پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
گفت‌وگوی راه پرداخت با جان کلی در حاشیه همایش چهارم؛ کربنکینگ در دنیا به کدام سو می‌رود؟
گروه رسانه‌ای شفق در حاشیه چهارمین همایش بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت با بیش از ۳۰ نفر از فعالان و متخصصان برجسته صنعت پرداخت و بانکداری الکترونیک ایران و دنیا مصاحبه ویدیویی کرد که مجموعه کامل این گفت‌وگوها را هم به‌صورت متنی و هم به‌صورت ویدیویی، می‌توانید در «مجموعه گفت‌وگوهای راه پرداخت» مشاهده کنید.
آنچه در ادامه آمده است گفت‌وگوی اختصاصی راه پرداخت با جان کِلِی مشاور ارشد بانک PwC ویتنام در حاشیه چهارمین همایش بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت است.
رسول قربانی: خیلی خوشحالم که شما را در ایران و در این نمایشگاه می‌بینم. از سخنرانی شما درباره کربنکینگ لذت بردیم و مایلم که توضیحات بیشتری دراین‌باره و روندهای جهانی درباره کربنکینگ برای ما بدهید.
کلی: من هم از بودنم در ایران خوشحالم. با توجه به 35 سال اخیر، در دهه 80 کربنکینگ کاملاً یک‌طرفه بود و در جهت تراکنش‌های بزرگ و کل سیستم کربنکینگ درباره سپرده، وام و گزارش دهی بود. در دهه 90 کربنکینگ پیچیده‌تر شد و درواقع دو تکامل رخ داد یکی کربنکینگ خرد و دیگری کربنکیگ جهانی. کربنکینگ خرد رشد کرد و تا الآن ادامه دارد؛ اما کربنکینگ جهانی که سخت‌تر و پیچیده‌تر هم بود و فکر می‌کنم که در 5 تا 10 سال آینده کسی کربنکینگ جهانی را نبیند، چراکه بانکداری خرد و بانکداری شرکتی دو راه کاملاً متفاوت را در پیش گرفته‌اند.
بانکداری خرد بیشتر درباره حجم و سرویس است و خیلی درباره محصولات نیست. مشتریان خرد راحتی می‌خواهند، سرویس سریع می‌خواهند، پرداختِ آسان می‌خواهند و چیزی یا راهی می‌خواهند که بتوانند دخل‌وخرج خود را به‌آسانی مدیریت کنند. بانکی در استرالیا محصولی به نام All in one را راه‌اندازی کرده است که بسته به میزان پولی که دارید وام یا سپرده محسوب می‌شود. پس شما یک حساب به‌عنوان یک مشتری خرد دارید که اگر بالانس پول شما، مثبت بود، آن یک سپرده است و اگر منفی بود یک وام به‌حساب می‌آید؛ خیلی برای بانک‌ها و مشتریان راضی‌کننده و راحت است چراکه فقط یک مکان برای پول دارد. مقدار سود وام‌ها هم به میزان پولی که شما در این حسابی واریز می‌کنید بستگی دارد. بعدازاین صحبت به سرویس و پرداخت صورت‌حساب‌ها می‌رسد و اینکه شما بتوانید برای خانواده و یا دوستان خود پول بفرستید. بانکداری شرکتی چیز کاملاً متفاوتی است چراکه درباره محصول است و اینکه محصولات بانکی می‌توانند رقابتی باشند و می‌تواند نکاتی در خصوص سرمایه‌گذاری، در خصوص دریافت وام‌های مختلف و تعادل نقدینگی را به مشتریان پیشنهاد دهد؛
بنابراین شرکت‌های بسیاری به دنبال ایجاد روابط با بانک‌ها هستند چراکه آن‌ها همه این موارد را برایشان مدیریت می‌کنند و تمامی این کارها را در یک بسته خدماتی انجام می‌دهند و به نظرم بسته بانکداری جهانی ره به افول است. کربنکینگ خرد کارها را آسان می‌کند و درباره پرداخت و ارائه خدمت در هر زمان و مکانی است.
رسول قربانی: به نظر شما بانکداری شرکتی و بانکداری خرد در یک سطح قرار دارند یا اینکه یکی بر دیگری ارجحیت دارد؟
کلی: مشتری‌ای در ویتنام داشتم که همین سؤال را از من پرسید. درواقع من این جواب را دادم که سیستم‌های قدیمی خود را نگه‌دارید چراکه سرمایه‌گذاری که در سیستم خرد جدید می‌کنید، هشت سال طول می‌کشد تا به شما بازدهی دهد؛ اما سرمایه‌گذاری که شما در سیستم‌های بانکداری شرکتی می‌کنید به شما در عرض 2.5 تا 3 دیگر سال دیگر بازدهی خواهد داشت پس فکر می‌کنم بانکی که هر دو آن‌ها را در کنار هم داشته باشد می‌تواند ادامه حیات دهد؛ مثل بانک امریکا که سیستم بانکداری خرد خود را در سال 1981 طراحی کرد و هنوز هم دارد کار می‌کند و فقط در طول این سال‌ها بخش‌هایی را به آن اضافه کردند و تاکنون 3 بار سعی کردند که آن را جایگزین کنند اما موفق نشدند.
رسول قربانی: چرا شکست خورد؟
کلی: مقاله‌‌ای در MIT در خصوص این موضوع هم نوشته شد که چرا شکست خورد؟ دلیل شکستش پیچیدگی‌های سیستم‌های جانبی‌اش بود. سیستم‌های خرد به بسیاری سیستم‌های دیگر وصل بودند و زمانی که می‌خواهند آن را جایگزین کنند خیلی چیزها دچار مشکل می‌شد. به نظرم در آینده شرکت‌های نرم‌افزاری تمایل دارند که در بانکداری شرکتی به دلیل بازپرداختی که دارند سرمایه‌گذاری کنند. شرکت‌های نرم‌افزاری که فقط روی فروش‌های خرد تمرکز دارند در بازارهای جهانی ضربه می‌خورند.
رسول قربانی: در خصوص کربنکینگ سرویس‌گرا چه فکر می‌کنید؟
کلی: برای بانکداری الکترونیکی ساده است. به‌طورمعمول بانک‌ها سیستم‌های اینترنت بانک را توسعه می‌دادند، بعدازآن سیستم‌های بانکداری موبایلی که از طریق پیام کوتاه انجام می‌شد و پس‌ازآن سیستم‌های بانکداری موبایلی برای گوشی‌های همراه هوشمند. پس شما سه کانال دارید که هرکدام به‌طور متفاوتی پشتیبانی می‌شود. کربنک‌های خرد بزرگ، اکنون یک لایه چندکاناله توسعه داده‌اند که سرویس‌ها را از کر می‌گیرد و به کانال‌ها انتقال می‌دهد. پس هر تراکنشی که در کر انجام می‌شود به‌عنوان سرویس تحویل داده می‌شود و هرکدام از آن کانال‌ها می‌تواند از آن سرویس استفاده کند. پس شما می‌توانید به مشتری خود بگویید که هر تراکنشی به‌جز دریافت پول نقد را می‌توانید در اینترنت، تلفن همراه و گوشی‌های هوشمند و غیره انجام دهید. این مسیر برای بانکداری الکترونیکی و کانال‌های تلفن‌های همراه، همگی مبتنی بر سیستم‌هایی با معماری سرویس‌گرا است. معماری سرویس‌گرا از سال 2005 به وجود آمده است.
رسول قربانی: همان‌طور که می‌دانید ما در ایران به خاطر موقعیت سیاسی موجود و بانکداری اسلامی که داریم شرایط خاصی در سیستم کر داریم. آیا ایده‌ای درباره کربنکینگ در ایران دارید؟
جان کلی: من مدت‌زمان زیادی اینجا نبودم تا درباره سیستم کربنکینگ ایران به‌قدر کافی اطلاعات داشته باشم. چیزی که می‌توانم به شما بگویم این است که گروهی تحت عنوان سیستم بانکداری جهانی در لندن فعالیت می‌کنند که آن‌ها سه بازار کلی برای سیستم‌های بانکی در سراسر دنیا در نظر گرفته‌اند که سه‌شاخه دارد یکی از آن‌ها سیستم‌های بانکی ایالات‌متحده است، دیگری سیستم‌های بانکی بین‌المللی است و سومی سیستم‌های بانکی روسیه است.
هرچند اطلاعات کافی در مورد ایران و سیستم‌های بانکی‌اش ندارم اما من فکر می‌کنم که سیستم‌های بانکی ایران به‌نوعی شبیه به سیستم‌های بانکی روسیه است. شما تعدادی راه‌حل‌های خوب را توسعه داده‌اید که کسب‌وکار خودتان بچرخاند. البته من هنوز به‌قدر کافی درباره سیستم ایران اطلاعات ندارم؛ اما دیروز با یکی از مدیران ارشد بانک پارسیان صحبت می‌کردم می‌گفت با کمک سیستمی که در بانک پارسیان مورداستفاده قرار گرفته است 80 درصد تراکنش‌های از طریق کانال‌های غیر از شعبه انجام می‌شوند و این یعنی از خیلی از بانک‌های آسیایی در حوزه بانکداری دیجیتال جلوتر هستید. پس اگر کربنکینگ شما بدین شکل است باید بگویم که خوب پیش رفته‌اید.
رسول قربانی: چیزی که می‌خواهم درباره مردم ایران به آن اشاره‌کنم این است که تکنولوژی را با آغوش باز می‌پذیرند و با فناوری‌های جدید به‌سرعت خود را تطبیق می‌دهند.
کلی: این خارق‌العاده است. من جامعه‌ای را ندیدم که این تعداد کارت نقدی داشته باشد. در کشور من مکزیک، سال‌ها مردمانش کارت‌های خودپرداز نداشتند و به شعب بانک‌ها مراجعه می‌کردند.
رسول قربانی: اما متأسفانه ما تعداد زیادی کارت اعتباری در ایران نداریم.
کلی: من ده سال است که از کارت اعتباری خودم استفاده نکردم و ترجیح می‌دهم که از کارت نقدی استفاده کنم.
رسول قربانی: مایلم که درباره تجربه سفر به ایران برایمان بگویید.
کلی: این اولین تجربه من در ایران است و معرکه بود. فرهنگی که به یک کارشناسِ باجهِ بانک این امکان را می‌دهد که آزادانه به شما توصیه‌های لازم را بکند بسیار خوب است و نشان‌دهنده فرهنگ مردم ایران یعنی مهمان‌نوازی آن‌ها است. تجربه دوم من در برخورد با ایرانی‌ها زمانی بود که میزبانم، من را به یک فروشگاه خشکبار برد و من می‌خواستم که چیزی را امتحان کنم ولی فک می‌کردم که اجازه این کار را نداشته باشم اما فروشنده به من گفت که هرچند تا که بخواهم می‌توانم مجانی امتحان کنم. زمانی که برای پرداخت خرید خود به صندوق رفتم به صندوقدار گفتم که مابقی پول را برای خود نگه دارد و او گفت نه. آن را برای خود برنمی‌دارم بلکه آن را به کارگری که این اجناس را برای شما کشید، می‌دهم. درصورتی‌که در کشور من چنین اتفاقی نمی‌افتد و صندوقدار فوراً آن پول را در جیب خودش می‌گذارد. به نظر من درجایی که کارفرما به کارمند خود اهمیت می‌دهد نشان‌دهنده سطح بالای فرهنگ آن کشور است. شاید اغراق می‌کنم ولی این چیزی است که من احساس می‌کنم. وقتی‌که من به تایلند برگردم برای خیلی‌ها تعریف خواهم کرد و آن‌ها باور نخواهند کرد. امیدوارم که بیشتر به ایران بیایم.
بخش اول ویدیو گفت‌وگوی راه پرداخت با جان کلی در حاشیه همایش چهارم
بخش دوم ویدیو گفت‌وگوی راه پرداخت با جان کلی در حاشیه همایش چهارم
بخش سوم ویدیو گفت‌وگوی راه پرداخت با جان کلی در حاشیه همایش چهارم
بخش چهارم ویدیو گفت‌وگوی راه پرداخت با جان کلی در حاشیه همایش چهارم
بخش پنجم ویدیو گفت‌وگوی راه پرداخت با جان کلی در حاشیه همایش چهارم