پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
به‌تازگی شاهد پدیده‌ای به نام «حمله استیبل‌کوین‌ها» بوده‌ایم. گزارشات اخیر نشان داده است که حداقل 57 استیبل‌کوین مختلف وارد بازار شده یا در مرحله توسعه هستند. در حال حاضر، سازمان ملل متحد، 180 ارز مختلف؛ از دلار آمریکا تا یوروی اروپا و ین ژاپن را به رسمیت می‌شناسد. از این ارزها برای خریدوفروش خدمات و کالاهای مختلف در سراسر دنیا استفاده می‌شود. علی‌رغم پدیده‌هایی مثل تورم و نوسان نرخ تبدیل، ارزش این ارزها معمولا نوسان روزانه ندارد.
استیبل‌کوین نوعی ارز دیجیتال است که سعی در تقلید این رفتار به‌نسبت پایدار ارزهای دولتی دارد. به‌طور کلی می‌توان گفت استیبل‌کوین نوعی رمزارز است که ارزش آن به ارزش یک دارایی پیوند خورده است. دارایی پشتوانه استیبل‌کوین‌ها می‌تواند متفاوت باشد و در قسمت‌های بعدی به بررسی جزئیات این موضوع خواهیم پرداخت.
استیبل‌کوین‌های زیادی وجود دارند که یک به یک با ارزهای فیات مختلف مثل دلار آمریکا یا یورو، معادل‌سازی شده‌اند و می‌توانند در صرافی‌های مختلف به فروش برسند. از دارایی‌های دیگری مثل طلا یا حتی سایر رمزارزها نیز می‌توان به‌عنوان پشتوانه استیبل‌کوین‌ها استفاده کرد.
سی‌بی‌اینسایت گزارشی منتشر کرده و در آن به بررسی جزئیات مختلف استیبل‌کوین‌ها پرداخته و علاوه بر بررسی ماهیت آنها، انواع مختلف و کاربردهایشان را مورد تحلیل قرار داده است. این مطلب خلاصه‌ای از گزارش منتشرشده سی‌بی‌اینسایت است. راه پرداخت با همکاری شرکت ققنوس این گزارش را به فارسی ترجمه کرده که در صورت تمایل می‌توانید فایل PDF آن را دانلود و مطالعه کنید.
گزارش «استیبل‌کوین چیست؟» برای اولین بار توسط CBInsight منتشر شده است که به معرفی و بررسی کاربردهای مختلف استیبل‌کوین‌ها می‌پردازد. می‌توانید فایل PDF ترجمه این گزارش را دانلود کنید.
چرا از استیبل‌کوین استفاده می‌کنیم؟
استیبل‌کوین‌ها، بر خلاف سایر رمزارزها، نوسان قیمت شدیدی ندارند. برای نمونه، در سال 2010، یک برنامه‌نویس با پرداخت 10 هزار بیت‌کوین (که در آن زمان حدود 30 دلار ارزش داشت)، دو عدد پیتزا خرید، ولی آن 10 هزار بیت‌کوین اکنون حدود 82 میلیون دلار ارزش دارند (که ناشی از نوسان بسیار شدید قیمت بیت‌کوین است). در نتیجه بسیاری از کسب‌وکارها نسبت به بیت‌کوین به‌عنوان یک ابزار پرداختی چندان مطمئن نیستند.
در مقابل، استیبل‌کوین‌ها از مزیت‌های مختلف رمزارزها مثل شفافیت، امنیت، تغییرناپذیری، سرعت، حریم خصوصی و کم‌بودن کارمزد، بهره‌مند هستند؛ بدون اینکه ضمانت و اعتماد موجود در ثبات ارزهای فیات (مثل دلار و یورو) را از دست بدهند.
استیبل‌کوین‌ها می‌توانند مزیت‌های زیادی برای صنایع مختلف داشته باشند؛ صنایعی که به پرداخت سریع و امن پول نیاز دارند؛ از کارگران مهاجری که می‌خواهند برای خانواده‌های خود پول بفرستند گرفته تا کسب‌وکارهای بزرگی که به‌دنبال پیدا کردن راهکارهای ارزان‌تر و پربازده‌تر برای پرداخت به تامین‌کنندگان خارجی خود هستند. به این ترتیب دیگر جای نگرانی وجود ندارد که ارزش دارایی ناگهان سقوط کند. مانند اتفاقی که برای بیت‌کوین افتاد که از ژانویه 2019 حدود 60 درصد کاهش ارزش پیدا کرد.
نمونه دیگری از کاربردهای استیبل‌کوین‌ها مربوط به جامعه‌هایی است که دسترسی مناسبی به سرویس‌های مالی و بانکی ندارند. فناوری استیبل‌کوین به این افراد امکان استفاده از ارزی جهانی را می‌دهد که از دیدگاه تئوری، به قوانین و شرایط محلی محدود نیست.
استیبل‌کوین‌ها در کل اکوسیستم خدمات مالی نیز فرصت‌های بزرگی به وجود آورده‌اند. همه جنبه‌های این اکوسیستم، از وام‌دهی بین‌المللی تا برنامه‌ریزی مالی، می‌تواند از وجود یک سیستم توزیع‌شده سود ببرد. برای نمونه در صورتی که از استیبل‌کوین‌ها برای وام‌دهی بین‌المللی استفاده شود، می‌توان قابلیت اطمینان تراکنش‌های همتابه‌همتا را تضمین کرد و نیازی به استفاده از ارزهای بی‌ثبات مثل بیت‌کوین وجود نخواهد داشت.
به‌طور کلی می‌توان گفت استیبل‌کوین‌ها تاثیر زیادی روی تمام نقش‌آفرینان صنعت کریپتو از تریدرها و سرمایه‌گذاران گرفته تا کسب‌وکارهای مبتنی بر بلاکچین، تاثیر زیادی خواهد داشت.
چند کاربرد مختلف برای استیبل‌کوین‌ها وجود دارد ولی قبل از بررسی بیشتر این کاربردها باید انواع مختلف استیبل‌کوین‌ها را بهتر بشناسیم. استیبل‌کوین چهار نوع اصلی دارند.
استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه فیات
رایج‌ترین استیبل‌کوین‌ها دارای پشتوانه‌ای از ارزهای فیات مثل دلار آمریکا، یورو یا پوند انگلستان هستند. معمولا این نوع استیبل‌کوین‌ها با نسبت یک به یک توسط ارزهای فیات پشتیبانی می‌شوند، به این معنی که یک واحد از استیبل‌کوین معادل یک واحد از ارز فیات پشتوانه است. در نتیجه، به ازای استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه فیات، پول واقعی در حساب بانکی صادرکننده استیبل‌کوین وجود دارد و به‌عنوان پشتوانه آن استیبل‌کوین استفاده می‌شود.
تتر (USDT) محبوب‌ترین استیبل‌کوین موجود است و در حال حاضر از لحاظ ارزش بازار رتبه در رتبه نهم قرار دارد. همچنین از لحاظ حجم تراکنش‌های روزانه، این رمزارز پس از بیت‌کوین در رتبه دوم قرار می‌گیرد. دو استیبل‌کوین استاندارد «پاکسوس» و «جمنای دلار» اولین استیبل‌کوین‌هایی بودند که تحت نظارت قرار گرفتند و اداره خدمات مالی ایالت نیویورک به آنها مجوز داد. این اتفاق در سپتامبر 2018 رخ داد.
استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه کالایی
استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه کالایی در واقع استیبل‌کوین‌هایی هستند که دارایی‌های خاصی مثل فلزات گرانبها، پشتوانه آنها است. طلا پرکاربردترین فلز در این زمینه است، ولی استیبل‌کوین‌هایی دیگری نیز وجود دارند که از نفت، املاک یا سبدهای مختلف فلزات گرانبها به‌عنوان پشتوانه استفاده می‌کنند.
دارندگان این استیبل‌کوین‌ها در واقع صاحب یک دارایی ملموس باارزش هستند (ویژگی‌ای که در مورد اکثر رمزارزها صدق نمی‌کند). امکان افزایش ارزش این دارایی‌ها در طول زمان وجود دارد و بنابراین افراد انگیزه کافی برای نگه داشتن توکن‌های این استیبل‌کوین‌ها دارند.
به‌عنوان نمونه، Digix Gold (DGX) توکنی مبتنی بر استاندارد ERC-20 (در شبکه اتریوم) است و پشتوانه طلا دارد؛ به‌طوری که هر DGX معادل یک گرم طلاست. Tiberius Coin (TCX) پشتوانه‌ای از هفت فلز گرانبها دارد که معمولا در ساخت سخت‌افزار استفاده می‌شوند. SwissRealCoin (SRC) استیبل‌کوین دیگری است که از املاک ساخته‌شده در کشور سوئیس به‌عنوان پشتوانه استفاده می‌کند. دارندگان این توکن می‌توانند به گزینه‌های موجود برای سرمایه‌گذاری رای دهند.
استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه کریپتو
پشتوانه این استیبل‌کوین‌ها، رمزارزهای دیگر است. در نتیجه، ویژگی توزیع‌شده‌بودن این استیبل‌کوین‌ها نسبت به استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه فیات بسیار برجسته‌تر است، زیرا همه تراکنش‌ها روی بلاکچین اتفاق می‌افتند. معمولا ارزش پشتوانه‌ای که برای این استیبل‌کوین‌ها در نظر گرفته می‌شود، از ارزش خود توکن‌ها بیشتر است درنتیجه استیبل‌کوین می‌تواند از نوسانات قیمت در امان باشد.
Dai محبوب‌ترین استیبل‌کوین دارای پشتوانه رمزارز است که سازمان MakerDAO آن را به وجود آورده و ارزش آن معادل یک دلار است، ولی در واقع از توکن‌های اتر به‌عنوان پشتوانه آن استفاده شده است. این توکن‌ها با استفاده از قراردادهای هوشمند اتریوم، امن شده‌اند.
استیبل‌کوین‌های بدون پشتوانه
استیبل‌کوین‌های بدون پشتوانه، همان‌طور که از اسم‌شان مشخص است، پشتوانه‌ای ندارند و این موضوع با توجه به ماهیت استیبل‌کوین‌ها عجیب به نظر می‌رسد. این استیبل‌کوین‌ها، بیشترین توزیع‌شدگی و استقلال ممکن را دارند؛ زیرا از هیچ دارایی‌ای به‌عنوان پشتوانه آنها استفاده نمی‌شود. در نتیجه حتی اگر کل بازار کریپتو یا دلار آمریکا هم سقوط کنند، این نوع استیبل‌کوین‌ها تحت تاثیر قرار نمی‌گیرند و می‌توانند ثبات خود را حفظ کنند.
با این وجود، برای اینکه این استیبل‌کوین‌ها به موفقیت برسند، باید همیشه رشد کنند. در صورتی که بازارشان دچار سقوط شود، هیچ پشتوانه‌ای وجود ندارد و پول صاحبان توکن‌ها به کل از بین می‌رود. یکی از نمونه‌های استیبل‌کوین‌های بدون پشتوانه، Basis نامیده می‌شود که میزان عرضه آن به‌صورت الگوریتمی تنظیم می‌شود تا قیمت آن را ثابت نگه دارد. این استیبل‌کوین، خود را «رمزارز پایدار با بانک مرکزی الگوریتمی» می‌نامد.
کاربرد استیبل‌کوین‌ها در دنیای واقعی
ارزی برای کاربردهای روزمره
می‌توان از استیبل‌کوین‌ها مثل هر واحد پولی برای خریدوفروش استفاده کرد، ولی مزیت آنها این است که پشتوانه قانونی و مالی دارند. استیبل‌کوین‌ها برای پرداخت‌های بین‌المللی نیز کاربرد زیادی دارند؛ زیرا دیگر نیازی به تبدیل ارزهای فیات مختلف نیست. به‌عنوان مثال، فردی که در هند زندگی می‌کند، می‌تواند استیبل‌کوینی دارای پشتوانه دلار آمریکا دریافت کند؛ بدون اینکه مجبور به پرداخت کارمزدهای هنگفت باشد.
ساده‌شدن پرداخت‌های مکرر و فردبه‌فرد
استیبل‌کوین‌ها امکان استفاده از قراردادهای مالی هوشمند را فراهم می‌کنند. این قراردادها به‌صورت خودکار اجرا می‌شوند و روی بلاکچین قرار دارند، بدون اینکه هیچ شخص یا سازمان سومی در آنها دخالت کند. امکان ردگیری این تراکنش‌های خودکار وجود دارد و شفاف و غیرقابل بازگشت هستند؛ بنابراین برای پرداخت‌های مکرر مثل حقوق، قسط وام، اجاره و حق اشتراک خدمات مختلف ایده‌آل هستند.
ارسال سریع و قابل اطمینان پول برای کارگران مهاجر
استیبل‌کوین‌ها قابلیت تغییر زندگی بسیاری از افراد جهان در کشورهای در حال توسعه را دارند. در دنیای امروز، کارگران مهاجر مجبور به استفاده از بانک‌هایی مثل وسترن‌یونیون هستند تا بتوانند برای خانواده‌های خود پول بفرستند. این فرایند کند و پرهزینه است و بخش زیادی از پول کارگران صرف پرداخت کارمزد بانک‌های می‌شود.
محافظت در برابر سقوط ارزش پول محلی
در صورتی که ارزش پول یک کشور سقوط کند، شهروندان آن کشور می‌توانند به‌سرعت پول‌های خود را به استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه طلا، دلار یا یورو تبدیل کنند و ریسک خود را کاهش دهند.
برای نمونه، ابرتورم ونزوئلا را در نظر بگیرید. به‌طور متوسط، قیمت کالاها هرچند هفته یک بار، دوبرابر می‌شود و طبق گزارش صندوق بین‌المللی پول، تورم این کشور به یک میلیون درصد رسیده است. اکثر ساکنان ونزوئلا پول کافی برای خرید غذا ندارند؛ زیرا ارزش پس‌اندازشان به‌شدت کاهش پیدا کرده و شرایط هر روز بدتر می‌شود.
استیبل‌کوین‌ها راه‌حل مناسب برای افرادی است که دچار چنین بحران‌هایی شده‌اند؛ زیرا به آنها اجازه می‌دهند که به‌سرعت پول کم‌ارزش خود را به استیبل‌کوین تبدیل کرده و از دارایی‌هایشان محافظت کنند.
پیشرفت صرافی‌های رمزارز
در حال حاضر صرافی‌های رمزارز بسیار کمی از ارزهای فیات پشتیبانی می‌کنند؛ زیرا قوانین سخت‌گیرانه‌ای در این زمینه وجود دارد، اما استفاده از استیبل‌کوین‌ها این مشکل صرافی‌ها را حل می‌کند. آنها می‌توانند با استفاده از استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه فیات، امکان تبادل رمزارز ـ فیات را فراهم کنند.
هر یک از استیبل‌کوین‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و هیچ‌کدام بی‌عیب نیستند. با این وجود، ارزش و ثباتی که برای افراد و کسب‌وکارها به ارمغان می‌آورند، می‌تواند تحول‌آفرین باشد، ولی هنوز نمی‌توان پیروزی یا شکست استیبل‌کوین‌ها را پیش‌بینی کرد و باید تلاش‌های زیادی انجام شود تا ببینیم کدام راهکارها جواب می‌دهند و کدام موارد بی‌نتیجه هستند.
