پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
طلا بهتر است یا بیتکوین؟
وضعیت مالی ایالات متحده رو به زوال گذاشته و شرکتهای خارجی در حال کاهش دادن میزان مبادلات خود با وزارت خزانهداری آمریکا هستند؛ از این رو، بسیاری از سرمایهگذاران نگران شدهاند و به منظور در امان ماندن از خطر کاهش احتمالی ارزش دلار، به دنبال ذخیرهی ارزشی میگردند که قابل اطمینان باشد.
ذخیرهی ارزش به معنای نوعی از دارائی است که قابل ذخیره شدن باشد، با گذشت زمان توانایی خرید و فروش را از دست ندهد و در آینده قابل بازیابی باشد. آن دسته از سرمایهگذارانی که محافظهکار هستند، به سراغ طلا میروند و برخی نیز بیتکوین را انتخاب میکنند. تعدادی از سرمایهگذاران نیز وجود دارند که هم طلا میخرند و هم بیتکوین.
بر خلاف بازار سهام، اوراق قرضه و بخش املاک و مستغلات، طلا و بیتکوین ویژگیهای مشترکی با هم دارند. هیچیک از این دو، درآمد ماهیانهای را برای سرمایهگذار تولید نمیکنند، هر دویشان از نظر موجودی، محدود هستند و هر دو توسط سرمایهگذارانی خریداری میشوند که از افت ارزش پولهای بدون پشتوانه نگران هستند. چنین برآورد میشود که طی 5 تا 10 سال آینده، طلا نسبت به بیتکوین از مزایای بیشتری برخوردار باشد. دلایل این امر در ادامهی مطلب بیان شده است:
ویژگیهای خاص
طلا یک دارایی ملموس است، قابل حملونقل است و این امکان را دارد که به صورت ناشناس خرید و فروش شود. طلا یک فلز گرانبها به شمار میرود، از این رو ویژگیهای منحصربهفردی دارد. از جملهی این ویژگیها میتوان به کمیاب بودن، بادوام بودن، زیبا بودن، مقامت داشتن در برابر خوردگی، تقسیم پذیر بودن، انعطافپذیری و قابلیت شکلگیری بالای آن اشاره کرد.
طلا را میتوان به آسانی در جاهای مختلف پنهان کرد و تقریبا یک دارائی نقد به حساب میآید. درست است که خطر سرقت طلا وجود دارد، ولی از بین بردن طلای متعلق به یک نفر بسیار دشوار است و این امکان وجود ندارد که یک هکر، طلاهای یک فرد خاص را تحت مالکیت خود درآورد.
بیتکوین بر خلاف طلا ملموس نیست و به همین دلیل میتوان آن را به صورت یکپارچه و ارزان، به سراسر جهان فرستاد. بیتکوین را میتوان به صورت ناشناس و بدون نیاز به عامل واسطه، از طریق تراکنشهای غیرمتمرکز خرید و فروش کرد. این ارز رمزنگاری شده، همانند طلا، تعویضپذیر و قابل تقسیم شدن است. این احتمال وجود دارد که شخصی، کلید خصوصی آدرس ذخیرهسازی بیتکوین خود را گم کند و بدین ترتیب، بیتکوینهایش را از دست دهد.
همچنین این امکان وجود دارد که هکرهای اینترنتی، بیتکوین را هدف حمله و سرقت قرار دهند. داستانهای پر سر و صدایی وجود دارند که همگی به موضوع ازدست رفتن میلیونها دلار بیتکوین در نتیجهی حملات هکرها و یا ناکارایی صاحبان آن بیتکوینها و یا هر دو مورد میپردازند. به عنوان مثال، به تازگی، جرالد کوتون (Gerald Cotten)، مدیر عامل اجرائی کوآدریگاسیایکس (QuadrigaCX)، فوت کرد و رمز عبور دسترسی به 140 میلیون دلار ارز رمزنگاریشده که متعلق به 115000 نفر سرمایهگذار بود را با خود دفن کرد.
عرضهی محدود
منابع عرضهی طلا محدود هستند و این امر، جنبهی ذخیرهی ارزش بودن آن را بیش از پیش نمایان میسازد. ذخیرهی جهانی طلا هر سال به میزان 1.5 درصد افزایش مییابد. ویژگیهای منحصربهفرد طلا، که در قسمت بالا به آن اشاره شد، باعث میشود تا از نظر ذخیرهی ارزش، بالاتر از فلزات گرانبهای دیگری مانند نقره، پالادیوم و پلاتین قرار بگیرد.
برندهی بی بدیل میدان رقابت هزاران سالهی منابع ارزش گوناگون، فلز طلا است.
طلا در بازار آینده، جایگاه ویژهای دارد، به طوریکه احتمال دارد شاهد روند روبهرشد طلاهای کاغذی باشیم. طلای فیزیکی نیز میتواند در فرآیندهای تسویه به کار گرفته شود. این امر، میزان تاثیرگذاری بازار آینده بر قیمت طلا در طولانی مدت را محدود میکند.
از نظر تئوری، در رشد و توسعهی منابع بیتکوین محدودیت وجود دارد. بااینحال، امکان آن میرود که توسعهدهندگان ناراضی، اقدام به ایجاد فورک (Fork) در بیتکوین کنند. در توصیف مفهوم فورک باید بگوییم که فورک، نوعی انشعاب در بلاکچین محسوب میشود و در شدیدترین حالت ممکن، به تقسیم دائمی یک ارز رمزنگاریشده به دو ارز منجر میشود.
بیتکوین تاکنون چندین فرزند داشته که بیتکوین کش (bitcoin cash) و بیتکوین گلد (bitcoin gold) سرآمدترین آنها هستند. احتمال اینکه در آینده نیز شاهد فورکهایی در بلاکچین بیتکوین باشیم، وجود دارد. علاوه بر وجود احتمال ظهور مجموعهای از فورکهای بیتکوین در آینده، دیده میشود که ارزهای رمزنگاریشدهی جدیدی نیز در حال ظاهر شدن هستند؛ این امر میتواند تمرکز سرمایهگذاران را از بیتکوین دور کرده و به سمت ارزهای رمزنگاریشدهی نوظهور جلب کند.
بیتکوین، بر خلاف طلا، رقابتی هزاران ساله با سایر ارزها را تجربه نکرده است. در انتهای این بخش اشاره میکنیم که یک بازار آتی برای تسویهی نقدی با بیتکوین، راهاندازی شده است و این بدان معناست که برای اعضای بازار آتی، یک منبع نامحدود از پول بیتکوین وجود خواهد داشت.
تاریخچه و ثبات
چندین هزار سال است مردم از طلا به عنوان یک ذخیرهی ارزش استفاده میکنند. برای مثال در زمان رومیان، با یک اونس طلا میشد یک دست لباس مناسب تهیه کرد و قدرت خرید فلز طلا در طول زمانهای مختلف، تقریبا ثابت مانده است.
شاید در مورد اینکه منظور از یک دست لباس مناسب چیست، اختلاف نظر وجود داشته باشد، ولی هدف ما از زدن این مثال، آن بوده که بیان کنیم قدرت خرید طلا برای یک زمان بسیار طولانی ثابت باقی مانده است و تا زمانی که ذخیرهای عظیم از طلا در مریخ کشف نشود، ارزش آن تغییر چشمگیری نخواهد داشت.
در طرف مقابل، سرمایهگذاری در بیتکوین به معنای سرمایهگذاری در یک ساختارشکنی تکنولوژیکی است. سرمایهگذاران بیتکوین آرزوهای دور و درازی دارند و منتظر روزی هستند که بیتکوین جایگزین طلا و دلار آمریکا شده و به سرآمدترین دارایی پولی جهان بدل شود. اگر ادعاهای مبالغهآمیز بیتکوین درست از آب دربیاید، سود فوقالعادهای نصیب سرمایهگذاران آن خواهد شد، ولی باید در نظر داشت که این نظریههای مبالغهآمیز، به جای اینکه جنبهی ذخیرهی ارزش بیتکوین را پر رنگتر کنند، آن را به یک دارایی مخاطرهآمیز بدل میکنند.
به همین دلیل است که قیمت بیتکوین تا سال 2017 حدود 1331 درصد رشد کرد و سپس در سال 2018، 72 درصد کاهش یافت. ارز رمزنگاریشدهی بیتکوین شاید در طولانی مدت یک سرمایهگذاری سودآور باشد، ولی به دلیل داشتن نوسان قیمت، به عنوان یک ذخیرهی ارزش قابل اعتماد به شمار نمیرود.
حمایت از سوی منابع رسمی
بانکهای مرکزی و دولتهای سراسر جهان، طلا را به عنوان یک دارایی ذخیره میکنند. از زمان بحران اقتصادی به بعد نیز بانکهای مرکزی و دولتها برای اینکه تنوع ذخایر ارزی خود را افزایش دهند و از میان وابستگی خود به دلار آمریکا به عنوان یک ذخیرهی دارایی بکاهند، بیش از پیش به طلا روی آوردهاند.
سرعت خرید طلا توسط بانکهای مرکزی افزایش پیدا کرده، این امر نشان از گسترش استفاده از طلا در فرآیند دادوستد بین کشورها در چند سال آینده دارد. اگر بانکها در حال خرید طلا هستند و آن را یک ذخیرهی ارزش قابل اعتماد میدانند، چه دلیلی دارد که سرمایهگذاران عادی رفتار متفاوتی را در پیش بگیرند؟
در این جا باید اشاره کنیم که بانکهای مرکزی و دولتها، صاحب بیتکوین و هیچ نوع دیگری از ارز غیرمتمرکز نیستند. در واقع، کسانی که به افزایش ارزش بیتکوین باور دارند، کسانی هستند که عنوان میکنند بیتکوین، بانکهای مرکزی و کل سیستم بانکداری را از میان برخواهد داشت. از آنجایی که در شیوهی عملکرد بیتکوین، هیچ قدرت مرکزی وجود ندارد، همه و حتی صندوق بینالمللی پول هم تایید میکنند که ارزهای رمزنگاریشده، تهدید بالقوهای برای بانکها محسوب میشوند.
بانکهای مرکزی در واکنش به این تهدید، ارزهای رمزنگاریشدهی انحصاری خود، مانند فدکوین (FedCoin) را راهاندازی کردهاند. این تصور که بانکهای مرکزی، بدون داشتن کنترل کافی بر روی ارز رمزنگاریشده، نسبت به خرید و ذخیرهی آن اقدام خواهند کرد، کاملا اشتباه است.
درست است که بیتکوین گزینهی جذابی برای برخی از سرمایهگذاران به نظر میرسد، ولی نمیتوان آن را یک ذخیرهی ارزش قابل اعتماد دانست. اگر در بیتکوین سرمایهگذاری میکنید، باید این ریسک را نیز بپذیرید که شاید روزی قیمت این ارز رمزنگاریشده به صفر برسد.
اگر بیتکوین نتواند جای طلا را به عنوان یک ذخیرهی ارزش بگیرد، رفته رفته از ارزش آن کاسته خواهد شد و همین هشدار، مانع از آن میشود که بیتکوین را یک ذخیرهی ارزش بشناسیم.
طلا در حال منتقل شدن به گاوصندوق بانکهای مرکزی خارجی است. با توجه به احتمال بالای کاهش قیمت دلار در پنج سال آینده، انتظار میرود که رفته رفته بر ارزش دلاری هر گرم طلا افزوده شود. بنابر دلایل متعددی، میتوان طلا را یک ذخیرهی ارزش قابل اعتماد و نقد شونده دانست.
نکته: این مقاله صرفا با هدف اطلاعرسانی به نگارش درآمده و توصیهنامهای برای خرید یا فروش طلا یا بیتکوین به شمار نمیرود.
منبع: Forbes