر از رمزارزها در تراکنش‌های داخلی را فراهم کرده است. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان رونمایی از یوآن دیجیتال می‌تواند ساختار نظام بین‌المللی را تغییر دهد.
شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین سال گذشته گفته بود که دولتش به توسعه زیرساخت‌های فناوری بلاکچین اولویت خواهد داد و از این فناوری برای توسعه زیرساخت‌های صنعتی و مالی کشور استفاده می‌کند. دولت چین پنج سال بود که تحقیق و پژوهش برای ایجاد یک واحد پولی مبتنی بر رمزارز را آغاز کرده بود. سنگ بنای این پروژه سال ۲۰۱۴ در بانک خلق چین گذاشته شده بود، اما زمانی که فیس‌بوک از برنامه خود برای ایجاد یک پول دیجیتال با عنوان «لیبرا» رونمایی کرد، چین تصمیم گرفت که با سرعت بیشتری برنامه خود را عملی کند.
تصمیم شبکه اجتماعی فیس‌بوک برای ایجاد یک رمزارز جدید، در واقع هشداری برای همه کشورهای جهان بود که عصر پول‌های دیجیتال و رمزارزها نزدیک‌تر از آن چیزی است که پیش از این تصور می‌شد. فیس‌بوک با صدها میلیون کاربر در سراسر جهان یکی از بزرگ‌ترین شبکه‌های مجازی است که می‌تواند به‌سرعت فرهنگ استفاده از رمزارزها را در میان کاربران در تمامی جوامع رواج دهد.
برنده مسابقه نخستین‌ها
دولت چین فعلا در مسابقه تبدیل‌شدن به نخستین، برنده شده است. به‌کارگیری رمزارزها در اقتصاد ملی، این فرصت را به چین می‌دهد تا توانایی‌ها و زیرساخت‌های ملی‌اش را تقویت کند و در عین حال اجازه می‌دهد تا یک روند آزمایشی ملی برای تحقیق و توسعه ایجاد کند تا با برطرف‌کردن ضعف‌ها و ایرادهای این شبکه، آن را برای استفاده بین‌المللی آماده کند. در صورتی که چین بتواند پایداری و تاب‌آوری شبکه و پول مجازی‌اش را اثبات کند، به‌سرعت یک رقیب جدید در برابر ساختار مبادلات مالی مبتنی بر دلار در تجارت بین‌المللی ایجاد خواهد شد و در بلندمدت می‌تواند نظام مالی بین‌المللی را تحت تاثیر خود قرار دهد.
در حال حاضر چین اولین کشوری است که به‌صورت جامع و فراگیر به سمت تحول آینده نظام مالی بین‌المللی حرکت می‌کند. این اقدام چین باعث شده بسیاری از کشورهای جهان، دست‌کم برای آمادگی معاونت‌ها و ادارات، ارزهای دیجیتال را در بانک‌های مرکزی کشورهایشان تاسیس کنند.
ماه گذشته اولین تصاویری که ادعا می‌شد اسکرین‌شات‌هایی از رسید دیجیتال، نرم‌افزار پرداخت و رابط کاربری کیف پول دیجیتال رمزارز ملی چین است، در فضای مجازی منتشر شد. اولین کاربران این ارز دیجیتال تعدادی از مشتریان منتخب بانک کشاورزی چین در چهار منطقه منتخب، یعنی شن‌ژن، هنگ‌کنگ، چنگ‌دو و سوژو بودند.
بر اساس توافقات انجام‌شده، شهر سوژو از ماه گذشته پرداخت ۵۰ درصد از دستمزد کارکنان بخش حمل‌ونقل این شهر را به‌صورت دیجیتال و با استفاده از رمزارز جدید انجام می‌دهد. ساختار رمزارز جدید، اشتراک زیادی با ساختار پرداخت‌های دیجیتال مرسوم در چین، از جمله وی‌چت و علی‌پی دارد که در حال حاضر تقریبا ۹۰ درصد از کل بازار پرداخت‌های دیجیتال چین را در اختیار دارند.
ویژگی‌هایی که تاکنون از این ارز دیجیتال در پایگاه‌های خبری و وب‌سایت‌ها منتشر شده به این شرح است:
- – شبکه خدمات بلاکچین چین (BSN) می‌تواند تا ۳۰۰ هزار تراکنش در ثانیه را پشتیبانی کند.
- رمزارز مورد استفاده در شبکه جدید چین از خدمات انتقال آفلاین هم پشتیبانی می‌کند، هرچند جزئیات دقیقی در مورد نحوه تسویه‌حساب غیربرخط منتشر نشده است.
- برنامه‌های نرم‌افزاری پرداخت مبتنی بر رمزارز جدید چین از پرداخت لمسی پشتیبانی می‌کنند و فقط با دریافت اثرانگشت پرداخت‌کننده از طریق حسگر اثر انگشت دستگاه تلفن همراه، انتقال را مورد تایید قرار می‌دهد.
- در حال حاضر بانک خلق چین وجود ارزی با عنوان «یوآن دیجیتال» را تایید نکرده؛ بلکه تنها مورد تاییدشده استفاده از رمزارزی تحت پوشش برنامه «پرداخت الکترونیک ارز دیجیتال» (DCEP) بر مبنای «شبکه خدمات بلاکچین» (BSN) است.
- مسئولیت کنترل پول دیجیتال چین بر عهده بانک خلق یا بانک مرکزی چین است. این بانک میزان مشخصی از پول مذکور را در اختیار بانک‌های تجاری قرار می‌دهد و مسئولیت توزیع این پول بر عهده بانک‌های تجاری است. بانک‌های تجاری می‌توانند به شکل دلخواه این ارز دیجیتال را با پول‌های فیات و اوراق بهادار دیگر تبادل کنند.
- بانک مرکزی چین علاقه‌مند است تا از این رمزارز برای جلوگیری از رواج ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز استفاده کند و معتقد است این رمزارز می‌تواند جلوی بی‌ثباتی‌های ناشی از نوسان ارزش رمزارزهای غیرمتمرکز را بگیرد.
المپیک
المپیک زمستانی ۲۰۲۲ قرار است در پکن برگزار شود. برگزاری این مسابقات یک فرصت استثنایی برای چین است تا استفاده از رمزارز و زیرساخت‌های بلاکچین خود را در میان توریست‌ها و مسافران خارجی ترویج کند. دولت چین بنا دارد با استفاده از فرصت المپیک، بسیاری از ساختارهای پرداخت و تراکنش‌های مالی را به این ساختار منتقل کند.
در چنین شرایطی بسیاری از تماشاگران و ورزشکاران خارجی که برای شرکت در المپیک به چین سفر می‌کنند، مجبور خواهند شد با استفاده از زیرساخت پرداخت چین به جای تبدیل پول خود به اسکناس‌ها یا اعتبار بانکی مبتنی بر یوآن، از ارز دیجیتال برای پرداخت‌های روزمره مانند هزینه اسکان، خورد و خوراک و بلیت رویدادهای ورزشی استفاده کنند.
بازار بدون رقیب
ساختار ابتکار «پرداخت الکترونیک ارز دیجیتال» در چین بر خلاف رمزارزهای رایج کنونی، مانند بیت‌کوین، به جای اتکا بر ساختار غیرمتمرکز تعیین ارزش مبتنی بر مبادلات و میزان موجودی بازار، بر یک ساختار ارزش‌گذاری متمرکز در بانک مرکزی چین مبتنی است. دولت چین تلاش کرده تا از زیرساخت‌های موجود در کشور کمال استفاده را ببرد، در نتیجه رمزارز جدید ساختاری بسیار مشابه روش‌های پرداخت رایج کنونی در این کشور؛ از جمله اپ‌های پرداخت آنلاین یعنی وی‌چت و علی‌پی دارد.
یکی از نگرانی‌های عمده در مورد رواج این رمزارز در چین میزان قابل پیگیری‌بودن و حریم خصوصی کاربران است. ناظران معتقدند که بر خلاف رمزارزهای رایج در بازار، این رمزارز جدید و زیرساخت بلاکچین ایجادشده توسط دولت چین نه‌تنها امکان پرداخت‌ها بی‌نام و امن را ایجاد نمی‌کند؛ بلکه میزان تسلط دولت چین بر مبادلات و پیگیری هویت پرداخت‌کننده و دریافت‌کننده را افزایش می‌دهد.
چین با یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر جمعیت توانسته به اولین دولتی تبدیل شود که رمزارز دولتی خود را وارد مبادلات ملی می‌کند و در عین حال در بازار بین‌المللی هم رقیب چندانی ندارد. دو رقیب اصلی این پروژه رمزارزهای لیبرا، از سوی شبکه اجتماعی فیس‌بوک و رمزارز گرام بر مبنای شبکه بلاکچین TON شبکه اجتماعی تلگرام هستند که هر دو در زمینه اجرایی با موانع جدی روبه‌رو هستند.
نویسنده / مترجم
شهاب شهسواری
