پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
۱۵ ریسک نوظهور در صنعت بیمه که شناختشان خالی از لطف نیست
تعریف سادهای از مفهوم ریسک در فهم بهتر این متن کمک خواهد کرد. ریسک در بیمه چیست؟
در فرآیند اجرای هر فعالیتی ممکن است حوادث یا خطراتی وجود داشته باشد که امکان اجرای صحیح آن فعالیت را مختل کند. میزان احتمالی که از اجرای صحیح این فعالیت جلوگیری میکند را ریسک مینامند.
زمانی که از متخصصین بیمه در مورد مهمترین ریسک صنعت بیمه و بالأخص بیمه اموال و حوادث سؤال میشود، اکثراً این افراد بر نوعی از انواع ریسکهایی که بر بستر فضای سایبری شکل میگیرد، اجماع دارند. با وجود اینکه مشخصاً فضای سایبری بستری مستعد برای ریسک است، برخی متخصصین در خصوص ظهور گونههای دیگری از ریسک صنعت بیمه هم هشدار دادهاند. این ریسکها شامل ریسکهای ذاتی در سیاستهای بیمه و دولت، بلاکچین (blockchain)، حملونقل شهری، املاک ساحلی، ارسال محصول فروش خرد و تفریح هم میشود.
۱) حریم خصوصی، مسئولیت مدیران و مسئولان شرکتها (D&O)
دعوی قضایی جدید فیسبوک (Facebook) نشان میدهد که نگرانیهای مرتبط با حریم خصوصی ممکن است بهصورت بالقوه حوزه جدید ریسک سازمانی مرتبط با مسئولیت باشد. معرفی مقررات عمومی حفاظت از داده اتحادیه اروپا (General Data Privacy Regulation) این امکان را تقویت کرده است.
با اینکه پیشبینیهایی از این دست دقت کافی ندارند، میتوانیم بگوییم که مسائل مرتبط با حریم خصوصی میتوانند حوزه نوظهور و در حال رشد ریسک صنعت بیمه باشند.
نکته مهمی که باید در نظر داشته باشیم آن است که این نوع از نگرانیهای مرتبط با حریم خصوصی مختص غولهای قرن جدید مثل فیسبوک که با حجم عظیم داده سروکار دارند، نیست. بلکه بسیاری از شرکتهای دیگر هستند که حجم وسیعی از اطلاعات مشتریان را در دست دارند که بخش عمدهای از آنها صنایع سنتی محسوب میشوند.
تصور کنید که شرکت هواپیمایی، داروخانه، شرکت کارت اعتباری و حتی ارائهدهندگان سرویسهای آب و برق چقدر اطلاعات خصوصی از شما در اختیاردارند. این شرکتها از طریق دادهکاوی، اطلاعات شمارا برای مقاصد بازاریابی و تحلیل قیمتگذاری به کار میگیرند. همچنین ممکن است اطلاعات شمارا با همکاران، شرکای سرمایهگذاری مشترک (joint venture) و تأمینکنندگان خود به اشتراک بگذارند.
اتفاقات اخیر در فیسبوک نهتنها مؤید مشکلاتی است که میتواند به طبع برخورداری این اطلاعات ایجاد شود؛ بلکه تأثیر انتشار ادعاهای مبنی بر سوءاستفاده از این اطلاعات را در شعلهور کردن ذهنیت منفی در اذهان عمومی، بحرانهای سازمانی و پروندههای قضائی مرتبط با مسئولیت مدیران و مسئولان شرکتها هم برجسته میسازد.
کوین ام. لاکروا (Kevin M. LaCroix)، از مدیران بیمه آرتی (R-T Specialty) میگوید:
«به نظر من در آینده شاهد پروندههای قضائی بیشتری در رابطه با مسئولیت مدیران و مسئولان شرکتها حول محور حریم خصوصی خواهیم بود. در حقیقت ظهور مقررات عمومی حفاظت از داده اتحادیه اروپا بهطور قابلتوجهی احتمال بروز این مشکل بالقوه را بالا برده است.»
۲- ریسک اقدامات دولت
بزرگترین نقطهضعف و ریسک صنعت بیمه اقدامات در حال تغییر دولتی است. عطف به ماسبق (retroactive) بودن مسئولیت و محدودیت توانایی بازار برای ریسک قیمت، تهدیدی برای ثبات بازار است. همچنین امنیت صنعت متأثر از کارایی سیاستهای امنیتی دولت است که از حملات تروریستی و بهصورت اخص جنگ سایبری جلوگیری نمایند.
انجمن بيمه اموال و خسارات (Property Casualty Insurers Association) هوشیارتر از هر زمانی در حال کار با سیاستگذاران برای جلوگیری، یا حداقل کمک به اعضاء برای مدیریت و کاهش خطر عدم پرداخت بدهی (solvency threat) در آینده است. اعضاء بر روی رقابت کنونی فناوری هم متمرکز هستند چرا که باعث سرمایهگذاری بیمهگر در فناوری اطلاعات و نتیجتاً تغییر راهبردهای کسبوکار و پلتفرمها برای پاسخگویی به افزایش انتظارات مشتریان گشته است.
رابرت گوردن (Robert Gordon)، معاون ارشد سیاستگذاری، تحقیق و بینالملل انجمن بيمه اموال و خسارات میگوید:
«ریسکهای نوظهور دولت و فناوری، در فضای سایبر کنار هم قرار میگیرند و باعث ایجاد ریسک صنعت بیمه در سقف تعهد و قرار گرفتن مستقیم شرکت در معرض حملات گسترده سایبری میگردد.»
۳- تله سندباکسها
رگولاتوری بیمه، تعدادی از شرکتهای سنتیتر به سهل گیرتر شدن قوانین اصرار دارند و افکار عمومی نظر مثبتی نسبت به تأسیس محیطهای امن رگولاتوری یا اصطلاحاً جعبه شنی (Sandbox) دارد تا ضمن تضمین ایمنی مصرفکنندگان، ورود شرکتها و توزیعکنندگان جدید به بازار تسریع گردد و اما طرفداران سهل گیرتر شدن قوانین باید مراقب باشند.
کریس بوراند (Chris Burand)، مؤسس و مالک آژانس مشاوره بوراند و شرکا (Burand & Associates)، ابراز میدارد:
«مقررات قوی و منطقی شرکتها را برابر خودشان و مصرفکنندگان را در برابر شرکتهایی که قصد دور زدن الزامات مرتبط با کیفیت محصول را دارند، محافظت میکند.»
۴) حسابداری مالیاتی
قانون مشاغل و تخفیف مالیاتی در ژانویه سال ۲۰۱۸ لازمالاجرا گردید و به علت تحولی که در نظام مالیاتی ایالاتمتحده ایجاد کرد، روی متخصصین حسابداری هم تأثیری فوری داشت. این امر دو ریسک اصلی برای افزایش مطالبات در خود دارند:
- ریسکهای مشاورهای مربوط به آگاهسازی کامل مشتریان و مدیریت انتظارات آنها
- و ریسک اشتباهات در پر کردن فرمها و صورتهای مالیاتی
کاترین پوتمن (Catherine Putman)، مدیر تضمین خرید در بیمه ترولرز (Travelers) میگوید:
«در هر دوی این ریسکها نیاز است که حسابدار درک خوبی از تغییرات قانون جدید مالیاتی کسب کرده و آن را بهصورت دقیق اعمال نماید.»
۵) تفاوت در مقررات حوزه ریسک صنعت بیمه
تفاوت در مقررات یک ایالت نسبت به ایالت دیگر در حوزه داده و امنیت سایبری.
تفاوت زیادی بین مقررات عمومی حفاظت از داده اتحادیه اروپا و مقررات ایالتی در ایالاتمتحده وجود دارد. مقررات عمومی حفاظت از داده اتحادیه اروپا مقرراتی حول پردازش دادههای قابلتشخیص فردی (personally identifiable data) صرفنظر از شهروندی و موقعیت مکانی دارد. این کنترلکنندههای داده (data controllers) چه شرکتهای اروپایی باشند و چه شرکتهای متعلق به حوزههای قضائی دیگر و فعال در اروپا، ملزم به انطباق در زمینه فناوری، فرایند و سازمان هستند.
میشل وین (Mitchell Wein)، معاونت تحقیقات و مشاوره در نوآریکا (Novarica)، میگوید:
«تعریف دادههای قابلتشخیص فردی گستردهتر از مفهوم مشابه در ایالاتمتحده است و تقریباً تمام چیزهایی که مربوط به فرد هستند را در برمیگیرد. سردرگمی و هزینههای شرکتهای بیمهگر جهان با ظهور مقررات جدید افزایش خواهد یافت.»
۶) کاستیهای بیمهنامه
من باور دارم که مهمترین ریسک صنعت بیمه در آینده افزایش کاستیهای بیمهنامه، بالأخص در ابعاد فردی است. به دلیل نوع غالب تبلیغات این صنعت، مصرفکنندگان بهسوی این بار سوق دادهشدهاند که تنها تفاوت واقعی بین شرکتهای بیمه تفاوت در قیمت خدمات آنها است. فناوریهای بیمهای یا اینشورتک (insurtechs) هم لاف توانایی تشخیص نیازهای بیمهای شما با چند کلیک را میزنند. واضح است که مزیت رقابتی این سرویسها هم بسته به قیمت و سهولت استفاده از آنها است. بالاخره زمانی خواهد رسید که ارائهدهندگان خدمات بیمهای درفروش و تضمین (underwriting) به بهینهترین شکل ممکن عمل خواهند نمود. در آن زمان تنها راه برای رقابت بر اساس قیمت، پرداختن به مؤلفه هزینه خسارت در حق بیمه است.
بیل ویلسون (Bill Wilson)، بنیانگذار و مدیرعامل «InsuranceCommentary» میگوید:
«من باور دارم که اکنون شاهد این امر هستیم و سادهترین راه آن کاهش گستره پوشش محصولات بیمهای و برخورد سختگیرانه با مطالبات بیمهای است. خرید بیمهنامههایی که پوشش محدود دارند، به خودی خود مقولهای پر ریسک است.»
۷) بیمهنامههای نامربوط با واقعیت
یکی از بزرگترین حوزههای در حال ظهور ریسک صنعت بیمه این مهم است که آیا شرکتهای بیمه خواهند توانست خود را با تغییرات چشمگیر جامعه که تهدیدی برای مرزهای بیمهنامهها و کسبوکارهای سنتی است وقف دهند. برای مفید باقی ماندن برای مشتریان فعال در اقتصادهای مشارکتی (sharing)، مجازی و گیگ (gig)، بیمهگران باید زبان بیمهنامهها را طوری تغییر دهند تا پاسخگوی کمرنگ شدن افتراق بین استفاده شخصی و تجاری دارایی و زمان و همچنین در بین محصولات منفرد باشد.
سم فریدمن (Sam Friedman)، رهبر تحقیقات بیمه در مرکز خدمات مالی دیلویت (Deloitte)، میگوید:
«بیمهگران باید پوششهای جدید ایجاد کرده یا طرحهای بیمهای فعلی را برای پاسخگویی به ریسکهای جدید سایبری، پرینت سهبعدی (3D printing)، روباتیک، استفاده از پهپاد و ریسکهای مرتبط با محیط تغییر دهند.»
۸) تغییرات بنیادی در طراحی خودرو
تغییرات اساسی در اتومبیلها و کسبوکار خودرو در ۱۰ سال آینده باعث وقوع تهدیدها و فرصتهایی در صنعت بیمه خودرو خواهد بود. بیمه شخصی و تجاری خودرو ۴۰% از حق بیمه مستقیم اموال و خسارت را به خود اختصاص داده است. فناوری دست در دست تحولات برنامهریزیشده برای تحرک بهعنوان یک سرویس (mobility-as-a-service)، صنعت خودرو را از محصول به سمت سرویس سوق خواهد داد.
فناوری دستیار راننده (Driver assistance) با لیدار (lidar)، رادار (radar) و دیگر حسگرها امنیت بیشتری را در موقعیتهای خاص به ارمغان خواهد آورد. با این وجود این امر خطر بیتوجهی رانندگان را هم به همراه خواهد داشت. حتی زمانی که امنیت تقویت میشود هم، خودروهای پیشنهادی سبکتر و کارکرد بالاتر خودرو باعث ایجاد چالشهایی در الگوهای قیمتگذاری میگردند.
الگوهای کسبوکار اشتراک سفر، فراخوان خودرو و خودروهای خود-ران بهصورت اساسی به دنبال حذف نیاز به مالکیت خودرو هستند که نتیجتاً بر صنعت بیمه خودرو شخصی اثرگذار خواهد بود.
تام کارول (Tom Karol)، مشاور ارشد حقوقی در انجمن ملی شرکتهای بیمه متقابل (NAMIC)، میگوید:
«فرضیه اساسی هویت «راننده»، گواهینامهها و مسئولیتهای حقوقی دستخوش تحول خواهند بود و متعاقباً بر محصولات و خدمات بیمهای تأثیر خواهند نهاد.»
۹) دارائیهای محافظت نشده
دارائی دیجیتال هماکنون ارزش بیشتری از دارائیهای فیزیکی دارد. از زمان انتشار مقاله معروف آندرییسن (Andreessen) با عنوان «چرا نرمافزار در حال بلعیدن جهان است؟» ۱۰ سال میگذرد و اکنون این تغییر بهوضوح دیده میشود. با این وجود راهکارهای بیمهای که به نیاز محافظت از دارائیهای دیجیتال پاسخ میدهند، هنوز اینجا نیستند. مشخص است که بیمه مسئولیت سایبری به بخشی از این نیاز پاسخ میگوید؛ اما من معتقد نیستم که پاسخی درخور به نیاز گسترده محافظت از دارائیهای دیجیتال باشد. هرچه دارائی دیجیتال مهمتر باشد، نیاز به محافظت از آنهم مهمتر و مفصلتر میشود.
ماتئو کابرونه (Matteo Carbone)، بنیانگذار و مدیر بیمه اینترنت اشیاء (IoT Insurance Observatory)، میگوید:
«به نظر من مهمترین ریسک صنعت بیمه «P/C» در همین عرصه خواهد بود و لذا تعجب نخواهم کرد، اگر تعداد زیادی از بیمهگران بر بیمه دارائیهای دیجیتال (شخصی و تجاری) متمرکز شوند.»
۱۰) زمینهای بازی پر ریسک
مجله تخصصی معماری « Architectural Digest » گزارش میدهد که ریسک در حال بازگشتن به پارکها و زمینهای بازی است. زمینهای بازی کودکان با خطرات عمدی نظیر شیب تند و میخ (!) در بریتانیا محبوبیت یافته و در راه ایالاتمتحده هم است. محققین معتقدند که بازی همراه با خطرات عمدی باعث تقویت انعطافپذیری (resilience) اتکای به نفس میگردد. این مقاله میافزاید که زمینهای بازی عمومی جدیدی در حال طراحی شدن هستند که بهصورت فعال این ریسک را عرضه کنند.
«زمینبازی با دسترسی به اره، چاقو، آجر، تخته و آتش تصویری است که برخی والدین را در ایالاتمتحده، مهد شکایت قضائی، نگران کرده است.» جنبش «ریسک طراحیشده» (designed risk) در ایالاتمتحده طرفدارانی از میان معماران و طراحان پیداکرده است.
الیزابت والاس (Elizabeth Wallace)، معمار، میگوید:
«یک پارک در بوستون ساختهشده است که شامل ستونهای بتنی مرتفعی است که در آن کودکان تجربه حرکت در سطوح نامتعادل را کسب مینمایند. همچنین یک خانه درختی و تاب با طناب بلند هم تعبیهشده است. پارکهایی در نیویورک، هیوستون، میناپولیس و سانتاکلاریتا هم از همین روند پیروی کردهاند.»
۱۱) اسکوترهای سرگردان
اسکوترهای الکتریکی که در اقصی نقاط کشور و در محیطهای شهری سر برآوردهاند، یک ریسک صنعت بیمه محسوب میگردند. در بعضی نقاط شرکتهایی مانند برد (Bird)، لایم (Lime) و اسپین (Spin) پیادهروها را از اسکوترهای تولیدی خود پرکردهاند.
کاربران از طریق یک اپلیکیشن باکارت اعتباری خود عملیات پرداخت را انجام میدهند و نیازی به بازگرداندن اسکوترها به مکان خاصی ندارند. شکایتهایی مبنی بر وجود اسکوترهای رهاشده در گوشه و کنار خیابانها و پیادهروها به گوش میرسد. برخی شهرها تلاش کردهاند که آنها را ممنوع کنند، حداقل تا زمانی که قوانین مربوط تصویب شوند؛ اما روند اسکوتر به راه خود ادامه داده است. صدمات جسمی هم افزایشیافته است.
دکتر ناتاشا تنتاکوستا (Dr. Natasha Trentacosta)، اهل لوسآنجلس، میگوید که هرروز شاهد مصدومان بسیاری است برخی از آنها حتی نیاز به جراحی هم پیدا میکنند. وکلای صدمات شخصی هشیار شدهاند. بلومبرگ (Bloomberg) گزارش داده که در سانفرانسیسکو و لسآنجلس اشخاصی که در اثر راندن یا تصادف با اسکوتر مصدوم شدهاند در تماس با شرکتهای حقوقی به دنبال شکایت و دریافت غرامت هستند. گروه حقوقی امگا (Omega Law Group)، یک شرکت خصوصی حقوق مصدومیت در بورلیهیلز (Beverly Hills)، خبر از دریافت ۵ تماس در هفته مرتبط با تصادفات اسکوتر داده است.
«اکثر کسانی که با ما تماس میگیرند، حاکی از موارد تصادف با رانندگان بیاحتیاطی است که عادت به اشتراک گذاشتن جاده با اسکوترهای کوچک را ندارند.»
یک شرکت دیگر به بلومبرگ گفته است که اگرچه افرادی که با خودروهای دیگر تصادف کردهاند برای اعاده حق خود دست بالا را دارند، شانس با افراد پیادهای که با اسکوترها تصادف داشتهاند یار نیست، چرا که بیمهای برای شکایت و دریافت خسارت وجود ندارد.
۱۲) ارسال محصولات با وسایط نقلیه
آژانس امنیت و سلامت محیط کار اروپا (EU-OSHA) معتقد است که افزایش تقاضا برای تحویل (delivery) سریع و رایگان محصولات به خانهها و محل کار مستلزم نظارت است. خریداران انتظار تحویل سریعتر و دقیقتری داشته و درعینحال تمایلی به پرداخت هزینه هم ندارند که متعاقباً بر ارسال با وسایط نقلیه تأثیر زیادی میگذارد. اولاً افزایش خرید آنلاین به معنی تعدد شغلهای رانندگی برای ارسال است که در یک اقتصاد گیگ شامل افراد معمولی هم میشود که با خودروهای شخصی به این کار میپردازند.
میان رانندگی کسبوکار و نرخ ناهنجاریهای اسکلتی عضلانی (بالأخص درد پائین کمر) ارتباط وجود دارد.
احتمالاً این همه ریسکی برای سلامت رانندگان باشد؛ بهویژه در مورد رانندگان در اقتصاد گیگ که ساعات کار بیشتر داشته و برای تحویل سریعتر مرسولات تحتفشار هستند. اگرچه بهبود وسایط نقلیه مورداستفاده در تحویل مرسولات و ارتقاء طراحی تجهیزات و معرفی خودروهای خود-ران تأثیر مثبتی در حذف ریسکهای سلامت خواهند داشت، عمومی شدن آنها حداقل چندین سال به طول خواهد انجامید و این یعنی حوزه ریسک صنعت بیمه.
۱۳) شاهدان انطباق
تحقیقات جدید مشاوران سازمانی در گارتنر (Gartner) نشان میدهد که کارمندانی که شاهد سوء رفتار (misconduct) باشند، دو برابر بیشتر احتمال دارد که شرکت را ترک کنند. نظرسنجی گارتنر از ۵۰۰ نفر کارمند نشان داده است که ۲۹% کارمندان ابراز داشتهاند که در سال ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ شاهد حداقل یک مورد تخطی از انطباق با مقررات بودهاند. ۵۹% از کسانی که شاهد این موارد تخطی بودهاند بهصورت فعال در جستجوی یافتن شغل جدید بودند و در مقابل تنها ۲۹% از افرادی که شاهد تخطی نبودهاند در جستجوی فرصتهای شغلی جدید بودند.
برایان لی (Brian Lee)، رهبر اعمال انطباق در گارتنر، میگوید:
«اگرچه اصطکاک نیروی کار (attrition) یکی از حوزههای مشخص نگرانی برای مدیران انطباق نیست، درواقع باید باشد! سوء رفتار کارمندان و عدم پاسخگویی انطباق به آن نقشی قابلتوجه در انگیختن کارمندان برای ترک شرکت دارد.»
وی همچنین افزود که این امر که کارمندان کلیدی شرکت را ترک کنند، هشداری برای احتمال وجود مشکلات انطباق است. اصطکاک کارمندان سالانه میلیونها دلار برای سازمانهای بزرگ هزینه دارد و گارتنر ادعا میکند که بهصورت اخص از دست دادن کارمندان باوجدان نهتنها باعث ضعف فرهنگسازمانی میشود، بلکه در مقام عمل بهرهوری سازمان را هم کاهش خواهد داد.
۱۴) جوامع ساحلی و ارزش املاک
مطالعات اخیر نشان میدهد که بالا آمدن سطح دریاها باعث کاهش قیمت املاک در جوامع ساحلی شده است. محققین دانشگاههای کلرادو (Colorado) و پنسیلوانیا استِیت (Pennsylvania State) دریافتهاند که خانههای کنار دریا بهطور متوسط با ارزش ۶٫۶% کمتر نسبت به نازل واقع در مناطق دیگر به فروش رفتهاند. محققین دانشگاه هاروارد (Harvard) هم دریافتهاند که املاک واقع در ارتفاعات بالاتر مواجه با اقبال بیشتری نسبت به املاک در ارتفاع پایین بودند.
اینشورنس ژورنال (Insurance Journal) گزارش داده است که بر اساس گفته انجمن دانشمندان نگرانی (Union of Concerned Scientists) بالا آمدن سطح دریاها میتواند تا آخر قرن حاضر، املاکی با ارزش بیش از ۱ تریلیون دلار را در معرض ریسک قرار دهد. این گزارش نشان میدهد که در ایالاتمتحده فلوریدا با دارا بودن حدود ۱ میلیون خانه در معرض ریسک غرق شدن به ارزش ۳۵۱ میلیارد دلار مقام اول را داشته و پس از آن نیوجرسی با ۲۵۰٬۰۰۰ خانه و نیویورک با ۱۴۳٬۰۰۰ خانه در مقامهای بعدی قرارگرفتهاند.
قریب به ۱۷۵ منطقه ساحلی در ایالاتمتحده تا سال ۲۰۴۵ احتمالاً شاهد بروز ریسک در ۱۰% یا تعداد بیشتری از خانهها خواهند بود. لوئیزیانا، مریلند، نیوجرسی و کارولینای شمالی در صدر فهرست نقاط پرخطر قرارگرفتهاند. این مهم به عنوان یک ریسک صنعت بیمه مستلزم توجه متخصصین است.
۱۵) قراردادهای هوشمند
قراردادهای هوشمند (smart contracting) که بر اساس دفترکل دیجیتال (digital ledger) در فناوری بلاکچین کار میکنند، در عین اینکه از حوزههای فرصت بالقوه صنعت بیمه محسوب میشوند، ریسکهای مختص به خود را نیز دارند. در اینشورنس ژورنال آمده است که بعضی از منافع بلاکچین (مانند غیرقابل تغییر بودن، شفافیت و غیرمتمرکز بودن) همراه با ریسک بالقوه هستند. برای مثال اگر یک بیمهگر سهواً اطلاعات شخصی و غیرعمومی را در بلاکچین قرار دهد، دکمه برگشتی وجود ندارد و اینیک حوزه ریسک صنعت بیمه به شمار میرود.
منبع: Insurance Journal
مطالب بسیاری جالب و خلاقانه ای بود. با تشکر از نویسنده محترم