پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
پس از التهاب دو سالهای که شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پرداخت موسوم به PSP برای اطلاع از سرنوشت مبهمی که انتظارشان را می‌کشید، درگیرش بودند و قرار بود با تجمیع در دل شرکت‌های رقیب و قدر‌تر، برندشان به نحوی از گردونه رقابت بازار ناسالمی که طی سالهای اخیر به وجود آمده بود حذف شود، سرانجام شاپرک افسار گسیخته PSPها را به دست گرفت تا به قول مدیرعاملش بخواهد سر و سامانی به وضعیت این شرکت‌ها بدهد و نظارت بر عملکردشان را ساماندهی کند. سوئیچ شاپرک آمده تا تراکنش‌های روی پایانه‌های فروش را از شتاب جدا و از کانال دیگری به مقصد بانک‌ها هدایت کند.
طبق آخرین آمار، تا امروز چیزی نزدیک به ۳۰ تا ۵۰ هزار POS از حدود دو میلیون پایانه فروش فعال در کشور به سوئیچ شاپرک متصل شده‌اند و از حدود ۱۵ PSP فعال، کار تست و آزمون هشت شرکت به اتمام رسیده و به تدریج پایانه‌های فروش این PSPها به شاپرک متصل می‌شود.
به زودی تمامی پایانه‌های فروش به شاپرک وصل می‌شوند و بانک‌ها از این گردونه خارج. در خصوص روند شکل گیری شرکت شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی (شاپرک) و تأثیری که شاپرک روی شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پرداخت و پذیرندگان خواهد داشت، با مدیرعامل شاپرک سامان قطبی به گفتوگو نشسته‌ایم که در زیر می‌خوانید.
تقریبا یک سال پیش مقدمات اولیه راه اندازی شاپرک آغاز شد و بانک مرکزی شروع به نهایی کردن آیین نامه‌های مربوط به آن کرد. اصلاً چه تفکری باعث شد شاپرک شکل بگیرد؟
فکر می‌کنم سیستم بانکی تمرکزش روی شبکه پرداخت رفته بود. یک مقدار هم درست بود چون شبکه پرداخت در واقع یک قوام و نظم درست و حسابی نداشت. از سال ۸۳ که PSPها شکل گرفته بودند نظارت کاملی روی آن‌ها صورت نمی‌گرفت، به این قسمت توجه نشده بود که ابزاری با کاربرد بانکی وارد فروشگاه‌ها می‌شود و در آینده نیز گسترش خواهد یافت، در این صورت باید نظارت دقیق‌تری روی آن صورت می‌گرفت این نظارت یا باید از سوی بانک مرکزی صورت می‌گرفت که آن کار بانک مرکزی به عنوان رگولاتور بانکی نبود، از همین رو بحث شکل‌گیری شاپرک مطرح شد.
فکر نکنم نظارت بر PSPها در شرح وظایف بانک مرکزی هم وجود داشته باشد.
به نوعی نیست اما به هر حال رگولاتوری است که مسوولیت تبادلات بانکی را بر عهده دارد، اگرچه نمی‌تواند به صورت مستقیم نظارت کند. شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت طی سالهای گذشته در حال توسعه بودند اما به فاکتور نظارت به عنوان حفظ‌کننده عامل توسعه نگاه نشده بود و برای از بین بردن این شکاف ایده‌های مختلفی مطرح بود. یکی می‌گفت مگاپی‌اس‌پی راه بیندازیم، یکی دیگر می‌گفت آن‌ها را متمرکز کنیم اما در این بررسی‌ها همه قبول داشتند که فاکتور نظارت مغفول مانده است و وقتی نظارت نیست شخص شاید با حداقل شرایط امنیتی سیستمش را راه‌اندازی کند. وقتی نظارت نیست یکباره می‌بینیم سرویس بانکی روی پایانه POS رفته و در ظاهر هم اشتباه نیست اما در دستورالعمل گفته شده که مسوولیت امنیت با شماست و نباید خدمات بانکی را روی آن فعال کنید اما نظارتی وجود نداشت که ببینند این موارد رعایت می‌شود یا نه. بعد از یکسری بررسی‌های کارشناسی به این نتیجه رسیدند که شرکتی باید ایجاد شود و سیاست‌گذار اصلی شرکت بانک مرکزی باشد و بانک‌ها می‌توانند سهامدارش باشند و اعضای آن هم شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت هستند. چیزی که در تمام دنیا وجود دارد.
یعنی نمونه‌ای مثل شاپرک در دنیا وجود دارد؟
در همه کشور‌ها هست.
یعنی شرکتی مثل شاپرک که PSPها به آن وصل باشند؟
بله.
ویزا و مستر هم چنین ساختاری دارند؟
آن‌ها مثلا می‌آیند در کانادا به interac وصل می‌شوند. interac در واقع همین کار را می‌کند یا مثلاً در استرالیا سازمانی به نام APCA وجود دارد که همین هست. اینکه موسسه‌ای وجود دارد که کارت اعتباری می‌دهد یک چیز هست و اینکه این موسسه باید تحت پوشش رگولاتور باشد نکته دیگر. آن سازمان‌ها نیز توسط کسی که متولی رگولاتوری پولی و بانکی است ایجاد می‌شود؛ یعنی مثلاً بانک مرکزی اتحادیه اروپا. فرض کنید در ایران یک پایانه POS که نمی‌دانیم در کجاست، مسوولیتش با PSP است اما اگر حاکمیتی و ملی به موضوع نگاه کنیم می‌بینیم در صورت بروز یک اتفاق، همه درگیر آن می‌شوند.
برای اینکه نظارتی صورت گیرد چرا شاپرک واسط شرکت‌ها با شتاب شد، چرا به طور مستقیم شرکت‌ها به شتاب متصل نشدند؟
اصل کار شاپرک نظارت بر PSPهاست. پس باید یک سوئیچی داشته باشد که بتواند نظارت کند. شاپرک یک سوئیچ است که تراکنش‌های شرکت‌های PSP را تجمیع می‌کند و به سوئیچ ملی می‌فرستد. شتاب یک سوئیچ ملی است که تراکنش‌ها را به جاهای مختلف انتقال می‌دهد و نتایج را برمی‌گرداند. کار دیگری انجام نمی‌دهد. مسوولیت آن نظارت بر عملکرد نیست.
پس به خاطر همین به این سمت آمدید تا شرکت شاپرک را تاسیس کنید؟
بله تا شاپرک به عنوان شرکتی که بازوی اجرایی بانک مرکزی است در این زمینه PSPها را ساماندهی کند.
در حال حاضر سهامداران شاپرک بانک مرکزی و بانک‌ها هستند اما زمانی قرار بود PSPها هم سهامدار این شرکت باشند. چه اتفاقی افتاد که آن‌ها کنار گذاشته شدند؟
در همان بررسی‌هایی که تا پاییز سال گذشته انجام دادیم به این نتیجه رسیدیم که در هیچ جایی رسم نیست کسی که می‌خواهد خدمتی را بدهد سهامدار موسسه‌ای شود که ناظر ارائه چگونگی آن خدمات است.
اما اکنون بانک‌ها سهامدار بسیاری از PSPها هستند.
آن داستان دیگری دارد. مگر شرکت سرمایه‌گذاری ملی ده‌ها شرکت ندارد؟ یکی از آن‌ها هم یک شرکت خدمات پرداخت است.
اما باز هم همین می‌شود. مثلاً الآن PSP عضو نیست اما بانکی که سهامدار آن PSP است، سهامدار شاپرک هم هست.
نه این قیاس مع‌الفارق است. بانک اصولاً نباید شرکت داشته باشد اما در ایران شرکت‌های سرمایه‌گذاری وابسته به بانک وجود دارد و شرکت سرمایه‌گذاری‌اش رفته برای شرکت خدمات پرداخت سرمایه‌گذاری کرده است. احتمال دارد در آینده تغییراتی اتفاق بیفتد، به هر حال این آغاز یک تغییر و تحول است. در این مسیر به مرور چیزهایی تغییر می‌کند. امکان دارد عوامل بازی تغییر کنند. ممکن است به دلیل سختی‌هایی که PSPها برای انجام فعالیت‌هایشان در آینده با آن‌ها مواجه می‌شوند، یک شرکت ارائه‌دهنده خدمات پرداخت کوچک نتواند فعالیت خودش را ادامه دهد و نفعش در این باشد که ترکیب شود. احتمال دارد که بانک‌ها به این نتیجه برسند که دیگر ضرورتی ندارد سهامدار یک موسسه شبکه پرداخت باشند. این موضوعی است که شاید در آینده تغییر کند اما در حال حاضر ما وارد این موضوع نمی‌شویم.
هم اکنون PSPها به صورت کامل به شاپرک وصل شده‌اند. البته قرار بود کار گام به گام آغاز شود.
ما سه چهار ماه بسیار سخت را پشت سر گذاشتیم.
یعنی از بهمن ماه ۹۰؟
تقریبا از دی‌ماه. در واقع از اواخر آبان ماه قرار شد من به این مجموعه بیایم. طرح اولیه ظرف دو سه ماه پخته‌تر شد. در فاز اول، برنامه این بود که طرح را پیاده‌سازی کنیم. یعنی ساز و کار فنی و سازمانش و آیین‌نامه‌هایش را ایجاد کنیم. از ۱۶ بهمن‌ماه دبیر کل بانک مرکزی دستورالعملی را به بانک‌ها داد که این طرح قرار است عملیاتی شود.
آیین نامه در آن تاریخ ابلاغ شد.
بله. از آن تاریخ با PSPها هماهنگی‌هایی انجام دادیم و طرحی را برای انتقال از وضعیت قبلیشان به وضعیت جاری به آن‌ها ارائه دادیم. شرکت‌ها هم باید این مستندات را مطالعه می‌کردند و خودشان را آماده می‌کردند.
مثلا باید چه تغییراتی در مجموعه خودشان می‌دادند؟
در ابتدای طرح تغییرات زیاد نیست. ما چند فاکتور می‌خواستیم از مشخصات کسی که پیام را می‌فرستد. پایانه در کجاست. این‌ها الزامات کاری ماست. چندین فاکتور هست که تا چند وقت پیش اگر کسی هم پایانه‌ای را فعال می‌کرد الزامی برایش وجود نداشت اما در کار ما الزام است. مثلاً اینکه پایانه در کجا و در چه فروشگاهی است. ما کد تمام صنوف را فعال کرده‌ایم تا بدانیم از کدام صنف پیام می‌آید، در این صورت است که می‌توانیم تراکنش‌ها را مدیریت کنیم. در بخش سوئیچ نیز اگر مشخصات سوئیچ با استانداردهایی که ما اعلام کرده بودیم هماهنگ بود کمترین تغییرات را تجربه می‌کردند.
وضعیت مجوز‌هایشان به چه صورتی بود؟
در فاز اول تمام PSPهای فعال تا پایان اسفندماه گواهیشان معتبر بود و دوباره باید تجدید گواهی شوند.
حدود ۲۰ PSP داشتیم که تقریباً ۹ تای آن‌ها فعال بودند و سرویس ارائه می‌دادند اما مابقی فقط مجوز گرفته بودند. چه اتفاقی برای آن‌ها می‌افتد؟
طرح اولیه ما در اسفندماه این بود که ابتدا آن‌هایی که فعالند جابه‌جایی از سوئیچ بانک به سمت سوئیچ شاپرک را انجام دهند. در قدم اول به طور موقت همه اعتبارسنجی می‌شوند و فقط به آن‌ها می‌گوییم پیام‌هایتان را چگونه درست کنید و چگونه بفرستید و یا در پایانه‌هایتان باید این اطلاعات بیاید و اگر آزمون را با موفقیت می‌گذراندند به سوئیچ وصل می‌شدند. پس به PSPهایی که زنده بودند، مجوز و پایانه فعال داشتند، این مستندات را ارائه دادیم، این بخش شامل آن‌هایی که فقط مجوز داشتند نمی‌شد. در اواخر اسفندماه عمده‌شان اعلام آمادگی کردند اما هیچ‌کدام نمی‌توانستند کار را شروع کنند. گفتند ما به زمان نیاز داریم تا تغییرات و اصلاحاتی داشته باشیم.
اسفند پیک تراکنش‌های شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پرداخت است.
قابل درک بود اما طرحمان این بود که نیمه اردیبهشت‌ماه ۹۱ سوئیچ شاپرک فعال شود. فعالیت‌های اولیه سوئیچ و تست و آزمون‌هایش شروع شده بود. سه PSP اعلام آمادگی کردند و آزمون روی این سه PSP از اواخر اسفندماه شروع شد.
این سه PSP کدام شرکت‌ها بودند؟
نیازی نیست نام آن‌ها را بیاوریم. ما فقط سه PSP می‌خواستیم که به سیستم متصل شوند و فرآیند انجام کار و تسویه را با آن‌ها تست کنیم، تمام فرآیند تسویه از طریق سیستم پایا و ساتنا انجام می‌شود. تست‌ها و آزمون‌های ما تقریباً اواخر فروردین‌ماه تمام شد و حتی می‌توانستیم آن‌ها را وصل کنیم اما چون ۱۵ اردیبهشت را به عنوان زمان مقرر گذاشته بودیم در همان حالت تست و آزمون باقی ماندند.
آزمو‌‌نهایتان با همان سه PSP انجام شد؟
آزمون‌ها تا ۲۴، ۲۵ فروردین که سایر PSPها هنوز آماده نبودند با آن‌ها انجام شد. از اواخر فروردین بقیه PSPها هم تست و آزمون‌هایشان شروع شد.
از آن مرحله وارد طرح گذار شدید؟
طرح گذار را همان زمان تهیه کردیم و در روزهای پایان فروردین‌ماه به شرکت‌های PSP ارائه دادیم. طبق این طرح بعد از اینکه آزمون یک PSP تمام می‌شود تعداد محدودی پایانه را عملیاتی و به سوئیچ شاپرک وصل می‌کنند. در این مرحله ما از بخش عملیات هم مطمئن می‌شویم. عملیات یک سیکل کامل است یعنی از کشیدن کارت شروع می‌شود تا تسویه مالی، پس در مرحله‌ای که آزمون PSP تمام و سوئیچش به شاپرک وصل شد می‌گوییم از وضعیت فعلی به وضعیت جدید انتقال پیدا کن.
تمام پایانه‌های شرکت‌های ارائه دهنده خدمات به صورت یکباره به سوئیچ شاپرک وصل می‌شوند؟
خیر، در یک مرحله تعدادی محدود پایانه به شاپرک وصل می‌شوند و پس از مشخص شدن گزارش‌های آن و وقتی PSP چک‌هایش را روی آن تراکنش‌ها انجام داد و تسویه‌ها انجام شد و تقریباً همه چیز قبول شده بود، روزانه پنج درصد پایانه‌ها به این شبکه وصل می‌شوند. یعنی تقریباً حدود ۲۰ روز طول می‌کشد تا تمام POSها به شاپرک وصل شوند.
در حال حاضر این کار آغاز شده است؟
با دو PSP شروع شده است. الآن نزدیک به ۳۰ تا ۵۰ هزار POS در این شبکه فعال هستند.
چرا می‌گویید از روز اول همه وصل نشوند؟
برای اینکه ما در موسسه‌ای که سرویس می‌دهد، زنده است و خدماتش مالی است کار می‌کنیم؛ طبیعی است که باید حساسیت‌هایی وجود داشته باشد.
بنابراین POSهایی که در این مرحله به سوئیچ شاپرک وصل می‌شوند همچنان به سوئیچ بانک هم وصل هستند؟
الآن همه از طریق سوئیچ بانک به شتاب وصلند اما وقتی که تست تمام می‌شود و کار به مرحله جابه‌جایی سوئیچ می‌رسد به مرور این POSها به سوئیچ شاپرک منتقل می‌شود.
یعنی اتصال این‌ها با سوئیچ بانک قطع می‌شود؟
هیچ PSP تا به یک تعداد نامی نرسد ارتباط سمت بانکش قطع نمی‌شود. برای اینکه دارد سرویس می‌دهد و زنده است.
تا تراکنش‌ها قطع نشود؟
بله، سرویسی که مردم می‌گیرند نباید دچار اختلال شود.
آیا کارمزد‌ها برای آن دسته از PSPهایی که به شاپرک وصل شده‌اند تغییر کرده است؟
قدم بعدی، اعمال مقررات است. یکی از مقررات تغییر کارمزدهاست و دیگری قطع ارتباط کارت بین‌بانکی. یعنی هیچ بانکی نمی‌تواند تراکنش پرداختی به شبکه ملی و بین‌بانکی بفرستد. این ارتباط هنوز وصل است. یعنی همین الآن POS بانک پاسارگاد، کارت ملی را می‌پذیرد و به سوئیچ بانک پاسارگاد می‌رود و از طریق شبکه ملی یعنی شتاب به بانک ملی ارسال می‌شود و می‌گوید یک پرداختی هست، آن را تایید می‌کند که این حساب درست است و موجودی دارد و تراکنش برمی‌گردد. از تاریخی که جابه‌جایی‌ها به حد معقول رسید این سرویس در شتاب قطع می‌شود. یعنی بین بانک‌ها نمی‌توانند تراکنش پرداختی بفرستند.
کی این اتفاق می‌افتد؟
تاریخش دست بانک مرکزی است ولی به نظر می‌آید در همین ماه این اتفاق می‌افتد.
باز هم یکی یکی از بانک‌ها قطع می‌شوند؟
نه. اصلاً موضوع یکی‌یکی نداریم چون این کار در یک روز انجام می‌شود. اینکه POSها دارند با هم می‌آیند محدودیت نداریم. همه ۱۰ تا PSP می‌توانند POSهایشان را روزانه وصل کنند. الآن سه PSP فعال شده است و هیچ محدودیتی نداریم اما آن‌ها اول تعداد کمی از پایانه‌هایشان را فعال و چرخه مالیشان را کامل می‌کنند.
در این دوره زمانی یک تغییر کارمزد اتفاق می‌افتد، در این دوره گذار کارمزد چگونه حساب می‌شود؟
هیچ تغییری نمی‌کند. شرایط مثل قبل است و سمت پذیرنده اتفاقی نمی‌افتد و فعلاً متوجه تغییری نمی‌شود. انتظار ما این است که در همین ماه هـمه POSها به شاپرک وصل شوند.
یعنی نزدیک دو میلیون پایانه…
بله.
آیا گرفتن کارمزد ۲۰۰ تومانی از پذیرنده‌ها تصویب شده است؟
اولاً که دل پذیرنده‌های ما را این قدر خالی نکنید. بله کارمزدی قرار است فعال شود اما در کنار کارمزد مزایایی هم برای آن ایجاد می‌شود، مثلاً مزیت برای مغازه‌دار این است که دیگر محدودیتی برای داشتن حساب در یک بانک خاص ندارد یا اینکه می‌تواند تا ۱۰ شماره هم داشته باشد و به PSP بگوید می‌خواهم بدین شکل پول‌ها را برایم جابه‌جا کنی. می‌گوییم به ازای هر تراکنش یک درصد تا ۲۰۰ تومان از پذیرنده کسر می‌شود. یعنی اگر مشتری هزار تومان خرید کرد ۱۰ تومان از آن کسر می‌شود.
حداکثر ۲۰۰ تومان است؟
بله و عدد، عددی نیست که در ازای خدماتی که می‌تواند استفاده کند برایش تأثیرگذار باشد.
نحوه تسویه‌تان با پذیرنده چگونه خواهد بود؟ چون در حالت فعلی وجه آنلاین به حساب مغازه دار واریز می‌شود.
واقعیت این است که در حال حاضر برای همه آنلاین واریز نمی‌شود. تسویه آنی با خودش مغایرت‌های زیادی آورد. این همان مسائلی است که وقتی نظارت نبود راه افتاد. ما یک پایانه POS داریم که می‌تواند مثل یک باجه بانکی سرویس بدهد اما برای این کار خلق نشده است. واریز آنی یکی از همان مواردی است که در نظارت نبود و راه افتاد اما وقتی به کسب و کار‌ها نگاه می‌کنیم جاهایی وجود دارد که واقعاً در آن پول جابه‌جا می‌کند، مثل صرافی‌ها و طلافروشی‌ها، آنجا واریز آنی منطق دارد. ما اولاً مفهوم این را که در بعضی کار‌ها امکان تسویه آنی باشد ایجاد کردیم. یعنی شاپرک تسویه آنی را پشتیبانی می‌کند اما برای تسویه آنی باید سوئیچ بانک‌ها و سوئیچ شتاب خود را ارتقا دهند.
یعنی سوئیچ‌ها باید تغییر کند؟
باید ارتقا پیدا کنند تا بتوانند کدی را پشتیبانی کنند. ما هفت سیکل پایا رد می‌کنیم. در این سیکل‌ها تقریباً تمام ساعت خرید و فروش را پوشش می‌دهیم و هر دو ساعت بانک از حساب پذیرنده‌اش مطلع می‌شود و بانک بر اساس روش قراردادی که با آن پذیرنده از قبل داشته تسویه می‌کند. پس ما تأخیر این تسویه آنی را به دو ساعت رساندیم.
تسویه خودتان با PSPها هم به همین ترتیب است؟
تابع مقررات خود ماست. PSPها قبلاً ماهانهتسویه می‌کردند هم‌اکنون هم با آن‌ها ماهانه تسویه می‌کنیم.
تعدد POSها چه می‌شود؟ یکی از اهداف شکل گیری شاپرک ساماندهی تعدد پایانه‌های فروش بود.
نه، به عنوان هدف نیست.
اما این طور گفته می‌شد که به این هدف می‌رسیم.
ما می‌گوییم که بازار به تعادل برسد. نگاه شاپرک این نیست که در داد و ستد دخالت کند. ما کاری به کسب و کارشان نداریم اما با یک منطق جلو می‌رویم. کارمزد PSP از چه محلی تأمین می‌شود، درآمد PSP از سمت بانک‌ها بسیار کم می‌شود یا تقریباً قطع می‌شود، PSP به درآمد نیاز دارد و درآمدش را چه کسی باید بدهد؟
بابت تراکنشی که اتفاق می‌افتد.
بابت خدمتش درآمد دارد. خدمتش از محل تراکنش است و در این تراکنش درآمدی به آن تعلق می‌گیرد. یعنی اگر POS کار نکند درآمد ندارد. از این سمت ما روی تراکنش‌ها مدیریت می‌کنیم و باید POS به صورت واقعی کار کند. اگر کار واقعی نکند درآمد ندارد. حساب کنید نزدیک به تعداد پایانه‌هایمان، فروشگاه و مغازه در کشور داریم.
تقریباً هم اندازه‌اند. یعنی آمار واحدهای صنفی این را می‌گوید.
اما پایانه‌های ما روی ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار فروشگاه فعال شده است، درست آنجایی که فعالیت اقتصادی بیشتری انجام می‌شده، در اصل همه رفته‌اند یک‌جا متمرکز شده‌اند. فعالیت جدی برای بازاریابی نکرده‌اند، همین الآن هم عجیب است که برای PSP که پایانه‌اش کار نمی‌کند بانک پول بدهد اما نمی‌دانم چرا پول می‌دهد. ما چه چیزی را مدیریت می‌کنیم؟ می‌گوییم پایانه‌ای که کار کرد درآمد دارد. وقتی درآمد نداشته باشد باید دنبال کار برود. کسی که دنبال خلق سرویس جدید هست موفق است. پس وقتی پایانه‌اش کار نکند خودش به جای دیگری می‌رود و به نظر ما عملاً بازار باید به تعادل برسد اما دو سه طرح دیگر هم برای به تعادل رساندن بازار داریم که فعلاً نیازی به مطرح کردن آن نیست.
شاید دلیل اصلی تعدد POSها عدم سرویس دهی مناسب آن‌ها بود چرا که گاهی با وجود چهار POS در یک فروشگاه یا هیچ کدام سرویس نمی‌دادند یا فقط یکی از آن‌ها سرویس می‌داد. آیا این مشکل با آمدن شاپرک همچنان ادامه دارد؟ یک روز می‌گفتند شبکه بانک قطع است روز دیگر شتاب یا خط تلفن، این مشکل را چگونه می‌خواهید برطرف کنید؟
اولاً ما نمی‌خواهیم رویایی حرف بزنیم. اینکه می‌بینید طرح عملیاتی است اما فشار نمی‌آوریم تا هر چه زود‌تر اجرایی شود، بیشتر به خاطر عمل‌گرا بودن ماست. زیرساخت ارتباطی روی سرویس‌هایی که همه‌اش آنلاین است پایه مهمی است تا این سرویس همیشه ماندگار باشد. این سؤال مطرح می‌شود که آیا تا ابد باید همه سرویس‌های ما آنلاین باشد؟ این نکته است که شاید موضوع من نباشد.
اما به شما ربط دارد.
می‌تواند ربط داشته باشد اما باید با بانک‌ها هماهنگ کنیم. زیرساخت ارتباطی پایه اصلی کاری ماست. طی این سال‌ها شبکه‌مان مطمئن شده است. الآن قطعی ارتباط نداریم. مخابرات کارهای بزرگی کرد. بانک‌ها و مؤسسات شبکه پرداخت هم یکسری کار اساسی کردند. پس به نوعی مشکل قدیم را نداریم اما من هم قبول دارم. در حال حاضر ایده‌آل ما دو پایانه در فروشگاه است. دو پایانه می‌تواند تا حدود زیادی ضریب اطمینان را بالا ببرد چون از دو مسیر مختلف سرویس می‌دهند اما یک قسمت نظارت ما بررسی کیفیت سرویس است. کیفیت سرویس نباید از درجه‌ای کمتر شود یا نباید در یک نقطه همیشه افت داشته باشد.
آیا سوئیچ شاپرک توانایی پاسخگویی به میزان تراکنشی که روی آن سوار می‌شود را خواهد داشت؟
بله، باید داشته باشد. شاپرک از یک سمت کیفیت سرویس را پایش می‌کند و می‌گوید اگر کیفیت نداشته باشی با شما برخورد می‌شود اما قبل از آن برخورد بابت توسعه خدمات هر سه ماه یک بار پولی به شرکت می‌دهد. اولی تشویق است اما در وهله دوم اگر شرکت PSP خوب کار نکند جریمه می‌شود.
یعنی جریمه‌ها همچنان پایدار می‌ماند؟
بله، برای عملکرد و تراکنش‌های ناموفقشان جریمه می‌گذاریم. قدم اول تشویق است اما اگر تشویق جواب ندهد جریمه می‌شوند. جریمه هم تا لغو مجوز انواع مختلفی دارد.
یکی از انتقاداتی که به شاپرک می‌شود، استفاده از سوئیچ شتاب است.
سوئیچ شاپرک فقط از جنس سوئیچ شتاب است.
یعنی از همان نرم افزار‌ها استفاده شده است.
بله اما این برای خدمات پرداخت است. قبلاً هم قسمتی از سوئیچ شتاب خدمات پرداخت ارائه می‌داد و تراکنش پرداختی از شتاب می‌گذشت. پس آن جنس در شتاب هم بوده است اما برای شاپرک آن را سفارشی کرده‌ایم. چه انتقادی به این موضوع هست؟
می‌گویند کارایی ندارد و با توجه به رشد تراکنش‌ها نمی‌تواند این میزان تراکنش را جواب بدهد، از سویی یک سوئیچ قدیمی است.
باید کارایی را تعریف کنیم.
در شرایط فعلی تراکنش روی POSها چقدر است؟
چیزی در حدود دو میلیون تراکنش در روز. برداشت ما این است که درصدی از این حجم افزایش و درصدی کاهش پیدا می‌کند. یعنی برآوردمان این است که طی دو سه ماه اول یک مقدار شیب نزولی داشته باشیم اما پس از مدتی دوباره شیب صعودی خواهد شد.
مصرف کننده که این تغییرات را احساس نمی‌کند؟
خیر، برای کسی که با کارت بانکی‌اش کار می‌کند هیچ اثری ندارد.
یعنی متوجه نمی‌شود چه اتفاقی افتاده است؟
خیر، فقط شاید روزی ببینید لوگویی عوض شده است.
قرار بود روی POSها لوگوی شاپرک بخورد.
قدم به قدم، یعنی ما تغییر ظاهر کار را برای مرحله آخر گذاشته‌ایم.
بنابراین دیگر PSPها برند خودشان را روی پایانه نمی‌گذارند یا در کنار برندشان لوگوی شاپرک هم می‌خورد؟
شرکتی که خدمات پرداخت ارائه می‌دهد می‌تواند از لوگوی خودش استفاده کند اما لوگوی غالب، لوگوی شاپرک است.
لوگوی بانک حذف می‌شود؟
بله، صد درصد.
منبع: شرکت ملی انفورماتیک