پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
جدال حملونقل مدرن و سنتی / بازار تاکسی‌های آنلاین در جهان، با قوانین متفاوتی به تعادل رسید
ورود تاکسی‌های اینترنتی به صنعت حملونقل درون‌شهری، با بحث‌های زیادی همراه است. بسیاری با آن موافق هستند و عده‌ای معتقدند بازار تاکسی‌های آنلاین باید با نظارت سازمانی سر و سامان پیدا کند. جدال میان رانندگان سنتی و استارت‌آپ‌ها و بحث در خصوص کم‌وکیف نظارت تنها محدود به ایران نیست. دیگر کشورها هم دوران مشابهی را گذراندند تا راهکار حل مشکل را پیدا کنند. در این گزارش راهکارهای آن‌ها را مرور خواهیم کرد.
به گزارش ایرنا، ریشه نظارت مدرن بر عملکرد تاکسی‌ها به دوران رکود بزرگ در سال ۱۹۲۹ در شهرهای آمریکا بازمی‌گردد. در آن زمان رکود اقتصاد جهانی موجب بیکاری شدیدی شده بود. بسیاری از کارگرانی که به‌تازگی بیکار شده بودند به‌صورت غیرقانونی وارد صنعت تاکسیرانی شده و با دور زدن مقررات کیفیت، با خرید و به کارگیری وسایل نقلیه ارزان به‌عنوان تاکسی، شغل رانندگی را انتخاب کردند.
با افزایش بیکاری و کاهش میانگین درآمد مردم، تقاضا برای سفرها با تاکسی به‌شدت کاهش یافت و این در حالی بود که عرضه همچنان بالا بود. عدم تطابق میان عرضه و تقاضا موجب نزاع میان رانندگان (تاکسی و غیرتاکسی) بر سر کرایه شد و با بالاگرفتن جنگی میان شرکت‌های تاکسیرانی موجود، شرکت‌هایی ظهور کردند که نرخ‌ها را خارج از قوانین شکسته و به مسافرکشی پرداختند، مسافربرانی که به «تاکسی‌های راهزن» معروف شدند. در سال ۱۹۳۴، اکثر رانندگان تاکسی نیویورک که رقابت این شرکت‌ها را ناعادلانه و غیرقانونی می‌دانستند دست به اعتصابی سراسری زدند. اعتصابی که منجر به آشوبی در صنعت تاکسیرانی شد.
جنجال سیاست‌گذاری در خصوص مسافرکش‌ها منجر به مشمولیت تاکسی‌ها به قانون تجارت درون ایالتی در سال ۱۹۳۵ شد و به ایالت‌ها اجازه داد تا بر قیمت‌گذاری نظارت کنند. تقریبا در تمام شهرهای ایالات متحده بر کرایه و صدور مجوز نظارت می‌کردند و در کنار این موارد کیفیت خدمات نیز از سوی دستگاه ناظر مورد بررسی قرار می‌گرفت.
پس از این کش‌وقوس‌ها، قانون‌گذاران به این نتیجه رسیدند که بازار تاکسی نیازمند مقرراتی است که هم بر کیفیت، هم بر کمیت و هم بر قیمت تاکسی‌ها نظارت کند. پس از آن QQE به‌عنوان یک مدل قانون‌گذاری استاندارد برای تاکسیرانی‌ها در نظر گرفته شد. پس از آمریکا کشورهای دیگر نظیر بریتانیا، نیوزیلند، سوئد، ایرلند و ترکیه نیز از چنین مدلی برای قانون‌گذاری صنعت تاکسی-هم تاکسی‌های خطی و هم آژانس‌ها- استفاده کردند.
.
حضور تاکسی‌های اینترنتی
با روی کار آمدن تاکسی‌های اینترنتی مانند اوبر، اوضاع به کلی تغییر کرد. هزینه پایین و سهل‌الوصول بودن این تاکسی‌ها باعث شد تا محبوبیت آن‌ها زیاد شود. اما افزایش تقاضا برای تاکسی‌های آنلاین، با سقوط شدید بازار تاکسی‌های سنتی همراه بود. سرعت اشاعه اپلیکیشن‌های تاکسی آنلاین سبب شد قانون‌گذاران در خصوص چگونگی واکنش به این شرکت‌ها دچار سردرگمی شوند.
در اغلب کشورها، واکنش معمول اولیه رگولاتورها ممنوعیت خدمات این شرکت‌ها بود. پیشنهاد دیگری که از سوی مجمع حملونقل بین‌المللی (ITF) مطرح شد، این بود که قانون‌گذار اطلاعات رانندگان و داده‌های شرکت‌های تاکسی اینترنتی را در اختیار داشته باشد و در موارد تخلف وارد عمل شود و مجوز رانندگی فرد یا مجوز فعالیت شرکت را باطل کند.
بسیاری از کشورها توانستند به‌سرعت با وضع قوانین و سیاست‌های نظارتی، تعادل را در بازار به نحو مناسبی حاکم کنند اما در بسیاری از کشورها نبود قوانین و مقررات مشخص در این حوزه، باعث شد تا بسیاری از شرکت‌های خدمات مسافربری اینترنتی از این خلاء قانونی سوءاستفاده کرده و دست به سودجویی بزنند.
به‌عنوان مثال با توسعه اپلیکیشن تاکسی اینترنتی Go- Jek در اندونزی، تقاضا برای استفاده از این سیستم حملونقل نسبتا ارزان به‌شدت افزایش یافت و هم رانندگان و هم مسافران استقبال خوبی از آن کردند اما همین موضوع باعث شد تا بازار تاکسی‌های خطی اندونزی به‌شدت کساد شود.
ببینید: ۵۰ درصد؛ کاهش درآمد آژانسی‌ها / تاکسی‌های آنلاین چه تاثیری روی بازار رقبای سنتی گذاشته‌اند؟
.
قوانین نظارتی بر تاکسی‌های آنلاین
در مالزی برای اینکه یک فرد بتواند به‌عنوان یک راننده اینترنتی مشغول فعالیت شود علاوه بر معاینات پزشکی و نداشتن سوءسابقه، نیاز به اخذ گواهینامه خودروهای عمومی (که کدی متفاوت با گواهینامه معمولی دارد) و بیمه مسافر دارد. همچنین راننده موظف است برچسبی بزرگ و مشهود بر خودروی خود بچسباند که نشان دهد این خودرو به‌عنوان تاکسی اینترنتی مشغول به کار است، مجوز کاربری اینترنتی از سازمان حملونقل عمومی مالزی (APAD) و هزینه‌ای ۸۰۰ رینگیتی، از دیگر الزامات ورود به بازار کار تاکسی‌های اینترنتی است.
تایلند در مواجهه با شکایت شدید رانندگان تاکسی، قانونی را وضع کرد که استفاده از خودروهای شخصی را برای حمل مسافر به کلی ممنوع کرد. اما فیلیپین که فعالیت تاکسی‌های اینترنتی را قانونی اعلام کرد، با چالش دیگری مواجه شد. شرکت خدمات حملونقل فیلیپین نقش نظارتی را بر عهده گرفت و به نیت برطرف ساختن مشکلات حملونقل به صدور مجوز برای تاکسی‌های اینترنتی پرداخت اما دیری نپایید که مانیل با بحران ترافیکی عجیبی مواجه شد. رانندگان خودروهای شخصی برای درآمدزایی بیشتر، در محدوده‌های پرترافیک مرکزی پایتخت فیلیپین مشغول کار شدند و همین موضوع باعث ایجاد ترافیک عجیبی در مانیل شده بود.
اداره حملونقل زمینی سنگاپور (LTA) نهاد قانون‌گذار در حوزه حملونقل این کشور، از ۲۱ فوریه سال ۲۰۱۹ طی بیانیه‌ای اعلام کرد که شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات حملونقل اینترنتی همانند شرکت‌های تاکسیرانی باید برای مسافربری خود مجوز لازم را اخذ کنند. بر اساس این قانون، دیگر رانندگان یک برند تاکسی اینترنتی قادر به فعالیت در برند دیگر نخواهند بود و رانندگان باید یک دوره آموزشی ۲۵ ساعته برای اخذ گواهی رانندگی تاکسی بگذرانند.
البته این چالش‌ها تنها مختص جنوب شرق آسیا نمی‌شود و توسعه تاکسی‌های اینترنتی در کشورهای اروپایی نیز با مشکلاتی مشابه همراه شده است؛ به‌عنوان مثال اوبر به محض ورود به بازار لندن مشکلات زیادی را هم از نظر حملونقل و هم از نظر اجتماعی ایجاد کرد.
این مشکلات باعث شد تا مجوز فعالیت در اوبر تنها مشروط به اخذ گواهی پزشکی رانندگان، داشتن مجوز حرفه‌ای و پایبندی به مقررات سازمان حملونقل باشد. مشکلات و ضعف‌های ساختاری اپلیکیشن درخواست تاکسی اوبر در انگلستان چنان به بحران تبدیل شد که مجوز فعالیت آن منوط به حضور کارشناسان این شرکت در دادگاه و ارائه توجیهات کافی شده است.
دولت دانمارک نیز در فوریه ۲۰۱۷ تحت فشار اتحادیه محلی رانندگان تاکسی، دست به اصلاح قوانین حوزه تاکسی زد. بر اساس قانون جدید، تاکسی‌ها ملزم به استفاده از تاکسیمتر و برچسبی متصل بر کیسه هوای خود هستند که نشان دهد این خودرو تحت نظارت شهرداری است، در غیر این‌صورت جریمه سنگینی در انتظار رانندگان خواهد بود. این موضوع که منجر به از بین رفتن مزیت قیمتی شرکت‌های تاکسی اینترنتی شد باعث شد تا اوبر به فعالیت خود در دانمارک خاتمه دهد.
در آلمان پس از طرح شکایت اتحادیه تاکسی برلین، مقامات این شهر به دلیل نگرانی‌های امنیتی خدمات شرکت‌های تاکسی اینترنتی نظیر اوبر را ممنوع کردند تا اینکه اوبر مجبور شد خدمات محدودی در شهرهای مختلف آلمان ارائه کند که این کار مستلزم این بود که رانندگان آن باید گواهی حملونقل مسافر را از نهادهای مربوطه اخذ می‌کردند.
در ایالات متحده نیز، هر ایالت قوانین خاص خود را در خصوص این پدیده دارد. در بسیاری از ایالات نظیر آلاباما و کانزاس، فعالیت شرکت‌های خدمات حملونقل اینترنتی نظیر اوبر و لیفت کاملا قانونی و بدون محدودیت است اما در برخی دیگر از ایالات نظیر آرکاناس، رانندگان چنین خودروهایی باید برای فعالیت سالانه ۱۵ هزار دلار پرداخت کنند. در کالیفرنیا بر اساس اعلام اداره حملونقل شهری سانفرانسیسکو فعالیت این رانندگان ملزم به ارائه گواهی از کمیسیون حملونقل عمومی کالیفرنیاست.