پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مدیر واحد پرداخت الکترونیک و امنیت توسن تکنو از مارکت TechStore می‌گوید
در همایش تحول پرداخت فروشگاهی که اول آذر برگزار شد، شرکت توسن تکنو از دو خدمت با عناوین پلتفرم باز عرضه نرم‌افزارهای کاربردی پرداخت و خرده‌فروشی با عنوان”TechStore” و ارائه خدمات کسب‌وکار خرده‌فروشی مبتنی بر فناوری ابری، رونمایی کرد. به همین بهانه و برای آشنایی دقیق‌تر با این خدمات که برای اولین بار در ایران ارائه شده است، عصر بانک با مدیر واحد پرداخت الکترونیک و امنیت توسن تکنو گفتگو کرده است.
جعفر عظیمی، فارغ‌التحصیل رشته مهندسی کامپیوتر از دانشگاه تهران با درجه کارشناسی بوده و تحصیلات خود را تا سطح کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی ادامه داده است. از ابتدای سال 82 وارد مجموعه توسن شده و از اولین نفرهایی است که روی پلتفرم کارت‌خوان‌های فروشگاهی برنامه‌نویسی فعالیت کرده و از ابتدای سال 92 از توسن نگین به توسن تکنو آمده است.
عظیمی در ابتدای این گفتگو گفت: «دغدغه‌هایی در نقطه فروشگاه وجود دارد و فناوری‌های جدید باعث شده شکل ارائه خدمات در داخل فروشگاه تغییر کند و ما سعی کرده‌ایم از این تغییر در جهت ایجاد بستر جدید در جهت ارائه خدمات ارزش‌افزوده در نقطه فروشگاه استفاده کنیم. تصویری که از فروشگاه به‌عنوان نقطه سرویس می‌توان ترسیم کرد، تصویری جامع شامل خدماتی در سه حوزه پرداخت الکترونیک، خرده‌فروشی و تجارت الکترونیک است.
تا به امروز مهم‌ترین خدمت آشکار در داخل فروشگاه، پرداخت الکترونیک هزینه خرید کالا و خدمات و یا دریافت سایر خدمات ارزش‌افزوده بوده است و این قابلیت، بخشی از کسب‌وکار اصلی خرده‌فروشی در داخل فروشگاه است. بعد دیگری که فروشندگان در آن فعال هستند، ارائه خدمات در فضای مجازی هست که منجر به استفاده از تجارت الکترونیک در فضای مجازی می‌شود… تلفیق این سه حوزه باعث ایجاد یک آرایش جدید در فضای داخل فروشگاه می‌شود. ما این تغییرات را پرداخت دو یا POS 2.0 تعبیر می‌کنیم که شکل نوین نقطه ارائه خدمت (POS) است.»
روند و تاریخچه‌ای از اپلیکیشن‌های پرداخت در دنیا و ایران
مدیر واحد پرداخت الکترونیک و امنیت شرکت توسن تکنو در ادامه گفت: «وقتی از یک سرویس صحبت می‌کنیم، حداقل دو ذی‌نفع در آن سهیم هستند؛ یک ذی‌نفع که ارائه‌کننده سرویس است و یک ذی‌نفع دیگر که دریافت‌کننده سرویس است. برای ایجاد تصویری بهتر از داخل فروشگاه، بهتر است ببینیم در فرایند ارائه خدمت داخل فروشگاه چه اتفاقی می‌افتد! فروشنده خدمت یا کالایی ارائه می‌دهد، این یکی از جریان‌های زنجیره تأمین که در فروشگاه جاری می‌شود. مشتری هزینه خدمت یا کالا را پرداخت می‌کند که این عملیات، باعث شکل‌گیری جریان مالی در فروشگاه می‌شود. این جریان مالی قبلاً به شکل نقدی انجام می‌شد و سپس در ادامه با کارت‌های بانکی صورت می‌گرفت و با رشد فناوری‌ها و ابزارهای پرداخت در شبکه بانکی، امروزه تلفن همراه هوشمند جایگزین می‌شود. استفاده روزمره شهروندان از این ابزار باعث شده است که آن را به یک ابزار مطمئن و همیشه همراه برای ارائه خدمات مالی و بانکی و پرداخت به شهروندان تبدیل نماید. چه ابزاری بهتر از این که همیشه همراه انسان هست!»
عظیمی ادامه داد: «باز بودن پلتفرم‌های مورد استفاده در تلفن همراه مانند پلتفرم‌های اندروید، ارائه‌دهندگان سرویس را به این نتیجه رسانده که خدمات خود را کم‌کم به تلفن همراه منتقل نمایند و دریافت‌کنندگان سرویس هم از این موضوع استقبال نموده‌اند چون تلفن همراه همیشه همراه آنها بود. ورود تلفن همراه به فرایند ارائه خدمات مالی و استفاده از آن به‌عنوان یک ابزار مطمئن، باعث شد که شرکت‌های ارائه‌کننده راهکار پلت فرم‌های باز مانند اندروید را هدف بگیرند و از آن به‌عنوان یک بستر باز برای توسعه نرم‌افزارهای کاربردی مختلف استفاده نمایند. سازمان‌های مختلف ارائه‌دهنده خدمات نیز به‌این‌ترتیب توانستند اپلیکیشن‌های موبایلی خود را تولید و وارد تلفن همراه نمایند.»
در مورد اپلیکیشن پرداخت می‌توان اپل پی و سامسونگ پی را مثال زد. همه اینها پلتفرم هستند و مهم است شما کسب‌وکار خود را طوری تعریف کرده باشید که بتوانید از آنها استفاده کنید. اگر کاربری تکنولوژی موبایل را بخواهیم با تلفیقی از خدمات داخل فروشگاه در نظر بگیریم، نمونه‌های مختلفی مثل Square, Shopify را می‌توان مثال زد که موبایل مشتری را با سرویس‌های داخل فروشگاه ادغام کرده‌اند.
TechStore چیست؟
عظیمی در ادامه با تعریف TechStore گفت: «در حال حاضر قریب به 500 نوع صنف کسب‌وکار در شبکه فروشگاهی شناسایی شده‌اند که هرکدام از آنها برای مدیریت فعالیت‌های داخل فروشگاه، نیاز به استفاده از ابزارهایی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری دارند. هرکدام از آنها نیاز به ابزاری نیاز دارند که بتواند فعالیت‌هایی پایه مانند صدور فاکتور و تعریف کالاهای داخل انبار، مدیریت انبار، سفارش گذاری را انجام دهد. مالک کسب‌وکار نیاز دارد این ابزار را از جایی تهیه کند که هم پشتیبانی داشته باشد و هم با صنف کسب‌وکار هماهنگ باشد؛ مثلاً رستوران‌دار باید از نرم‌افزارهای خاص مدیریت رستوران استفاده کند یا شخصی که یک مغازه عرضه پوشاک را اداره می‌کند، لازم است از نرم‌افزاری که برای صنف پوشاک تهیه شده است، استفاده نماید. تنوع اصناف از یک طرف و محدود بودن نرم‌افزارهای موجود، انتخاب نرم‌افزارهای کاربردی برای اصناف را سخت می‌کند.»
او ادامه داد: «در حال حاضر، پتانسیل‌ها و توانمندی‌هایی وجود دارد که می‌توانند به‌صورت شخصی یا شرکتی برای اصناف، نرم‌افزار کاربردی تولید کنند. این توانمندی می‌تواند نیاز شبکه اصناف را پوشش دهد ولی لازم است فضای به وجود آید که نرم‌افزارهای تولید شده را به شبکه فروشگاهی عرضه نماید تا به‌صورت تخصصی و یکپارچه با خدمات پرداخت در فضای داخل فروشگاه و فضای خارج از آن، بتوان نیاز تأمین نرم‌افزار برای شبکه فروشگاهی را پوشش داد. ما در واقع فضایی ایجاد کرده‌ایم به نام TechStore که یک سامانه عرضه نرم‌افزار برای شبکه خرده‌فروشی است که در آن توسعه‌دهندگان نرم ابزار، محصول تولیدی خود را که پاسخگوی بخشی از شبکه خرده‌فروشی است، بعد از طی فرایند اعتبارسنجی و ارائه گواهینامه بهره‌برداری، به سامانه منتقل می‌کنند.
بعد از قرار گرفتن نرم‌افزار در سامانه، کسانی که به این ابزارها نیاز دارند، با توجه به نیاز صنف خود به این سامانه وصل می‌شوند و نرم‌افزار موردنیاز خود را دریافت می‌نمایند. مصرف‌کننده‌ها می‌توانند بازخورد خود از عملکرد نرم‌افزارها را در همان فضا ارائه نمایند تا سایرین هم در انتخاب نرم‌افزارهای خود، به‌راحتی بتوانند از بازخوردهای کاربران قبلی، بهره بگیرند.»
روند انتقال برنامه‌های کاربردی به TECHSTORE
عظیمی در پاسخ به سؤالی در مورد نحوه قرار گرفتن برنامه‌های کاربردی در TechStore، گفت: «از نظر فرایندی، اولین قدم این است که شخصیت‌های حقوقی و حقیقی تولید نرم‌افزارهای کاربردی شامل شرکت‌ها و یا افراد، تفاهم‌نامه همکاری تجاری با شرکت امضا کرده و به دنبال آن در یک آزمایشگاه که ما در اختیار آنها قرار می‌دهیم، نرم‌افزار خود را با پلتفرم پرداخت ما در پرداخت‌های با حضور کارت و بدون حضور کارت، یکپارچه کنند. بعد از فعالیت یکپارچه‌سازی و انجام تست‌های فنی و کسب‌وکار، اعتبار سنجی نرم‌افزار کاربردی انجام شده و نرم‌افزار نهایی، به سامانه TECHSTORE انتقال داده می‌شود و می‌تواند توسط شبکه فروشگاه‌ها و خرده‌فروشی در پایان‌های هوشمند بارگذاری شوند.»
مزایای TechStore برای بازیگران صنعت بانکداری و پرداخت چیست؟
مدیر واحد پرداخت الکترونیک و امنیت شرکت توسن تکنو در پاسخ به این سؤال گفت: «قبل از پاسخ به این سؤال، لازم است ذی‌نفع‌هایی را که به‌صورت مستقیم و با واسطه در خدمات قابل ارائه در داخل فروشگاه سهیم هستند، مشخص کنیم. مالک کسب‌وکار، سازمان‌ها و ارگان‌های دولتی، شرکت‌های فین‌تک، شرکت‌های پرداخت و درنهایت خریدار یا شهروند ذینفعان مشهود این خدمات هستند. تک‌استور برای مالک کسب‌وکار این مزیت را دارد که نرم‌افزار مورد نیاز خود را از یک فضای مطمئن و همراه با خدمات پشتیبانی و عملکرد مناسب دریافت می‌نماید. او انتخاب‌های مختلف دارد و محدود به یک نرم‌افزار نیست و از نظرات سایر کاربران در خصوص عملکرد همه نرم‌افزارهای موجود هم می‌تواند مطلع باشد.
مزیت این سامانه برای شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت این است که به‌راحتی می‌توانند نرم‌افزار پرداخت خود را در آزمایشگاه، با همه نرم‌افزارهای کاربردی یکپارچه و ادغام نمایند. درنتیجه این یکپارچه‌سازی، فرایند استفاده از نرم‌افزار تسهیل شده و درنهایت جریان تراکنش ساده‌تر و با هزینه کمتر انجام شود. با ایجاد این فضا، سازمان و ارگان‌های دولتی، بهتر می‌توانند موضوع ممیزی ابزارها و نرم‌افزارها را انجام دهند و ساماندهی تولیدکنندگان و ارائه تسهیلات به آنها به سهولت می‌تواند انجام شود.»
او گفت: «همان‌طور که عنوان شد، مهم‌ترین ذی‌نفع در این نقطه، مشتری است که ارائه خدمات با کیفیت و ارزش‌افزوده در نقطه فروشگاه، مهم‌ترین عامل برای جلب اعتماد و نگهداری او است.»
عظیمی بیان کرد: «ایجاد ارتباط بین نقطه فروشگاه و تلفن همراه مشتری، ارائه اطلاعات لازم به مشتری از قبیل رفتار مصرف، تحلیل عملیات خرید، پیشنهاد کالا و خدمات از طرف فروشگاه، مواردی هستند که مشتری به آنها نیاز دارد. ارائه نرم‌افزارهایی که با یکدیگر سازگاری دارند، در چنین فضای باعث می‌شود که مشتری هم بتواند ابزارهای تخصصی برای پرداخت و دریافت خدمات مالی شخصی را از این فضا در اختیار بگیرد. برای بانک‌ها و مؤسسات مالی هم که در لایه‌های بعدی مشارکت حضور دارند، ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری و یکپارچه‌سازی خدمات داخل فروشگاه با خدمات باز در پلتفرم‌های بانکی، مهم‌ترین مزیت است. بانک‌ها بیشتر در لایه سرمایه‌گذاری و تجمیع مشتریان جدید ذی‌نفع خواهند بود.»
نقش TechStore در بانکداری باز چه خواهد بود؟
عظیمی با اشاره به پلتفرم توسن بوم گفت: «اگر بخواهیم به کارکردهای TechStore اشاره کنیم، می‌توان دو کارکرد اصلی را ذکر کرد: یک کارکرد این است که شبکه تأمین‌کنندگان نرم‌افزارها را به شبکه کاربری داخل فروشگاه متصل کند و کارکرد دوم آن است که به‌عنوان یک ابزار بارگذاری نرم‌افزارهای کاربردی در صندوق‌های فروشگاهی هوشمند یا کارت‌خوان‌های هوشمند به‌صورت از راه دور، بکار گرفته شود.»
مدیر واحد پرداخت الکترونیک و امنیت شرکت توسن تکنو اظهار کرد: «در حال حاضر پلتفرم‌های باز مثل توسن بوم شکل گرفته است که خدمات داخل بانک را به ذی‌نفع‌های دیگری ارائه بدهد. با ورود TechStore به شبکه خرده‌فروشی، هم‌افزایی این دو صورت می‌گیرد. توسن بوم یک شبکه اختصاصی برای شبکه بانکی و TechStore شبکه اختصاصی برای حوزه خرده‌فروشی است. مالک کسب‌وکار ممکن است نیاز داشته باشد پولی را منتقل کند، ممکن است با چند تأمین‌کننده مراوده مالی داشته باشد یا نیاز داشته باشد وضعیت چک‌هایش را بررسی کند. در اینجا مالک کسب‌وکار باید از اپلیکیشن‌هایی که در پلتفرم باز بانکداری وجود دارد، استفاده کند.»
او ادامه داد: «بنابراین می‌توان گفت که TechStore کانالی است برای این که پلتفرم بانکداری باز مانند توسن بوم را به خدمات داخل فروشگاه متصل نماید؛ یعنی TechStore خدمات بانکی موردنیاز مالک کسب‌وکار را به‌جای اینکه روی یک ابزار دیگر ببرد، به داخل فروشگاه منتقل می‌کند و پذیرنده همان‌جا حتی تمام کارهای بانکی خود را می‌تواند انجام دهد.»
عظیمی ابراز کرد: «در واقع TechStore هم کاربر را به شبکه تأمین نرم‌افزار در حوزه خرده‌فروشی و هم به شبکه تأمین نرم‌افزار در حوزه بانک وصل می‌کند و دو سرویس TechStore و توسن بوم، مکمل هم هستند تا بسته کاملی از خدمات در نقطه فروشگاه قابل ارائه باشد.»
چرا TechStore پلتفرمی برای نوآوری باز نامیده شده است؟
عظیمی در پاسخ به این سؤال گفت: «نوآوری باز یعنی ایجاد پلتفرمی که بتوان در آن از توانمندی‌ها و پتانسیل همه مؤلفه‌های موجود در فضای کسب کار استفاده کرد و بر این اساس هر کس هر توانمندی داشته باشد، می‌تواند آن توانمندی را به یک خدمت تبدیل کند که در فضای کسب‌وکار استفاده شود. به توسعه‌دهنده پیشنهاد می‌شود صرفاً جهت ارائه ارزش‌افزوده به نرم‌افزار، آن را در زیرساخت پرداخت ادغام کند و بر این اساس کمک می‌شود محصول راحت‌تر به دست مصرف‌کننده برسد. در واقع با TechStore ویترینی به گستردگی و وسعت فضای مجازی ایجاد می‌شود که همه توسعه‌دهندگان نرم‌افزار می‌توانند وارد آن شوند و مخاطب آن همه اصناف در شبکه فروشگاهی است. در این پلتفرم، سیستم عامل و زیرساخت فناوری کاملاً باز است. با ارائه خدمات TechStore به شرکت‌هایی که در حال حاضر در بازار نرم‌افزارهای خرده‌فروشی هستند، کمک می‌شود دامنه فعالیت خود را در بازار خرده‌فروشی توسعه دهند، تبلیغات داشته باشد، محصول خود را به شبکه معرفی کند و شبکه پشتیبانی برای به‌روزرسانی‌های نرم‌افزار داشته باشد که همه این خدمات در این سامانه عرضه نرم‌افزار فراهم شده است.»
TechStore با فناوری ابر چه ارتباطی دارد و توانایی فناوری ابر در این حوزه چیست؟
مدیر واحد پرداخت الکترونیک و امنیت شرکت توسن تکنو در پاسخ به این سؤال گفت: «هر نرم‌افزاری که در فضای کسب‌وکار استفاده می‌شود، یک چرخه عمر دارد. وظیفه TechStore تأمین نرم‌افزار از یک فضای مطمئن و ابری و انتقال آن به نقطه فروشگاه است. پس از آن، نرم‌افزار کاربردی وارد فاز بعدی چرخه عمر خود می‌شود که فاز بهره‌برداری و استفاده از آن است. ممکن است فازهای بعدی پشتیبانی یا آپدیت به نسخه جدید باشد. ارائه خدمات ذخیره اطلاعات کسب‌وکار فروشگاه در فضای متمرکز و مبتنی بر فناوری ابر، خدمت دیگری است که به نرم‌افزار فروشگاه ارائه می‌شود و اطلاعات کسب‌وکار از اطلاعات انبار تا فاکتورهای صادر شده، در آن به‌صورت متمرکز ذخیره می‌شود. برای مثال داخل فروشگاه یک نرم‌افزار برای مدیریت کسب‌وکار وجود دارد که فروشنده مشخصات اجناس خود را وارد آن می‌کند. فاکتور صادر می‌شود و اطلاعات مشتری درون آن قرار می‌گیرد. اگر سامانه موجود در فروشگاه دچار مشکل شود یا اتفاقی برای فروشگاه رخ دهد، همه داده‌هایی که در مورد کسب‌وکار وجود دارد از بین می‌رود.
اولین دغدغه فروشنده این است که اطلاعات خود را به‌صورت متمرکز در جایی داشته باشد. آن مکان امن همان فضای مبتنی بر فناوری ابر است که اطلاعات کسب‌وکاری پذیرنده در آن قرار می‌گیرد و در هرلحظه و از هر نقطه‌ای قابل دسترسی است. دومین دغدغه در فروشگاهی که دارای چندین شعبه هستند، بروز می‌نماید. یک فروشگاه با چندین شعبه، نمی‌تواند چهار انبار مجزا داشته باشد و الزاماً یک انبار مشترک دارد که برای همه آنها مورد استفاده قرار می‌گیرد. حالا اگر اطلاعات این انبارها متمرکز نباشد، فروشگاهی کالایی را می‌فروشد و فروشگاه بعدی از وضعیت انبار خبر ندارد. با این روش خدماتی مثل انبارداری و مدیریت اطلاعات داخل فروشگاه به فناوری مبتنی بر ابر منتقل می‌شود؛ بنابراین به‌جای اینکه اطلاعات را محلی ذخیره کنیم، آنها را در مرکز ذخیره می‌کنیم و مالک فروشگاه می‌تواند گزارش‌های تحلیل مختلف و متنوع از داده‌هایی که در ابر ذخیره شده دریافت نماید. برای نمونه مالک کسب‌وکار می‌تواند رفتار خرید مشتری‌ها را تحلیل کند و بر این اساس به آنها پیشنهادهای مختلف برای خرید کالاها و خدمات ارائه نماید.»
مدیر واحد پرداخت الکترونیک و امنیت شرکت توسن تکنو ادامه داد: «یکی دیگر از مهم‌ترین مزایای استفاده از فناوری ابری برای فروشنده این است که می‌تواند انبار خود را با رفتار مشتری تنظیم کند. اگر فروشنده مشتری را بشناسد و بداند او آخر هفته خرید می‌کند، نیازی ندارد اول هفته کالای او را تأمین کند و در انبار قرار دهد. بر این اساس، استفاده از فناوری ابری می‌تواند به فروشنده این قابلیت را بدهد که موجودی انبار را به فروشنده گزارش دهد و از نقطه سفارش او را مطلع کند. علاوه‌بر مزایای ذکرشده ویژگی دیگر به‌کارگیری فناوری ابری این است که می‌تواند به‌صورت خودکار و هوشمند با شبکه تأمین در ارتباط باشد بر اساس برنامه‌ریزی‌های قبلی و همچنین نقطه‌های سفارش کالا و خدمات مختلف، سفارش تأمین کالا را برای تأمین‌کننده ثبت نماید.»