پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
مقایسه بیتکوین و بیتکوین کش / قابلیت حفظ حریم خصوصی کدام یک بیشتر است؟
آیا شما دوست دارید تمامی افرادی که با آنها معامله میکنید، از مبلغ موجود در کیف پول شما و ارزش داراییهای شما اطلاع داشته باشند؟ البته که نه. به همین دلیل است که کاربران نیاز دارند که سکههای خود را مخلوط کنند تا قبل از بهکارگیری، منشا آنها را از دید بقیه پنهان نگه دارند. میزان حفظ حریم شخصی، به شکل قابل توجهی به این مورد بستگی دارد که از بیتکوین کش استفاده میکنید یا بیتکوین.
بیتکوین کش و بیتکوین کور از نظر حفظ حریم شخصی چگونه عمل میکنند؟
بلاکچینهای بیتکوین (BTC) و بیتکوین کش (BCH) عمومی هستند و هر کسی میتواند به سادگی و از طریق مرورگر بلوک، به اطلاعات آنها دسترسی داشته باشد. اگر شما 10 بیتکوین داشته باشید و محصولی را به قیمت 1 بیتکوین خریداری کنید، شخص دریافت کننده میتواند به آدرسی که پول از آن ارسال شده دسترسی یافته و اطلاع پیدا کند که پیش از انجام معامله، در این آدرس 10 بیتکوین وجود داشته است. این روند، به تاجران اطمینان میدهد که شما از موجودی کافی برخوردار هستید و در نتیجه، در خریدهای بعدی، قیمت اعلام شده برای شما را افزایش میدهند.
کارکنان مربوط به آن تاجر نیز با مشاهده موجودی حساب افراد، اهداف پر سود را شناسایی میکنند و آنها را مورد سرقت یا آدمربایی قرار میدهند (نوع فعالیت مجرمانه به تعداد بیتکوینها و کشور محل سکونت آن کاربر بستگی دارد). یکی از روشهایی که برای جلوگیری از آشکار شدن اطلاعات برای دریافتکننده بیتکوین مورد استفاده قرار میگیرد، عبارت است از مخلوط کردن سکهها.
در عمل، کارمزد تراکنشهای بیتکوین کش نزدیک به صفر است (کمتر از 0.01 دلار به ازای هر تراکنش)؛ به همین دلیل، عمل مخلوط کردن سکه در بیتکوین کش، بهتر از بیتکوین انجام میگیرد. به نظر میرسد که نقشه راه افزایش مقیاس بیتکوین کور، عمدا به صورتی طراحی شده که کارمزد تراکنشهای آن – چین را تا 30 دلار به ازای 250 بایت افزایش دهد. این مبلغ، برابر است با کارمزد تراکنشهای این ارز رمزنگاری شده در دسامبر سال 2017.
تنها دلیل پایین بودن کارمزد تراکنشهای بیتکوین در حال حاضر را میتوان بازار خرسی ارزهای رمزنگاری شده دانست. اندکی بعد از ثبت رکورد 30 دلار به ازای هر تراکنش که در سال 2017 زده شد، بازار ارزهای رمزنگاری شده وارد حالت رکود شد. اکنون وضعیت شکلگیری بلوکهای بیتکوین دوباره حالتی منظم به خود گرفته و کارمزدهای آن شروع به افزایش کردهاند.
جرم پنداشتن مخلوط کردن سکه
شایعاتی مطرح شده مبنی بر اینکه رگولاتورها قوانینی اعمال خواهند کرد با این مضمون: برای اینکه سکهای از نوع مخلوط شده محسوب نشود، مالکیت آن باید حداقل شش بار تغییر کرده باشد. علاوه بر آن، رگولاتورها برای جلوگیری از پولشویی، مقرراتی اعمال خواهند کرد مبنی بر اینکه: در مبادلات پول بیپشتوانه با ارز رمزنگاری شده، امکان استفاده از سکههای مخلوط شده وجود نخواهد داشت.
تنها راهحل آشکار برای تاجران و کاربران معمولی که ترجیح میدهند از حریم شخصی خود محافظت کنند، عبارت است از: ارسال شش باره سکههای مخلوط شده (به آدرس جدیدی که کنترل آن را خودشان در دست دارند). با انجام این کار، اینگونه به نظر میرسد که سکهها توسط صاحبان قبلی (و نه صاحبان کنونی) مخلوط شده بودهاند. در واقع، این تنها راهکاری است که تاجران از طریق آن هم میتوانند از حریم شخصی خود محافظت کنند و هم مبادلات خود را به گونهای انجام دهند که گویی سکهها تاکنون مخلوط نشده بودهاند.
اولین مشکل این فرآیند، کارمزد بالای عمدی تراکنشهای آن – چین است که هزینه انتقال شش باره سکههای مخلوط شده را بسیار افزایش خواهد داد و عملا، کاربران بیتکوین را از «مشروعیت بخشیدن» به فعالیتهای خود باز خواهد داشت. در نتیجه، اغلب کاربران بیتکوین نسبت به مخلوط کردن سکههای خود اقدام نخواهند کرد و تنها کسانی این کار را انجام خواهند داد که از پس پرداخت مبالغ هنگفت انجام تراکنشهای اضافی برآیند. به همین دلیل، افراد در مواجهه با سکههای مخلوط شده که هزینه زیادی هم برایشان پرداخت شده، با شک و تردید رفتار خواهند کرد.
مشکل دومی نیز وجود دارد. اگر شما بخواهید سکههای بیتکوین خود را با سکههای افراد دیگر مخلوط کنید، تنها کسانی با شما همکاری خواهند کرد که بنا به دلایلی، ناچار باشند که به پرداخت کارمزدهای هنگفت تن دهند. به صورت اتوماتیک، سکههای شما با سکههای افرادی عادی، که تنها میخواهند حریم خصوصی خود را تقویت کنند، مخلوط نخواهد شد. مخلوط کردن سکه با افرادی که به ناچار به این کار تن دادهاند، تلاشی بیهوده است؛ درست مثل اینکه بخواهید دستهایتان را تمیز کنید و برای این کار از مردم عادی بخواهید که بر روی آن ادرار کنند. مخلوط کردن سکه، تنها زمانی کارایی کافی را خواهد داشت که اکثریت افراد را کاربران عادی تشکیل داده باشند.
بیتکوین کش مشکل کارمزدهای بالا را ندارد. از این رو، کار مخلوط کردن سکه در آن به امری معمول تبدیل خواهد شد و به شکلی کم هزینه و با مشارکت افراد عادی انجام خواهد گرفت؛ حتی در بسیاری از اپلیکیشنهای کیف پول بیتکوین کش نیز این قابلیت به شکل پیشفرض وجود خواهد داشت. افراد در مواجه با سکههای مخلوط شده بیتکوین کش، برخوردی عادی خواهند داشت نه توام با شک و تردید؛ زیرا «همه آن را انجام میدهند، انجام آن تقریبا رایگان است و اقدامی کم هزینه و اتوماتیک برای محافظت از حریم شخصی به شمار میرود.»
مخلوط کردن بیتکوین کاری پرهزینه و دشوار است
یک راهکار جایگزین که کاربران بیتکوین میتوانند با کمک آن، مبلغ کل موجود در کیف پول و ارزش داراییهای خود را از دسترس عموم پنهان نگه دارند، استفاده از شبکه لایتنینگ (Lightning Network) است. اما استفاده از شبکه لایتنینگ برای مردم عادی دشوار است و به نظر نمیرسد که در آینده نزدیک، استقبال بالایی از آن صورت بگیرد. این جمله بدان معناست که به احتمال زیاد، حفاظت از حریم شخصی به وسیله شبکه لایتنینگ، به اقدامی رایج و معمول تبدیل نخواهد شد.
یکی از دلایلی که باعث شده استفاده از شبکه لایتنینگ، در مقایسه با شبکه آن - چین بلاکچین دردسر و سختیهای بیشتری داشته باشد، این مورد است که: کاربران شبکه لایتنینگ بیتکوین حتما باید یک «جریان ورودی نقدینگی» داشته باشند تا بتوانند پول خود را از طریق اپلیکیشن کیف پول شبکه لایتنینگ دریافت کنند. این کانال جریان ورودی را میتوان از طریق تامینکنندگان نقدینگی مانند بیترفیل (Bitrefill) تهیه کرد.
لازم به ذکر است که این کار، کارمزد ماهانه نسبتا بالایی دارد. تجربه کاربری شبکه لایتنینگ بیتکوین، در مقایسه با تجربه کاربری خود بیتکوین، دشوارتر و پیچیدهتر است. از این رو انتظار میرود که اگر در بازار گاوی آینده یا حتی پیش از آن، کارمزد تراکنشهای آن – چین بیتکوین افزایش یابد، کاربران جدید به جای شبکه لایتنینگ بیتکوین، بیتکوین کش را انتخاب کنند.
موارد زیر را در نظر بگیرید:
- در شرایطی که به علت بالا بودن هزینههای ایجاد کانال، کارمزد تراکنشهای شبکه لایتنینگ بالا باشد، مردم از آن استفاده نمیکنند.
- در شرایطی که کارمزد تراکنشهای شبکه لایتنینگ پایین باشد، باز هم مردم از آن استفاده نمیکنند، زیرا در اینصورت میتوانند با راحتی و با هزینه پایین تراکنشها را به صورت آن – چین ارسال کنند.
از موارد 1 و 2 میتوان نتیجه گرفت که فرقی نمیکند کارمزد تراکنشهای آن – چین بیتکوین چه قدر باشد، در هر صورت بخش عمدهای از مردم از شبکه لایتنینگ استفاده نخواهند کرد.
مشکل بلاکچین
دادههای جدید، در مورد استفاده از بیتکوین به عنوان یک ارز رایج، چه اطلاعاتی میدهند؟ بخش عظیمی از جامعه به شکلی آشکار از نقشه راه اصلی افزایش مقیاس بیتکوین کور، که توسط رهبران اولیه پروژه بیتکوین کور یعنی ساتوشی ناکاموتو و گوین آندرسن طراحی شده، رضایت داشتهاند. حال که ولادمیر ون در لان، رهبر جدید بیتکوین کور، نقشه راه جدیدی را برای افزایش مقیاس آن به کار گرفته، آیا مردم از آن استقبال خواهند کرد؟ نقشه راه جدید افزایش مقیاس بیتکوین، کاربران را مجبور میکند تا اندازه بلوک پایهای بیتکوین را به 1 مگابایت محدود کرده و برای انجام تراکنشهای خود از سگویت (Segwit) و شبکه لایتنینگ استفاده کنند.
سگویت به گونهای طراحی شده که برای کارمزد دادههای مربوط به امضای تراکنش، 75 درصد تخفیف اعمال کند. این امر به نفع تراکنشهای شبکه لایتنینگ است؛ چرا که دادههای امضای مربوط به تراکنشهای این شبکه، در مقایسه با تراکنشهای معمول آن – چین، بسیار بیشتر است. در نتیجه این قانون جدید تخفیف، هر بار که یک بیتکوین به یک درس مبتنی بر سگویت ارسال میشود، هزینه ارسال بعدی آن کاهش پیدا میکند.
در انتقاداتی که علیه تکنولوژی سگویت مطرح شدهاند، آمده که این تکنولوژی بسیار پیچیده است و توسعهدهندگان نمیتوانند آن را در اپلیکیشنهای کیف پول پیادهسازی کنند. انتقاد دیگر این است که محدود کردن اندازه بلوک به یک مگابایت، مشکلاتی را ایجاد کرده که باید حل شوند.
این انتقادات، ابزاری هستند که به کمک آنها میتوان رهبر پروژه بیتکوین کور، اعضای این پروژه، اوپراتورهای استخر ماینینگ، ماینرها، صرافیها و پردازندههای پرداختی همچون بیتپی (Bitpay) را متقاعد کرد تا نقشه راه جدیدی را برای افزایش مقیاس بیتکوین در پیش بگیرند. برخی برای انجام این کار، در تعداد زیادی از شرکتها سرمایهگذاری کردهاند و سپس از نفوذ خود برای ایجاد تغییر در قوانین پروتکل بیتکوین و نقشه راه افزایش مقیاس آن استفاده کردهاند. بری سیلبرت (Barry Silbert)، مدیر عامل اجرائی دیجیتال کارنسی گروپ (Digital Currency Group) نمونهای از همین افراد است.
سیلبرت کسی است که راهکار سگویت2ایکس (Segwit2X) را پیشنهاد کرد. کاملا روشن است که راهکار او، بیش از آنکه به بخش «2ایکس» متمرکز باشد (بخشی که پیشنهاد میکند سه ماه پس از فعالسازی سگویت، محدوده اندازه بلوک پایه بلاکچین دو برابر شود)، به بخش سگویت توجه داشته است. اگر او میخواست به شکلی صادقانه عمل کند، باید پیشنهاد خود را طوری طراحی میکرد که بخش سگویت و 2ایکس، هر دو به صورت همزمان اجرا شوند، نه اینکه در بین آنها یک تاخیر سه ماهه ایجاد شود و افراد بتوانند در طی این مدت، نظر خود را عوض کنند.
هر چه باشد، این که کسی بخواهد 58 شرکت را (که در بیشتر آنها سرمایهگذاری هم کرده) راضی کند تا توافق فریبنده سگویت2ایکس را قبول کنند، خیلی راحتتر از این است که از تیم توسعهدهندگان اپلیکیشن کیف پول بخواهد تا تکنولوژی پیچیده سگویت را پیادهسازی کنند.
لازم به ذکر است بالا بودن کارمزدهای تراکنشهای آن – چین که از فقدان یک سیستم تخفیف جدید و کوچک بودن بیش از حد اندازههای بلوک نشات گرفته، کار سیلبرت را راحتتر کرد. البته در بین پذیرش قوانین پروتکل جدید و پیادهسازی واقعی آنها تفاوت وجود دارد. این امر با مشاهده زمانی که طول میکشد تا صرافیها به شکلی عملی، سگویت را برای تراکنشهای ورودی و خروجی خود به کار بگیرند، قابل اثبات است.
به نظر میرسد که بری سیلبرت، پروژهها و شرکتهای حوزه اپلیکیشن کیف پول را دارای حق امضا ندانسته و در توافقی که به اصلاح توافق نیویورک نامیده میشود، فراموش کرده که در آنها سرمایهگذاری کند (البته باید بلاکچین، BTC.com و کوینبیس که در بخش جانبی کسبوکار خود یک اپلیکیشن کیف پول را راهاندازی کردهاند و جکس (Jaxx) که تنها تعداد اندکی از کاربران بیتکوین از آن استفاده میکنند را مستثنی کنیم).
نرخ پذیرش سگویت و شبکه لایتنینگ را باید با کارمزد میانه تراکنشها که براساس دلار آمریکا و در بازه زمانی گذشته تا به امروز، پرداخت شدهاند، مورد مقایسه قرار دهیم. صرافیها و کارمندان، در اغلب مواقع برای پرداخت به تعداد زیادی از افراد، از یک تراکنش استفاده میکنند؛ به همین دلیل، بهتر است که برای بررسی این مورد، به جای کارمزد میانگین از کارمزد میانه استفاده کنیم. افراد معمولی (در اغلب اوقات) از یک تراکنش برای پرداخت به یک شخص استفاده میکنند و در هر تراکنش، از یک یا تعداد اندکی خروجی خرج نشده تراکنش (UTXO) استفاده میکنند.
چه روندهایی را میتوان مشاهده کرد؟ آیا نقشه راه افزایش مقیاس ولادیمیر طبق انتظار عمل کرده یا کارمزدهای بالای تراکنشها، اثرات غیرمنتظره دیگری داشتهاند؟ اگر بتوانیم یک روندی که در گذشته اتفاق افتاده است را شناسایی کنیم، قادر خواهیم بود تا حدس نسبتا دقیقی در مورد روند آینده داشته باشیم. پس بیایید کار خود را با مطالعه کارمزدهای میانه شروع کنیم.
نمودار بالا نشان میدهد که در ژانویه سال 2017، که هنوز بلوکها کامل نشده بودند، کارمزد میانه نزدیک به صفر بوده است. این امر، قابل پیشبینی است، زیرا همان طور که در نمودار زیر دیده میشود، شش ماه پیش از این تاریخ بوده که برای اولین بار، ظرفیت بلوک میانه شروع به پر شدن کرده است.
سگویت پیش از آنکه اولین شبکه عملیاتی لایتنینگ شروع به کار کند، فعال شده بود. از این رو، بیایید نگاهی داشته باشیم بر میزان پذیرش سگویت و آن را با نمودار اولی که در مورد کارمزدهای میانه بود مورد مقایسه قرار دهیم.
یک روز تصادفی را در نمودار بالا انتخاب میکنیم، مثلا 22 می سال 2019. در این روز، کاربران بیتکوین در 38 درصد موارد، نسبت به ایجاد تراکنشهای سگویت اقدام کردهاند. این رقم چه میزان از استقبال را نشان میدهد؟ افراد مختلف در مواجهه با این سوال، پاسخهای مختلفی میدهند؛ ولی در حالت کلی، سوالات مهم عبارتند از:
- آیا نرخ پذیرش سگویت با رکود مواجه شده است؟
- آیا در دسامبر سال 2017 که مقدار میانه کارمزد هر تراکنش 34 دلار بود، نرخ پذیرش سگویت با افزایش قابل ملاحظهای همراه بود؟ (نمودار اول را ببینید)
در پاسخ به پرسش اول باید بگوییم «بله». از ماه آوریل سال 2018 تاکنون، نرخ پذیرش سگویت در حدود 38 درصد ثابت باقی مانده است. در دسامبر سال 2017 که مقدار میانه کارمزد تراکنشهای بیتکوین به بیشترین مقدار خود رسیده بود، تغییر چندانی در نمودار سگویت ایجاد نشده است.
حال بیایید نگاهی به نرخ پذیرش شبکه لایتنینگ داشته باشیم.
طبق برنامهریزیها، قرار بود شبکه لایتنینگ در ماه ژوئن سال 2016 راهاندازی شود، ولی به تاخیر افتاد و در 15 مارس سال 2018 راهاندازی شد. از این رو، شبکه لایتنینگ در دسامبر سال 2017 وجود نداشته و نمیتوانیم نرخ پذیرش آن را در آن زمان مورد بررسی قرار دهیم. چیزی که امروز شاهد هستیم، این است که مقدار بیتکوین مورد استفاده در شبکه لایتنینگ، 1000 بیتکوین است که تنها 0.00564 درصد از موجودی کل این ارز رمزنگاری شده (17.7 میلیون) را شامل میشود. یعنی مقدار بیتکوین مورد استفاده در شبکه لایتنینگ حتی به یک درصد کل موجودی این ارز هم نمیرسد.
شاید به نظر من و شما، 1000 بیتکوین خیلی زیاد باشد، ولی برای یک شبکه که 14 ماه پیش راهاندازی شده و طبق نقشه راه افزایش مقیاس بیتکوین ارائه شده توسط ولادیمیر، قرار بوده بخش عمدهای از تراکنشهای بیتکوین را مدیریت کند، خیلی کم محسوب میشود.
حال که هم سگویت و هم شبکه لایتنینگ، هر دو نرخ پذیرش اندکی دارند، کاربران در مواجهه با روند صعودی کارمزد تراکنشهای بیتکوین که ممکن است تا 30 دلار به ازای هر تراکنش هم برسد، چه باید بکنند؟
آنچه از شواهد برمیآید، کاربران در حال ترک بیتکوین هستند و به سمت ارزهای دیگری جذب شدهاند که هم کارمزد کمتری دارد و هم تجربه کاربری آن از کیف پولهای بیتکوین + سگویت + شبکه لایتنینگ سادهتر است.
لازم به ذکر است که در ماه ژوئن 2017 و تنها 15 روز بعد از آنکه اعلام شد 58 شرکت، توافقنامهی نیویورک سگویت2ایکس بری را امضا کردهاند، ارزش بازار بیتکوین به صورت ناگهانی سقوط کرد. در نتیجه، کسانی که تردید داشتند، به این یقین رسیدند که بیتکوین کور، یک نقشه راه جدید را برای افزایش مقیاس در پیش خواهد گرفت و در نتیجه این امر، مقدار کارمزد تراکنشهای آن – چین به شکلی تعمدی و پیوسته، افزایش خواهد یافت.
همچنین توجه داشته باشید که در دسامبر سال 2017، کاربران و دلالان ناآگاه نیز اطلاع یافتند که کارمزد تراکنشهای آن – چین به 34 دلار به ازای هر تراکنش رسیده و در نتیجه، در این ماه نیز به شکلی چشمگیر از میزان برتری بیتکوین نسبت به ارزهای دیگر کاسته شد.
واضح است که کاربران بیتکوین از نقشه راه افزایش مقیاس جدید بیتکوین که توسط ولادیمیر ارائه شده و افراد را مجبور میکند که به جای تراکنشهای آن – چین، از سگویت و شبکه لایتنینگ استفاده کنند، استقبال نخواهند کرد.
اغلب کاربران، یا همان سیستم آن – چین را با همان کارمزدهای بالایش میپذیرند و یا به کل، بیتکوین را کنار گذاشته و بجای آن از ارزهای رمزنگاری شده جایگزین استفاده میکنند. کاربران دوست ندارند که صرفا برای حفظ حریم شخصی، سکهها را مخلوط کرده و به خاطر آن، کارمزد بسیاری بالایی را برای تراکنشهای آن – چین بپردازند. این کارمزد به شکل چشمگیری زیاد است؛ حتی افراد ثروتمند نیز از پرداخت این کارمزد سرباز میزنند.
نقشه راه افزایش مقیاس بیتکوین کور طوری طراحی شده که هزینه استفاده از سکههای مخلوط شده را بسیار افزایش میدهد؛ از این رو، مردم عادی نسبت به استفاده از این سکهها روی خوش نشان نمیدهند و رگولاتورها، صرافیها و نهادهای مالیاتی نسبت به این سکهها مشکوک هستند.
از سوی دیگر، نقشه راه افزایش مقیاس بیتکوین کش، طوری طراحی شده که هزینه استفاده از سکههای مخلوط شده آن، ارزان است. سکههای مخلوط شده بیتکوین کش به مثابه سکههای معمولی تلقی میشوند و در صورتی که کاربران بخواهند پیش از استفاده از سکههای بیتکوین کش خود، آنها را مخلوط کنند، کسی به آنها مشکوک نمیشود. این تفاوت، باعث میشود تا بیتکوین کش، عملکردی مشابه با ارزهای فیات قابل پیگیری داشته باشد.
خوشبختانه، ارزی به نام بیتکوین کش وجود دارد که قابلیت مبادلاتی دارد، استفاده از آن آسان است و به شکلی کمهزینه میتوان سکههای آن را چندین بار مخلوط کرد.
منبع: News.Bitcoin