راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

آشنایی بیشتر با توکن‌های دارایی و استیبل‌کوین‌ها به بهانه انتشار اولین توکن با پشتوانه الماس در کشور

به تازگی اولین توکن با پشتوانه الماس توسط شرکت ققنوس ارائه شد. پشتوانه این توکن الماس‌های یک قیراطی است و A101 نام دارد. افراد می‌توانند این توکن‌ها را از طریق کیف توکن ققنوس خریدوفروش کنند. همین خبر باعث شد تا برای آشنایی بیشتر با توکن‌ها در این مطلب به یکی از انواع توکن؛ یعنی توکن دارایی و استیبل‌کوین‌ها بپردازیم.

در مواردی دیده‌ایم که سرمایه‌گذاران حوزه کریپتو در مدت زمان کوتاهی میلیون‌ها دلار سود کسب کرده‌اند ولی تنها پس از چند هفته تمام ثروت خود را از دست داده‌اند. این اتفاقات نشان از ماهیت غیرقابل اعتماد کریپتوکارنسی‌هایی مانند بیت‌کوین دارد؛ به ویژه زمانی که از آن به عنوان ابزاری ارزی برای خریدوفروش کالا و خدمات استفاده شود. اینجاست که استیبل‌کوین‌ها وارد می‌شوند. استیبل‌کوین‌ نسبت به رمزارزهای عادی ثبات بیشتری دارد و هر روز محبوبیت بیشتری به دست می‌آورد زیرا ارزش هر استیبل‌کوین معادل مقدار مشخصی از یک دارایی دیگر مثل طلا یا ارزهای فیات است.

توکن‌های دارایی

توکن‌های دارایی توکن‌هایی هستند که پشتوانه‌شان دارایی استانداردی است که خودش ارزش مستقلی دارد؛ مانند طلا، نفت یا ارزهای حاکمیتی. در دنیا اقدامات بسیاری در حوزه توکن‌های دارایی انجام شده است. پروژه‌های بسیاری هستند که به دنبال گره زدن توکن با ارزهای حاکمیتی، برای مثال دلار، هستند و توکن تتر، ترو یواس‌دی و میکر دی‌ای‌او از شناخته‌شده‌ترین این پروژه‌ها هستند.

نفت هم از جمله دارایی‌هایی است که به عنوان پشتوانه توکن‌های دارایی مورد استفاده قرار می‌گیرد و ونزوئلا در این حوزه، توکن تتر خودش را که وابسته به نفت کشور است، ارائه داد. دیجیکس دی‌ای‌او هم اقداماتی در خصوص ارائه توکن وابسته به طلا انجام داده است.

به عبارتی می‌توان اینطور گفت که استیبل‌کوین‌ها بسیاری از مزیت‌های رمزارزها (شفافیت، امنیت، حریم خصوصی و غیره) را دارند ولی نوسان قیمت رمزارزها را ندارند. درواقع استیبل‌کوین‌ها به عنوان راهکاری ساده، پایدار، مقیاس‌پذیر و امن برای انجام تراکنش‌های دیجیتال مطرح شده‌اند.

استیبل‌کوین چیست؟

در حال حاضر سازمان ملل متحد 180 ارز مختلف؛ از دلار آمریکا تا یوروی اروپا و ین ژاپن را به رسمیت می‌شناسد.  از این ارزها برای خریدوفروش خدمات و کالاهای مختلف در سراسر دنیا استفاده می‌شود. علی‌رغم پدیده‌هایی مثل تورم و نوسان نرخ تبدیل، ارزش این ارزها معمولا نوسان روزانه ندارد. استیبل‌کوین نوعی ارز دیجیتال است که سعی در تقلید این رفتار به‌نسبت پایدار ارزهای دولتی دارد.  به‌طور کلی می‌توان گفت استیبل‌کوین نوعی رمزارز است که ارزش آن به ارزش یک دارایی پیوند خورده است. دارایی پشتوانه استیبل‌کوین‌ها می‌تواند متفاوت باشد.

استیبل‌کوین‌های زیادی وجود دارند که یک به یک با ارزهای فیات مختلف مثل دلار آمریکا یا یورو، معادل‌سازی شده‌اند و می‌توانند در صرافی‌های مختلف به فروش برسند. از دارایی‌های دیگری مثل طلا یا حتی سایر رمزارزها نیز می‌توان به‌عنوان پشتوانه استیبل‌کوین‌ها استفاده کرد.

استیبل‌کوین‌ها می‌توانند مزیت‌های زیادی برای صنایع مختلف داشته باشند؛ صنایعی که به پرداخت سریع و امن پول نیاز دارند؛ از کارگران مهاجری که می‌خواهند برای خانواده‌های خود پول بفرستند گرفته تا کسب‌وکارهای بزرگی که به‌دنبال پیدا کردن راهکارهای ارزان‌تر و پربازده‌تر برای پرداخت به تامین‌کنندگان خارجی خود هستند.

به این ترتیب دیگر جای نگرانی وجود ندارد که ارزش دارایی ناگهان سقوط کند. مانند اتفاقی که برای بیت‌کوین افتاد که از ژانویه 2019 حدود 60 درصد کاهش ارزش پیدا کرد.

نمونه دیگری از کاربردهای استیبل‌کوین‌ها مربوط به جامعه‌هایی است که دسترسی مناسبی به سرویس‌های مالی و بانکی ندارند. فناوری استیبل‌کوین به این افراد امکان استفاده از ارزی جهانی را می‌دهد که از دیدگاه تئوری، به قوانین و شرایط محلی محدود نیست.

استیبل‌کوین‌ها در کل اکوسیستم خدمات مالی نیز فرصت‌های بزرگی به وجود آورده‌اند. همه جنبه‌های این اکوسیستم، از وام‌دهی بین‌المللی تا برنامه‌ریزی مالی، می‌تواند از وجود یک سیستم توزیع‌شده سود ببرد. برای نمونه در صورتی که از استیبل‌کوین‌ها برای وام‌دهی بین‌المللی استفاده شود، می‌توان قابلیت اطمینان تراکنش‌های همتابه‌همتا را تضمین کرد و نیازی به استفاده از ارزهای بی‌ثبات مثل بیت‌کوین وجود نخواهد داشت.

به‌طور کلی می‌توان گفت استیبل‌کوین‌ها تاثیر زیادی روی تمام نقش‌آفرینان صنعت کریپتو از تریدرها و سرمایه‌گذاران گرفته تا کسب‌وکارهای مبتنی بر بلاکچین، تاثیر زیادی خواهد داشت.

استیبل‌کوین‌ها چهار نوع اصلی دارند

استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه فیات

رایج‌ترین استیبل‌کوین‌ها دارای پشتوانه‌ای از ارزهای فیات مثل دلار آمریکا، یورو یا پوند انگلستان هستند.

معمولا این نوع استیبل‌کوین‌ها با نسبت یک به یک توسط ارزهای فیات پشتیبانی می‌شوند، به این معنی که یک واحد از استیبل‌کوین معادل یک واحد از ارز فیات پشتوانه است. در نتیجه، به ازای استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه فیات، پول واقعی در حساب بانکی صادرکننده استیبل‌کوین وجود دارد و به‌عنوان پشتوانه آن استیبل‌کوین استفاده می‌شود.

تتر و ترو یو‌اس‌دی از استیبل‌کوین‌های مطرح دنیا هستند. صرافی «لندن بلاک» سازمانی بود که اولین استیبل‌کوین انگلستان را با نام LBXPeg صادر کرد و حتی استیبل‌کوینی به نام Candy در مغولستان وجود دارد که از «توگروگ» (واحد پول) مغولستان به‌عنوان پشتوانه استفاده می‌کند. شرکت «سرکل» در اوایل سال 2019، استیبل‌کوینی به نام USD Coin (USDC) را صادر کرد. دو استیبل‌کوین استاندارد «پاکسوس» و «جمنای دلار» اولین استیبل‌کوین‌هایی بودند که تحت نظارت قرار گرفتند و اداره خدمات مالی ایالت نیویورک به آنها مجوز داد. این اتفاق در سپتامبر 2018 رخ داد.

استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه کالایی

استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه کالایی در واقع استیبل‌کوین‌هایی هستند که دارایی‌های خاصی مثل فلزات گرانبها، پشتوانه‌ آنها است. طلا پرکاربردترین فلز در این زمینه است، ولی استیبل‌کوین‌هایی دیگری نیز وجود دارند که از نفت، املاک یا سبدهای مختلف فلزات گرانبها به‌عنوان پشتوانه استفاده می‌کنند.

دارندگان این استیبل‌کوین‌ها در واقع صاحب یک دارایی ملموس باارزش هستند (ویژگی‌ای که در مورد اکثر رمزارزها صدق نمی‌کند). امکان افزایش ارزش این دارایی‌ها در طول زمان وجود دارد و بنابراین افراد انگیزه کافی برای نگه داشتن توکن‌های این استیبل‌کوین‌ها دارند.

به‌عنوان نمونه، Digix Gold (DGX) توکنی مبتنی بر استاندارد ERC-20 (در شبکه اتریوم) است و پشتوانه طلا دارد؛ به‌طوری که هر DGX معادل یک گرم طلاست. این طلا در خزانه‌ای در سنگاپور ذخیره شده و هر سه ماه یک بار برای تضمین شفافیت آن حسابرسی می‌شود. Tiberius Coin (TCX) پشتوانه‌ای از هفت فلز گرانبها دارد که معمولا در ساخت سخت‌افزار استفاده می‌شوند. SwissRealCoin (SRC) استیبل‌کوین دیگری است که از املاک ساخته‌شده در کشور سوئیس به‌عنوان پشتوانه استفاده می‌کند.

استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه کریپتو

پشتوانه این استیبل‌کوین‌ها، رمزارزهای دیگر است. در نتیجه، ویژگی توزیع‌شده‌بودن این استیبل‌کوین‌ها نسبت به استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه فیات بسیار برجسته‌تر است، زیرا همه تراکنش‌ها روی بلاکچین اتفاق می‌افتند.

معمولا ارزش پشتوانه‌ای که برای این استیبل‌کوین‌ها در نظر گرفته می‌شود، از ارزش خود توکن‌ها بیشتر استدرنتیجه استیبل‌کوین می‌تواند از نوسانات قیمت در امان باشد. Dai محبوب‌ترین استیبل‌کوین دارای پشتوانه رمزارز است که سازمان MakerDAO آن را به وجود آورده و ارزش آن معادل یک دلار است، ولی در واقع از توکن‌های اتر به‌عنوان پشتوانه آن استفاده شده است. این توکن‌ها با استفاده از قراردادهای هوشمند اتریوم، امن شده‌اند.

استیبل‌کوین‌های بدون پشتوانه

استیبل‌کوین‌های بدون پشتوانه، همان‌طور که از اسم‌شان مشخص است، پشتوانه‌ای ندارند و این موضوع با توجه به ماهیت استیبل‌کوین‌ها عجیب به نظر می‌رسد.

در گذشته از طلا به‌عنوان پشتوانه دلار آمریکا استفاده می‌شد، ولی چند دهه است که دیگر این کار انجام نمی‌شود و دلار توانسته به‌تنهایی ثبات خود را حفظ کند. همین ایده در مورد استیبل‌کوین‌های بدون پشتوانه اعمال شده است. میزان عرضه این نوع استیبل‌کوین‌ها به‌صورت الگوریتمی کنترل می‌شود. به این مدل، seignorage shares می‌گویند.

این استیبل‌کوین‌ها، بیشترین توزیع‌شدگی و استقلال ممکن را دارند؛ زیرا از هیچ دارایی‌ای به‌عنوان پشتوانه آنها استفاده نمی‌شود. در نتیجه حتی اگر کل بازار کریپتو یا دلار آمریکا هم سقوط کنند، این نوع استیبل‌کوین‌ها تحت تاثیر قرار نمی‌گیرند و می‌توانند ثبات خود را حفظ کنند.

محدودیت‌های استیبل‌کوین‌ها

هرچند استیبل‌کوین‌ها مزیت‌های متعددی دارند اما بدون محدودیت نیز نیستند. تتر یکی از نمونه‌های بارز مشکلات استیبل‌کوین‌ها را نشان می‌دهد. استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه فیات به‌صورت متمرکز اداره می‌شوند؛ به این معنی که یک سازمان واحد مسئولیت مدیریت آنها را بر عهده دارد. در نتیجه باید اعتماد داشت که آن سازمان به اندازه تمام توکن‌هایی که صادر کرده، ارز فیات در اختیار دارد.

از آنجایی که تتر هنوز دفاتر حسابرسی‌شده خود را ارائه نکرده است، بسیاری از افراد معتقدند که این شرکت ارز فیات کافی برای تمام توکن‌های خود ندارد. در نتیجه ارزش بازار تتر در اکتبر 2018 بیش از یک میلیارد دلار سقوط کرد. 

استیبل‌کوین‌ها برای رفع این مشکل باید به‌صورت منظم حسابرسی دفاتر خود را در اختیار سازمان‌های مستقل قرار دهند تا روال کارشان شفافیت داشته باشد. به این ترتیب می‌توان اطمینان حاصل کرد که این شرکت‌ها قابل اعتماد هستند و وجهه خوبی دارند.

استیبل‌کوین‌ها دارای پشتوانه فیات باید تمام محدودیت‌های ارزهای فیات را رعایت کنند و در نتیجه قابلیت نقدشوندگی آنها کمتر از رمزارزهای عادی است.

این امر بیش از هر چیز در مورد استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه کالا صدق می‌کند؛ زیرا اگر کسی بخواهد توکن‌های خود را به شمش طلا تبدیل کند، باید ماه‌ها منتظر بماند و هزینه سفر به سنگاپور (یا هر کشور دیگری که خزانه در آن نگهداری می‌شود) را بپردازد.  علاوه بر آن، همیشه این ریسک وجود دارد که ارزش دارایی پشتوانه استیبل‌کوین‌ها سقوط کند.

برای نمونه به چهارشنبه سیاه در انگلستان یا بحران روبل در روسیه در سال 1998 فکر کنید. اگر چنین اتفاقی برای ارزهای فیات رخ دهد، استیبل‌کوین‌هایی که از آنها به‌عنوان پشتوانه استفاده می‌کنند هم دچار بحران می‌شوند.

استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه رمزارز نیز مشکلات خاص خود را دارند. وابسته‌بودن این استیبل‌کوین‌ها به دیگر رمزارزها باعث می‌شود که در مقابل ناپایداری قیمت، بیشتر آسیب‌پذیر باشند. 

سرنوشت این استیبل‌کوین‌ها به سرنوشت یک رمزارز خاص (یا مجموعه‌ای از آنها) گره خورده و به این معنی است که اگر ارزش آن رمزارز(ها) کاهش پیدا کند، ارزش استیبل‌کوین‌ها نیز کاهش می‌یابد. در صورتی که ارزش رمزارز پشتوانه سقوط کند، استیبل‌کوین‌های مبتنی بر آن به‌صورت خودکار نقد می‌شوند و در این حالت دیگر اصلا پایدار نیستند. استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه رمزارز یک محدودیت دیگر نیز دارند؛ درک آنها کار سختی است و پیچیده‌ترین نوع استیبل‌کوین به حساب می‌آیند که ریسک اشتباه را به‌شدت افزایش می‌دهد.

این مطلب خلاصه‌ای از وایت‌پیپر سی‌بی‌اینسایت است که راه پرداخت با همکاری شرکت ققنوس آن را با عنوان «استیبل‌کوین چیست؟» ترجمه، بازطراحی کرده و در سایت راه پرداخت منتشر شده است. می‌توانید فایل PDF ترجمه این وایت‌پیپر را دریافت و به طور کامل مطالعه کنید.

2 دیدگاه
  1. غلامعلی ظهرابی می‌گوید

    خیلی مشکل شده

  2. حمید می‌گوید

    سلام
    ممکنه راهنمایی بفرمایید برای خرید دلار تتر به طور مستقیم و با استفاده از مستر کارت از کدوم سایت اقدام به خرید کنم که کارمزد پایینی داشته باشه ؟
    ممنون

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.