پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
الزاماتِ جهشِ دومِ حوزه پرداخت الکترونیک
علی نوری؛ مدیرعامل شرکت فن آوا کارت / شاپرک هم بهعنوان نهاد ناظر حاکمیتی در حوزه پرداخت نسبت به رونمایی ازآنچه در تبلیغات سرویس NFC نامیده میشد، واکنش نشان داده و بر ضرورت دریافت مجوز از این نهاد برای ارائه هرگونه سرویس جدید تأکید کرده است.
مجموعه این فعلوانفعالات را گذشته از رقابتهای مرسوم و لازم در هر کسبوکاری میتوان از زاویه دیگری نیز بررسی کرد؛ فعالان حوزه پرداخت الکترونیک در ایران خصوصاً پس از تحولات یک سال اخیر و افزایش ارتباطات بینالمللی، چارهای جز حرکت سریعتر در مسیر تنوعبخشی به خدمات و بهروزرسانی کیفیت و سطح دسترسی به کاربران در کشور ندارند.
واقعیت این است که صنعت پرداخت الکترونیک در ایران طی یک دهه اخیر پیشرفتی جهشی داشته است و با وجود محدودیتهای شدیدی که تحریمها به وجود آورده بود، فعالان این حوزه توانستند خدمات پرداخت الکترونیک را به جامعه عرضه و در سطح مطلوبی نیز حفظ کنند.
اکنون اما تغییر عوامل مؤثر در کسبوکار، جهشهای دیگری را ضروری کرده است؛ افزایش تعداد گوشیهای هوشمند در دست مردم، افزایش ضریب نفوذ اینترنت تلفن همراه و آشنایی و اعتماد بیشتر جامعه نسبت به امنیت و سهولت استفاده از این خدمات در کنار گسترش مناسبات بینالمللی، شرایطی را به وجود آورده است که سرمایهگذاران و فعالان حوزه پرداخت الکترونیک ناگزیر از ارتقای سطح خدمات و تنوعبخشی به آنها هستند.
کاربران ایرانی که اکثریت آنان را هم جوانان تشکیل میدهند اکنون توقع دارند بخش بیشتری از نیازهای پرداخت و بانکی خود را بدون مراجعات حضوری و با استفاده از گوشیهای تلفن همراه هوشمند خود انجام دهند؛ مدلهایی نیز که از سوی نهادهای حاکمیتی برای ارائه خدمات دنبال میشود عمدتاً با رویکرد گسترش خدمات هوشمند است و ازآنجاییکه هوشمند سازی پرداخت و حذف مراجعه حضوری به شعب بانکها از الزامات مدلهای ارائه خدمات هوشمند است، توقعات از فعالان حوزه پرداخت الکترونیک روزبهروز بیشتر میشود. به همین اعتبار ارائه هر سرویس جدیدی را از سوی فعالان حوزه پرداخت الکترونیک باید به فال نیک گرفت و از آن حمایت کرد.
باوجوداین اما توجه به دو نکته ضروری است؛ نخست آنکه ضرورت سرعت بخشی در ارائه خدمات جدید نباید ما را از رعایت فاکتورهای امنیتی غافل کند و این یعنی نقش شاپرک بهعنوان بازوی رگولاتوری در این حوزه باید پررنگتر از قبل باشد. در همین راستا تأکید شاپرک بر لزوم دریافت مجوز برای هر خدمت جدید از این نهاد نه تنها نباید مانع تراشی تلقی و تبلیغ شود بلکه باید این تأکید را تشویق کرد چرا که در صورت بروز هر مشکلی در امنیت سرویسهای جدید، این تنها همان سرویس و ارائهدهنده آن نیستند که نابود میشوند بلکه اعتماد عمومی به این کسبوکار و سرویسهای پرداخت الکترونیک دچار خدشه میشود.
از سوی دیگر نیز به نظر میرسد بانک مرکزی بهعنوان نهاد حاکمیتی بالادستی در این حوزه سرعت و تکاپوی بیشتری در بررسی مدلهای ارائه شده و تدوین مقررات ناظر بر آنها داشته باشد تا فاصله میان فناوری و مقررات از حد معمول بیشتر نشود.
نکته دوم ضرورت توجه به تفاوت فناوری و کسبوکار است؛ مرور روند ارائه سرویسهای جدید در هر حوزهای به خصوص حوزه پرداخت الکترونیک نشان میدهد که شرکتها و سرمایهگذاران مسیر طراحی شدهای برای حرکت از نقطه ابداع فناوری تا ایجاد کسبوکارهای مبتنی بر آن فناوری ترسیم کردهاند. ما هم باید دقیقاً همین مسیر را ترسیم کنیم. بهعنوانمثال NFC بهعنوان گونهای از سرویسهای پرداخت الکترونیک اگرچه در دنیا مدتها است مورداستفاده قرار میگیرد اما در ایران خدمتی جدید است.
شرکتهای پیشگام در ارائه این سرویس باید علاوه بر مراحل تکمیل سختافزاری آن به فکر ایجاد کسبوکارهای مبتنی بر این سرویس جدید نیز باشند. در غیر این صورت سرمایهگذاریهای زمانی و مالی هنگفتی که برای ارائه این سرویس انجام شده، هدر میرود و NFC هم مانند بسیاری دیگر از این نوع خدمات در حد یک «مد مدیریتی» باقی میماند.
منبع: فنآوا کارات