پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
امیرعباس امامی: بلاکچین آمده تا دیکتاتوری پلتفرمهای انحصارگر را دموکراتیک کند
امیرعباس امامی، همبنیانگذار استارتآپ کارچین در یلدا سامیت 1398 از بلاکچین و کارکردهای آن گفت. او در ارائه خود ضمن برشمردن معایب انحصارگرایی کسبوکارها، بلاکچین را ابزاری دانست که به کمک آن میتوان به دیکتاتوری پلتفرمها خاتمه داد.
چهطور دو بازرگانی که چند هزار سال پیش در جاده ابریشم هم را میدیدیند بدون اینکه هم را بشناسند تجارت میکردند؟ امیرعباس امامی با این مثال گفتههای خود را آغاز کرد: «آنها واسطهای داشتند که این اعتماد را ایجاد میکرد. سالها سکههای طلا و نقره این اعتماد را بین افراد برای تجارت برقرار میکردند و آنقدر تجار به ارزش آن ایمان داشتند که به آن اعتماد میکردند. بعدها پولهای کاغذی و بانکها آمدند و این نقش را بازی کردند.»
او ادامه داد: «حالا اما این شرایط تغییر کرده است. من قصد دارم راجعبه تکنولوژی پشت بیتکوین صحبت کنم. برخلاف تصور موجود، واسطهها پدیدههای مثبتی در اقتصاد هستند و باعث تسهیل تجارت و کاهش هزینه میشوند. اما این واسطهها هرچقدر هم خوب باشند باید به این واقعیت اشاره کرد که انحصار مطلوب نیست. از سوی دیگر واسطهها میتوانند لزوما مالی نباشند بلکه اطلاعاتی باشند.»
طی سالهای گذشته به لطف اینترنت کسبوکارها از مقیاس خود فراتر رفته و حتی به بعد جهانی رسیدهاند. اگر خوب کار کنیم میتوانیم انحصار را در سطح جهان برای کسبوکار خود توسعه دهیم. اما باز هم این انحصار چند ایراد دارد. امامی با بیان این مطلب گفت: «نخستین ایراد حریم خصوصی است. برای مثال سال 2017 مشخص شد حتی وقتی کاربرها از اوبر استفاده نمیکنند، این کسبوکار لوکیشین آنها را در اختیار دارد و عملا حریم خصوصی آنها را نقض میکند. وقتی این اطلاعات از اپلیکیشنهای مختلف یکجا جمع میشود خیلی ارزشمند است. نشت این اطلاعات، دسترسی و فروختن آنها میتواند ایراد این انحصارها باشد. وقتی پلتفرمی در سطح جهان انحصار ایجاد میکند احتمالا سرویسهایی میدهد که دیگران نمیتوانند بدهند و وقتی یک کسبوکار، انحصارگر باشد میتواند به شما سرویس ندهد. شما اگر به سایت آمازون سر بزنید میبینید که به خاطر تحریمها امکان گرفتن سرویس از آنها وجود ندارد. مورد دیگر امنیت ملی است و مثال آن هم دخالت فیسبوک در همهپرسی بریتانیاست یا در بحث انتخابات ترامپ. ایراد دیگر این است که وقتی پلتفرمها انحصار را به دست میآورند به خاطر تاثیر شبکه ای که دارند ورود رقبا غیرممکن میشود.»
راهکار مقابله با انحصار چیست؟
بنیانگذار کارچین با بیان اینکه تاکنو تنها راهکار، رگولاتوری دولتها بود اما به لطف بلاکچین می توانیم راهکار فنی و عملیاتی ارائه بدهیم، گفت: «17 سال قبل از ایجاد بیتکوین دو دانشمند درباره نحوه ذخیرهسازی دیتا و ایجاد امنیت ایدهای را مطرح کردند. بلاکچین اساسا پایگاه داده است و دو ویژگی عمده دارد که در آن اطلاعات به جای اینکه رکورد به رکورد ذخیره شود به صورت دستهدسته ذخیره میشود. این بستهها یک ویژگی دارند اینکه در هر بسته DNA دسته قبلی را هم میگذارید که اطلاح فنی آن هش است. اصطلاح زنجیرهبلوک هم از این مفهوم میآید.»
او اضافه کرد: «تفاوت این شیوه این است که اگر فردی بخواهد پنج بلوک قبلی را تغییر دهد باید به بلوک برود و دیتا را تغییر دهد اما با این کار هش بلاک تغییر میکند و این به سرعت کشف میشود. از سوی دیگر تغییر آن بسیار زمان و هزینه میخواهد. اگر کسی سریع این کار را انجام داد و یا به بلوکهای آخری آمد که زمان کمتری نیاز داشت، این روش، خاصیتی ندارد. بنابراین برای حل این مساله، غیر از ذخیره اطلاعات به شیوهای که گفتم باید دیتاها همتا به همتا و در سرورهای مختلف ذخیره شوند.»
به گفته امامی بلاکچین زمانی معتبر است که 50 به علاوه یک نود یا سرور آن را قبول داشته باشند و اگر فردی قصد چنین دستکاری در اطلاعات را داشته باشد باید آن را روی پنجاه به علاوه یک سرور ایجاد کند و وقتی تعداد بلاکها زیاد باشد عملا این کار غیرممکن است. به طور کلی پایگاه داده کمک میکند بدون اینکه شما به یک فرد اعتماد کنید میتوانید به پایگاه دادهای اعتماد کنید.
او با بیان اینکه پلتفرمهای زیادی نسلهای بلاکچین موجود هستند، گفت: «به عنوان مثال کارچین پلتفرم حملونقل مبتنی بر بلاکچین است. در کارچین تخصیص سفر و تعیین قیمت و کارمزد به جای اینکه در سرور متمرکز باشد در دهها سرور غیرمتمرکز است. به این ترتیب که در منطقهای یک سری نود و ماشین هستند و اعلام آمادگی میکنند و درخواست سفر میشود. نودها بهترین قیمت را از راننده میگیرند و به اپلیکیشن مسافر میفرستند. او میتواند از لیستی که از راننده دارد انتخاب و سفر کند. درنهایت هم قیمت را با ارز رمزنگاریشده یا غیره پرداخت کار کند. تمام این پلتفرم باید روی بلاکچین عمومی که اتریوم است قرار گیرد.»
به گفته امامی کارچین پلتقرم زیرساختی است که اسنپها، اوبرها و تپسیها میتوانند روی آن قرار بگیرند. همچنین شرکتهای حملونقل و تاکسیرانی می توانند روی پلتفرم کارچین قرار بگیرند. هر کدام هم میتوانند سرویس های متعددی ارائه دهند.
بنیانگذار کارچین با اشاره به اینکه تلفیق بلاکچین و حملونقل در دنیا هم وجود دارد و یکی از کاربردهای کلاسیک بلاکچین است، عنوان کرد: «همه این پلتفرمها در حال توسعه هستند و کارچین در مرز این تکنولوژی وجود دارد. حدود سه ماه است که توسعه محصول را آغاز کردهایم و امیدواریم تا اردیبهشت ماه تست بازار را انجام دهیم. بهطور کلی و فارغ از کارچین، بلاکچین آمده تا تا دیکتاتوری پلتفرمهای انحصارگر را دموکراتیک کند.»