پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مسئولیت رسانه‌ها در برابر نشت اطلاعات بانکی مردم چیست؟
فضای مجازی یا فاجعه مجازی؟ یک بار دیگر رسانه‌های مجازی قدرت خود را به رخ همه کشیدند. رویدادی در ابعاد ملی که بانک مرکزی ابتدا از آن با عنوان برخی شایعات در فضای مجازی یاد کرده بود، به ناگاه به بمبی خبری تبدیل شد که باعث هجوم مردم به پای دستگاه‌های خودپرداز شد.
مردم در روز یکشنبه، از ترس این که اطلاعات کارت‌هایشان لو رفته باشد به پای دستگاه‌های خودپرداز رفتند تا رمزهای خود را تغییر دهند. رمزهایی که بیشتر آنها 1234 یا 4321 است. رمزهایی که گویا مردم چندان هم آنها را جدی نمی‌گیرند. خبر نشت اطلاعات بانکی از یک شرکت پرداخت الکترونیک دهان به دهان چرخیده بود و در فرایند یک کلاغ چهل کلاغ شدن ابعاد هولناکی هم یافته بود، مردم را به پای خودپردازها کشاند.
حال آن که اطلاعاتی که کارمند اخراجی یکی از شرکت‌های پرداخت الکترونیک کشور در وبلاگی منتشر کرده است، شامل اطلاعات 3 میلیون کارت می‌شود، که به گفته مدیر اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی یک سوم از آنها هم کارت‌های باطله هستند. با این اطلاعات هم کسی نمی‌تواند به آسانی از حساب‌های مردم سواستفاده کند. در کشور حدود 150 میلیون کارت بانکی وجود دارد و این 3 میلیون عدد کوچکی در برابر آن است. اما وحشتی که رسانه‌ها به مردم منتقل کردند صاحبان همه این 150 میلیون کارت را ترسانده است. حال سوالی که به وجود می‌آید این است که چرا در این برهه زمانی حساس این اطلاعات منتشر شده است؟
کارشناسان بانکداری و پرداخت الکترونیک از مدت‌ها پیش از این مشکل امنیتی که منجر به این نشت اطلاعات شده باخبر بودند. به گفته مدیر اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی حتی بانک مرکزی هم در جریان مشکل بوده است. همه تصور می‌کردند مشکل رفع شده تا این که نشتی اتفاق افتاد. اما این اطلاعات دقیقا زمانی منتشر شده است که جلسه شرکت‌های پرداخت الکترونیک برای به سرانجام رساندن طرح به زمین مانده شاپرک قرار است در روزهای آینده برگزار شود.
مشکلات امنیتی موجود در سیستم‌های پرداخت الکترونیک شرکت‌های ایرانی بر کسی پوشیده نیست. اما باید پرسید انعکاس وسیع این خبر در این برهه از زمان به نفع چه کسانی است؟ اگر افکار عمومی جهت داده شود و احساس کند که سیستم‌های پرداخت الکترونیک موجود در ایران امن نیست این به نفع چه کسانی است؟ این سوال‌ها در شرایطی مطرح می‌شود که علی‌رغم آگاهی از مشکلات موجود به یک باره یکی از شرکت‌های فعال صنعت ضعیف پرداخت الکترونیک ایران آماج همه گونه حملات رسانه‌ای قرار گرفته است. صنعتی که در حالت معمول مردم نه چیز زیادی نه از آن می‌دانند و نه خبرهای آن را دنبال می‌کنند، حالا به یک باره این صنعت به تیتر یک خبرگزاری‌هایی مانند فارس و مهر تبدیل شده است و مدام در مورد آن افشاگری‌هایی می‌کنند که منبع آنها وبلاگ فردی است که اطلاعات را به بیرون درز داده است. به نظر می‌رسد پروژه شومی آغاز شده است. توجه کنیم که در روزهای آینده مردم ایران اتفاق‌های پیش آمده را فراموش خواهند کرد ولی روسیاهی برای شرکت‌های پرداخت الکترونیک باقی می‌ماند. شرکت‌هایی که رسانه‌ای در اختیار ندارند تا از خود دفاع کنند. زمانی که آبها از آسیاب افتاد باید دید چه کسانی از آب گل آلود شده ماهی خواهند گرفت.
رضا قربانی
مدیر رسانه سایت راه پرداخت (اطلاع‌رسانی بانکداری و پرداخت الکترونیک)