پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
آزاده رخشانی، سام دوانی‌پور؛ مؤلفین کتاب مبانی اینترنت اشیا؛ ماهنامه عصر تراکنش / بنا به گفته تحلیل‌گران، پیشرفت و توسعه کشورها بدون در نظر گرفتن پتانسیل‌های بالقوه نظام بانکی امری غیرممکن است. حال اگر این نهادهای اقتصادی مجهز به جدیدترین تکنولوژی در حوزه فناوری ارتباطات و اطلاعات گردند شاهد ارتقای کیفیت خدمات بانکی خواهیم بود که این امر به توسعه سایر صنایع خواهد انجامید. فناوری اینترنت اشیا یکی از مدرن‌ترین فنّاوری‌های عصر حاضر است و قادر است تغییرات چشمگیری را در صنایع مختلف ایجاد کند.
اینترنت اشیا چیست؟
اینترنت اشیا، سیستمی متشکل از وسایل و اشیا است که با هویت دیجیتالی توانایی انتقال داده در شبکه اینترنت را داراست. در واقع این فناوری به ارتباط اشیا با یکدیگر در بستر اینترنت و بدون واسطه انسانی اشاره دارد. با توجه به میزان نفوذ اینترنت در حوزه‌های مختلف، عجیب نیست که صنعت بانکداری هم از این تکنولوژی جهت پیشبرد اهداف خود بهره‌مند شود.
بانکداری ازجمله حیطه‌هایی است که با ورود فناوری اینترنت اشیا در آن می‌تواند شکل جدیدی از ارائه خدمات را تجربه کند. جریان داده‌ای عظیم ناشی از این تکنولوژی منجر به بازدهی بیشتر و تدوین دقیق برنامه‌های کلان مالی خواهد شد. بر اساس گزارش موسسه بین‌المللی پول و اعتبار در حال حاضر 43 درصد متصدیان بانک‌ها و تصمیم‌گیرندگان در حوزه بانکداری با این فناوری آشنایی دارند. با توانمندسازی بیشتر نیروی انسانی و تأمین زیرساخت‌های لازم جهت ایجاد و توسعه این فناوری می‌توان از پتانسیل‌های بالقوه آن منتفع شد.
[mks_pullquote align=”left” width=”600″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
ریشه اینترنت اشیا
اینترنت اشیا، برای نخستین بار در سال ۱۹۹۹ توسط کوین اشتون مورداستفاده قرار گرفت و جهانی را توصیف کرد که در آن هر چیزی، ازجمله اشیای بی‌جان، برای خود هویت دیجیتال داشته باشند و به کامپیوترها اجازه دهند آن‌ها را سازمان‌دهی و مدیریت کنند.
[/mks_pullquote]
بانک‌های بزرگ جهانی سرمایه‌گذاری وسیعی را در فناوری‌های اینترنت اشیا داشته‌اند و سهم قابل‌توجهی از بودجه سالیانه خود را صرف تأمین این تکنولوژی و نظارت و پایش خدمات مالی می‌کنند که این نشان از توجه ویژه بانکداری دنیا به حوزه فناوری اینترنت اشیا دارد. پیش‌بینی می‌شود در سال 2020 این بودجه با رشد فزاینده‌ای همراه خواهد بود. گسترش و توسعه روزافزون فناوری اینترنت اشیا می‌تواند فرصت کم‌نظیری برای بانکداری و تحول آن باشد. مایک لاوِن معتقد است اینترنت اشیا دری را به‌سوی آینده گشوده که سبب خواهد شد مشتریان و دریافت‌کنندگان خدمات پولی و بانکی کیفیت، راحتی و امنیت بیشتر را تجربه کنند.
مزایای مهم اینترنت اشیا در بانکداری
- نظارت و جمع‌آوری اطلاعات در خصوص معاملات مالی مشتریان
- امکان ردیابی دارایی‌ها
- اعتباربخشی و ارزیابی وثیقه مبتنی بر داده‌های حسگر
- تحول در ارتباط با مشتری و ارائه خدمات
- مدیریت فرایندهای کسب‌وکار
- دسترسی آسان به خدمات بانکی
- ارائه‌دهنده مشاوره
- تجزیه‌وتحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده
- ارتباط با سایر مؤسسات خدمات مالی
این فناوری رضایت مشتریان تجاری بانک‌ها را در پی خواهد داشت و سبب ایجاد تحول در ارتباط مردم با مؤسسات خدمات مالی و اعتباری خواهد شد. همچنین مدیریت ارتباط با مشتری تسهیل خواهد شد. از سوی دیگر مدیران بانک‌ها و سیاست‌گذاران نظام مالی قادرند به پشتوانه اطلاعات عظیم تولیدشده در بستر اینترنت اشیا تصمیمات مناسبی اتخاذ کنند.
مجهز شدن بانک‌ها به تکنولوژی‌های اثربخش، توانمندی آن‌ها را برای ارائه خدمات باکیفیت ارتقا خواهد داد که این امر مشارکت هرچه بیشتر مردم و صاحبان سرمایه را در پی خواهد داشت.
بانک‌ها با کمک حسگرهای بیومتریک و تشخیص صدا، از لحظه ورود مشتریان به هر یک از شعب مؤسسات ارائه‌دهنده خدمات مالی اطلاعات بسیار دقیق و کاملی از مشتریان خود خواهند داشت که این امر تسهیل و سرعت بخشی در فرآیندهای فعلی را موجب می‌شود. همچنین با توجه به اینکه ارتباط بین موجودیت‌ها در این فناوری بدون واسطه انسانی صورت می‌گیرد، وقوع هر نوع سوءاستفاده احتمالی در حین فرآیند به‌طور چشمگیری کاهش خواهد یافت. لازم به ذکر است که این حسگرها برای ارائه‌دهندگان خدمات بانکی به کار گرفته می‌شود تا به‌این‌ترتیب تنها کسانی که هویتشان تأیید و محرز گردیده بتوانند دسترسی به اطلاعات بانکی پیدا کنند.
[mks_pullquote align=”left” width=”600″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
اینترنت اشیا به زبان ساده
ارتباط سنسورها و دستگاه‌ها با شبکه‌ای است که از طریق آن می‌توانند با یکدیگر و با کاربرانشان تعامل کنند. این مفهوم می‌تواند به‌سادگی ارتباط یک گوشی هوشمند با تلویزیون باشد و یا به پیچیدگی نظارت بر زیرساخت‌های شهری و ترافیک. از ماشین لباسشویی و یخچال گرفته تا پوشاکمان؛ این شبکه بسیاری از دستگاه‌های اطراف ما را در برمی‌گیرد.
[/mks_pullquote]
جریان‌های اطلاعات عظیمی که توسط فناوری اینترنت اشیا ایجاد می‌گردد به‌عنوان سیستمی تصمیم‌یار در اختیار مشتریان و صاحبان سرمایه قرار خواهد گرفت تا در مورد وام‌های تجاری و مشارکت در فعالیت‌های اقتصادی به‌طور صحیح تصمیم‌گیری کنند. با اینترنت اشیا علاوه بر مشتریان، بانک‌ها قادر خواهند بود با اتکا به ابرداده‌های تولیدشده، نیازهای ذی‌نفعان را شناسایی کنند و به بینش دقیق‌تری نسبت به ارائه خدمات باکیفیت و استاندارد دست یابند.
اینترنت اشیا راهی برای جلوگیری از حملات سایبری
حملات سایبری به‌عنوان یکی از تهدیدهای جدی سیستم‌های بانکی شناخته می‌شود و طبق آمار تاکنون سیستم‌های اطلاعاتی بیش از 100 بانک در 30 کشور جهان توسط هکرها موردحمله قرار گرفته است.
حمله سایبری گسترده به بانک مرکزی روسیه نمونه بارزی از آسیب‌های امنیتی سیستم‌های بانکی است که طی آن حدود 31 میلیارد دلار به سرقت رفت.
به گفته «ترولز اورتینگ» افسر امنیت اطلاعات، هکرهایی که سیستم‌های بانکی را مورد هدف قرار می‌دهند با تجهیز سیستم‌های خود به بدافزارهای جدید و پیچیده اقدام به حملات سایبری تهاجمی‌تر و پیشرفته‌تری می‌کنند. آن‌ها نسبت به گذشته پیشرفت بیشتری داشتند و پیوسته در حال مجهزتر کردن بدافزارهای خود هستند.
نظر به اینکه گروه‌های هکر از نقص‌های امنیتی سیستم‌های بانکی برای ورود استفاده می‌کنند لزوم اتخاذ تدابیر امنیتی پیشرفته برای زیرساخت‌های مؤسسات مالی و اعتباری به‌طورجدی احساس می‌گردد تا بتوان حملات و تهدیدهای سایبری را به حداقل رساند. با توجه به قابلیت‌های متنوع فناوری اینترنت اشیا همچون مکانیسم‌های محرمانگی، یکپارچگی، تصدیق هویت و کنترل دسترسی پیش‌بینی می‌گردد با توسعه و پیاده‌سازی این فناوری در صنعت بانکداری ضریب امنیتی سیستم‌های بانکی افزایش خواهد یافت و مدیران مؤسسات بانکی سطح بالایی از امنیت سیستم‌های اطلاعات را تجربه خواهند کرد.
در این مقاله سعی شد به برخی از تأثیرات مثبت فناوری اینترنت اشیا در صنعت بانکداری اشاره شود. با توجه به اینکه بخشی از موجودیت‌های هوشمند این صنعت ازجمله پایانه‌های فروش، کارت‌های اعتباری هوشمند در جامعه نهادینه و مورداستفاده عموم قرار دارد پیش‌بینی می‌شود با توجه ویژه به این فناوری بتوان شاهد تغییرات چشمگیری در صنعت بانکداری در کشور باشیم.