پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
بانکهایی که ماقبل بانکاند
اخیرا جناب سیف، رئیسکل بانک مرکزی، گفتهاند ده دوازده سال گذشته از بانکداری روز دنیا عقبماندهایم. دکتر سیف محافظهکارانه این حرف را زدهاند و اگر بخواهیم رودربایستی را کنار بگذاریم، بیست سی سال گذشته عدد مناسبتری است. بانکداری قبل از انقلاب ربوی بود و داستان دیگری داشت و بعد از انقلاب قرار شد بانکداری ما اسلامی شود. خیلی زود بزرگان متوجه شدند که اسلامی شدن بانکداری کار آسانی نیست و بسنده شد به اینکه ربوی نباشیم. بنابراین کمتر کسی پیدا میشود که الآن جرئت کند پای این سیستم بانکی بایستد و آن را بانکداری اسلامی بخواند. بگذارید از تعارفهای بیپایه و اساس محفلی و همایشی بگذریم. همه آنکسانی که در دورهمیها از بانکداری اسلامی میگویند وقتی قرار میشود اقرار کنند که این بانکداری اسلامی است دستودلشان میلرزد؛ اما جماعت بیشتری حاضرند شهادت بدهند که بانکداری ما ربوی نیست. حداقل ظاهر امر اینطور است، بااینهمه در کمتر محفلی هست که مردم گلایه نکنند از این بانکداری شتر گاو پلنگ ما.
حالا بیایید اینها را بگذاریم کنار اینکه در همین ده دوازده سال گذشته چقدر ادبیات در دنیا تولیدشده برای بانکداری اسلامی. باورکردنی نیست که بانکهای بزرگ دنیا در کنار مفاهیمی مثل بانک دیجیتال و شبکههای اجتماعی و فناوریهای برهم زننده بازی، به بانکداری اسلامی هم توجه میکنند. باورکردنی نیست که این روزها درست است که بزرگترین بانک جهان اسلام بانک ملی ایران است، اما قلب بانکداری اسلامی بیرودربایستی در مالزی و امارات میتپد. قلب بانک دیجیتال هم در آمریکا و اروپا. و ما کجای کار هستیم؟ این روزها بانکهایی داریم که بهاندازه فیل بزرگشدهاند اما در زمینبازی خرگوشها در حال جنبوجوش هستند. شرمآور است که بانکهای ما در کمپینهای تبلیغاتیشان از کدهای یواساسدی پردهبرداری میکنند.
جناب سیف گفتهاند که پژوهشکده پولی و بانکی میتواند به بانک مرکزی کمک کند. بله. پژوهشکده میتواند. و در این روزگاری که لنگهکفشی در بیابان نعمت است باید خوشحال باشیم که جایی مثل پژوهشکده داریم. اما فاصله ما با دنیا بیشتر از آن چیزی است که حتی دکتر سیف گفتند و کاری از دست پژوهشکده بربیاید. ما در بیست سی سال گذشته هنوز تکلیفمان را با بانکها مشخص نکردهایم. بانکها این روزها دکانهایی هستند که بیشتر از اینکه شبیه واحد کسبوکاری باشند شبیه جوخههای جنگی میمانند که از هیچ تلاشی برای گرفتن سهم بازار بیشتر نمیگذرند و نتیجه شده همین بازار مکارهای که مثل قارچ شاهد رشد بانکها در کوچه و خیابانها هستیم. اگر هم این فرصت نصیبت کسانی نشد که بانک داشته باشند خب مؤسسه مالی که هست. این روزگار ماست. بانکهایی که بزرگترین دغدغهشان ملک و ساختمان است فقط ده دوازده سال نیست که عقب هستند، آنها ماقبل بانکاند.
رضا قربانی
منبع: هفتهنامه عصر ارتباط