پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
ماهنامه عصر تراکنش شماره ۴۳ و ۴۴ / در فهرست ستاره‌های این شماره به‌دنبال چه هستیم؟ هدف‌مان از فهرست‌کردن کسب‌وکارها، اپلیکیشن‌ها و چهره‌های سال ۱۳۹۹ چیست؟ برای این کار دلیل ساده‌ای داریم؛ فهرست‌ها همیشه راه جذابی برای بررسی بوده‌اند. انواع جشنواره‌ها و رویدادها در دنیا فهرست‌هایی را ارائه می‌کنند و هدف این فهرست‌ها صرفاً ارائه کوتاهی است از سالی که گذشت.
قطعاً فهرست‌ها به‌دلیل محدودیت‌های ذاتی‌شان این امکان را ندارند که جامع و کامل باشند؛ فهرست‌ها همیشه نواقصی دارند. همیشه در فهرست‌ها نام‌هایی است که جا افتاده‌اند و بعضی نام‌ها هم ممکن است که به مذاق برخی خوش نیایند، ولی کار فهرست‌ها همین است که حساسیت‌ها را زیاد کند. در تهیه فهرست بهترین‌های سال ۱۳۹۹ تلاش کردیم بهترین کسب‌وکارها، بهترین اپ‌ها و مهم‌ترین چهره‌های تأثیرگذار این سال را معرفی کنیم.
این فهرست کامل نیست و قطعاً می‌توان ایرادات زیادی در آن پیدا کرد. با این وجود ما تلاش کردیم انتخاب‌هایی داشته باشیم که قابل قبول باشند. چه در زمینه کسب‌وکارها، چه در زمینه اپ‌ها و خدمات و محصولات و چه در زمینه افراد تأثیرگذار در حوزه فناوری‌های مالی تلاش کردیم انتخاب‌هایی انجام دهیم که کمترین نقد به آنها وارد باشد. امیدواریم بتوانیم راهی را که شروع کرده‌ایم، در ادامه قوی‌تر ادامه دهیم و بتوانیم فهرست‌های دقیق‌تری ارائه کنیم. لطفاً به ما کمک کنید تا بتوانیم با کمک همدیگر این فهرست‌ها را دقیق‌تر کنیم.
توسن؛ بزرگ‌ترین صادرکننده حوزه فناوری اطلاعات کشور
شرکت توسعه سامانه‌های نرم‌افزاری نگین (توسن) در سال ۱۳۷۸ با هدف ایجاد بستری مستقل و بومی جهت طراحی و تولید محصولات و راهکارهای نوین در عرصه‌های مختلف فناوری اطلاعات کشور، مانند بانکداری و دولت الکترونیکی، تأسیس شد و تا سال ۱۳۸۷ تحت عنوان «کیش‌وِیر» و پس از آن با نام توسن به ارائه خدمات متنوع فناوری اطلاعات در صنعت بانکداری کشور و ارگان‌های دولتی پرداخته است. توسن طی سال‌های گذشته علاوه بر بازار داخل، محصولات صادراتی خود را گسترش و توسعه داده است. در نهایت توسن امسال توانست بهعنوان صادرکننده نمونه سال 1399 در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات معرفی شود. توسن امسال برای اولین‌بار طلسم انتخاب صادرکنندگان نرم‌افزار و خدمات فناوری اطلاعات و ارتباطات بهعنوان صادرکننده نمونه در مراسم روز ملی صادرات را شکست.
همچنین توسن در تیرماه امسال ساختمان جدید خود را افتتاح کرد. این اتفاق همزمان با سالروز تولد 21سالگی این شرکت رخ داد؛ ساختمانی که فضایی کاملاً نوآورانه و جذاب داشته و در خیابان گاندی قرار دارد. همچنین توسن در راستای جذب نیروی انسانی تازه‌نفس و نوآور دوره بو‌کمپ برنامه‌نویسی را طی یک سال گذشته طراحی و برنامه‌ریزی کرد تا از این طریق بتواند نیروهای جدید نوآور و خلاق را به این شرکت جذب کند.
داتین؛ انجام یک مأموریت غیرممکن
در سال ۱۳۹۹ نام داتین یا شرکت نرم‌افزاری داتیس آرین قشم، بیشتر از هر چیز با پروژه کُربنکینگ بانک سپه گره خورد. هرچند داتین در این سال پروژه‌های متفاوت و متعددی را انجام داد، ولی در سال ۱۳۹۹ یکی از بزرگ‌ترین اتفاقات نرم‌افزاری تاریخ بانکداری ایران را در دست داشت؛ مهاجرت بانک سپه به کربنکینگ جدید.
با اینکه تا به امروز شاهد اتفاقات بزرگی در نظام بانکی کشور بوده‌ایم، ولی این پروژه به‌دلیل گستردگی‌اش یکی از نقاط عطف صنعت کربنکینگ ایران است که داتین بهخوبی از پس آن برآمد. سیستم جامع بانکی شرط لازم برای تحول دیجیتال است و در سال ۱۳۹۹ داتین در حال تلاش برای ایجاد تحول در نخستین بانک ایرانی بود و «انگیزه» و «قوای داتین» دو رکن مهم و اساسی این شرکت در پیشبرد بزرگ‌ترین پروژه نظام بانکی کشور بودند.
از سال ۱۳۹۶ در بانک سپه تصمیم گرفته شد سامانه کربنکینگ جدیدی را انتخاب کنند تا اینکه شرکت داتین در مناقصه بانک سپه بهعنوان یکی از مهم‌ترین مناقصه‌های سامانه بانکداری متمرکز در چند سال اخیر کشور از بین ۱۰ شرکت، بر مبنای معیارها و ویژگی‌های محصولش برنده شد. در واقع در فراخوانی که بانک سپه داشت، چند شاخص را بهعنوان شاخص‌های ممیزی اصلی انتخاب سامانه در نظر گرفته بودند؛ این شاخص‌ها این بود که سامانه به‌روز، داخلی، تجربه ۵۰۰ شعبه به بالا و استقرار سامانه در چند بانک را داشته باشد که هر کدام از این شاخص‌ها خود ده‌ها ریزشاخص دیگر در دل خود داشت. در نتیجه با توجه به نمره بالایی که شرکت داتین در بین رقبا با اختلافی هرچند اندک در این چند شاخص داشت، سامانه این شرکت در این پروژه عظیم انتخاب شد.
فعالیت‌های شرکت داتین، روزی هسته اولیه شرکت فناپ بود و تا مدت‌ها با نام فناپ فعالیت می‌کرد که با جدی‌شدن فعالیت‌هایش به یک شرکت مستقل تبدیل شد و حالا بالغ بر ۴۵ سامانه و خدمت در سبد محصولات این شرکت وجود دارد. تولید و راه‌اندازی راهکار جامع بانکداری متمرکز (کربنکینگ)، بهعنوان نخستین فعالیت شرکت داتین هدف‌گذاری شده بود که پس از عملیاتی‌شدن آن در شبکه شعب بانک پاسارگاد، سایر سامانه‌های بانکی همچون سوئیچ پذیرندگی و صادرکنندگی پرداخت، مدیریت کارت، بانکداری مدرن، بانکداری موبایل، سامانه‌های مستقل تحلیلی و مشتری‌محور و سامانه‌های برنامه‌ریزی منابع سازمانی و… نیز به سبد محصولات آن افزوده شد و در حال حاضر شاهد محصولات متنوع این شرکت در حوزه‌های متعددی هستیم.
ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که داتین تنها شرکت نظام بانکی کشور نیست که پشتوانه یک بانک را دارد، اما یکی از معدود تجربه‌های موفق نظام بانکی در این حوزه است که نه‌تنها نیازهای بانک حامی خود را برطرف می‌کند؛ بلکه به سایر بانک‌ها هم سرویس می‌دهد.
رمیس؛ چابک در برابر تغییرات
«رمیس» یکی از شرکت‌های مطرح زیرساختی در حوزه دیتاسنتر و مرکز داده کشور با تمرکز ویژه بر حوزه صنایع مالی است که حالا نامش با زیرساخت‌های تازه‌تری همچون کلود گره خورده است. یکی از مزیت‌های رمیس چابکی آن است؛ چابکی به این معنی که نسبت به تغییرات بازار و تغییرات فناوری، خیلی سریع خود را منطبق می‌کند و وارد فضاهای جدید و نو می‌شود.
شرکت افزارپرداز رمیس کارش را با فروش و پشتیبانی PC آغاز کرد و کم‌کم وارد نتورکینگ و سپس حوزه‌های سرور، ذخیره‌سازی و مرکز داده شد؛ به بیان دیگر در دهه‌های ۷۰ و ۸۰، به سرور و PC و شبکه و نتورکینگ خیلی نیاز بود و این شرکت نیز به سراغ آنها رفت؛ اما بعد از مدتی رمیس وارد حوزه مرکز داده شد و در حال حاضر که حوزه‌های پرداخت و ذخیره‌سازی و کلود مطرح هستند، به سراغ این حوزه‌ها رفته است.
زمانی که این شرکت تصمیم گرفت از حوزه مرکز داده به سمت کلود مهاجرت کند، نتیجه این مهاجرت، تأسیس شرکت «ابرآمد» شد که با اینکه دو سال از شروع فعالیتش می‌گذرد، اما بهخوبی توانسته در بازار کشور مطرح شود و با ارائه سرویس‌های ابری متعدد روی یک زیرساخت مطمئن و قابل اتکا، به گزینه قابل اطمینان و جذابی برای کسب‌وکارها در زمینه رایانش ابری تبدیل شود.
اما علاوه بر کلود، رمیس به حوزه پرداخت و موبایل نیز وارد شده است. رمیس در یک برهه زمانی به بیش از ۱۰ هزار شعبه بانکی در سطح کشور سرویس پشتیبانی ارائه می‌داد؛ اما پس از مدتی با اینکه بخش قابل توجهی از درآمد شرکت از همین منابع بود، به این نتیجه رسید که توسعه فیزیکی در آینده نزدیک برای بانک‌ها مقرون‌به‌صرفه نیست و به همین خاطر استراتژی خود را به موبایل و ارائه پلتفرم‌های موبایلی تغییر داد؛ همین موضوع نیز گواهی بر چابکی این شرکت است.
این شرکت همچنین رشد خوبی را در رتبه‌بندی IMI-100 داشت؛ در بیست‌وسومین همایش شرکت‌های برتر ایران، رمیس با ۵۷ پله صعود توانست نسبت به سال گذشته، جایگاه ۱۸۷ را در میان شرکت‌های بزرگ ایران کسب کند؛ اما رمیس از معدود شرکت‌هایی است که به نظر می‌رسد یک چشم‌انداز پنج‌ساله برای مسیر خود دارد. گسترش سرویس‌های کلود و بحث آموزش الکترونیکی، مخصوصاً ارائه پلتفرم‌های آموزش الکترونیکی از بخش‌هایی است که رمیس طی پنج سال آینده، تمرکز ویژه‌ای روی آنها خواهد داشت؛ در کنار اینها، همچنین قصد دارد یکسری از سخت‌افزارها در حوزه ذخیره‌سازی و نتورکینگ را تولید کند.
شاپرک؛ رویکرد جدید و باز
در صنعت فناوری‌های مالی، پی‌تک یا همان فناوری‌های صنعت پرداخت را می‌توان با اختلاف و فاصله مهم‌ترین عنصر اکوسیستم فناوری‌های مالی دانست. این صنعت در کشور آن‌قدر بزرگ شده که ابزارهای پرداختی به مهم‌ترین ابزارهای روزمره کسب‌وکار و زندگی مردم در بحث‌های مالی تبدیل شده‌اند.
همچنین کار به جایی رسیده که بانک‌ها به واسطه این ابزارها در بسیاری از موارد پشت‌صحنه قرار گرفته‌اند و ارتباط صنعت بانکداری و پرداخت آن‌قدر تنگاتنگ و گره‌خورده به هم شده که عملاً تفکیک‌شان از یکدیگر سخت شده است. با این حال، شرکت شاپرک بهعنوان نهاد ناظر و رگولاتور صنعت پرداخت را می‌توان یکی از مهم‌ترین رگولاتورهایی در کشور دانست که هر گونه تصمیم یا تغییر در قوانینش تأثیر مستقیم و درلحظه در زندگی روزمره ٨٠ میلیون ایرانی خواهد داشت.
از همین رو، داشتن تعامل و ارتباط چندسویه سازنده توسط شاپرک با مردم، PSPها، پرداخت‌یارها، بانک‌ها و سایر نهادهای کشوری موضوع حیاتی برای این نهاد به نظر می‌رسد که در مدیریت تیم قبلی شاپرک امری بی‌فایده و بیهوده به نظر می‌آمد و همین موضوع و عدم تمایل مدیران وقت شاپرک به گفتمان، گره‌های کور زیادی را برای این صنعت ایجاد کرد؛ اما حالا و با روی کار آمدن تیم جدید، به نظر می‌رسد شاپرک این مسیر گفتمان را تا حدی باز کرده و از برج عاج خود پایین آمده و به جای به کرسی نشاندن حرف خود، به‌دنبال حل مسائل زمین‌مانده این صنعت است.
نمی‌توان از چنین رویکردی توقع داشت یک‌شبه تمام مسائل را حل کند، ولی می‌توان امیدوار بود شاپرک در سال ١۴٠٠ قدم‌های مهمی برای صنعت پرداخت ایران بردارد. همین اتفاق مثبت در سال ١٣٩٩ را می‌توانیم بهانه کافی برای قرار دادن این نهاد در فهرست‌مان بدانیم.
حصین؛ تلاش برای ایجاد یک اکوسیستم نوآوری موفق
حصین یکی از هلدینگ‌های مطرح در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات است که در سال‌های گذشته رشد قابل توجهی در حوزه‌های مختلف داشته؛ در واقع حصین از هلدینگ‌های بی‌حاشیه و کم‌سروصدای صنعت فناوری‌های مالی است که چند سال اخیر علاوه بر تمرکزش روی فناوری‌های مالی، دستی بر سایر حوزه‌ها و صنایع با طعم و رنگ نوآوری داشته و به‌نوعی می‌توان حصین را در پایان سال ١٣٩٩ به خاطر تلاش‌ها و کارهایی که برای اکوسیستم نوآوری داشته، تحسین کرد.
موفقیت‌های حصین در این مسیر یک‌شبه و یکباره به دست نیامده و در برخی موارد سال‌ها توسعه زیرساخت‌ها و بسترهایش موفقیت‌های امسالش را حاصل کرده است. در سال ١٣٩٩ یکی از دستاوردهای بزرگ حصین، پررنگ‌شدن مایکت در بازار اپلیکیشن‌ها بود که عملاً به یک رقیب جدی و بزرگ برای کافه‌بازار تبدیل شد که پیش از این اصلی‌ترین بازیگر مارکت اپلیکیشن‌های اندروید ایرانی بود. حالا با قدرت‌گرفتن مایکت و ایجاد بازار رقابتی در این حوزه و مهاجرت نسلی از برنامه‌نویسان و اپ‌نویسان به مایکت که به عملکرد کافه‌بازار در مدل‌های کسب‌وکاری نقد داشتند، می‌توان شاهد افزایش نوآوری در صنعت اپلیکیشن‌نویسی و مدل‌های کسب‌وکاری‌شان بود.
از طرف دیگر، حصین با تقویت سرویس کتاب‌خوان طاقچه در بازار نیز، قشر حرفه‌ای‌تر کاربران کتاب‌خوان را به سمت خود جذب کرده که جذابیت دوچندانی را برای تولید کتاب‌های صد درصد الکترونیکی و به تبع آن توسعه این بازار جدید ایجاد کرده است. در سال ١٣٩٩ یکی از مهم‌ترین روندهای صنعت فناوری‌های مالی را می‌توان لندتک و جدی‌شدن فعالیت لندتک‌ها دانست.
هرچند لندتک مدل‌های متفاوتی دارد، اما حصین در این حوزه هم یکی از پیشرو‌ها بود و در زمانی که بسیاری به‌دنبال ایجاد لندتک‌ها بودند، حصین از پیش و با تمرکز و بازارسازی روی نیچ‌مارکت خریدوفروش اقساطی موبایل توسط گوشی‌شاپ ایستاده بود. حصین را می‌توان یقیناً یک هلدینگ موفق در ساخت اکوسیستم نوآوری در کشور دانست.
توسن‌تکنو؛ خلق بازار خودگردان‌ها از نقطه صفر
تحول شعب موضوعی است که چندین سال است شرکت توسن‌تکنو روی آن متمرکز است و بهعنوان یکی از پارامترهای تبدیل‌شدن بانک‌ها به بانک دیجیتال، بیش از چهار سال برای رسیدن به این جایگاه تلاش کرد تا بتواند خدمت ماشین‌های خودگردان بانکی را در شبکه بانکی بهصورت پایدار ارائه دهد. توسن‌تکنو تولیدکننده و بزرگ‌ترین ارائه‌دهنده خدمات نصب و پشتیبانی CRSها در سطح کشور است که در مجموع توانسته با واگذاری بیش از ۱۸۰۰ دستگاه از ماشین‌های خودگردان، بیش از ۹۵ درصد سهم بازار در این خصوص را بین شرکت‌های فعال ارائه‌دهنده ماشین‌های بانکی در کشور دارا باشد.
در سال ۱۳۹۹ شاهد اضافه‌شدن بانک‌های مختلف به جمع بانک‌های دارای CRS توسن‌تکنو بودیم؛ تاکنون تعداد بانک‌های دریافت‌کننده راهکار BCR و CRS توسن‌تکنو به ۱۰ بانک رسیده که بانک‌های ملی، سپه (حکمت ایرانیان سابق)، شهر، آینده، ایران‌زمین، سامان، دی، اقتصاد نوین، رفاه کارگران و بانک صادرات ایران را شامل می‌شود.
در واقع این خدمت توسن‌تکنو بهعنوان یکی از راهبردهای اساسی بانک‌ها در حوزه تحول شعب، مورد توجه بانک‌ها قرار گرفته است. در نظر داشته باشید که کشور ما در بانکداری، کشوری است که مازاد شعبه دارد؛ در نتیجه برای تحول شعب یکی از سرویس‌هایی که باید رایج شود، سرویس خودگردانی وجوه نقد است که این موضوع به همت شرکت توسن‌تکنو در حال پیش‌بردن است و می‌توان توسن‌تکنو را خالق این بازار در کشور از نقطه صفر دانست.
همچنین آمارها نشان می‌دهند از ابتدای راه‌اندازی این ماشین‌ها توسط بانک‌های عامل در شبکه بانکی کشور، استقبال مشتریان روزبه‌روز در حال افزایش بوده است. بر اساس بررسی‌های انجام‌شده، تعداد تراکنش‌های بانکی به ازای هر خودگردان در مهر ۱۳۹۹ حدود 6.63 برابر تعداد تراکنش‌ها به ازای هر خودگردان در فروردین ۱۳۹۷ بوده است. همچنین افزایش نسبت تراکنش واریز به سایر تراکنش‌های بانکی از ۱۲ درصد به ۲۷ درصد روی ماشین‌های خودگردان، نشان از اقبال عمومی نسبت به این خدمت دارد.
ارتباط فردا؛ کارخانه نوآوری
وقتی کلمه نوآوری را می‌شنویم، یکی از نام‌های سازمانی که به ذهن‌مان می‌آید، شرکت تجارت الکترونیکی ارتباط فردا است؛ شرکتی که به شیوه‌ای نوآورانه در حوزه راهکارهای بانکداری و پرداخت الکترونیکی فعالیت می‌کند و محصولات و راهکارهای خلاقانه‌ای را نیز تاکنون در این صنعت به بازار ارائه کرده است.
مسلماً گره‌خوردن خلاقیت و نوآوری با جنبه‌های مختلف ارتباط فردا اتفاقی نیست و چیزی است که در درجه اول ریشه در نگاه مدیران ارشد این شرکت و در درجه دوم ریشه در کارکنان بااستعداد آن دارد. این شرکت بر این عقیده است که نوآوری، کار گروهی، ارتباط مؤثر و یادگیری مستمر می‌تواند آنها را متمایز کند و به همین خاطر همیشه در این راستا گام برمی‌دارد.
شرکت تجارت الکترونیکی ارتباط فردا تاکنون تنها شرکت فناوری در ایران بوده که در ساختار سازمانی خود یک واحد تخصصی نوآوری باز دارد؛ این سیاست نوآوری باز در ارتباط فردا اما دو بازو دارد؛ یک بازوی آن فینووا است که روی تیم‌ها و استارت‌آپ‌هایی سرمایه‌گذاری می‌کند که محصولی نوآورانه در صنعت مالی عرضه می‌کنند. بازوی دوم نیز فینوتک است. برعکس فینووا که کارکرد سرمایه‌گذاری و تجاری دارد، فینوتک ماهیت فنی و زیرساختی دارد.
فینوتک پلتفرمی برای ارائه API بانک‌ها، بازار سرمایه و برخی حوزه‌های دیگر به کسبوکارهاست. تیم‌ها این API را برای استفاده در محصول خود به کار می‌گیرند؛ به این ترتیب آنها وارد منطقه دید ارتباط فردا برای توسعه محصول می‌شوند. ارتباط فردا با ایجاد این دو مجموعه، اکوسیستم نوآوری بزرگی را پیرامون خود ایجاد کرده است.
فینوتک که فعالیت خود را با تمرکز روی ارائه خدمات بانکداری باز از دی‌ماه 1395 آغاز و در نمایشگاه بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت همان سال برای اولین‌بار از 12 وب‌سرویس بانکی رونمایی کرد، امروز بیش از 140 وب‌سرویس (API) ارائه می‌کند که فقط محدود به خدمات بانکی نیستند و خدمات بازار سرمایه، بورس و پرداخت نیز جزء آنها قرار دارد؛ چشم‌انداز این مجموعه اکنون نوآوری باز است و نه بانکداری باز؛ در رتبه‌بندی 500 شرکت برتر سال ۱۳۹۹ که مربوط به سال مالی 1398 است، ارتباط فردا با رشد خیره‌کننده ۷۴ واحدی از منظر میزان فروش، رتبه ۲۱۶ را در میان ۵۰۰ شرکت برتر به دست آورد و در گروه رایانه و فعالیت‌های وابسته نیز رتبه ۱۷ را آن خود کرده است.
سپ؛ مبدع روش‌های پرداخت جدید در ایران
اولین و پیشرو بودن یکی از صفات مهم شرکت پرداخت الکترونیک سامان (سپ) است؛ شرکتی که اولین ارائه‌دهنده درگاه پرداخت اینترنتی، اولین ارائه‌دهنده دستگاه پین‌پد و اولین ارائه‌دهنده پرداخت مبتنی بر فناوری یواس‌اس‌دی در ایران بود که هرکدام به‌نوبه خود خدماتی تأثیرگذار بودند. همچنین سپ از اولین شرکت‌هایی بود که راهکار کارت‌خوان فروشگاهی در ایران را ارائه کرد و اکنون این صنعت با چنان رشد و نفوذی در زندگی روزمره مردم مواجه شده که تصور ایران امروز بدون فناوری‌های پرداخت، غیر قابل تصور است.
به بیان دیگر سپ یکی از شرکت‌های ایرانی است که در سال‌های گذشته نقش بسیار مهمی در توسعه فناوری‌های پرداخت (پی‌تک) در ایران داشته و نمی‌شود درباره صنعت پرداخت الکترونیک ایران صحبت کرد و از «سپ» حرفی به میان نیاورد. این شرکت بهخوبی می‌داند در زمان مناسب، باید دست به چه کاری بزند و از کدام فناوری برای پرداخت استفاده کند. هرچند احتمالاً پروژه‌هایی نیز داشته‌اند که با شکست مواجه شده، اما آنچه مهم بوده، حضور فعال و متفاوت آن در تمام ابزارهای پرداخت در سطح کشور بوده است.
با وجود پیچیدگی‌های فضای رقابتی صنعت پرداخت، سپ جزء شرکت‌هایی محسوب می‌شود که با خوشنامی نه‌تنها توانسته سهم بازار خود را حفظ کند؛ بلکه تنها شرکت از ۱۲ شرکت ارائه‌دهنده راهکارهای پرداخت الکترونیک دارای مجوز از سوی شاپرک است که در گزارش‌های اقتصادی شاپرک همواره در سه حوزه اصلی تراکنش‌های پایانه فروشگاهی، تراکنش‌های درگاه پرداخت اینترنتی و تراکنش‌های موبایلی جزء سه شرکت برتر است؛ به عبارت دیگر، سپ را می‌توان تنها PSP دانست که در هر سه جبهه اصلی صنعت پرداخت با تمام قوا در حال نبرد است و میدان را به رقبا واگذار نکرده است؛ این موضوع نشان می‌دهد که سپ مسیر متفاوتی را نسبت به رقبای خود در پیش گرفته و مقایسه آن با سایر رقبا کار آسانی نیست. این شرکت در سال ۱۳۹۹ در مجمع عمومی فوق‌العاده خود سرمایه‌اش را از ۳۰۰ میلیارد تومان به ۵۰۰ میلیارد تومان افزایش داد و دو بند جدید را در خصوص سرمایه‌گذاری در شرکت‌های فین‌تک به اساسنامه خود اضافه کرد.
در راستای سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها نیز پرداخت الکترونیک سامان در سال ۱۳۹۹ در شرکت نرم‌افزاری «کیان نور رایانه» که یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های نرم‌افزاری صنعت خرده‌فروشی است، سرمایه‌گذاری کرد. تلاش سپ برای گسترش خدمات جدید، نوآوری در صنعت پرداخت و همچنین جذب نیروهای خلاق، جوان و کارآمد ایرانی برای پیشبرد اهداف حوزه پرداخت الکترونیکی، نام آن را در این بازار بر سر زبان‌ها انداخته و حالا توانسته با همکاری دوجانبه با شرکت نرم‌افزاری کیان، نقش خود را در صنعت خرده‌فروشی نیز تثبیت کند.
پرداخت الکترونیک سپهر؛ آماده تیک‌آف
با وجود اینکه صنعت پرداخت در چند سال اخیر رشد انفجاری داشت، ولی برخی از ١٢ شرکت PSP از این رشد انفجاری جا ماندند و آن‌طور که باید رشد نکردند. یکی از این شرکت‌ها مبناکارت آریا بود که در طول سال‌های گذشته نتوانسته بود سهم چشم‌گیری در هیچ‌کدام از شاخص‌های صنعت به دست آورد.
با انتقال مالکیت حداکثری این شرکت به بانک صادرات و تغییر برند آن به پرداخت الکترونیک سپهر، به نظر می‌رسد سپهر مسیر تازه‌ای را شروع کرده و نمود این تغییر مسیر و توسعه زیرساخت‌ها را می‌توان در عملکرد خوب آن در شاخص خطای پذیرندگی و همچنین پیشتازی این شرکت در دستگاه‌های کم‌تراکنش و فاقد تراکنش دانست؛ اما علاوه بر این موارد، یکی دیگر از رویکردهای مثبتی که بعد از تغییر برند این شرکت اتفاق افتاد، تغییر در رویکرد و نگاه این شرکت به مقوله روابط عمومی و تبلیغات نسبت به گذشته بود که توانست به موازات پیشرفت‌های شرکت حرکت کند و به‌ویژه در حوزه‌های مختلف برندینگ، روابط عمومی و تبلیغات نقش‌آفرین باشد.
در همین راستا نیز شاهد بودیم که شرکت پرداخت الکترونیک سپهر از جمله شرکت‌هایی بود که در پانزدهمین جشنواره ملی روابط عمومی با دریافت هفت جایزه ملی، عنوان دومین روابط عمومی ایران در این جشنواره را کسب کرد. از طرف دیگر، با تأسیس هلدینگ فناوری اطلاعات بانک صادرات و ایجاد یک بازوی فناوری در بانک صادرات که پیش از این از آن بی‌بهره بود، می‌تواند اتفاقات تازه‌ای را در این بانک رقم بزند و پرداخت الکترونیک سپهر بهعنوان بازوی پرداختی این بانک، در سال 1399 مصداق هواپیمایی است که یک تعمیر اساسی انجام داده و الان روی باند در حالت روشن، آماده تیک‌آف است. حالا باید منتظر ماند و دید آیا پرواز حاصل از این تیک‌آف در سال 1400 تغییر اساسی در جایگاه پرداخت الکترونیک سپهر در بازار ایجاد می‌کند یا خیر.
کارگزاری فارابی؛ خانه‌تکانی در سالی که گذشت
اولین کارگزاری که تصمیم گرفت برای ثبت‌نام در بورس و افتتاح حساب بورسی احراز هویت غیرحضوری ارائه دهد، کارگزاری فارابی بود که در بهمن‌ماه ۱۳۹۵ این فعالیت را آغاز کرد. شاید به همین دلیل است که وقتی مجوز احراز هویت آنلاین کارگزاری‌ها در سال ۱۳۹۹ داده شد، این کارگزاری مدعی شد که در پنج دقیقه می‌تواند ثبت‌نام همزمان سجام و کارگزاری را انجام دهد.
کارگزاری فارابی، کارگزاری رسمی بورس اوراق بهادار، فرابورس، کالا و انرژی است که از اسفندماه ۱۳۸۷ با این نام تجاری فعال است. این کارگزاری با هدف تبدیل‌شدن به کارگزاری در خط تراز جهانی شروع به کار کرده و شعار «خوب کافی نیست!» زیربنای این کارگزاری است.
فارابی بهعنوان کارگزار برتر در سال ۱۳۹۷ شناخته شده و همچنین رتبه الف را در بین کارگزاری‌های حاضر در بازار سرمایه داراست. با اینکه فارابی در سال ۱۳۹۸ دچار برخی مشکلات برای پشتیبانی و اختلال در سیستم معاملات شد، اما در طول یک سال توانست خدمات نوینی را در این حوزه‌ها ایجاد کند. خردادماه ۱۳۹۹ بود که مرکز پاسخگویی فارابی به نام «تماس» آغاز به کار کرد که از ابزارهای هوش مصنوعی و روباتیک برای پاسخگویی استفاده می‌کند. نکته مهم در خصوص این مرکز پشتیبانی، ۲۴ساعته بودن آن است.
این کارگزاری همچنین عملکرد مثبتی در خصوص باشگاه مشتریان و فارابیکسو (پنل معاملاتی کارگزاری فارابی) داشته است. این پنل معاملاتی، قابلیت‌های بسیاری را در اختیار افرادی که کد معاملاتی خود را از کارگزاری فارابی دریافت می‌کنند، قرار می‌دهد. تغییرات فارابی در سال ۱۳۹۹ تنها تغییر در فعالیت‌های خدمات‌رسانی آن نبوده و از لحاظ بصری نیز یک خانه‌تکانی اساسی انجام داد. این کارگزاری در اقدامی متفاوت به اصلاح برندینگ پرداخت و با این کار فصل تازه‌ای را آغاز کرد.
علاوه بر این، فارابی شرکا و پلتفرم‌های گسترده‌ای دارد. سوشیانت؛ مولد تغییرات فناوری اطلاعات فارابی، بورس ۲۴؛ رسانه تخصصی بورس، آموزین؛ آموزش غیرحضوری بورس، صدتحلیل؛ سامانه ارائه سیگنال و جیبی‌مو؛ پلتفرم پرداخت شرکای تجاری فارابی را تشکیل می‌دهند.
از دیگر شایستگی‌هایی که فارابی می‌تواند به وجود آن ببالد، صندوق‌های سرمایه‌گذاری آن است. به‌طور مثال در آذرماه ۱۳۹۹ در مدتی که بازدهی شاخص بورس ۱۵ درصد بوده، صندوق یکم اکسیر فارابی توانست به بازدهی بیش از ۲۸ درصد دست یابد. این صندوق، گزینه مناسبی برای افرادی است که زمان و دانش تحلیلی کافی برای سرمایه‌گذاری پرریسک مثل خرید سهام شرکت‌ها را ندارند.
بانک قرض‌الحسنه رسالت؛ ایجاد بی‌سروصدای یک نئوبانک
نئوبانک‌ها یکی از مهم‌ترین روندهای توسعه فناوری مالی محسوب می‌شوند. از طرفی با وجود امکانات و امتیازهای نئوبانک‌ها می‌توان گفت پایان دوران بانک‌های سنتی نزدیک است. آینده بانکداری نه‌تنها در جهان؛ بلکه در ایران هم با نئوبانک‌ها معنی شده است. بانکداری نوین، بر اساس استانداردهای نئوبانک‌ها موضوعی است که بانک قرض‌الحسنه رسالت بهعنوان نئوبانک پیشروی ایران در سال 13۹۹ توجه ویژه‌ای نسبت به آن داشت. این بانک طی روندی آرام و مستمر، در حال کاهش تعداد شعب فیزیکی خود است. این در حالی است که با کاهش تعداد شعب فیزیکی، تعداد مشتریان آن به‌دلیل امتیازهای بیشتر نئوبانک در حال افزایش است.
از همین رو می‌توان بانک قرض‌الحسنه رسالت را بهعنوان پیشروترین بانک سال 13۹۹ مورد بررسی قرار داد. بانک قرض‌الحسنه رسالت در سال 13۹۹ امکان افتتاح حساب غیرحضوری را فراهم کرد. بر اساس روند کاری بانک قرض‌الحسنه رسالت، متقاضیان پیش از افتتاح حساب باید تقاضای عضویت خود را ثبت و مراحل بعدی را پیگیری کنند. این بانک در حال حاضر تنها بانکی است که همه مراحل احراز هویت تا دریافت تسهیلات را بهصورت غیرحضوری مدیریت می‌کند. محمدحسین حسین‌زاده، مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه رسالت، در سال گذشته به‌درستی مدعی شد که این بانک قطعاً اولین بانک دیجیتال کشور برای عامه مردم خواهد بود.
سخت‌ترین فرایند بانکداری در ایران، پرداخت تسهیلات است. این روند پیچیده، سخت و همراه با کاغذبازی‌های بسیار در بانک قرض‌الحسنه رسالت با ورود به روند بانکداری دیجیتال تسهیل شده است. این بانک هیچ‌گونه پرداخت تسهیلات حضوری و فیزیکی ندارد و همه خدمات غیرحضوری ارائه می‌شود. انجام کارهای بزرگ در نظام بانکی مستلزم ایجاد زیرساخت و بستر مناسب است. این زیرساخت صرفاً منحصر به بخش فناوری اطلاعات نیست که با تأمین و راه‌اندازی سخت‌افزار نتیجه مطلوب نهایی شکل بگیرد.
توسعه زیرساخت از سویی دیگر به معنی توسعه و تأمین زیرساخت‌های اجتماعی و نیروی انسانی است. بانک قرض‌الحسنه رسالت در این حوزه هم بهصورت پررنگ و جدی نقش خود را ایفا کرده است. فناوری و به تبع آن تغییر ذائقه مشتریان منتظر بهبود وضعیت دست‌وپاگیر بانک‌ها یا رگولاتور نمی‌ماند.
همراهی با این تغییرات؛ آن هم در عین تطابق با قوانین برای بانک‌ها کار را مشکل می‌کند، اما این مشکل وقتی چندبرابر می‌شود که مدیران و سیاست‌گذاران بانک‌ها بدانند در صورت توجه به نیازهای به‌روزشده مردم، باید به‌روز شوند. بانک قرض‌الحسنه رسالت این موضوع را در سال 13۹۹ پذیرفت، باور کرد و در ادامه با ارائه برنامه‌های عملیاتی خود به پیشروترین بانک سال 13۹۹ تبدیل شد.
یوآیدی؛ یک نمونه واقعی از خودشکوفایی استارت‌آپی
یکی از مهم‌ترین تحولاتی که در سال ۱۳۹۹ رخ داد، راه‌اندازی احراز هویت دیجیتال در بازار سرمایه بود. پس از آن کم‌کم سایر کسب‌وکارها و نهادها نیز به سمت ارائه احراز هویت آنلاین رفتند. پلتفرم امن احراز هویت دیجیتال یوآیدی که خود را اولین سرویس احراز هویت دیجیتال (eKYC) در ایران می‌داند، در سال ۱۳۹۹ به بسیاری از کسب‌وکارهای دولتی و خصوصی سرویس‌دهی کرد و در واقع پرچم‌دار این حوزه شد.
راهکار احراز هویت یوآیدی تاکنون در اپلیکیشن‌های آپ و ۷۲۴، به‌منظور دریافت کد بورسی بهصورت غیرحضوری و همچنین سامانه ثنای قوه قضائیه به منظور ثبت‌نام کاربران، پیاده‌سازی شده و روزانه بیش از ۴۰ هزار احراز هویت موفق داشته است. یوآیدی همچنین اخیراً با قرارگاه هوشمندسازی پلیس در راستای ارائه سرویس احراز هویت و الگوریتم‌های شناسایی چهره و تشخیص زنده‌بودن تصویر، تفاهم‌نامه همکاری امضا کرده است.
طبق آماری که آبان‌ماه ۱۳۹۹ از سوی یوآیدی منتشر شده، از تعداد کل افرادی که تلاش کردند از سرویس یوآیدی برای احراز هویت سجام خود استفاده کنند، ۹۷ درصد آنها با موفقیت فرایند احراز هویت یوآیدی را تکمیل کرده و کد بورسی دریافت کرده‌اند. همچنین متوسط مدت‌زمانی که طول کشیده تا کاربران بتوانند مراحل احراز هویت یوآیدی را بهصورت کامل انجام دهند، در دو اپلیکیشن آپ و ۷۲۴، کمتر از یک دقیقه و ۴۸ ثانیه بوده است. این مدت‌زمان نشان می‌دهد که با اینکه کاربران آشنایی کافی با این روش ندارند، اما می‌توانند در مدت‌زمان کمتری مراحل آن را طی کنند.
این عوامل می‌تواند عملکرد یوآیدی را در این مدت کم مورد تأیید قرار دهد و همین امر موجب شود که نهادهای دیگر هم به این پلتفرم اعتماد و از آن استفاده کنند. با اینکه بانک‌ها هنوز مجوز راه‌اندازی احراز هویت دیجیتال را اخذ نکرده‌اند، اما یوآیدی برای آنها هم راهکارهایی را در نظر گرفته است. سرویس یوآیدی با ارائه دقت بیش از ۹۵ درصدی در الگوریتم‌های تشخیص زنده‌بودن تصویر و تطابق چهره، به بانک‌ها این امکان را می‌دهد که در ۹۵ درصد موارد احراز هویت، به بررسی توسط اپراتور انسانی نیازی نداشته باشند و بدون نیاز به کال‌سنتر و پشتیبانی، بهصورت خودکار احراز هویت کاربران خود را انجام بدهند.
کارگزاری آگاه؛ پیشکسوت در آموزش آنلاین بازار سرمایه
کارگزاری آگاه بهعنوان اولین شرکت گروه آگاه در سال ۱۳۸۴ تأسیس شد و یکی از شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات کارگزاری بورس در ایران است که توانسته با ارائه کلیه خدمات کارگزاری در چارچوب ضوابط و مقررات تعیین‌شده از سوی سازمان بورس اوراق بهادار از اعتبار مناسبی برخوردار شود.
نرم‌افزار آساتریدر آگاه در واقع پنل نرم‌افزاری معاملاتی کارگزاری آگاه است که این نرم‌افزار بدون نیاز به نصب در انواع پلتفرم‌های موجود برای مشتریان قابل استفاده است. این کارگزاری علاوه بر ارائه خدمات آنلاین، دارای خدمات آفلاین نیز هست و مشتریان می‌توانند بدون نیاز به اینترنت به انجام معامله و ثبت سفارش برای عرضه‌های اولیه و موارد دیگر بپردازند.
از خدماتی که کارگزاری آگاه در چند سال اخیر به آن توجه بیشتری نشان داده، بحث آموزش است. آگاه بهصورت رسمی از سال ۱۳۹۱ کار خود را در حوزه آموزش شروع کرد، اما در سال ۱۳۹۵ بود که یک نیاز جدی را در بحث آموزش احساس کرد و اکنون مدعی است که اولین کارگزاری در حوزه آموزش آنلاین در بازار سرمایه بوده است. آموزش آنلاین کارگزاری آگاه پس از گذشت یک سال یعنی در سال ۱۳۹۶ گستره وسیعی حتی در شهرستان‌ها را هم دربر گرفت. طبق برآوردی که از این کارگزاری تا آبان‌ماه ۱۳۹۹ داشته‌ایم، حدود ۱۰۰ مدرس در کارگزاری آگاه حضور دارند و تعداد نفراتی که بهصورت سالانه به آنها آموزش داده می‌شود، بین ۷۰۰ هزار تا یک میلیون نفر به‌خصوص در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ بوده است.
علاوه بر این، کارگزاری آگاه در یکی، دو سال اخیر برای مشتریان خود خدمات متنوعی ارائه داده است. باشگاه مشتریان و اعطای اعتبار از جمله خدماتی است که این کارگزاری به مشتریان خود ارائه داده است. افرادی که عضو باشگاه مشتریان باشند، می‌توانند از ۶۰ درصد تخفیف کلاس‌های آموزشی، ۸۰ درصد تخفیف بسته‌های مشاوره‌ای، تحلیلی و تا ۱۵ درصد تخفیف کارمزد معاملاتی بهره‌مند می‌شوند. نکته‌ای که در خصوص این باشگاه وجود دارد، این است که برای استفاده از آن نیازی به داشتن حساب بورسی در آگاه نیست و همه می‌توانند از خدمات آن استفاده کنند.
فناوران اطلاعات خبره؛ یکه‌تاز فناوری‌های بیمه‌ای کشور
فناوران اطلاعات خبره به‌دلیل سال‌ها حضور یکه و تنها در حوزه فناوری‌های بیمه کشور، شایسته توجهی ویژه است؛ هرچند در سال‌های اخیر شرکت‌های کوچک و بزرگی اقدام به رقابت با فناوران در این حوزه کرده‌اند و بعضاً دیده شده برخی، فناوران را به ایجاد انحصار در بازار محکوم کرده‌اند، ولی بی‌شک نمی‌توان حضور تأثیرگذار فناوران اطلاعات خبره و کمک‌های قابل توجه آن به رشد و توسعه فناوری اطلاعات در بیمه کشور را نادیده گرفت.
فناوران چه بخواهیم، چه نخواهیم، سال‌‌هاست که پرچم‌دار توسعه فناوری در حوزه بیمه است و با وجود جدی‌تر شدن فعالیت رقبای تازه‌نفس در این حوزه، فناوران نیز روی توسعه زیرساخت‌ها و فناوری‌هایش تمرکز داشته است. تخصص این شرکت، ارائه راهکارهای جامع بیمه‌گری به تمامی نیازهای صنعت بیمه در حوزه‌های مدیریت جامع عملیات مالی، بازاریابی و مدیریت ارتباط با مشتریان و هوشمندی کسب‌وکار است. در واقع فعالیت اصلی فناوران اطلاعات خبره در زمینه طراحی و تولید سیستم‌های نرم‌افزاری جامع، یکپارچه و متمرکز در سطح کشور است.
شرکت فناوران اطلاعات خبره، بهعنوان هم‌پیمان راهبردی صنعت بیمه طی 17 سال گذشته همواره تلاش کرده زیرساختی ایمن و مقیاس‌پذیر برای اهداف خود ارائه دهد. همین موضوع هم باعث شده رتبه اول شورای عالی انفورماتیک در سال‌های پی‌درپی به این شرکت اختصاص پیدا کند. همچنین در حال حاضر از جمع ۲۸ شرکت بیمه‌ای، ۲۳ شرکت سامانه جامع فناوران را بهعنوان سیستم عملیاتی خود انتخاب کرده‌اند. در مدت ۱۵ سالی که از عمر فناوران می‌گذرد، تعداد پرسنل از ۵ نفر به بیش از ۳۰۰ نفر افزایش یافته است. این موضوع بیانگر توجه این شرکت به توسعه نیروی انسانی است.
به هر روی، جریان تحول دیجیتال در صنعت بیمه در کشور با تأخیر آغاز شده است. همین تأخیر هم باعث شد با همه‌گیری ویروس کرونا توجه بسیاری به این موضوع جلب شود که در صنعت بیمه نسبت به صنعت بانک، خدمات غیرحضوری خیلی کمتر ارائه می‌شود.
جدی‌گرفتن تحول دیجیتال از همین نقطه آغاز شد و فناوران اطلاعات خبره هم این تحول را مورد توجه قرار داد. اما مدیران این مجموعه بر این باورند که سرعت ورود به این حوزه باعث شده برخی خدمات غیرحضوری را متناظر با تحول دیجیتال یا بیمه‌گری دیجیتال تعریف کنند. باور مدیران شرکت فناوران اطلاعات خبره تفاوت بیمه‌گری الکترونیکی با بیمه‌گری دیجیتال است.
یکی از اصول قابل توجه در شرکت فناوران اطلاعات خبره نگاه بلندمدت این شرکت است. فناوران اطلاعات خبره نوآوری را مورد توجه قرار داده و مدیرانش باور دارند که اگر قرار باشد در صنعت بیمه همچنان همان محصولات پیشین در مجراهای جدید ارائه شود؛ اگر همچنان بر طبل «ثالث‌فروشی» بکوبیم و استارت‌آپ‌ها و اینشورتک‌های جدید صرفاً در این‌باره با هم رقابت کنند که در لایه فروش بایستند، هیچ توسعه‌ای را شاهد نخواهیم بود.
نگاه؛ خون تازه در رگ‌های کارآفرین
تأسیس هلدینگ فناوری بانک کارآفرین با نام «نگاه» در سال 13۹۹ باعث شد تا منتظر ایفای نقش یک بازیگر جدید و جدی در عرصه فناوری‌های بانکی و پرداخت کشور باشیم. هلدینگ نگاه؛ کوچک، تخصصی و چابک در عرصه فناوری بانکی و پرداخت کشور عمل می‌کند. هلدینگ نگاه به‌دنبال اختراع چرخ از ابتدا نیست. این هلدینگ در پی مشارکت‌های راهبردی برنامه‌ریزی کرده است. از همین رو به نظر می‌رسد در پایان سال ۱۴۰۰ نام نگاه را در رده‌های بالای اکوسیستم هلدینگ‌های فناوری شاهد باشیم.
این هلدینگ به بازار بانک کارآفرین بهعنوان بازار رشد نگاه می‌کند، اما آینده توسعه خود را در کل بازار صنعت بانکداری و مالی دنبال می‌کند. در حقیقت نگاه به کمک بانک کارآفرین بزرگ می‌شود، اما آرام‌آرام از وابستگی‌اش کاسته خواهد شد و به سایر بازارها ورود خواهد کرد. در حقیقت می‌توان گفت «نگاه» عملکرد استارت‌آپ‌های موجود را توسعه خواهد داد. نگاه بهعنوان هلدینگی که صد درصد مالکیت آن متعلق به بانک کارآفرین است، در وهله نخست در پی پاسخگویی به نیازمندی‌های اکوسیستم گروه کارآفرین شامل صرافی، لیزینگ، کارگزاری، بیمه و خود بانک است.
به عبارت دیگر عرصه فین‌تک و پروژه‌های مربوط به آن، اولویت نخست کسب‌وکار «نگاه» است. ارائه سرویس به مشتریان بانک اولویت بعدی است. «نگاه» بر فین‌تک متمرکز است، اما به‌دلیل جهش‌های فناورانه در دنیا ناگزیر است به سایر حوزه‌های فناوری که با صنعت بانکداری و مالی گره خورده‌اند نیز ورود کند، اما این ورود را به‌تنهایی از ابتدا آغاز نکرده و از طریق مشارکت با شرکت‌هایی که در این حوزه‌ها بهصورت تخصصی فعالیت می‌کنند، پیش می‌رود.
وجه تمایز هلدینگ فناوری نگاه تمرکز بر چابکی و سرعت در انجام کارهاست. نگاه می‌خواهد سرعت موجود در شرکت‌های کوچک را به یک بانک اضافه کند. بانک‌ها به سبب حساسیت کارهایشان و دستورالعمل‌ها و بخش‌نامه‌های متعددی که آنها را محدود می‌کند، ریسک‌پذیر شده‌اند و این امر در حوزه کاری خودشان طبیعی است. دلهره بانک‌ها نسبت به نوآوری توسط هلدینگ نگاه مورد توجه قرار خواهد گرفت و راهکارهای مناسب برای توسعه و نوآوری در حوزه فناوری توسط نگاه به آنها ارائه خواهد شد.
کارگزاری مفید؛ مفیدترین‌های مفید
کارگزاری مفید در حال حاضر رتبه برتر با بیش از هشت میلیون مشتری در میان کارگزاری‌های سراسر کشور را در اختیار دارد. این کارگزاری همچنین بیشترین حجم معاملات را نسبت به دیگر کارگزاری‌ها به خود اختصاص داده است. هرچند به‌واسطه زیاد شدن مشتریان این کارگزاری در سال ۱۳۹۹ شاهد اختلالاتی در سامانه معاملاتی آن بودیم، اما مفید در آذرماه ۱۳۹۹ توانست بهعنوان برترین کارگزار بورس در لیگ فدراسیون بورس‌های اروپایی و آسیایی انتخاب شود.
کارگزاری مفید اکنون دو نرم‌افزار معاملاتی ایزی‌تریدر و آنلاین‌پلاس دارد که بهصورت همزمان قابل استفاده است. همین امر موجب می‌شود زمانی که سیستم یک نرم‌افزار با اختلالی مواجه شود، کاربر قادر باشد از نرم‌افزار دیگر بهره‌مند شود. مفید در فاصله زمستان ۱۳۹۸ تا نیمه تابستان سال ۱۳۹۹ با رشد قابل ملاحظه مشتریان و افزایش صدور کدهای معاملاتی روبه‌رو شد؛ به‌طوری که تعداد کدهای معاملاتی صادرشده توسط مفید از حدود ۸۰۰ هزار مشتری در بهمن‌ماه ۱۳۹۸، به بیش از هشت میلیون کد معاملاتی رسیده است.
خدمت جدیدی که کارگزاری مفید در طول یک سال ارائه داد، اپلیکیشن بامبو بود. این اپلیکیشن مربی مالی و مشاور سرمایه‌گذاری افراد است و به کاربرانی که آگاهی و تخصص کافی برای فعالیت در بازار سرمایه را ندارند، به شکلی ساده کمک کند تا به اهداف مالی‌شان برسند. بامبو در این مدت تنها در کافه‌بازار بیش از ۱۰ هزار نصب داشته است. متناسب با افزایش کاربران در طول یک سال، کارگزاری مفید در سال ۱۳۹۹ مرکز تماس ۲۴ساعته را راه‌اندازی کرد که به ادعای این کارگزاری، بزرگ‌ترین مرکز تماس در بازار سرمایه محسوب می‌شود.
سوشیانت؛ از آینده
سوشیانت در ادبیات کهن ایران به معنی سودمند و سودبخش است. نامی که بنیان‌گذاران سوشیانت از همان ابتدای تأسیس، یعنی سال ۱۳۹۲ بهصورت هدفمند انتخاب کردند. این شرکت که در سال ۱۳۹۴ توانست مجوز OMS بگیرد، باب تازه‌ای را برای فعالیت نوآورانه خود گشود.
این مجوز با سرمایه‌گذاری کارگزاری فارابی در این شرکت همزمان شد. فارابی در آن زمان به‌دنبال راه‌اندازی سیستم برخط اختصاصی بود که در این راه سوشیانت را برگزید. در سال ۱۳۹۵ اولین استارت‌آپی که سوشیانت روی آن سرمایه‌گذاری کرد، در حوزه موشن‌گرافیک، با نام «فلت‌مُد» (Flat Mode) بود که تبلیغات دیجیتالی سوشیانت را انجام داد و به زعم بنیان‌گذاران این شرکت در پیشبرد فارابیکسو بسیار مؤثر بوده است. پس از آن روی استارت‌آپ‌های دیگری هم مانند تحلیلگر امید، صدتحلیل و جیبی‌مو سرمایه‌گذاری کردند.
از خردادماه ۱۳۹۹ که آزادسازی سهام عدالت انجام شد، سامانه‌های فروش سهام عدالت هم راه‌اندازی شدند. اولین سامانه‌ای که در این خصوص در زمان اندکی در بازار سرمایه شروع به کار کرد، سامانه سهام عدالت سعدی بود که توسط شرکت سوشیانت طراحی و اجرا و از سوی کارگزاری فارابی ارائه شد.
مدیران این سامانه بزرگ‌ترین مزیت سامانه سهام عدالت سعدی را کاربرمحور بودن آن می‌دانند. امکان مشاهده دارایی‌ها، امکان درخواست فروش، پیگیری پرداخت و وضعیت‌ها مواردی هستند که در همه سامانه‌ها مشترک است، اما چیزی که سامانه سعدی اضافه بر این خدمات دارد، این است که این سامانه، اطلاعاتی درباره سهام بورسی نیز ارائه می‌دهد. در واقع کاربری که سهامی از شرکتی را داراست، وضعیت بازار آن شرکت را به او ارائه می‌دهد.
اپلیکیشن موبایلی سعدی بیش از ۸۰ هزار نصب در کافه‌بازار دارد. این رقم نشان می‌دهد که این اپلیکیشن از جذابیت بالایی برخوردار است. همچنین از حدود ۲۰ میلیون نفری که روش آزادسازی مستقیم را برای سهام عدالت خود انتخاب کرده‌اند، یک‌چهارم آن از طریق سامانه‌ای انجام شده که شرکت سوشیانت طراحی و پیاده‌سازی آن را انجام داده است.
سهامیاب؛ شبکه هوشمند سرمایه‌گذاری
سهامیاب بهصورت رسمی این‌گونه معرفی می‌شود: «سهامیاب، شبکه هوشمند سرمایه‌گذاری و اطلاع‌رسانی در حوزه بازار سرمایه ایران است. رسالت سهامیاب، ارتقای دانش کاربران، فراهم‌سازی امکانات سرمایه‌گذاری در بسترهای متنوع، امکان تحلیل بهتر و پیش‌بینی دقیق‌تر و شکل‌گیری جریان آزاد اطلاعات در بازار سرمایه است.» شاید خیلی‌ها ندانند، ولی سهامیاب فعالیتش را از سال ۱۳۹۱ شروع کرده و در این سال‌ها همگام با فرازوفرودهای بورس جلو آمده‌اند. نقشی که این مجموعه در آشنایی مردم ایران با بورس و سرمایه‌گذاری داشته، قابل چشم‌پوشی نیست؛ آنها در سال گذشته رشد بالایی داشته‌اند و توانسته‌اند فضای دموکراتیکی برای تبادل دیدگاه‌های افراد درباره نمادهای بورسی فراهم کنند.
رده؛ مقایسه خدمات مالی
کار رده بررسی و مقایسه خدمات مالی و بانکی است؛ این کسب‌وکار در سال‌های گذشته آرام و بی‌سروصدا کارش را انجام داده است. رده‌ای‌ها تلاش کرده‌اند استارت‌آپی باشند که بتوانند در زمینه توسعه دسترسی مردم به خدمات بانکی و همین‌طور توسعه سواد مالی نقش بازی کنند. آنها در فضایی فعالیت می‌کنند که به‌شدت تاریک است و نور تاباندن بر آن کار بزرگی است که آنها در پیش گرفته‌اند. رده‌ای‌ها توانسته‌اند در دورانی که توجه به سرمایه‌گذاری و بورس زیاد شده، نقش مؤثری در دسترسی مردم به خدمات بانکی داشته باشند. قطعاً این تیم در آینده می‌تواند با رشدهای بیشتری به کار خودش ادامه دهد.
بانکینو؛ تحول بانکداری دیجیتال در کشور
بانک خاورمیانه با خدمت جدید خود و ایجاد نئوبانک بانکینو توانست یکی از آغازگران تحول بانکداری دیجیتال در کشور باشد که به جای وعده و وعید، در حال ارائه سرویس به مردم است. امسال کلمه نئوبانک را زیاد از این طرف و آن طرف شنیدیم و حتی معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی هم خبر از اجرایی‌شدن نئوبانک‌ها در کشور تا دو سال آینده داده بود. خدماتی از جمله بانکداری بدون شعبه، احراز هویت و افتتاح حساب غیرحضوری از موارد پرکاربردی هستند که نئوبانک سعی دارد با ارائه آنها نیاز مشتریان را برآورده کند.
احراز هویت مشتریان اولین و مهم‌ترین اقدام در کلیه فرایندهای بانکی است که همیشه بهصورت حضوری و در شعب بانک‌ها انجام می‌شد. بانکینو بهعنوان اقدامی جدی جهت توسعه نرم‌افزاری، فرایند احراز هویت کاربران را بهصورت کاملاً دیجیتالی پیاده‌سازی کرده است. هرچند هنوز این کار بهصورت محدود در بانکینو ارائه می‌شود و دلیلش نبود قوانین لازم برای انجام اموری مانند احراز هویت بهصورت کاملاً غیرحضوری است. احراز هویت مشتریان بهصورت کامل انجام می‌شود، اما در مرحله تحویل کارت بانکی، نیاز به امضای گرم مشتری است. هدف بانکینو این است که این مراحل احراز هویت را کاملاً شبیه‌سازی کند. این کار فرصتی به رگولاتور می‌دهد تا با ارزیابی و بررسی خود، بداند در نئوبانک بانکینو قرار است دقیقاً با چه چیزی مواجه شود.
صحبت‌هایی درباره راه‌اندازی نئوبانک در کشور طی دو سال آینده زده شده و ایده‌آل این است که پیش از اینکه رگولاتور مجوزی در این زمینه بدهد، همیشه چند محصول آماده وجود داشته باشد تا رگولاتور بداند با چه چیزی مواجه می‌شود و به چه چیزی مجوز می‌دهد. به همین دلیل بانکینو در این مورد می‌تواند فرصت بسیار خوبی باشد.
از ويژگی‌های بارز بانک خاورمیانه تعداد شعب کم این بانک است و سعی کرده به جای یک شبکه وسیع از شعب، از شبکه‌ای محدود، ولی با کیفیت اجرایی بالا استفاده کند. به‌دلیل همین شعب کم، بانک خاورمیانه سرمایه‌گذاری را که برای توسعه بانکداری خُرد انجام داده، از طریق نئوبانک و بانکینو پیش برده است. هرچند با ارائه خدمات بانکینو، همان اندک شعب بانک خاورمیانه تعطیل نشده و بانکینو در کنار شعب بانکی به پیشروی در مسیر بانکداری دیجیتال مشغول است، اما نمونه خوبی است تا با کمک تجربه‌ها و نظرهای صاحب‌نظران به بلوغ خوبی برسد تا در سال ۱۴۰۰ بتوانیم شاهد حضور چندین نئوبانک در کشور باشیم.
فاوای شهرداری تهران؛ گام‌هایی برای هوشمندسازی تهران
پروژه‌های برنامه تهران هوشمند مانند شهرپی، مراکز نوآوری، پارک هوشمند حاشیه‌ای، API، اپلیکیشن دوچرخه و راه‌اندازی اولین فن‌بازار تخصصی شهر هوشمند، شهرداری تهران را در سال 13۹۹ بیش از همیشه در توسعه فناوری پیشرو و عملیاتی ظاهر کرد. همچنین در اختتامیه دوازدهمین جشنواره پژوهش و نوآوری در مدیریت شهری، اثر پژوهشی سازمان فاوا با موضوع «رویدادهای چالش نوآوری تهران هوشمند» بهعنوان اثر برگزیده در محور نوآوری شهری معرفی شد.
فراگیری ویروس کرونا و اثرات سوء آن در سطح جامعه و عدم ایجاد یکپارچگی در سطح پرداخت‌های شهری، فناوری اطلاعات شهرداری تهران را برای یافتن راهکاری اجرایی تشویق کرد. فاوا با همکاری تاکسیرانی طرح پرداخت یکپارچه خدمات شهرداری را کلید زدند. این موضوع از ابتدای امر با در نظر گرفتن سطوح مختلف رقابتی برای انحصارزدایی، پلتفرم را طراحی و پیاده‌سازی کردند. در اولین اقدام از بازیگران اصلی پرداخت تاکسی دعوت به همکاری شد تا مجدداً حمایت‌های کافی از بازیگران قدیمی به عمل آمده باشد. سپس با فاصله مشخصی از شرکت‌های پرداخت الکترونیکی نیز دعوت به همکاری شد.
پلتفرم «شهرپی» با هدف فراهم‌کردن زیرساختی یکپارچه برای تعامل کیف پول‌های پرداختی در شهر تهران طراحی شده است. شهرپی که در واقع نقش رابط بین سرویس‌های شهری، سامانه‌های مالی و خدمات عمومی برای بازیگران این حوزه را دارد، توسط فاوای شهرداری تهران طراحی شده است. این پلتفرم قصد دارد در تمامی حوزه‌های خدمات شهری که مرتبط با شهرداری تهران است، ورود کند و صرفاً محدود به تاکسی و میدان‌های میوه‌وتره‌بار نخواهد بود.
شهرداری‌ها در شهر هوشمند، باید پلتفرم‌ها و دسترسی‌های مورد نیاز کسب‌وکارهای نوآور را ایجاد و با ارائهAPI های خود به این کسب‌وکارها، زمینه را برای ارائه انواع خدمات نوآورانه به شهروندان و خلق ارزش برای آنها فراهم کنند. در سه سال گذشته اقدامات زیادی در حوزه تهران هوشمند و نوآوری در پایتخت انجام شده است. در شورای راهبردی و مرکز تهران هوشمند، سیاست‌گذاری متمرکز در مسیر حرکت به سمت شهر هوشمند در شهرداری تهران به واسطه سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران انجام شده است. همچنین بر اساس نیازهای مدیریت شهری، پروژه‌های فراوانی در حوزه‌هایی مثل تحلیل داده، هوش مصنوعی، متن‌کاوی، پیش‌بینی آلودگی هوا؛ با حضور متخصصان این حوزه در دستور برنامه‌های آینده شهرداری تهران است.
دیجی‌کالا؛ قهرمان روزهای کرونایی
یک سال از ورود ویروس کرونا به کشور می‌گذرد. کرونا توفانی به پا کرد و با اینکه اکنون بعد از گذشت یک سال، به‌ناچار کرونا را کنار خودمان بهعنوان میهمان ناخوانده‌ای که معلوم نیست چه زمانی رفع زحمت می‌کند، پذیرفته‌ایم، اما آن تغییر و تحولاتی که اوایل در همه ابعاد زندگی انسان‌ها ایجاد کرد، غیر قابل باور و ترسناک بود. کوچه و خیابان‌ها، فضای شهر و رفتار مردم در سراسر دنیا شبیه به این فیلم‌های آخرالزمانی شده بود و هیچ‌کس هیچ تصوری از آینده نداشت.
از کرونا و تأثیراتش بر کسب‌وکارها زیاد صحبت شده و بهخوبی آگاهیم که چطور تمامی کسب‌وکارها با چالش‌های زیادی روبه‌رو شده بودند. اوایل شیوع کرونا به ضرر خیلی‌ها تمام شد و بهصورت خیلی محدود رشد فضایی برای برخی به همراه داشت. بعد از گذشت یک سال می‌توان با بررسی عملکرد کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ فهمید که کدام‌‌یک توانستند جان سالم به در ببرند. یکی از این کسب‌وکارها که بهخوبی توانست این بحران را پشت سر بگذارد، دیجی‌کالا بود؛ شرکتی که اغراق نیست اگر لقب قهرمان دوران کرونا را به آن بدهیم.
دیجی‌کالا هم مانند دیگر کسب‌وکارها با چالش‌های زیادی مواجه شده بود و از این قاعده مستثنی نبود، اما تصمیمات و اقداماتی که در دوران پاندمی ویروس کرونا انجام داد، باعث شد این بحران را پشت سر بگذارد. رشد ۷۰درصدی مشتریان جدید دیجی‌کالا در اواخر بهار 13۹۹ و دو تا سه‌‌برابر شدن (و در برخی موارد پنج‌برابر شدن) خریدها و سفارش کالاها در یک بازه زمانی کوتاه و همچنین افزایش ۳۰ هزار فروشنده به مارکت‌پلیس دیجی‌کالا از چالش‌هایی بود که در همان روزهای سخت، دیجی‌کالا به‌شدت با آن درگیر بود. برای رفع این مشکلات دیجی‌کالا در فاز اول ۷۰۰ نیروی جدید به بخش عملیاتش اضافه کرد و به‌تدریج میزان استخدامی‌ها به بیش از دو هزار نیرو در بخش انبارداری، پردازش و تحویل سفارش رسید. نمونه دیگری از چالش‌هایی که کرونا برای فروشندگان آنلاین فراهم کرد، محدود کردن امکان پرداخت در محل بود. دیجی‌کالا در این بخش برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی و از طرف دیگر حفظ رضایت مشتریان برای انتخاب در شیوه پرداخت مورد نظرشان، امکان پرداخت آنلاین تا لحظه تحویل کالا را ایجاد کرد.
سرمایه‌گذاری تازه، به‌روزرسانی تمام زیرساخت‌های فناوری و لجستیکی، ایجاد فرایندهای جدید برای فروش محصول، ارتباط با فروشندگان، مشتریان و برنامه‌ریزی‌های پیچیده با زمان‌بندی‌های دقیق از دیگر اقدامات دیجی‌کالا در دوران کرونا برای افزایش ظرفیت‌های لجستیکی و زیرساختی شرکت بود و به این ترتیب ظرفیت مرکز پردازش‌های این فروشگاه توانست در نیمه دوم سال 1399 به ۵۰۰ هزار سفارش در روز برسد. بخشی از تلاش‌های دیجی‌کالا در این بحران حمایت از کسب‌وکارهای کوچک ایرانی بود. آذرماه امسال دیجی‌کالا پروژه کارآفرینی بومی را برای حمایت از کسب‌وکارهای بومی و محلی و با مشارکت نهادهای عمومی و ارگان‌های کشوری در دستور کار خود قرار داد. البته فعالیت‌های دیجی‌کالا برای عبور از سد کرونا و پشت سر گذاشتن چالش‌ها به این موارد ختم نمی‌شود. این شرکت با امضای یک تفاهم‌نامه سه‌جانبه با ستاد ملی مبارزه با کرونا و اتاق اصناف برای حمایت از هزار کسب‌وکار آسیب‌دیده در طول دوران کرونا و عرضه محصولات‌شان روی مارکت‌پلیس، بدون دریافت کارمزد؛ هزینه پردازش، بسته‌بندی و ارسال به سراسر کشور را نیز تقبل کرد.
لندو؛ از دنیای لندتک
لندو همان ایران‌رنتر است؛ آنها بعد از اینکه «ری‌برند» کردند، از مجموعه دیجی‌کالا هم جدا شدند و تلاش کردند مسیر تأمین مالی خرد و لندتک را بهصورت جدی ادامه دهند. راهی که لندو شروع کرده، پیروان زیادی دارد و کسب‌وکارهای گوناگونی در سال ۱۳۹۹ به این حوزه توجه کردند. یکی از خلأهای جدی سیستم‌های بانکی در ایران، اعتبارسنجی است که این تیم تلاش کردند در زمینه اعتبارسنجی با ریسک خودشان راه‌های جدیدی را امتحان کنند.
به نظر می‌رسد با توجه به چالش‌های اقتصادی که در سال‌های اخیر خلق شده، احتمالاً لندتک در سال پیشرو بیشتر از گذشته مورد توجه قرار گیرد و این یعنی بازار روبه‌رشدی که این کسب‌وکارها باید خودشان را برای آن آماده کنند. تیمچه فعالیت جدیدی از لندو بود که در سال ۱۳۹۹ شروع شد و احتمالاً بتوانند در سال ۱۴۰۰ در این زمینه موفقیت‌هایی کسب کنند.
لندو پلتفرمی برای فروش اعتباری، واسطی میان خریداران اقساطی و سرمایه‌گذاران است. خریداران اقساطی در بازه زمانی یک‌ساله بدون ارائه چک و ضامن، می‌توانند از بیش از صدها فروشگاه آنلاین در حوزه‌های کالا، سفر، بیمه و خدمات خرید کنند. سرمایه‌گذاران نیز از طریق تأمین سرمایه کارت‌های اعتباری یک سرمایه‌گذاری هوشمند را انجام می‌دهند. ایران‌رنتر نام قبلی این استارت‌آپ است که یکم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۹ از برند جدیدش به نام لندو رونمایی کرد.
کوین‌نیک مارکت؛ صرافی آنلاین ارز دیجیتال
کوین‌نیک مارکت خودش را این‌گونه معرفی می‌کند: «کوین‌نیک مارکت را با صرافی ارز دیجیتال اشتباه نگیرید. در واقع اینجا همه‌چیز دست خودتونه! وقتی واسطه‌ای بین خریدار یا فروشنده ارز دیجیتال وجود نداشته باشه، می‌تونید با همون قیمتی که دوست دارید، رمزارز مورد نظر را بخرید یا بفروشید. ما برای شما فقط پلتفرم حرفه‌ای، امنیت و پشتیبانی ۲۴ساعته فراهم کردیم.»
کوین‌نیک هم یک صرافی آنلاین ارز دیجیتال است. با صرافی کوین‌نیک بهصورت مستقیم می‌توان بیت‌کوین، اتریوم، ریپل، تتر و سایر ارزهای دیجیتال را خریدوفروش کرد. این دو فعالیت بخشی از فعالیت‌های مجموعه نیک‌اندیش است؛ گروهی که به‌نوعی اسپین‌آف مجموعه شناخته‌شده و معروف «پیمنت ۲۴» هستند. بعد از اتفاقاتی که برای سهیل شهیدی در انگلستان و آمریکا رخ داد، این گروه تلاش کردند در ایران فعالیت‌شان را ادامه دهند. قیمت، پشتیبانی، سرعت و امنیت از ویژگی‌هایی است که این گروه برای پیشرو بودن در آنها تلاش می‌کند.
فناپ؛ سکوی خلق آینده
دی‌ماه امسال تولد ۱۵سالگی فناپ بود؛ شرکتی که سال 13۸۴ با نام شرکت فناوری اطلاعات و ارتباطات پاسارگاد آریان (فناپ) تأسیس شد و حالا که وارد 16سالگی می‌شود، با ۲۰ شرکت زیرمجموعه در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات، گستره فعالیت‌هایش روزبه‌روز بیشتر می‌شود. در حال حاضر فناپ دارای بیش از چهار هزار و ۵۰۰ نیروی انسانی است و در پنج حوزه فعالیتی‌اش؛ از جمله فناوری‌های مالی و پرداخت، فناوری زیرساخت و ارتباطات، فناوری نشر محتوا و خدمات ارزش‌افزوده، راهکارهای جامع سازمانی و دولت الکترونیکی و نوآوری و سرمایه‌گذاری خطرپذیر، حدود ۲۰ زیرمجموعه دارد.
هلدینگ فناپ در حوزه فناوری مالی و پرداخت از دامنه فعالیت گسترده‌ای برخوردار است که شامل بانکداری الکترونیکی، پرداخت الکترونیکی، تجارت الکترونیکی و بیمه و بورس الکترونیکی می‌شود. خدمات فناپ در هر یک از چهار بخش، به واسطه چندین شرکت زیرمجموعه این هلدینگ یعنی داتین، فناپ‌پلاس، پرداخت الکترونیک پاسارگاد، فناپ‌تک، پارسا، آدونیس، سپندار و داتکس انجام می‌شود.
هلدینگ فناپ در حوزه فناوری زیرساخت و ارتباطات، محصولات و خدمات خود را در این پنج عرصه ارائه کرده است: خدمات ارتباطی ثابت و همراه، مراکز داده و رایانش ابری، پایش و کنترل هوشمند ترافیک، خدمات پیمانکاری حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات و خدمات توزیع محتوا و امنیت داده. فناپ در این زمینه خدمات خود را به‌واسطه نقش‌آفرینی چندین شرکت زیرمجموعه خود؛ یعنی فناپ تلکام، فرابرد، فناپ زیرساخت، ابرآروان و کاراطیس، پیش می‌برد.
در بخش خدمات محتوا و ارزش‌افزوده هم فناپ از طریق دو شرکت زیرمجموعه خود؛ یعنی فناپ‌پلاس و باران تلکام، محصولات و خدماتش را در حوزه‌های بازاریابی دیجیتال، راه‌اندازی شبکه‌های تلویزیونی و خدمات پخش اینترنتی فیلم و سریال و خدمات تجمیع‌کنندگی و نشر بر بستر اپراتورهای تلفن همراه ارائه می‌کند. در حوزه نوآوری و سرمایه‌گذاری جسورانه نیز فناپ تلاش کرده با تأسیس صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه شناسا، راه‌اندازی شتاب‌دهنده تریگ‌آپ و تولید پلتفرم جامعی به نام سرزمین هوشمند پاد نقش‌آفرینی بیشتری در اکوسیستم فناوری و پیشرفت کسب‌وکارهای بومی نوپا داشته باشد.
در بخش راهکارهای جامع سازمانی هم فناپ با تولید زیرساخت‌های نرم‌افزاری از قبیل پلتفرم‌ها و Engine اختصاصی، در کشور امکان تولید راهکارهای مقیاس‌بزرگ در سطح ملی را فراهم کرده و این نوع محصولات را بر اساس نیازها و ویژگی‌های سازمان‌ها و صنایع بزرگ کشور توسعه داده است. در این بخش، هلدینگ فناپ با همکاری شرکت فناپ‌سافت موفق به تولید و پیاده‌سازی پروژه‌های نرم‌افزاری مقیاس‌بزرگ شده است.
گستردگی فعالیت‌های فناپ و نقش پررنگی که در ساخت و توسعه اکوسیستم نوآوری کشور دارد، باعث شده این شرکت هدف کلی خود در سال ۱۴۰۴ را مشارکت در یک درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) کشور و همچنین ایجاد اشتغال مستقیم برای ۱۰ هزار نفر و ایجاد اشتغال غیرمستقیم برای ۱۰۰ هزار نفر عنوان کند.
دارا؛ احیای اعتبار
نوسانات اقتصادی در چند سال گذشته، قدرت خرید اکثر مردم را تحت تأثیر قرار داده و این روزها تورم حدود ۴۰درصدی را تجربه می‌کنیم که لایه‌های مختلف بازار، از آن متأثر است. کاهش قدرت خرید مردم، رکود در بازار کالا و خدمات و تلاطم در بازارهای مالی؛ همگی نشان از شرایط بحرانی اقتصادی فعلی دارد. اضافه‌شدن مشکلات همه‌گیری بیماری کرونا نیز مزید بر علت شده و عرصه را تنگ‌تر از گذشته کرده است.
در این وضعیت شرکت دارا به‌دنبال آن است تا با اعطای وام‌های خرد کم‌بهره به خریداران در قالب کارت اعتباری خرید، الگوی مالی جدیدی را در حوزه لندتک معرفی کند. دارا فعالیت‌هایش را از سال 13۹۷ و در حوزه‌های وام خرد به کارمندان شرکت‌ها و سازمان‌ها، وام‌های خرد انفرادی، کارت‌های اعتباری خرید، کارت اعتباری مساعده کارمندان و راهکارهای تأمین مالی زنجیره تأمین شروع کرد.
این شرکت در راستای تلاش برای ایجاد تجربه مناسب برای مشتریانش و ایجاد شبکه‌ای معتبر، قراردادی با بانک ملی منعقد کرده و توانسته بر بستر بانک ملی، کارت‌های اعتباری خریدی را صادر کند تا کارمندان و سازمان‌ها بتوانند تسهیلاتی با نرخ کم‌بهره دریافت کنند. بانک ملی و دارا سعی کردند با امضای قراردادهای سه‌جانبه با سازمان‌ها، امکان اعطای وام به کارمندان شرکت‌ها و سازمان‌های طرف قرارداد با دارا را فراهم کنند. یکی از مزیت‌های این کار برای سازمان‌ها، چندین‌برابر کردن منابع رفاهی‌شان و برای کارمندان، فرایند اعتبارسنجی آسان است که از جانب خود سازمانی که کارمند در آن مشغول کار است، انجام می‌شود.
شرکت دارا رو به توسعه است و گسترش فعالیت‌هایش را می‌توان در همین یکی، دو ماه اخیر بهخوبی شاهد بود. برای مثال بهمن‌ماه امسال تفاهم‌نامه همکاری میان دارا و سککوک امضا شد که هدفش گسترش توان پذیرندگی دارا و سککوک، اجرای بانکداری راستین و اخذ تسهیلات بانکی بوده است. با توجه به اینکه بانک عامل در دارا، بانک ملی است، این تفاهم‌نامه می‌تواند منابعی را که بانک، در اختیار سرویس‌های جدید خود قرار می‌دهد، مدیریت کرده و از حالت تسهیلات سنتی خارج کند. همچنین در مدرن‌کردن ارائه خدمات بانکداری؛ به‌خصوص در لایه تسهیلات و اعتبارات، این حرکت مشترک دارا و سککوک می‌تواند به یک نوآوری منجر شود.
چند روز بعد از امضای تفاهم‌نامه میان دارا و سککوک، تفاهم‌نامه جدیدی هم میان هلدینگ فناوری نگاه و دارا به امضا رسید. این تفاهم‌نامه در زمینه توسعه همکاری‌های مالی و اعتباری با موضوع ارائه خدمات نرم‌افزاری، سخت‌افزاری، مشاوره‌ای و سرمایه‌گذاری است و به موجب آن نگاه و دارا در حوزه‌های توسعه نئوبانک، مراودات API، کیف پول و پرداخت‌های خرد، میکروفایننس و اعتبارسنجی مشتریان با یکدیگر همکاری خواهند کرد.
یکی از جدیدترین اقدامات دارا نیز امضای یک تفاهم‌نامه دیگر، این‌بار در حوزه بیمه، با بیمه سامان و به‌منظور اعطای اعتبار به بیمه‌شدگان است. به عبارتی، این تفاهم‌نامه با موضوع همکاری مشترک در حوزه تخصیص اعتبارات خرید به بیمه‌گذاران و نمایندگی‌های بیمه سامان در شبکه فروشگاهی دارا، توسعه همکاری و تعامل در تعریف بیمه‌نامه‌های اعتباری و ارائه خدمات نرم‌افزاری، سخت‌افزاری و مشاوره‌ای با هدف تسهیل مبادله اطلاعات و طراحی مدل‌های مالی، بین این دو شرکت به امضا رسید.
دارا چشم‌انداز بزرگی در حوزه فین‌تک کشور دارد و اقدامات و توسعه فعالیت‌ها و ورودش به حوزه‌های مختلف، بهخوبی چنین چشم‌اندازی را عملیاتی کرده است. تلاش دارا برای افزایش قدرت خرید مردم و برگرداندن‌شان پای صندوق‌های فروشگاه‌ها و همچنین افزایش فروش و رونق کسب‌وکارها، قابل توجه و تأثیرگذار است.
صدتحلیل؛ تحلیل حرفه‌ای‌ها
در زمان نگارش این مطلب صدتحلیل فیلتر شده است؛ شاید در زمان خواندن مطلب توسط شما فیلترینگ این سایت برداشته شده باشد. صدتحلیل پلتفرمی است برای تریدرها و تحلیلگران؛ در صدتحلیل، تحلیلگران سابقه مشخصی دارند و تریدرها می‌توانند سوابق را بررسی کنند و با توجه به سابقه انتخاب کنند که برنامه معاملاتی چه کسی را دنبال کنند. صدتحلیل خودش را این‌گونه معرفی می‌کند: «با تحلیلگران حرفه‌ای بورس همسفر شوید تا مسیر پرپیچ‌و‌خم سرمایه‌گذاری برای شما هم لذت‌بخش شود. صدتحلیل خریدوفروش مشاوران باتجربه را در اختیار شما قرار می‌دهد تا با قدم‌گذاشتن در جای پای آنها، مثل حرفه‌ای‌ها معامله کنید.»
این حوزه در ایران، گاهی اوقات توسط سازمان‌های نظارتی، بهعنوان سیگنال‌فروشی در نظر گرفته می‌شود و برخی تصور می‌کنند این فعالیت اشتباهی است. خوبی این پلتفرم‌ها این است که به شفافیت بیشتر کمک می‌کنند و قطعاً برخوردهای سلبی با این پلتفرم‌ها این فضا را به سمت فضاهای مسموم و غیرقابل کنترل و ردیابی می‌برد.
پست‌بانک؛ نمونه یک کامیونیتی بانک پیشرو
کامیونیتی بانک‌ها، بانک‌هایی هستند که تمرکزشان را روی یک جامعه محدود قرار داده‌اند و به افراد و کسب‌وکارهای همان جامعه سرویس ارائه می‌دهند. پست‌بانک از نمونه کامیونیتی بانک‌های شناخته‌شده و موفق در کشور است که از سال ۱۳۷۵ فعالیتش را شروع کرد. پست‌بانک با داشتن بیش از 10 هزار دفتر خدمات ارتباطی روستایی، گسترده‌ترین بانک کشور از نظر دسترسی در نقاط دوردست است. پست‌بانک به انتخاب وزارت امور اقتصادی و دارایی و بر پایه عملکرد سال 13۹۸، بهعنوان برترین بانک دولتی ایران معرفی شد. همچنین نشریه بین‌المللی بنکر، این بانک را بهعنوان دومین بانک برتر ایران و جزء ۱۰ بانک برتر جهان اسلام در سال ۲۰۲۰ معرفی کرده است.
طبق اساسنامه، وظیفه پست‌بانک خدمت‌رسانی به روستاها و مناطق محروم است و به نظر می‌رسد در این حوزه توانسته بهخوبی عمل کند. نصب حدود ۲۲۵۰ دستگاه خودپرداز در روستاها بخشی از این فعالیت‌ها بوده که به‌طور قابل ملاحظه‌ای تأثیرگذار بوده است. در حال حاضر ۴۹ درصد روستاییان نزد این بانک حساب دارند و پست‌بانک توانسته ۳۳ خدمت مختلف را در باجه‌های بانکی روستایی به مردم ارائه دهد.
به‌تازگی مراسم بهره‌برداری از ۱۱۰ باجه بانکی روستایی پست‌بانک بهصورت آنلاین برگزار شد و به این ترتیب به گفته بهزاد شیری، مدیرعامل بانک، ۲۵ درصد جمعیت روستایی بهصورت مستقیم و ۸۵ درصد این جمعیت بهصورت مستقیم و غیرمستقیم به خدمات بانکی و پولی پست‌بانک ایران دسترسی دارند.
بر اساس گزارش عملکرد ۹ماهه سال 13۹۹ پست‌بانک، منابع و مصارف بانک به‌ترتیب ۲۴۴ و ۱۹۷ هزار میلیارد ریال است که به‌ترتیب ۶۶ و ۶۰ درصد در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته، رشد داشته است. همچنین مجموع تسهیلات پرداختی طی سال جاری 87 هزار میلیارد ریال است که نسبت به مدت مشابه سال 1398 حدود 66 درصد رشد داشته و ارزش فعالیت‌های ارزی نیز 727 میلیون یورو بوده که 21 درصد رشد را نشان می‌دهد.
در گزارش‌ها آمده است که ۵۵۵۱ باجه بانکی روستایی در سطح کشور با سرانه منابع هر باجه 69 میلیارد ریال وجود دارد. همچنین 170 هزار و 512 دستگاه ابزار الکترونیکی شامل؛ خودپرداز، پایانه شعبه‌ای و پایانه فروشگاهی این بانک برای تسهیل امور بانکی در دسترس افراد، به‌ویژه در مناطق روستایی قرار دارد.
ققنوس؛ یک خیز بلند جسورانه از جنس آینده
ققنوس را می‌توان نقطه شروع انقلاب بلاکچین در ایران دانست؛ فناوری که همه‌چیز را در همه جای دنیا تغییر داده و می‌تواند سطح جدیدی از شفافیت و اعتماد را ایجاد کند. استفاده‌ای که ققنوس از بلاکچین در ایران کرده، به انتشار توکن‌های متنوع مربوط است. رکن اصلی ققنوس، میزبانان آن هستند که مسئولیت پردازش و نگهداری تراکنش‌های توکن‌های شبکه را بر عهده دارند. این مسئولیت در حال حاضر بر عهده شرکت‌های گروه داده‌پردازی بانک پارسیان، سرمایه‌گذاران فناوری تک‌وستا، فناوری اطلاعات و ارتباطات پاسارگاد، داده‌ورزی سداد، گروه فناوران هوشمند بهسازان فردا و فناوری‌های اطلاعاتی و مالی توزیع‌شده یکتاققنوس پارس است.
ققنوس از زمان شروع فعالیتش در سال 13۹۷، روی فناوری درستی دست گذاشت؛ فناوری که خود آینده است. ارزشی که بلاکچین به همراه دارد، اعتماد است؛ چیزی که طی سال‌های گذشته صرفاً از طریق واسطه‌ها وجود داشته و حالا زنجیره‌ای از بلوک‌ها می‌خواهند این واسطه‌ها را از میان بردارند و اعتمادی بی‌واسطه را جایگزینش کنند. ققنوس با درک این واقعیت که بلاکچین ضرورتی برای آینده جامعه ایران است و نیازمند آن هستیم که خودمان را برای انطباق با این فناوری آماده کنیم، برای آماده‌سازی زیرساختی تلاش کرد که همگان بتوانند به‌سادگی تجربه بهره‌مندی از این فناوری و ارزش پیشنهادشده را تجربه کنند.
اگر بخواهیم آماده‌سازی این زیرساخت را با نگاه جزئی‌تری بررسی کنیم، می‌توانیم به توکن‌های عرضه‌شده توسط ققنوس اشاره کنیم. توکن پیمان، توکن راه پرداخت، توکن الماس، توکن دایادایموند، توکن آب‌پارس، توکن همراز و توکن شارژ از توکن‌های عرضه‌شده توسط شبکه ققنوس است که هر کدام تجربه‌ای متفاوت از توکنایز کردن دارایی‌های مختلف را نشان می‌دهد.
دو سال پیش امیر ناظمی، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در صفحه توییتر خود از همه استارت‌آپ‌ها و فعالان حوزه بلاکچین دعوت کرده بود تا بهصورت آزمایشی و در مقیاسی کوچک انتخاباتی بر بستر بلاکچین انجام دهند. امسال برای اولین‌بار در کشور ششمین دوره انتخابات نظام صنفی بر بستر بلاکچین و توسط شرکت‌های ققنوس و همراستا انجام شد. همیشه انجام اولین‌ها سخت است و انجام همین کارهای سخت و جدید است که باعث شد ققنوس در لیست برترین شرکت‌های سال 13۹۹ قرار بگیرد.
از دیگر «اولین»هایی که با همکاری ققنوس صورت گرفت، برگزاری رویداد ارز دیجیتال بانک مرکزی بود که با همکاری راه پرداخت بهصورت آنلاین برگزار شد و دیری نپایید (در کمتر از دو هفته بعد از این رویداد) که رئیس‌کل بانک مرکزی ایران در صفحه اینستاگرامی خود از CBDC با ادبیات متفاوتی تحت عنوان «رمزپول» یاد کرد و اینکه بانک مرکزی به‌دنبال ارائه آن است. CBDCها یا ارزهای دیجیتال بانک مرکزی هم یکی دیگر از ابعاد آینده هستند و با توجه به پروژه‌های تحقیقاتی و عملیاتی بسیاری از بانک‌های مرکزی در سطح جهان مانند چین، ژاپن، کره جنوبی، کانادا و غیره، اهمیت‌شان غیرقابل انکار است. با توجه به اهمیت این موضوع در دنیا و مشخص‌شدن تهدید، فرصت یا ضرورت آن در کشور، ققنوس این رویداد را با حضور فعالان و صاحب‌نظران این حوزه برگزار کرد.
ققنوس اولین و بزرگ‌ترین شبکه مبتنی بر فناوری دفترکل توزیع‌شده است و سعی در توسعه اکوسیستم خدمات و محصولات مبتنی بر فناوری DLT در ایران و در سطح بین‌المللی داشته است. توسعه محصولات مبتنی بر DLT در ایران، برگزاری رویدادهایی همانند هکاتون ققنوس برای حمایت از طرح‌های خلاقانه و دانش‌‌بنیان در زمینه فناوری دفترکل توزیع‌شده، ارائه پلتفرم برگزاری انتخابات بر بستر فناوری بلاکچین که در برگزاری ششمین دوره انتخابات سازمان نظام صنفی رایانه‌ای مورد استفاده قرار گرفت و برگزاری رویدادی با هدف بررسی ضرورت عرضه پول‌های دیجیتالی در کشور، در همین راستا هستند.