پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
بلاکچین، راهکاری برای مقابله با دسترسی گوگل و فیسبوک به اطلاعات کاربران / مدیر آزمایشگاه بلاکچین شریف، از توزیع اعتماد در سیستمهای بلاکچینی میگوید
محمدعلی مداحعلی، مدیر آزمایشگاه بلاکچین شریف، معتقد است که فناوری بلاکچین با توجه به خصیصه غیرمتمرکزسازی، میتواند راهکاری برای کاهش آسیبپذیری کاربران در برابر غولهای ارتباطی جهان ارائه دهد. او همچنین از اهمیت آموزش در حوزه بلاکچین برای مدیران و نیروهای فنی کسبوکارها میگوید.
فیسبوک و گوگل بهواسطه محصول اصلی خود و سرویسهای جانبی مانند واتساپ، اینستاگرام، جیمیل، یوتیوب و … که ارائه میدهند، به بخش اعظمی از اطلاعات شخصی کاربران و همچنین جزئیات زندگی آنها دسترسی دارند.
همین مسئله، همواره باعث تردیدها و دغدغههای کاربران درباره امنیت اطلاعاتشان بوده و هست و حتی بارها خبرهایی از فروش اطلاعات این شرکتها یا قرار دادن این اطلاعات در اختیار مقامات مطرح شده است.
غیرمتمرکزسازی یکی از مهمترین ویژگیهای فناوری بلاکچین است. با تکیه بر همین ویژگی، محمدعلی مداحعلی، عضو هیات علمی دانشکده برق دانشگاه شریف و مدیر آزمایشگاه بلاکچین شریف، معتقد است که فناوری بلاکچین، میتواند راهکاری برای کاهش آسیبپذیری کاربران در برابر غولهای ارتباطی جهان ارائه دهد.
دکتر مداحعلی که دانشآموخته دانشگاه واترلو کانادا و برکلی کالیفرنیا است و سابقه کار در آزمایشگاه بل نیوجرسی را در کارنامه خود دارد، بهعنوان عضو هیئت علمی دانشکده برق دانشگاه شریف، یکی از پیشگامان توسعه این تکنولوژی و مفاهیم آن در ایران است.
با مداح علی درباره مزیتهایی که غیرمتمرکزسازی بلاکچین به همراه دارد، صحبت کردهایم.
.
چالش اعتماد در سیستمهای غیرمتمرکز
محمدعلی مداحعلی میگوید: «مسئله اصلی که بلاکچین آن را حل میکند این است که سیستمهایی را که توزیع شده بودند اما مدیریت آنها متمرکز بود به سیستمهای توزیعشده با مدیریت غیرمتمرکز تبدیل میکند. برای انجام چنین کاری، باید اعتماد به سیستم غیرمتمرکز فراهم شود و در واقع اعتماد، غیرمتمرکز شود.»
مداحعلی به بانکها و سرویسهای اینترنتی مانند گوگل و فیسبوک بهعنوان مثالهایی از سیستمهای توزیعشده اما با مدیریت متمرکز اشاره میکند که کاربران مختلف از نقاط مختلف، برای انجام فرایندهایی مانند انجام تراکنشهای مالی یا ارسال پیام و … به آنها اعتماد میکردند.
مداحعلی با اشاره به اهمیت بحث اعتماد در شبکهها میگوید: «سیستمهای توزیعشدهای مانند فیسبوک و گوگل در عین حال که یک سری خدمات را به ما ارائه میدادند، نقطه ضعفهایی هم داشتند که بهمرور ملموستر شد. فیسبوک و گوگل به لطف اطلاعاتی که از کاربران میگرفتند، روزبهروز بزرگتر و ثروتمندتر شدند اما از این ثروت چیزی نصیب کاربران نشد و بعضا از اطلاعات کاربران هم سوءاستفاده شد. کاربران هم مجبور به اعتماد به این سرویسها بودند.»
.
بلاکچین، اعتماد را توزیع میکند
مداحعلی توضیح میدهد که نقص مربوط به اعتماد، بهمرور برجستهتر شده و در نتیجه افراد به فکر راهحل جایگزین برای سیستمهای متمرکز افتادهاند. او میگوید: «بلاکچین راهحلی برای همین مشکل است. بلاکچین سرویسهایی را که بهصورت مرکزی مدیریت میشدند و کاربر برای استفاده از آنها مجبور بود به آن مرکز اعتماد کند، بهصورت غیرمتمرکز تبدیل میکند. بلاکچین، اعتماد را بین واحدهای مختلف توزیع میکند و در نتیجه، به اعتبار صحت رفتار همه یا اکثریت اعضای شبکه و با توجه به شفافیت تمام اطلاعات، دیگر نیازی به یک نهاد مرکزی برای اعتماد کردن وجود ندارد.»
ببینید: برگزاری کلاس درسی با عنوان «مبانی بلاکچین و رمزارزها» در دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف
.
مرز کشورها حذف شده است و فناوریهای نو، اجتنابناپذیر هستند
مدیر آزمایشگاه بلاکچین شریف یادآوری میکند که همین سیستمهای توزیعشده مانند گوگل و فیسبوک، زمانی فناوری اطلاعات و در نتیجه زندگی ما را متحول کردهاند و میگوید: «بیست سال پیش، همین سیستمهای توزیعشده، بحث مرز را از فناوری اطلاعات حذف کردند و جریان آزاد اطلاعات را رقم زدند که بهوسیله آن، افراد در هر نقطه از جهان در جریان تمام اخبار و اطلاعات قرار گرفتند.»
او همین نکته را دلیلی برای اجتنابناپذیری فناوریهای نو در کشورها میداند و میگوید: «آن زمان با حذف مرزها از جریان اطلاعات، کشور ایران فارغ از اینکه در جریان آزاد اطلاعات نقشآفرین بود یا نه ، تحت تاثیر این جریان قرار گرفت و مقاومت در برابر این جریانهای اطلاعاتی هم نتیجهای نداشت. حالا هم بلاکچین، بحث مرزها را از اعتماد حذف کرده است. یعنی دیگر اعتماد به مرزهای کشورها بستگی ندارد و ورود بلاکچین به کشور اجتنابناپذیر است.»
.
کسبوکارهای مالی، پیشتاز استفاده از بلاکچین هستند
او در ادامه به رشد توجهها برای استفاده از کاربردهای بلاکچین در ایران و بهخصوص در بازارهای مالی اشاره میکند. به گفته مداحعلی، بزرگترین پروژههای بلاکچینی ایران از جمله شبکه بلاکچینی سککوک که با همکاری آزمایشگاه بلاکچین شریف انجام شده، شبکه ققنوس و … همه پروژههایی هستند که در ارتباط با بازارهای مالی از جمله بانکها، بازار سرمایه و بیمهها هستند.
مدیر آزمایشگاه بلاکچین شریف میگوید: «سه سال پیش که فناوری بلاکچین مطرح شد، اکثر بانکها و کسبوکارهای مالی در حال رصد این فناوری و آشنایی با مفاهیم و کاربردهای آن بودند. اما در یک سال گذشته شاهد حضور این کسبوکارها در بحث عملیاتی و اجرا کردن پروژههای مختلف هستیم و اخبار این گونه فعالیتها هم در رسانهها قابلمشاهده است.»
.
آزمایشگاه بلاکچین شریف؛ تلاش برای ارتقای دانش بلاکچین در ایران
محمدعلی مداحعلی، در دانشگاه شریف کلاسی با عنوان «مبانی بلاکچین و رمزارزها» برای دانشجویان فوقلیسانس و دکترا ارائه میدهد. او در سه سال گذشته تیمی از دانشجویان علاقهمند را هم درون آزمایشگاه بلاکچین شریف گرد هم جمع کرده است. مداحعلی درباره این تیم میگوید: «ما در جلسات هفتگی که از سه سال پیش تاکنون برگزار میشوند، مقالات و مطالب مرتبط را مطالعه و به اشتراک میگذاریم و درباره آنها مباحثه میکنیم تا از جریان رشد این فناوری که بسیار هم سریع است جا نمانیم. ضمن آنکه در حال مدون کردن دانشمان برای استفاده دیگران هستیم.»
به گفته مداحعلی، این تیم در حال تدوین و قالببندی مطالعات گسترده خود درباره بلاکچین است تا کسبوکارها و سایر علاقهمندان به این حوزه، مسیر هموارتری برای کسب دانش در زمینه بلاکچین داشته باشند. همچنین خروجی مطالعات این گروه بهصورت مستمر در کانال تلگرامی مداحعلی قرار میگیرد.
ببینید: نگاهی به آزمایشگاه بلاکچین شریف
.
گام اول در آموزش بلاکچین، ایجاد نگاه جدید است
مداحعلی، بلاکچین را فرزند یک سری از علوم پایهای مانند سیستمهای توزیعشده، رمزنگاری، شبکههای کامپیوتری و … میداند و البته اشاره میکند که این فناوری، مسائل و نگاههای جدیدی را هم با خود به همراه آورده است. او ادامه میدهد: «لازم است که ما این نگاه را بشناسیم. بسیاری از مباحث مانند سرمایهگذاری، نحوه اتصال سیستمها به یکدیگر، راهاندازی و … در بلاکچین چارچوب فکری متفاوتی با گذشته دارند. برای درک این چارچوبهای جدید، نیاز به آموزش هم برای مدیران و هم برای تیمهای فنی است.»
او تاکید میکند که ایجاد این نگاه جدید در ذهن افراد، یکی از مهمترین بخشهای آموزش بلاکچین است و بخشی از زمان کلاس مبانی بلاکچین و رمزارزها در دانشگاه شریف و مدرسهها و دورههای آموزشی بلاکچین صرف ایجاد همین نگاه میشود؛ نگاه و درکی که با مطالعه کتابها و مقالات، سختتر از آموزش حضوری به دست میآید.
.
دو رویکرد متفاوت برای برگزاری دورههای آموزشی بلاکچین
عضو هیات علمی دانشگاه شریف، به دو مدل مختلف برگزاری دورههای آموزشی بلاکچین اشاره میکند: «یک مدل برگزاری دوره این است که یک پلتفرم خاص بلاکچین مانند اتریوم و نحوه برنامهنویسی روی آن را آموزش داد. این روش نیروهای توسعهدهنده بلاکچین تربیت میکند. يك مدل هم علاوه بر توجه به پلتفرمهاي موجود و توانمندسازي دانشجويان در كار با آنها، آموزش بلاكچين را در بستر دانشهاي پايه مانند سيستم هاي توزيعشده، رمزنگاري، و امنيت شبكه دنبال ميكند.»
او آموزش تلفیقی را کارآمدتر میداند و میگوید: «ما در مدرسه تابستانه بلاکچین با توجه به بودجه زمانی که داریم، سعی میکنیم یک مجموعه کامل از آموزشهای لازم را داشته باشیم و ضمن آموزش مفاهیم پایهای، مخاطب را با پلتفرمها، کاربردها و کسبوکارهای موجود هم آشنا کنیم. همچنین قصد داریم در این دوره به ایجاد تفکر انتقادی برای مخاطبان دوره کمک کنیم تا آنها توانایی تحلیل تحولات آتی بلاکچین و ارزیابی نقاط مثبت و منفی کسبوکارها و محصولات فعلی و آتی این حوزه را داشته باشند.»
به گفته مداحعلی همچنین از فعالان شناختهشده فناوری بلاکچین در ایران برای حضور در این مدرسه و آشنایی با کسبوکارهای آنها دعوت شده است.
مدیر آزمایشگاه بلاکچین شریف، از استفاده از پتانسیل تمام اعضای آزمایشگاه بلاکچین در برگزاری مدرسه تابستانه بلاکچین خبر میدهد. به گفته مداحعلی، تدریس برخی از مباحث مهم دوره از جمله جلسه مقدماتی آموزش مفاهیم بلاکچین و ایجاد نگاه جدید در مخاطبان دوره، مبحث مربوط به کریپتوگرافی و مبحث چالشهای سیستمهای موجود در بلاکچین، بر عهده خود او خواهد بود.
رویداد «مدرسه تابستانه بلاکچین ایران» یا IBSS، با هدف آموزش، توسعه مهارت و گسترش شبکه متخصصان در حوزه بلاکچین در ایران با همکاری آزمایشگاه بلاکچین شریف و شرکت آریاهمراه سامانه، شهریور و مهرماه امسال برگزار خواهد شد.
ببینید: جدول زمانی مدرسه تابستانه بلاکچین ایران و کدهای تخفیف راه پرداخت
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این رویداد، به صفحه رویداد مدرسه تابستانه بلاکچین، مراجعه کنید.