پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
بیل دوئرفلد / پس از بحران مالی جهانی، هنوز هم مردم نگرشی منفی درباره مؤسسات بانکی دارند، این مؤسسات ازنظر مردم همچون پیکرهٔ سنگی هستند که حتی در برابر تکنولوژی‌های منسوخ و تکنولوژی‌های پیشرفته جدید تغییر خاصی پیدا نمی‌کنند. با به‌کارگیری سرویس باز و قابل‌برنامه‌ریزی بخش فین‌تک، این وضعیت به درازا نخواهد کشید.
حتی مؤسسات بانکداری بزرگ ایالات‌متحده چون Citigroup ،BBVA Compass ،Bank of America و Capital One نیز تأیید کرده‌اند که ایجاد سرویس باز در سیستم‌های داخلی و یکپارچه ساختن آن با Appهای جدید برای توسعه‌دهندگان ثالث با مزایایی همراه است. با پدیدار شدن خدمات بانکداری جایگزینی چون Simple یا Holvi، شاهد ظهور خدمات متنوعی هستیم که انتظارات از ابزارهایی چون موبایل و اینترنت را برای کاربران برآورده می‌سازند.
در این مقاله سری به متخصصان فین‌تک می‌زنیم تا ببینیم سازمان‌هایی چون Fidor ،Open Bank Project و سایرین برای هدایت انقلاب بانکداری چه می‌کنند. ما در حال حرکت به سوی بازار مالی جدیدی هستیم که انتخاب مشتری، خدمات شخص ثالث و داده‌های باز را محور قرار داده است تمامی این موارد از قبل APIها حاصل می‌شوند. این امر به خصوص به معنی قابل‌برنامه‌ریزی شدن بانک‌ها است.
.
فین‌تک چیست؟
لغت فین‌تک از عبارت تکنولوژی مالی برگرفته شده است، این تکنولوژی بخش وسیعی از خدمات مالی نوظهور و نوین را شامل می‌شود. ازجمله مثال‌های این مورد می‌توان به پلتفرم‌های جمع‌سپاری مالی چون Kickstarter، ارزهای آنلاین جدید چون Bitcoin، کیف پول‌های مجازی، میکرو Appهای سرمایه‌گذاری سهام چون Robinhood، انبوه‌سازی حساب و خدمات تحلیلی چونMint ، خدمات پرداخت مانند Splitwise و Appهای جدید انتقال وجه متقابل بهینه شده برای موبایل چون Venmo اشاره کرد؛ این لیست همچنان ادامه دارد. خدمات فین‌تک، جایگزین مؤسسات فیزیکی خیریه، چک‌ها و پول‌های کاغذی گشته و مناسب عصر دیجیتالی است که اکنون در آن زندگی می‌کنیم؛ این صنعت زیرساخت بانکداری موجود و جریان‌های پرداخت بین‌المللی را به لرزه درآورده است.
طبق گفته استفن ویس، رئیس بخش APIهای Fidor: «مشتریان از شرکت‌های خدماتی و بانک‌ها و همچنین جابجایی پول در قرن اخیر انتظار رویکرد متفاوتی دارند.»
ازنظر ویس، اشتیاقی که برای روی کار آمدن خدمات فین‌تک ظاهر شده، یک پدیده کوتاه‌مدت ساده نیست. تکنولوژی‌های در جریان امروز، در پی ایجاد تأثیراتی ماندگار بر صنعت بانکداری و مالی آینده هستند و مؤسسات باید خود را با تغییرات پیش آمده سازگار سازند در غیر این صورت وجهه خود را از دست خواهند داد. جایگاه فعالیت عمده فین‌تک در لندن قرار دارد، جایی که سرمایه‌گذاری‌های کلان اقتصاد فین‌تک رکوردهای بالایی به دست آورده است.
.
مزایایی که APIها برای بانک‌ها فراهم می‌آورند
یکی دیگر از تغییرات اساسی اعمال شده توسط فین‌تک، قدرت بخشیدن به استارت‌آپ‌های فین‌تک و استفاده آسان از داده‌های بانکداری باز در سرتاسر جهان است:
- API بانک، به کاربران نهایی اجازه می‌دهد تا تجربه کاری سریع‌تری داشته باشند.
- API، بانک را قادر می‌سازد تا شریکانی اختیار کند که درزمینهٔ خدمات فین‌تک در حوزه رابط‌های مستقیم بهینه کاربر، متخصص باشند.
- API بانک با ایجاد پلتفرم‌های جمع‌سپاری مالی، Appهای پرداخت و مانند آن یکپارچگی بدون نقصی ایجاد می‌کند؛ این امر برای استارت‌آپ‌های دارای محصولات نوین مالی که احتمالاً برای اجرا یا برقراری بانک خود فاقد بودجه و اختیارات هستند مزیت بزرگی محسوب می‌شود.
.
مقررات و قوانین، مدل کسب‌وکار را از بین می‌برد
ویس تأکید می‌کند که به دست آوردن لایسنس‌های بانکداری کاری دشوار است. حتی بهبود لایسنس‌های قانونی کوچک‌تر مثل انتقال پرداخت یا مدیریت اعتبار که احتمالاً در ابتدا نیاز فین‌تک هستند، کار دشواری است. بانک‌ها می‌توانند از طریق APIها و مشارکت با شرکت‌ها، این دانش را در اختیار شرکت‌های فین‌تک قرار داده و به آن‌ها کمک کنند تا سرعت خدمات فین‌تک خود را سرعت ببخشند بخصوص شرکت‌هایی که خود ایجاد کننده APIها هستند.
آنچه که بانک‌ها باید ایجاد کنند، APIهایی استاندارد، با طراحی مناسب و در امتداد آن فرایندهای سلف‌سرویس سازگار با اسناد، زیرساخت‌های شبیه‌سازی شده و مانند آن است تا کاربران توسعه‌دهندگان به سرعت بتوانند به آن دست یابند. با ایجاد مشارکت‌های بیشتر و ارزان‌تر ساختن اجرای استارت‌آپ‌های فین‌تک می‌توانید برگ برنده یک API بانکداری موفق را به دست آورید.
.
استفاده از APIها: مفهوم بازار App درون-حساب (In-Account App Marketplace Concept)
ازنظر ویس یکی از اهداف بلندمدت Fidor این است که باعث ارتقاء APIهایشان شده و به توسعه‌دهندگان اجازه دهند تا خدمات بیشتری در شکل بازار (marketplace) ایجاد کنند، این امر کاربر نهایی را قادر می‌سازد تا تجربه بانکداری خود را شخصی‌سازی کند. یک بانک می‌تواند یک API و فروشگاه app باز فراهم آورد (مثلاً appstore.maybank.com) و به کاربران اجازه دهد Appهای مشخصی را با حساب‌های خاصی جفت کنند. برد-برد-برد. بانک‌ها می‌توانند شرکای جدیدی اختیار کنند، توسعه‌دهندگان ثالث با خود ابتکارات جدیدی به همراه می‌آورند و مشتریان امکان شخصی‌سازی و انتخاب بیشتری پیدا می‌کنند. درست است که ساخت یک مدیر نرم‌افزار برای بانک‌ها کار آسانی نیست، بااین‌حال راهکارهای مدیریت API برای کمک به این فرایند وجود دارند.
داشتن توانایی ارائه API صرفاً به این معنی نیست که شما مجبور به ارائه آن API هستید. APIها محصول محسوب می‌شوند و باید به‌عنوان یک محصول مدیریت گردند. شما باید برای محصول خود مشتری داشته باشید و بالطبع مشتری نیز باید برای خرید محصول شما دلیلی داشته باشد.
ویس اعتراف می‌کند که حتی با وجود اینکه تولیدات کامل API شان روزانه ۳۰٫۰۰۰ درخواست دارد، این تیم با تغییر در جهت مشتری و بررسی «مفهوم یک API زیبا» در صدد تصریح محصولات خود هستند.
.
اثبات مفاهیم
Open Banking Project سازمان مجزایی است که در تلاش برای ابداع شیوه جدیدی برای مدیریت داده‌ها در بانک‌ها است. The Open Bank Stack که در Scala نوشته شده و بر روی JVM اجرا می‌گردد توسط OAuth امن گشته و «یک API معنایی برای فضای بانکداری» محسوب می‌شود. آن‌ها Appهای فین‌تک متعددی توسعه داده‌اند که تلنگری بر خدمات APIشان وارد ساخته است. نمونه‌هایی از آن عبارت‌اند از Savetastic که داده‌ها را از بانک به پس‌اندازهای بالقوه محاسبه حرکت می‌دهد و Social Finance application که کاربران حساب را قادر می‌سازد تا درباره اینکه داده‌های حساب خود را با چه کسی به اشتراک گذارند دست به انتخاب بزنند.
حتی سیمون ردفرن، مؤسس و CEO سازمان OPEN bank project در جلسه‌ای با APIهای نوردیک، The Signing Bank را خاطرنشان کرد که همراه با بازپرداخت‌ها و withdrawls کیفیت‌های متنوعی تولید می‌کند.
.
شفافیت داده‌ها و پیشرفت بانکداری باز
بانک‌ها از ابتدای کار خود تا ID های تراکنشی حجم عظیمی از داده‌ها را گرد آورده‌اند. در واقع، همین اطلاعات بود که تیم Fidor را در بررسی چگونگی ایجاد بانکی بهتر هدایت کرد.
لغت «بهتر» ازنظر ردفرن به معنی سرویسی بازتر، شفاف‌تر و با خرابی کمتر است.
لیست معایب مورد شناسایی ارائه شده توسط دادگاه بین‌المللی کیفی، «سطوح شناسایی معایب بخش عمومی در ۱۷۵ کشور» را نمایش می‌دهد. هرچه این تعداد بیشتر باشد، کشور از معایب کمتری برخوردار بوده و قسمت‌های زردرنگ در شکل بیشتر می‌گردد.
عدم شفافیت باعث به وجود آمدن بی‌اعتمادی مستمر می‌گردد که این امر برای جامعه و به‌طورکلی برای حکومتی مردمی وضعیت بدی است. سیمون ردفرن، با این فلسفه که شفافیت می‌تواند باعث افزایش اختیارات گردد، به ارزیابی دوباره اینکه بانک‌ها چگونه داده‌های خود را مدیریت کرده و با آن روبه‌رو می‌گردند، پرداخت. آیا حساب‌های بانکی شرکت می‌توانند برای مشاهده عموم باز باشند؟ اگر همه دارائی‌های سهام بانک‌های خصوصی در مقابل دیدگان عموم قرار بگیرد چه می‌شود؟ چگونه می‌توان با استفاده برنامه‌مند از این داده‌ها به ایجاد خدمات جدید اخلاق‌مدار دست زد؟
.
پلتفرم‌های جدید به ابتکاراتی غیرمنتظره منجر می‌گردند
شباهت بین یک ویولون و یک تلفن هوشمند چیست؟ ردفرن در جلسه‌ای با APIهای Nordic اظهار می‌کند که یک آهنگ‌ساز علاقه‌مند، خواهد گفت هر دو پلتفرم هستند.
ویولون و آیفون، هر دو رابط‌هایی استاندارد هستند. استانداردسازی نه بیشتر از کنجکاوی و ابتکار توسعه‌دهندگان App کانال‌های طراحی تلفن هوشمند مانع خلاقیت موسیقایی نمی‌گردد. اتفاقات عجیبی با پلتفرم‌ها به وقوع می‌پیوندند، ازجمله افزایش کارآفرینان اینستاگرام در کویت که از پلتفرم برای فروش گوسفندهایشان استفاده می‌کنند. در فین‌تک این باور وجود دارد که یک API استاندارد باز می‌تواند با نتایج بی‌سابقه‌ای باعث انقلاب در بانکداری شود. استفن دوبیز CEO شرکت Xignite تصدیق کرد که: «نقش تکنولوژی در پیشرفت صنعت خدمات مالی بیش‌ازپیش اهمیت پیدا کرده است. رفته‌رفته استفاده از API ها در بانک‌های امروز به امری معمول بدل می‌شود چرا که در مقایسه با سیستم‌های سنتی پیشین مقرون‌به‌صرفه بوده و سرعت بیشتری دارند.»
ردفرن معتقد است درست همان‌طور که فیس‌بوک و سایر رسانه‌های اجتماعی مطرح به پلتفرم تبدیل شده‌اند، بانک‌ها نیز ناچارا به پلتفرم تبدیل خواهند شد. بانک‌ها می‌توانند ابتکار به خرج دهند و به توسعه‌دهندگان امکان ایجاد محصولات کاملاً جدیدی را بدهند، OPEN bank project می‌تواند به بانک‌ها اجازه دهد تا یک API را به آسانی شخصی‌سازی کنند. ازنظر ردفرن بانکداری باز از چهار شکل مشخص ساخته شده است:
- استانداردهای باز
- منبع باز
- آپشن‌های داده‌های باز
- ابتکارات باز
APIها برای از بین بردن فرسودگی سیستم‌های IT که مانعی بر سر راه ابتکار است بسیار مناسب عمل می‌کنند. ما در این فکریم که بانک‌ها باید زیرساخت‌های خود را باز سازند و اکوسیستم‌هایی در حال پیشرفت باشند تا بتوانند برای مشتریان خود پاسخگوی بهتری بوده و به‌این‌ترتیب رقابت بهتری در بازار داشته باشند.
اینکه مشتریان به استفاده از خدمات جدید علاقه‌مندند امری اثبات شده است. طبق Millevilal Disruption Index هفتادویک درصد افراد رفتن به دندانپزشکی را به گوش دادن به اینکه بانک‌ها چه می‌گویند، ترجیح می‌دهند این امر تا حدودی ثابت می‌کند که بانک‌ها برای یک تغییر آماده‌اند.
مطمئناً ردفرن در مسیر داده‌های باز قدم برمی‌دارد. با تماشای ویدئوی موجود در این ویدئو شاهد انجام تراکنشی عمومی حساب بانک خصوصی وی و حساب TESOBE او هستیم. دولت بریتانیا در حال بررسی طرح ایجاد استانداردهایی برای باز ساختن داده‌های بانک‌ها است، این استانداردها درخواست شواهدی مبنی بر به اشتراک گذاشتن داده‌ها و داده‌های باز در بانکداری را مفصلاً توضیح می‌دهند.
.
پیشرفت‌های بیشتر در بخش مالی
ما چه در کندوکاو خدمات بانکداری موبایل مانند Number26 باشیم و چه تحلیل افزایش مداوم اتحادیه‌های اعتباری یا چگونگی تغییرات اقتصاد جهانی به واسطه اداره ارسال وجه در سرتاسر جهان – در می‌یابیم که دلایل زیادی برای رشد بسیار سریع صنعت فین‌تک وجود دارد.
مردم به تغییر سیاست‌های سخت و خشن بانک‌ها تمایل نشان می‌دهند،Bitcoin به‌طور اساسی وضعیت مباحث پولی را متفاوت ساخته است. همان‌طور که ویس به این موضوع اشاره می‌کند:
Bitcoin خیلی چیزها را تغییر داد. مباحث و تکنولوژی را تغییر داده چون Bitcoin کمابیش یک سیستم پرداخت اینترنتی است که در مقایسه با بانک‌ها، کارت‌های اعتباری، تبادل شهریه و … با عصری که در آن زندگی می‌کنیم تناسب دارد… در واقع Bitcoin پایه‌های جریان‌های پرداخت بین‌المللی را به لرزه افکنده است . Bitcoin همچنین مباحثی درزمینهٔ امنیت و آنچه پروتکل‌های اینترنتی قادر به انجام آن‌اند پدید آورده؛ شاید ۵۰ سال بعد دیگر نتوان دلیلی برای وجود بانک پیدا کرد.
ازنظر ویس آنچه امروزه بانک‌ها قادر به انجام آن‌اند شامل تنظیم و تضمین اعتماد و آگاهی درباره تراکنش‌های مالی است. بسیاری معتقدند که اگر بانک‌ها همچنان خواهان حفظ موقعیت رقابتی خود هستند، می‌توانند با باز ساختن API ها برای افراد خارج از سازمان، اکوسیستم جدیدی شکل دهند که مشوق ایجاد محصولات ابتکاری و تجارب جدیدی برای کاربران نهایی است.
.
نتیجه
همان‌طور که قبلاً گفتیم قابل‌برنامه‌ریزی ساختن بانک‌ها یک برد واقعی است.
توسعه‌دهندگان با قدرت دانش بانک‌ها در ایجاد خدمات نوین و پایان دادن به مسائل قانونی، می‌توانند اوضاع آشفته را سامان دهند.
کاربران نهایی می‌توانند نسل جدیدی از خدمات که به حساب‌هایشان گره خورده را تجربه کنند. ازنظر سیاسی، می‌توان به این استدلال روی آورد که شفافیت بانکداری باز می‌تواند معایب را کاهش دهد.
با پولی کردن منابع شریک، جریان‌های درآمد جدیدی برای بانک‌ها پدید آمده و باعث افزایش سطح رضایت مشتری می‌شوند.
بنابراین، چرا بانک‌ها را قابل‌برنامه‌ریزی نسازیم؟ پیش‌بینی شما درزمینهٔ فین‌تک، بانک‌ها و API ها چیست؟
منبع: توسن بوم؛ فاطمه غفاری / FinTech and APIs: Making the Banks Programmable