پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
امیرعباس امامی، هم‌بنیانگذار استارت‌آپ کارچین / برای پاسخ به این سؤال که تکنولوژی بلاکچین چه کمکی به حل بحران‌هایی مثل کرونا کمک می‌کند، اول باید بررسی کنیم بلاکچین چیست؟
به زبان ساده بلاکچین یک دیتابیس است که به جای اینکه در یک کامپیوتر ذخیره شود، در تعداد زیادی کامپیوتر عینا ذخیره می‌شود و هیچ کامپیوتری نسبت به بقیه برتری ندارد.
بنابراین کسی نمی‌تواند روی داده‌ها مالکیت یا کنترلی داشته باشد و همه می‌توانند به درستی و تغییرناپذیری داده‌ها مطمئن باشند. هر داده جدید هم با توافق اکثریت به داده‌های قبلی اضافه می‌شود.
لازم به ذکر است دیتابیس همان پایگاه داده است. یعنی یک سری اطلاعات را به دلیل اهمیتی که برای ما دارند، ذخیره‌شان کرده‌ایم؛ مانند اطلاعات کامل پرسنلی یک شرکت، یا تراکنش‌های مالی آن شرکت یا هر چیز دیگر.
حالا این موضوعی که بیان کردیم چه ارتباطی به کرونا دارد؟
بگذارید با یک مثال این ارتباط را بررسی کنیم. فرض کنید بیمارستان‌ها مشخصات بیماران، اطلاعات بالینی، مداخلات و نتایج آنها را برای افراد مبتلا به کرونا ذخیره کنند و آنها را با استفاده از یک پلتفرم بلاکچینی با هم به اشتراک بگذارند. حالا بیمارستان‌ها، پزشکان و مؤسسات تحقیقاتی و دارویی به اطلاعات عظیمی از کیس‌های واقعی دسترسی دارند که می‌توانند از آن برای تحقیقاتشان، پیدا کردن راه‌های درمان و حتی پیدا کردن دارو یا واکسن مناسب استفاده کنند.
شاید برایتان سؤال پیش بیاید که آیا بدون بلاکچین نمی‌شود این اشتراک‌گذاری را انجام داد؟ در جواب می‌توان گفت تقریبا نه! زیرا برای این کار باید همه روی یک سازمان متولی برای این کار اجماع کنند که عملا نشدنی است.
اما چرا عملا نشدنی است؟ چون داده‌های پزشکی محرمانه و نیز ارزشمند هستند و این نگرانی وجود دارد که این سازمان به هر دلیل دسترسی برخی را به این داده‌ها محدود یا قطع کند، داده‌ها را تغییر دهد یا اصلا داده‌های آنها آسیب ببیند، مورد حمله قرار بگیرند، از دسترس خارج شوند یا آن سازمان از داده‌ها سوء استفاده کند.
خب در بلاکچین این‌ها چگونه حل می‌شوند؟ مثلا همین موضوع محرمانگی؟
پاسخ این است که داده‌های پزشکی را با حذف اطلاعات هویتی افراد به اشتراک می‌توان گذاشت.
ارزشمند بودن اطلاعات چیست؟
می‌توان مکانیزمی مالی و غیرمتمرکز برای پرداخت هزینه دسترسی به اطلاعات پزشکی افراد (با کسب اجازه از افراد و حذف اطلاعات هویتی) در نظر گرفت. این پول متعلق به فرد بیمار و بیمارستان است و توسط مؤسسات متقاضی پرداخت می‌شود.
آیا نمی‌توان همین مبادله را در شکل سنتی‌اش انجام داد؟
نیاز به واسطه دارد، واسطه‌ای که هزارتا داستان مشکل می‌تواند ایجاد کند و عملا هر توافق و معامله‌ای بین دو مجموعه باید به واسطه آن واسطه انجام شود. در بلاکچین می‌شود با قراردادهای هوشمند این مسئله را خودکار و تضمینی کرد. نیازی هم به واسطه نیست و مؤسسات به طور مستقل می‌توانند با هم وارد معامله شوند.
در ابتدا گفته شد که مراکز درمانی اطلاعات را با هم به اشتراک می‌گذارند، پس وقتی اطلاعات در اختیار همه است، ضمانت اجرایی پرداخت پول چیست؟
اطلاعات با رمز در کامپیوترهای دیگران ذخیره می‌شود و کلیدش فقط در اختیار مالک آن است. بدون پرداخت، قفلی باز نمی‌شود.
این فقط یکی از کاربردهای بلاکچین در حوزه سلامت بود که سعی کردم به ساده‌ترین شکل و به دور از پیچیدگی‌های فنی و حقوقی و اقتصادی بیان کنم. کاربردهای بلاکچین در زندگی آینده ما فراتر از تصور امروز است.