پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
حرکت بانکها به سمت جمع سپاری؛ چرا و چگونه؟
مهدی معرفتی / در دوران اقتصادی امروز، جذب سرمایه برای کسبوکارهای نوپا (startup) بسیار مشکل است. بانکها بهعنوان اصلیترین تأمینکنندگان سرمایه، با ریسکهای مالی به شدت مخالف هستند؛ اما به خاطر لفاظیهایی که بانکها در شعارهای خود برای کمک به کسبوکارها میکنند، توسط فرآیندها و سیاستهای بروکراسی محور خود دچار محدودیت شدهاند.
اخیراً بانکها به دلایل مختلف تحتفشارهای درونی و بیرونی زیادی قرارگرفتهاند که کمترین آن ناتوان بودن در انطباقپذیری و عدم برآوردن نیاز مشتریان مدرن است. مطمئناً زمان آن رسیده است که بانکها به نوآوری و بازبینی مدل کسبوکار درونسازمانی متعهد شوند. آنها میبایست توجه ویژهای به طرحهای حمایتی خود از کسبوکارهای نوآورانه، شرکتهای دانشبنیان و استارتآپها داشته باشند و بهعنوان یکی از مولدان اقتصادی کشورها به کسبوکارهای اجتماعی کمک کنند. حرکت بانکها به سمت جمع سپاری چگونه است؟
.
مشکلات شروع به کار استارتآپها
- دارای تخصص خوب اما اغلب فاقد پیشزمینه کاری لازم برای آمادهسازی طرح کسبوکار و برنامهریزی مالی هستند
- فاقد آگاهی از اینکه چگونه توانمندیهای خود را به سرمایهگذاران نشان دهند
- دارای مدل کسبوکار (Business Model) نمیباشند
- مطمئن نیستند که چگونه و از چه کسی کمکهای لازم را دریافت کنند؛ بانکها معمولاً اولین گزینه برای دریافت کمکهای مالی هستند اما خدمات مشاورهای بانکها بسیار محدود است
- معمولاً تخصیص منابع بانکها به استارتآپها محدود است
- بانکها بهطور کامل دارای تسلط بر بخشهای مختلف بازار نیستند، بهطوریکه ممکن است از فرصتهایی که شرکتهای نوپا در بازارهای مختلف به وجود میآورند آگاه نباشند
.
ایده اصلی
جمع سپاری (Crowdsourcing) راهکاری مناسب در رونق کسبوکار است. جمع سپاری نوعی برونسپاری است ولی نه صرفاً به شرکتها یا سازمانهای خاص بلکه به گروه فراوانی از افراد ناشناخته. این کار معمولاً از طریق فراخوانهای عمومی در اینترنت انجام میشود. تمرکز جمع سپاری بر مشارکت دادن جمعیت در فعالیتهایی چون حل مسئله، توسعه در ایدهسازی، نوآوری، تولید و فرایندهای ارائه خدمات است که بر کیفیت محصول، وفاداری و خشنودی مشتری اثری مستقیم دارد. بیش از این حل مشکلات و مسائل به کمک جمع سپاری تغییرات عمدهای را به خود گرفته و به جمع سپاری مالی (crowdfunding) رسیده است که افراد مختلف با حمایت کردن خود از طرحهای نوآورانه استارتآپها، مدلهای آنها را به خطوط تولید تبدیل میکنند.
مدل کسبوکار جمع سپاری مالی متمرکز بر مشارکت داوطلبانه افراد مختلف که این افراد میتوانند مشتریان بانکها باشند، جهت تولید محصولات نوآورانه محصولات است. از پایگاههای اینترنتی معروف این کار میتوان به kickstarter.com اشاره کرد که تاکنون ۷٫۹ میلیون نفر از سراسر جهان از پروژههای مطرح شده در این سایت چه بهصورت تسهیمی و چه بهصورت کامل، با سرمایهگذاری بیش از ۲ بیلیون دلار حمایت کردهاند.
.
مزایای حمایت از استارتآپها
- استارتآپها میتوانند به منابع مالی دسترسی داشته باشند
- سرمایهگذاران میتوانند فرصتهای جدیدی را برای سرمایهگذاری کسب کنند
- داستانهای موفقیت شرکتهای نوپا ابزاری برای روابط عمومی جهت تبلیغات بانک قرار گیرد
- با همسوسازی صنعت و ایدههای استارتآپها میتوان به صنعت کشور کمک کرد
- کاهش نرخ بیکاری و بهبود مسئولیت اجتماعی بانکها در جامعه
.
فرصتهایی برای نوظهوران
بانکها میتوانند پورتفولیویی از علایق و خواستههای سرمایهگذاران را با توجه به تخصص و تجاربی که دارند از طرق دادهکاوی، پرسشنامه و نظرسنجی جمعآوری کنند تا آنها را به سرمایهگذاری در استارتآپها سوق دهند. وظیفه بانکها همسوسازی سرمایهگذاران و شرکتهای نوپایی است که دارای تخصص و علایق مشترک میباشند. در راستای حرکت بهسوی بانکداری جامع (universal banking) میتوان با فراهم آوردن زیرساختهای مختلفی مانند پورتالهایی که در آن استارتآپها به ثبت پروپوزالهای خود، منابع موردنیاز و اینکه به دنبال چه نوع سرمایهگذارانی هستند، اقدام نمود.
.
فرصتهایی برای سرمایهگذاران
برای مشتریان بانک (سرمایهگذاران) فرصتی که نقدینگی خود را در کسبوکارهایی که موردعلاقه آنها است و حتی ممکن است که در آن زمینه تخصص و تجاربی داشته باشند سرمایهگذاری کنند. سرمایهگذاری در استارتآپها صرفاً مالی نیست بلکه سرمایهگذاران میتوانند از تجارب و امکانات فیزیکی خود و حتی با بهکارگیری آنها در مجموعههای کاری خود، به این شرکتها کمکرسانی کنند. نقش بانکها نیز بهعنوان پل ارتباطی سرمایهگذاری و استارتآپها قابلتوجه است.
.
فرصتهایی برای بانکها
بانکها بدینوسیله ریسک سرمایهگذاری خود را کاهش میدهند؛ بنابراین سرمایهگذاران، پول خود را با ریسک شخصی سرمایهگذاری کرده و بانکها نیز این ریسک را با ابزارهای مشاورهای و کمک به استارتآپها برای تسهیل فرآیندهای کاری خود به حداقل میرسانند. سوددهی بانکها نیز میتواند بهوسیله افزایش شرکتهای نوپایی که جذب میشوند و خدمات تراکنشی و مشاورهای که برای سرمایهگذاران و استارتآپها است، افزایش داده شود.