پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
بردیا دارایی: پرسرعتترین و کمهزینهترین سوئیچ پرداخت کشور را نوشتیم
هرچند وقت یکبار در صنعت فناوری اطلاعات بانکی و پرداخت فردی پیدا میشود که پدیدهای است برای خودش و معمولاً ادعاهایی هم میکند که برهمزننده یا به زبان امروزیها Disruptive است. هرچند این واژه بیشتر برای استارتاپهای خلاق و ساختارشکنانه امروزی استفاده میشود ولی میتوان آن را به افرادی که تحولی چشمگیر در یک صنعت ایجاد میکنند هم نسبت داد. آخرین نمونه از این افراد که با جسارتی ویژه به وسط میدان آمد عبدالحمید منصوری بود که کمر همت برای ارائه سامانه یکپارچه بانکی برای بانکهای بزرگ کشور بسته بود؛ ادعایی که پای خیلی از فعالین صنعت را به زمین چسباند و منتظرند ببیند او تیمش سرانجام چه میکنند.
از منصوری که بگذریم مدتها بود دیگر کسی ادعای خاصی در صنعت نداشت و همه دچار روزمرگی و تکرار شده بودند و انگار همه از وضعیت آشفته موجود راضیاند و یا اگر هم راضی نیستند حاضر نیستند کاری برایش بکنند و به قول قدیمیها «وا دادهاند.» اما ظاهراً دوباره شاهد یک پدیده در صنعت پرداخت کشور هستیم؛ بردیا دارایی، کسی که برای اولین بار از طریق راه پرداخت پرده از ادعاهای بزرگی بر میدارد و معتقد است میتواند تغییری بزرگ در سوئیچ بانکی و پرداخت در کشور را رقم بزند. او ادعا میکند پرسرعتترین و کمهزینهترین سوئیچ پرداخت کشور را توسعه داده است.
.
در دوراهی رفتن و ماندن، ماندن را انتخاب کرد
ورودی کارشناسی رشته نرمافزار کامپیوتر سال ۸۰ دانشگاه صنعتی شریف است و ارشدش را هم در همین رشته و در همین دانشگاه گرفته است. مدتی هم هوش و توانایی ذهنیاش را در المپیاد کامپیوتر خرج کرده است و حتی مدال برنز کشوری را به دست آورده است؛ ولی بعد از این که متوجه میشود این چیزها عطشش برای انجام یک کار خاص را سیراب نمیکند به سرش میزند به جمع کثیر مغزهای فراری کشورمان بپیوندد. در همین حال و هوا بود که بنا به دلایلی که خیلی هم برایمان بازش نمیکند و احتمالاً شخصی هم هستند، عطای رفتن را به لقایش میبخشد و در همین کشور به دنبال سیراب کردن عطشش برای انجام یک کار خاص میرود. به گفته خودش یکی دو سالی را در حوزههای زیادی از فناوری اطلاعات فعالیت میکند، از کد نویسی و برنامهنویسی برای حوزههای مختلف گرفته تا انجام کارهای شبکه و … تا اینکه صنعت بانکی را انتخاب کرده و همینجا ماندگار میشود.
.
ورودش به صنعت بانکی
دارایی درباره دلیل انتخاب صنعت بانکی برای حوزه فعالیت همیشگیاش میگوید: «آن اوایل در حوزههای مختلفی فعالیت کردم و در این بین حوزه پرداخت و بانکی ازلحاظ درآمدی حوزه مناسبی بود و از طرفی هم به نظر میرسید سیستم بانکی یک حالت بکر دارد و افراد زیادی روی آن کار نکردهاند؛ حتی هنوز هم در سیستم بانکی ویژگی عجیبوغریبی نمیبینیم و همان چیزی که در قدیم وجود داشته همچنان همان وجود دارد. در حوزههایی مثل وفاداری بانکها هم که میشود گفت دیگر اصلاً هیچ کاری انجام نشده است و نهایت کاری که انجام میشود این است که یک مدل بیپایه و اساس مطرح میشود که در آنهم بیشتر شاید فروش دستگاه کارتخوان و جسم کارت مطرح شود تا سیستم وفاداری. بههرحال تصمیم گرفتم که در حوزه بانکی کار کنم.»
.
شاپرک، فرصتی برای نمایش توانایی دارایی
در زمانی که در سامان بود سوئیچی را نوشته بود که به دلیل مهیا نبودن شرایط هیچوقت موفق نشده بود آن را به جایی برساند ولی با روی کار آمدن شاپرک فرصت مناسبی بود تا بتواند آن را با کمک پرداخت الکترونیک سامان بر روی شاپرک تست کند. او دراینباره میگوید: «سوئیچی تشکیل شد که کاملاً مبتنی بر نرمافزار Open Source بود. البته خود من اعتقادی به آن سیستم نداشتم ولی همان سیستمی که من اعتقادی به آن نداشتم بهقدری خوب پیش رفت که خود من هم انتظارش را نداشتم و سیستمی که ده سال در آنجا کار میکرد را کنار گذاشتند. سوئیچی که در سپ از همان اوایل کار استفاده کردیم به نظر من کار خاصی نبود ولی ظاهراً خیلی بهتر از سوئیچهای موجود جواب داده بود.»
.
به دنبال چیزی فراتر از سوئیچ
او در ادامه صحبتهایش با تأکید میگوید: «هدف من هیچوقت کارمندی کار کردن نبود. همین بود که من از سپ بیرون آمدم و بهمنماه دو سال پیش به همراه دیگر دوستانم استارتی زدیم و به فکر از نو نوشتن یک سوئیچ افتادیم یا حتی یک قدم جلوتر، سوئیچ ننویسیم؛ بلکه یک بستر یا فریمورکی برای انتقال پیام بنویسیم که اگر کسی خواست بتواند آن را به صورت سوییچ بانکی و پرداختی استفاده کند یا اگر خواست آن را بستر تبادل پیام با Core کند. اگر کسی خواست برای USSD استفاده کند و یا حتی بهعنوان بستر EDI در بنادر استفاده گردد.
چنین چیزی را ساختیم و در آن زمان هم سیستم تجارت الکترونیک پارسیان مشکلات و قطعیهای زیادی داشت و ما به آنها گفتیم که چنین سیستمی داریم ولی تست نشده است. یکی از ورژنها را بالا آوردیم و بااینکه اختلالات بسیاری هم ایجاد کرد اما بازهم توانستیم آن را اجرا کنیم. بعد از این کمی هم از پشتوانه پارسیان برای توسعه آن استفاده کردیم چراکه باید آن را تکمیل میکردیم؛ در حال حاضر این سوئیچ در تجارت الکترونیک پارسیان کار میکند.»
.
تغییر مسیر
بردیا دارایی بعد از همه چالشها و بالا و پایینهای زندگی کاریاش سرانجام فکر میکند به کاری که همیشه آرزویش را داشته است خیلی نزدیک شده است و آن چیزی نیست جز ارائه یک سرویس ویژه به صنعت. بردیا دارایی اکنون رئیس هیئتمدیره شرکت اطلاعات فنآوری کویر کومش است که با نام تجاری اینتِک شناخته شده است. از او میخواهیم کمی درباره شکلگیری این شرکت برایمان توضیح دهد. رئیس هیئتمدیره شرکت اینتک میگوید: «ما این شرکت را سال 85 در سمنان تأسیس کردیم و بیشتر کارهای مبتنی بر شبکه انجام میدادیم. ناگهان اساس کار را تغییر دادیم. البته این تغییر مسیر کاری شرکت و رفتن به سمت سیستم بانکی خیلی سخت بود و مجاب کردن سهامداران شرکت کاری سختتر؛ چراکه من خودم سهامدار عمده شرکت نیستم. ولی در هر صورت ما ریسک این کار را پذیرفتیم و معتقدیم که ممکن است اوایل کار کمی سخت باشد ولی درنهایت کار خوبی میشود.»
.
تمرکز اصلی اینتک، بازار سوئیچ است
به گفته دارایی شرکت 30 نفره اینتک بهطور خاص در حوزه راهکارهای پرداخت فعالیت میکند و محصول و تمرکز اصلیشان روی سوئیچ است که روی این سوئیچ هم ادعای زیادی دارند. البته اینتک را میتوان یک هلدینگ دانست چراکه در حوزههای مختلف دیگر که با هسته کسبوکاری این شرکت در ارتباط است نیز شرکتهای دیگری را ایجاد کرده است ازجمله در حوزههای وفاداری، سختافزار، اپراتوری و حتی حوزه بینالملل.
رئیس هیئتمدیره شرکت اطلاعات فنآوری کویر کومش تأکید میکند که آنها هر محصولی که در حوزه پرداخت مورد نیاز شرکتها باشد را دارند و در این بین انرژی ویژهای روی سوئیچ پرداخت گذاشتهاند؛ اما قبل از اینکه در مورد سوئیچ برایمان بگوید کمی در مورد دیگر فعالیتهایشان توضیح میدهد و میگوید: «ما دفتری در استانبول داریم. چراکه قصد ما این بود که واقعاً به حوزه EMV وارد شویم و کیف پولی دهیم که مجوز EMV را داشته باشد. همچنین قصد داریم که از دانش و توان داخلی برای توسعه محصولات نرمافزاری علیالخصوص در حوزه پرداخت در ترکیه استفاده نماییم. ما کسانی را داشتیم که این کار را کرده بودند و میدانستیم چرا در ایران این کار انجام نمیشود. برای همین ما سعی داریم در خارج از ایران این مجوز را بگیریم و یک کیف پول جامع ارائه کنیم. علاوه بر این یک محصول ما که جدید است و هنوز وارد بازار نشده است مربوط به حوزه وفاداری است؛ نهفقط برای شرکتهای پرداخت بلکه برای هتلها، رستورانها و جاهایی که حالت زنجیرهای دارند. وفاداری حوزهای است که در تمام دنیا روی آن کار میکنند ولی در ایران بهندرت کسی وارد آن شده و اگر هم کسی کاری موفقی انجام داده در حوزه فروش کارت و دستگاه کارتخوان بوده است.»
.
چرا سریعترین و کمهزینهترین؟
دارایی دیگر میرود سر اصل مطلب و از سوئیچی که ادعایش را میکند میگوید: «من میتوانم کاملاً ادعا کنم که تقریباً تمامی سوئیچهای ایران Open Source بوده و یا پایه خارجی دارند. این اولین دلیلی است که ما ادعا میکنیم عملکرد سوئیچ ما بالاست چراکه مطمئن هستیم خودمان از اول تا آخرش را تولید کردهایم و ما مدل صد در صد مطابق به کسبوکار ایران را در این سوئیچ استفاده میکنیم و آن مدلی است که خیلی جاها استانداردها را رعایت نمیکند. هرجایی که بخواهیم میتوانیم آن را بهینهسازی کنیم و کارایی و سرعت عمل را به حداکثر مقدار ممکن برسانیم.»
.
ضعف سوئیچ را با سختافزار نمیپوشانیم
او در خصوص عیب استفاده از نرمافزارهای open source میگوید: «در صورت استفاده از نرمافزارهای open source رایج اگر مشکلی وجود داشته باشد نمیتوانید دیگر بهراحتی به آن دست بزنید چون اگر آن کار را انجام دهید، یک جای کار را حل کردهاید و مجدد طرف مقابل یک ریلیز جدید به شما میدهد و همهچیز را به هم میریزد؛ اما دست ما باز است و ضعف سوئیچ خود را با سختافزار نمیپوشانیم.
ما ادعا میکنیم که سوئیچمان اگر روزی یکمیلیون دستگاه کارتخوان رویش تراکنش داشته باشند یک سرور DL380 جواب کارش را میدهد و فکر کنم افرادی که در این صنعت دستی بر آتش دارند بهخوبی متوجه فرق هزینه اولیه و نگهداری چنین سروری با سرورهای غولپیکر فعلی میشوند.
کل Over head که سوئیچ ما روی تراکنش میگذارد بالای 20 میلیثانیه نیست. درنتیجه برای ما مهم نیست که چقدر تراکنش داشته باشیم. با توجه به قیمت DL380 ما میتوانیم با 30-40 میلیون تومان برای سختافزار چیزی حدود یکمیلیون دستگاه کارتخوان را پشتیبانی کنیم؛ مقایسه کنید با هزینههای میلیاردی فعلی. البته فراموش نکنیم که این ربطی به هزینههای مربوط به الزامات امنیتی شاپرک ندارد و برخی از هزینهها را شما از هر سوئیچی که استفاده کنید باید بپردازید که بر اساس سطح امنیت و سطح دسترسیپذیری تعیین میگردد؛ اما همچنان ازلحاظ اجرایی برای ما همین یک سرور کافی است.
پس به زبانی ساده بخواهم بگویم سوئیچی که ما ادعای ارائهی آن را میکنیم نهتنها ازلحاظ زمان پاسخدهی به تراکنشها از تمام سوئیچهای موجود در کشور سریعتر عمل میکند بلکه ازلحاظ هزینهای بهشدت ارزانتر و بهصرفهتر است. البته این نکته هم ناگفته نماند که چیزهایی هم هستند که کلاً از دست ما خارج هستند.»
.
دیگر خدمات اینتک در حوزه پرداخت
بردیا دارایی رئیس هیئتمدیره شرکت اینتک در ادامه میگوید: «ما یک سری ویژگیهایی داریم که قاعدتاً صرف شرکتهای پرداخت الکترونیک هستند. انواع مدل کسبوکارهای شرکتهای پرداخت الکترونیک را مدیریت میکند. ما میتوانیم مبحث انبار را داشته باشیم، همینطور مدیریت پذیرندهها، PMها، EM ها و سرکشی به دستگاهها را داشته باشیم. شبکه تخفیف راه بیندازیم. بهعبارتدیگر مدلهای کسبوکار خاص؛ یعنی اینکه شما بخواهید Third Party هندل کنید. در پروژههای مختلف وارد شوید. در این زمینه شرکتهای پرداخت الکترونیک نمیتوانند به پیمانکار خود وابسته باشند که این کار را برایشان انجام دهد. بلکه ما سرویسی را با یک سری مشخصات در اختیارش قرار میدهیم و سوئیچ کار را خود شرکت انجام میدهد. تقریباً هر کسبوکاری که شرکتهای پرداخت الکترونیک دارند را ما کاملاً در اختیار داریم.
در حوزه صادرکنندگی هم سیستمهایی داریم که فقط مختص خودمان است. سیستم سورنا کارت که بر روی کارتخوانهای مختلف، ماندهحسابهای مختلف داشته باشیم. شما وقتی کارت را بر روی دستگاه کارتخوان میکشید، خود دستگاه به شما حسابهای مختلفتان را در پشت کارت نشان میدهد و شخص میگوید که برای مثال میخواهم از حساب رستوران خود خرید کنم. این کار به درد شرکتهای بزرگ میخورد. مثلاً سازمان بزرگی که بخواهد بن کارت بدهد و نمیخواهد تعداد زیادی بن کارت بدهد و این قضیه را بدین شکل هندل میکند؛ و یا فرد فقط با پول رستورانش در رستوران خرید کند و با پول پوشاکش خرید لباسهایش را انجام دهد. حتی شما میتوانید یک حساب پشتیبان بر روی کارت خود داشته باشید که هر زمان کارت شما پول کم آورد، بتوانید از حساب اصلی خود پول کم کنید. بهطور خودکار سورنا کارت شما به وفاداری شما تبدیل میشود.
علاوه بر اینها ما حالت multi-currency را نیز رویش هندل میکنیم که ممکن است در ایران زیاد کاربرد نداشته باشد اما وقتی بحث امتیازات پیش میآید، ممکن است امتیازات از گروههای مختلف داشته باشیم، امتیازات نوع 1، 2، 3 و … که قابلیت تبدیل شدن به یک پولی را داشته باشد. برای مثال هر هزار امتیاز مبلغش یک تومان باشد که حتی در آن حالت هم مانند وفاداری میشود که امتیاز شخص را به اعتبار تبدیل کرده که بتواند آن را خرج کند. صادرکننده ما کاملاً rule base است یعنی اینکه اصلاً بسته نیست و هر مدلی که خواستید میتوانید آن را تعریف کنید.»
.
از قومس تا کومش
از قابلیتهای سوئیچ که میگذریم از دارایی درباره نام شرکت میپرسیم؛ اینکه چرا کویر کومش؟ و از او میخواهیم کمی هم بحث هلدینگ بودن اینتک را برایمان باز کند.
او میگوید: «کومش اسم قدیم سمنان است که قبلتر از آن هم قومس بوده و بعد از مدتی تبدیل به کومش شده است و خودم هم اصالتاً سمنانی هستم. کویر هم که بهنوعی به حوزه فناوری اطلاعات اشاره میکند که در مقایسه با دنیا ما انگار در کویر برهوت به سر میبریم.
در مورد ایجاد شرکتهای زیرمجموعه هم باید بگویم که ترجیح ما بر این است که بهصورت پروژهای شرکت را بزرگ نکنیم. بلکه سعی کردهایم شرکتهای کوچک دیگری را در کنار خود داشته باشیم تا وقتی مثلاً در حوزه سختافزار نیازی داریم، شرکت دیگری برای انجام این کار داشته باشیم و خودمان همچنان روی کار اصلیمان متمرکز بمانیم. در حال حاضر اینتک حدود 5 شرکت دارد ازجمله شرکت انیگما که فقط روز کارهای وفاداری برای پذیرندهها کار میکند. دیگری شرکت توسعه ارتباطات نسل پنجم است که حوزه sim application و کارهای اپراتوری را انجام میدهد. همچنین شرکت اینتکسا را داریم که در حوزه کارتخوان موبایلی یا همان M-POS فعالیت دارد. علاوه بر اینها شرکتی در حوزه بازار خارجی در کشور ترکیه داریم»
.
بومیسازی سختافزار
او در پایان با اشاره به اینکه آنها نمایندگی انحصاری XAC در ایران را دریافت کردهاند در مورد مدل همکاریاش با این برند میگوید:
«مثل خیلی از دیگر شرکتهای داخلی ما نمیرویم آن طرف آب ببینیم آنها چه چیزی دارند و از بین آنها یکی چیزی را انتخاب کنیم برداریم بیاوریم. بلکه ما به آنها درخواست میدهیم که چه چیزی برای ما بسازند و اینکه چه ویژگیها و قابلیتهایی داشته باشد.
از دید یک شرکت اروپایی یا آمریکایی، PCI یکجور تعریف شده و از دید ما یکجور دیگر است و ما باید آنها را مجبور کنیم که تفسیر ما را انجام دهند؛ بهعبارتدیگر، ما سختافزار را بومیسازی و شخصیسازی میکنیم چراکه مخصوصاً برای بحث کارتخوان موبایلی واقعاً به این موضوع احتیاج داریم.»
باید منتظر ماند و دید آیا ادعاهایی که بردیا دارایی میکند صرفا یک وعده توخالی است یا اینکه ادعاهایی است که به پشتوانه یک محصول فوقالعاده بیان شدهاند که در این صورت تحول بزرگی در صنعت پرداخت کشور محسوب خواهد شد.
به زودی از پرده رقابت کنار میرین