پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
چه تحولاتی در انتظار صنعت پرداخت است؟
علیرغم اینکه انتظار میرود صنعت پرداخت با نرخ رشد مناسبی به پیشرفت خود ادامه دهد، ولی برخی از نیروهای ساختارشکن و قدرتمند، تحول صنعت پرداخت را رقم خواهند زد.
نرخ رشد درآمد جهانی پرداخت، فراتر از حد انتظار بوده است. قارهی آسیا و علیالخصوص چین، موتور اصلی این افزایش نرخ بوده است، ولی همهی مناطق و حتی مناطقی که شاهد کاهش رشد درآمد هستند نیز در این آمار نقش داشتهاند. در حقیقت میتوان گفت که امروزه، رشد پرداختها، به یک پدیدهی جهانی تبدیل شده است.
پیشبینی میشود که در آینده، شاهد روی دیگری از قارهی آسیا باشیم؛ افت شاخصهای کلان اقتصادی در منطقهی آسیا – اقیانوسیه، از سطح انتظارات برای رشد جهانی پرداختها، خواهد کاست. بااینحال، وقوع تغییرات مثبت در بازارهای دیگر، قسمتی از این رکود را جبران خواهد کرد. پیشبینی میشود که این تعادل در بین بازارهای نوظهور و توسعهیافته، منجر به رشد ۶ درصدی درآمد سالانه تا سال ۲۰۱۹ میلادی شود.
نتایج یکی از تحقیقات اخیر، حقایق دیگری را بر ما آشکار میکند. در سال 2014 همانند سال 2013، رشد پرداخت، ناشی از افزایش حجم و تعداد پرداختها بوده است و حاشیهی سود، تأثیر چندانی در این موضوع نداشته است (105 میلیارد دلار در مقابل 30 میلیارد دلار). اصلیترین عامل رشد درآمدی نیز مشابه با سال قبل بوده و به درآمدهای ناشی از نقدینگی (آن دسته از درآمدهایی که به تراکنشهای وصول نشده و موجودی حساب مربوط هستند) اختصاص داشته است (53 درصد).
از سال 2008 به بعد، درآمدهای ناشی از تراکنش (آنهایی که مستقیماً به پرداخت تراکنشها مربوط هستند) در اروپا، خاورمیانه و آفریقا (EMEA) و آمریکای شمالی رشد بیشتری داشتهاند.
انتظار میرود که طی سال 2019، درآمدهای ناشی از انجام تراکنش، سهم خود را در این آمار افزایش دهد و به میزان رشد مرکب سالانهی 7 درصدی برسد (در مقابل 5 درصد برای درآمدهای ناشی از نقدینگی). اگر این پیشبینی محقق شود، 360 میلیارد دلار از نرخ رشد درآمد پرداخت در یک دوره، به درآمدهای ناشی از انجام تراکنش و 220 میلیارد دلار آن به درآمدهای ناشی از نقدینگی اختصاص خواهد یافت.
تضعیف پایههای اقتصاد کلان در آسیا – اقیانوسیه، تأثیر زیادی بر درآمد ناشی از نقدینگی در سطح جهان خواهد گذاشت؛ ولی درآمدهای ناشی از تراکنش که از ترندهای ویژهی پرداخت و حرکت بهسوی دیجیتالی شدن، نشأت میگیرند، به رشد خود ادامه خواهند داد.
علاوه بر این موارد، وقوع انقلاب دیجیتال در رفتار مشتری و رقابت شدید، آتش «جنگ علیه پول نقد» را شعلهورتر خواهند کرد و باعث افزایش درآمدهای ناشی از تراکنش خواهند شد. با توجه به افزایش نرخهای بینبانکی، درآمدهای ناشی از نقدینگی در اروپا، خاورمیانه، آفریقا و آمریکای شمالی، با میزان رشد مرکب سالانهی 9 و 7 درصدی، به رشد خود ادامه خواهند داد.
احتمال دارد که یک نسبت تعادلی جدید در زمینهی رشد درآمد اتفاق بیفتد. در طول پنج سال گذشته، درآمدهای صنعت پرداخت در آسیا – اقیانوسیه و آمریکای لاتین، منجر به افزایش ۱۸ درصدی رشد مرکب سالانه گشته است؛ ولی مناطق اروپا، خاورمیانه، آفریقا و آمریکای شمالی، درآمد نسبتا ثابتی داشته است. در خلال ۵ سال آینده، این نرخ رشد تغییر کرده و به ترتیب برابر با ۶.۵ و ۶ درصد خواهد بود.
تحول صنعت پرداخت در سطح اقتصاد کلان، بهدشواری قابل تخمین زدن است، بنابراین ما از این تحولات صرفنظر میکنیم و به پیشبینی 4 عامل اساسی و ساختارشکن در چشمانداز پرداخت سالهای آینده میپردازیم:
تازهواردان دیجیتالی غیر بانکی، موجب دگرگونی شیوهی تعامل با مشتری، تغییر شکل صنعت پرداخت و توسعهی چشمانداز خدمات مالی خواهند شد.
صنعت پرداخت به تازگی شاهد ورود بازیگران دیجیتالی غیر بانکی به این عرصه بوده است. این تازهواردان، که به دو گروه غولهای تکنولوژی و استارتآپها تقسیمبندی میشوند، در حال ایجاد یک فضای رقابتی شدید برای بانکها هستند. درست است که در گذشته، استارتآپها تهدیدی برای بانکها به شمار نمیرفتند، ولی ماهیت تازهواردان و بهرهگیری از گوشیهای هوشمند به عنوان یک کانال ارتباطی و پیچیدهتر شدن انتظارات مشتریان، شرایط را تغییر داده است. اگر بانکها میخواهند که روابط شان را با مشتری حفظ کنند و عملکرد مناسبی داشته باشند، باید استراتژیها، قابلیتها و الگوهای عملیاتی جدیدی را به کار بگیرند.
نوسازی زیرساختهای صنعت پرداخت به امری رایج تبدیل خواهد شد
صنعت پرداخت در حال تجربهی موج جدیدی از مدرنیزاسیون زیربنایی است و این تغییر، با هدف رقابت مؤثر با نوآوران غیر بانکی و رفع نیازهای درحالتوسعهی مشتریان انجام میشود. بالغ بر 15 کشور، در سالهای گذشته، زیربناهای پرداخت خود را نوسازی کردهاند و بسیاری دیگر از کشورها نیز در مرحلهی برنامهریزی برای تغییر قرار دارند. از آنجاییکه بهروزرسانی زیرساختها هم در سطح بانکها و هم در سطح سیستمی، فرآیندی پرهزینه است، بنابراین بانکها باید به فکر تعریف محصولات و خدمات بر پایهی زیرساختهای خود باشند. با ارائهی گزارههای ارزشی به مشتریان نهایی و شتاب دهی جنگ علیه پول نقد از طریق این محصولات و خدمات، بانکها میتوانند شاهد بازگشت سرمایه زیرساختها باشند.
ناکارآمدیهای پرداختهای برونمرزی، راه را برای بازیگران جدید باز میکند
تا به امروز، بانکها برای اصلاح سیستمهای بکاند (back-end systems) و فرآیندهای مربوط به پرداختهای برونمرزی، اقدامات خیلی کمی داشتهاند. درنتیجهی این امر، قیمت پرداختهای برونمرزی، افزایش یافته و نقاط ضعفی نیز پدیدار شده است (مانند عدم شفافیت، عدم امکان ردیابی و سرعت کند پردازش). درچنین شرایطی، حضور بازیگران غیر بانکی در عرصهی پرداختهای برونمرزی روزبهروز در حال افزایش است. حرکت از سوی پرداخت برونمرزی «مصرفکننده با مصرفکننده» به پرداخت برونمرزی «کسبوکار با کسبوکار» آغاز شده و بانکها مجبور شدهاند گامهایی را برای باقی ماندن در عرصهی رقابت بردارند؛ بازنگری در رویکرد بلندمدت پرداختهای برونمرزی، نمونهای از همین گامهاست.
دیجیتالی شدن بانکداری خرد، پیامدهای مهمی را برای بانکداران تراکنشی به همراه داشته است
انقلاب دیجیتال، پای خود را از پرداختهای مصرفکننده و بانکداری خرد، فراتر خواهد گذاشت و تحولات قابلتوجهی را در بانکداری تراکنشی ایجاد خواهد کرد. وقتی مشتریان به پرداختهای سریع و آسان بانکداری خرد عادت کنند، همان راحتی و خدمات را از بانکداری تراکنشی نیز انتظار خواهند داشت. بانکهای تراکنشی، تأثیر بازیگران غیر بانکی را بر بانکهای خرد دیدهاند و کاملاً به این نکته واقفاند که عدم انجام سرمایهگذاری در زیرساختها و خدمات دیجیتال، شکست آنها را رقم خواهد زد.
در پایان میتوان گفت: انتظار میرود که صنعت پرداخت در پنج سال آینده، با شیب ملایم و معقول، به رشد خودش ادامه دهد. اما در خلال این رشد، تغییراتی در تعادل منابع درآمد رخ خواهد داد. آنچه بیش از همه اهمیت دارد، این است که نیروهایی ساختارشکن و قدرتمند در آینده، تحول صنعت پرداخت را رقم خواهند زد…
منبع: Mckinsey