پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
حمیدرضا نائینی؛ عضو هیئت‌مدیره و مدیر اقتصادی و برنامه‌ریزی گروه فن آوا / بر اساس گزارش موسسه CBINSIGHTS در سال ۲۰۱۷، سه اتفاق قابل‌توجه در صنعت فین‌تک جهان رخ داده است:
- رکورد جدیدی در تأمین مالی فین تک‌ها توسط VCها در جهان ثبت شد (بیش از ۱۶ میلیارد دلار)
- اروپا شاهد بزرگترین رشد سرمایه‌گذاری در فین تک‌ها بود (۱۲۰ درصد رشد نسبت به سال ۲۰۱۶)
- سهم سرمایه‌گذاری‌های آمریکا روی فین‌تک‌هایی که در مراحل اولیه رشد قرار دارند به دلیل تمرکز روی سرمایه‌گذاری‌های قبلی کاهش یافت. (این سهم از ۶۱ درصد در ۲۰۱۶ به ۵۸ درصد کاهش یافت)
نکته قابل‌توجه دیگری که در این گزارش با آن پرداخته شده ظهور ۲۵ فین تک، تک‌شاخ (Unicorn) با مجموع ارزشی در حدود ۸۰ میلیارد دلار است که چین و هند با معرفی ۵ استارت‌آپ فین‌تک با مجموع ارزش ۲۶ میلیارد دلار در کنار آمریکا و اروپا ظرفیت‌های صنعت فین تک خود را به رخ جهانیان کشیدند. بر اساس تعریف مرسوم، استارت‌آپی تک‌شاخ یا Unicorn محسوب می‌شود که ارزش بازار آن ۱ میلیارد دلار برآورد شود.
با توجه به چالش‌های داخلی اقتصاد ایران نظیر رکود بی‌سابقه و تحریم‌های ظالمانه نمی‌توان انتظار داشت که سرمایه‌گذاری‌هایی در ابعاد اروپا و آمریکا و یا حتی آسیا (هند و چین) روی فین تک‌های ایرانی صورت پذیرد اما در بدبینانه‌ترین حالت می‌توان با فراهم نمودن بسترها و زیرساخت‌های قانونی، فرهنگی و اجتماعی فرصت رشد بیشتری برای فین‌تک‌های ایرانی حداقل برای بازار ۸۰ میلیونی ایران مهیا ساخت.
بر اساس گزارش موسسه CBINSIGHTS لاین‌های کسب‌وکاری فین تک‌ها شامل این موارد است:
- قرض دهی (قرض دهی نظیر به نظیر و پلتفرم‌های جایگزین ضمانت)
- بلاک‌چین / ارزهای رمزنگاری‌شده (تکنولوژی و خدمات مالی مرتبط)
- مالی شخصی (ابزارهای مدیریت هزینه‌ها و درآمدهای شخصی)
- پرداخت (پردازش پرداخت‌ها، توسعه‌دهندگان کارت‌ها و ابزارهای نرم‌افزاری صورت‌حساب‌های مشترکین)
- بیمه (پلتفرم‌های کارگزاری، شکایت و پلتفرم‌های جایگزین ضمانت)
- بازار سرمایه (مؤسسات مالی، ابزارهای زیرساختی، خریدوفروش و تحلیل، سرمایه پذیری جمعی)
- مدیریت ثروت (سرمایه‌گذاری و پلتفرم‌های مدیریت ثروت و ابزارهای تحلیلی)
- انتقال پول (نقل‌وانتقال بین‌المللی پول و نرم‌افزارهای ردیابی و پیگیری
- رهن/ املاک و مستغلات (اجاره املاک، دیجیتال‌سازی فرایندها و پلتفرم‌های تأمین مالی)
فارغ از تعداد و حجم سرمایه‌گذاری‌ها روی فین تک‌ها در ایران، در برخی از لاین‌های کسب‌وکاری فوق تعداد استارت‌آپ‌های موجود بسیار اندک و انگشت‌شمار هستند. به‌عنوان‌مثال در حوزه مدیریت ثروت، املاک و بلاک‌چین تعداد و فعالیت استارت‌آپ‌های فین تکی بسیار محدود است.
در حوزه بیمه خدمات استارت‌آپ‌های فعال صرفاً به کارگزاری و مقایسه قیمت محدود می‌شود. در حوزه تأمین مالی جمعی هرچند پلتفرم‌هایی که با مدل پاداش فعالیت می‌کنند عملکرد نسبتاً خوبی داشته‌اند اما بسترهای لازم توسعه این پلتفرم‌ها در مدل سهام و وام از نظر قانونی و فرهنگی همچنان وجود ندارد.
در حوزه پرداخت نیز چالش‌های قانونی و رگولاتوری حتی بیشتر از شرکت‌های پرداخت الکترونیک (PSP) برای فین‌تک‌ها آزاردهنده است. چراکه این کسب‌وکارهای نوپا معمولاً با نوآوری‌های خود راه‌حل‌هایی را به مشتریان ارائه می‌کنند که در قوانین و مقررات پیش‌بینی‌های لازم برای آن‌ها نشده است. این در حالی است که ساختارهای چابک و منعطف رگولاتوری و قانون‌گذاری در اروپا و آمریکا بسترهای لازم جهت رشد نوآوری‌هایی که تسهیل گر زندگی بشر است را فراهم می‌کند.
