پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
در شامگاه نهم نوامبر سال 2016 میلادی، نارِندا مُدی، نخست‌وزیر هند در یک اقدام غافلگیرکننده اسکناس‌های 500 و 1000 روپیه‌ای را از رده خارج و از 86 درصد از چرخهٔ ارزیِ کشور نیز حذف کرد (در جامعه‌ای که بسیار متکی به پول نقد است).
کمپینی که مُدی سردمدارش بود، علیه پول سیاه یعنی حدود 2 تریلیون دلاری که طبق برآوردها خارج از مرزها انبار می‌شدند، جنگی به راه انداخت؛ این کمپین همچنین تلاشی بود در راستای ساختن آینده‌ای بدون پول نقد برای 1.3 میلیارد شهروند هندی به این امید که اقتصاد موازیِ زیرزمینی در این کشور به پایان رسد.
اگرچه شش ماه بعد داده‌های بانک رزرو هند (RBI) نشان داد تا آیندهٔ بدون پول نقد، راه زیادی باقی مانده است.
در ماه مارس 2017 میلادی، جمع کل مبالغ برداشت‌شده به 3.2 میلیارد دلار رسید که نسبت به همان دوره در سال 2016 میلادی، 0.6 درصد افزایش داشت. اگرچه این رقم نسبت به 11.4 درصدی که در آمار ماه مارس 2015 میلادی درج شده، ناچیز است اما استفاده از پول نقد، هیچ نشانی از کاهش ندارد.
نیروپاما ساونداراراجان (Nirupama Soundararajan)، اقتصاددانی از شرکت Pahle India، یک شرکت تحقیقاتی و اتاق فکر در دهلی، باور دارد این نرخ ملایمِ کاهش، بازتابی از کشمکشِ پذیرش خدمات بانکداریِ دیجیتال است؛ او می‌گوید «همه‌چیز در حال تغییر است اما نه با سرعتی که انتظار می‌رود.»
تنزل ارزش پول و افزایش استفاده از پول نقد
اقتصاد هند مدت‌ها، بر پایه پول نقد بوده است. تا نوامبر سال گذشته، حدود 95 درصد تراکنش‌ها، به‌صورت نقدی انجام می‌شدند و 90 درصد بازرگانان نمی‌توانستند هیچ نوع دیگری از پرداخت را بپذیرند.
به‌هرحال با تنزل ارزش پول، کشور کاهشِ قابل‌توجه پول نقد را تجربه کرد.
ساونداراراجان می‌گوید با اعلام شگفت‌انگیز تنزل ارزش پول، دستگاه‌های خودپرداز به‌اندازهٔ کافی ذخیره نداشتند و برداشت‌های مصرف‌کنندگان ازنظر تعداد و حجم تراکنش، محدود شده بود. او افزود در همین ماه مارس سال جاری، RBI محدودیت‌های برداشت را افزایش داد.
از نظر ساونداراراجان بعد از بررسی رکود در نوامبر و دسامبر، ایجاد رخنه در استفاده از پول نقد در ماه مارس، واکنشِ مصرف‌کنندگان به بازگشت فوری به سمتِ کاری است که پیش‌تر از انجام آن امتناع می‌کردند.
به‌عبارت‌دیگر ازنظر ساونداراراجان این رخنه می‌تواند بدان علت باشد که جمعیت جدیدی از هندی‌ها به پول دسترسی پیدا کردند و یا افزایش دسترسی به پول نقد، مخارج را افزایش داده است.
ساونداراراجان می‌گوید چندین ماه طول می‌کشد تا اعداد و ارقام مجدداً تجزیه‌وتحلیل شده و یک جمع‌بندی دربارهٔ استفاده از پولِ نقد حاصل گردد به‌ویژه برای کشوری با ابعاد هندوستان که جمع‌آوریِ سریعِ داده‌ها و نتیجه‌گیری از اعداد و ارقام، کار دشواری است.
پرداخت‌های دیجیتال، غوغا به پا می‌کنند؟
تنزل ارزش پول احتمالاً حفرهٔ قابل‌توجهی در استفادهٔ عمومی از پول نقد ایجاد نمی‌کند اما قطعاً نقطهٔ آغازی برای جهشِ پرداخت‌های دیجیتال بوده است.
طبق گزارش‌ها، یک ماه پس از تنزل ارزش پول، حجم تراکنش‌های روزانه از کیف پول‌های دیجیتال همچون Oxigen، Paytm و MobiKwik با رشد 271 درصدی از 1.7 میلیون به 6.3 میلیون رسید.
بااین‌وجود، آمار ماه مارس RBI، آب یخ را روی سرِ طرفدارانِ پرداخت دیجیتال ریخت.
حجم تراکنش‌های کلیِ دیجیتال که در دسامبر 2016 میلادی نسبت به نوامبر، رشد 42 درصدی داشت و از 672 میلیون به 958 میلیون رسیده بود، در فوریه 2017 میلادی با 20 درصد کاهش به 763 میلیون کاهش یافت.
بدین ترتیب بنا به گزارش RBI، تنزل ارزش پول، افزایش ناگهانیِ استفاده از پرداخت‌های دیجیتال در نوامبر و دسامبر سال گذشته را به همراه داشت اما درنتیجهٔ افزایش دسترسی به پول نقد در بهار 2017 میلادی، استفاده از پرداخت‌های دیجیتال در فوریه 2017 میلادی مجدداً کاهش یافت.
باوجود بسیاری از فروشندگان کوچک که به علت تنزل ارزش پول، پرداخت‌های غیر نقدی را پذیرفته‌اند ساونداراراجان و سایرین هنوز به آیندهٔ پرداخت‌های دیجیتال در هند خوش‌بین هستند.
ساونداراراجان می‌گوید تأمین‌کنندگانِ خدمات در هندوستان از خیاط‌ها گرفته تا کالسکه‌ران‌ها همگی به پرداخت از طریق Paytm، یک پلتفرم دیجیتال، روی آورده‌اند. وی می‌گوید «شواهد [رسمی] این ادعا، قوی‌تر است.»
به گفته ساونداراراجان:
«به‌هرحال علیرغم این شواهد رسمی، کمبود علاقهٔ مصرف‌کنندگانِ هندی نسبت به استفاده از موبایل برای بانکداری آنلاین، یکی از موانعِ رشد پرداخت‌های دیجیتال در هند است.»
طبق یکی از تحقیقات سال 2016 میلادی توسط شرکت Pahle India، حدود 66 درصد از مصرف‌کنندگان هندی از اینترنت موبایل، برای دسترسی به رسانه‌های اجتماعی و 46 درصد برای استفاده از وب‌سایت‌های سرگرمی استفاده می‌کنند.
ساونداراراجان می‌گوید که هندی‌ها خیلی راحت از تلفن‌های همراه خود برای اجرای فیلم، دانلود اپلیکیشن‌های سرگرمی و تماشای یوتیوب استفاده می‌کنند.
اواشاره می‌کند «به‌هرحال جنبشی که منجر به پذیرش بانکداری موبایل می‌شود بسیار آهسته بوده و عمدتاً یک موضوع اعتمادی است.»
طبق مصوبهٔ فعلی RBI چنانچه مصرف‌کنندگان هندی طی سه روز پس از وقوع کلاه‌برداری نتوانند مراتب را گزارش دهند تا حدودی قادرند از پس هزینه‌های متحمل شده برآیند بنابراین دغدغه‌های کلاه‌برداری، تأثیر بالقوه و جدی روی زندگی روزمرهٔ مصرف‌کنندگان هندی و توانایی آن‌ها در تأمین مخارج زندگی دارد.
ساونداراراجان می‌گوید: «مخلص کلام اینکه نقشه‌های کلاه‌برداری، فرآیندها را به‌طور دردناکی تحت تأثیر قرار داده و مصرف‌کنندگان را نسبت به مؤسسات مالیِ خودشان، بی‌اعتماد می‌کنند. صنعت پرداخت‌های دیجیتال صرفاً نباید روی کسب سود از این خدمات، تمرکز کند بلکه باید به آموزش مصرف‌کنندگان درزمینهٔ امنیت نیز بپردازد.»
علاوه بر این، ادامهٔ استفاده از پول نقد، نگرانی‌های مصرف‌کنندگان دربارهٔ امنیت و اعتماد را افزایش می‌دهد.
آیندهٔ پول نقد
پرداخت‌های دیجیتال همچنان توسط قوانین و مقررات قدیمی، مهجور باقی می‌مانند چراکه این قوانین برای پیشرفت‌های اخیرِ شرکت‌های فین‌تک وضع نشده‌اند. ساونداراراجان می‌گوید در راستای رشد پرداخت‌های دیجیتال، قوانین و مقررات باید از نو وضع شوند.
خوشبختانه به نظر می‌رسد دولت هندوستان در این مسیر حرکت می‌کند. در ماه فوریه، Arun Jaitley، وزیر مالی، درخواست ایجاد یک هیئت نظارتی پرداخت زیر نظر RBI به‌علاوهٔ پیاده‌سازیِ عملیات پرداخت و تسویه 2007 را ارائه داد.
ساونداراراجان می‌گوید:
«آسان‌گیری درزمینهٔ قوانین و مقررات، احتمالاً تأثیر چندانی بر علاقهٔ کشور به پول نقد ندارد. فکر نمی‌کنم هند هرگز به یک جامعهٔ بدون پول نقد، تبدیل شود.»
ساونداراراجان باور دارد هرچقدر افراد بیشتری به خدمات مالی دسترسی یابند، استفاده از پول نقد افزایش می‌یابد و هرچقدر قدرت خرج کردن طبقهٔ متوسط، افزایش یابد ابتدا یک حفره در استفاده از پول نقد ایجاد می‌شود و احتمالاً به‌تبع آن استفاده از پرداخت‌های مبتنی بر کارت یا دیجیتال نیز افزایش خواهد یافت. یافته‌های
PYMNTS Global Cash INDEX TM نیز گواهی بر این مدعاست. طبق برآورد، مجموع استفاده از پول نقد در هندوستان تا سال 2020 میلادی 11.9درصد نرخ رشد مرکب سالیانه افزایش خواهد داشت.
پول نقد با توجه به ادامهٔ حضور چشمگیر خود، همچنان به‌عنوان پرکاربردترین شیوهٔ پرداخت هندوستان در آیندهٔ قابل پیش‌بینی، باقی خواهد ماند.
دربارهٔ Index
گروه کارت-الکترونیک PYMNTS.com Global Cash INDEX TM روی استفاده از پول نقد برای انجام پرداخت‌ها به‌عنوان شیوه‌ای هم‌تراز با کارت‌ها، چک‌ها، حق برداشت‌های مستقیم و سایر شیوه‌های مبادله بین مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارها تمرکز می‌کند. تجزیه‌وتحلیل اختصاصی ما برخلاف اکثر تخمین‌های گزارش‌شده از پول نقد، روی استفاده از پول نقد برای انجام پرداخت‌ها به‌جای انباشت آن، تمرکز می‌کند.
منبع: PYMNTS