پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
نوآوری چیست؟ اهمیت نوآوری در بانک و صنعت پرداخت چیست؟ قبل از اینکه به اهمیت این موضوع بپردازیم بهتر است ابتدا در مورد خود کلمه نوآوری بیشتر بدانیم. نوآوری به‌طورکلی یعنی ایجاد محصولات و خدمات جدید و یا توسعه محصولات و خدمات قبلی. نوآوری با خلاقیت متفاوت است ولی هر دو در کنار یکدیگر به هم معنا می‌بخشند.
مدیران و بالاخص کارآفرینان در مراحل ابتدایی کار شروع به تولید ایده می‌کنند، هرچقدر تعداد ایده‌ها بیشتر باشد احتمالا رسیدن به ایده برتر و موفق بیشتر می‌شود. بعدازآن و با استفاده از نوآوری، اقدام به تبدیل ایده برتر به محصول یا خدمت می‌نمایند. به‌عبارت‌دیگر نوآوری یعنی تجاری‌سازی یک ایده و یا به تعریفی دیگر پیاده‌سازی ایده ناشی از خلاقیت که به‌صورت یک محصول یا خدمت تازه و جدید ارائه می‌شود.
عموما نوآوری در خدمات (با توجه به غیرملموس بودنشان) سخت‌تر از نوآوری در محصولات (با توجه به ملموس بودنشان) است. نوآوری در حال حاضر مختص یک صنف، صنعت و یا گروه خاصی نیست و دربرگیرنده کلیه کسب‌وکارهای موجود است. این پروسه به‌عنوان مهم‌ترین و تأثیرگذارترین عامل ایجاد مزیت رقابتی نسبت به رقبا به شمار می‌آید.
از نوآوری به‌عنوان ابزار مهم رشد اقتصادی نیز نام می‌برند. سازمان و شرکت‌های غیر خلاق و غیر نوآور در ارائه خدمات و محصولات محکوم به شکست می‌باشند. هر سازمانی برای رشد و بقای خود در بازار رقابتی امروز، نیازمند اندیشه‌های نو و تازه است که در غالب خلاقیت و نوآوری بروز پیدا می‌کند. همه این نکات نشان‌دهنده جایگاه ویژه نوآوری در کلیه صنایع و کسب‌وکارها است. نکته مهم آن است که نوآوری هیچ‌گاه پایانی ندارد.
.
اهمیت نوآوری در ارائه خدمات بانکی و ارائه خدمات پرداخت
در حال حاضر 31 بانک و 12 شرکت پرداخت، مسئولیت ارائه خدمات بانکی و پرداخت در کل کشور را عهده‌دار هستند؛ اما سؤال مطرح این است: کدام‌یک از این بانک‌ها و شرکت‌ها، در حال ارائه خدمات متفاوتی نسبت به سایرین است؟ ارائه خدماتی مبتنی بر خلاقیت و نوآوری که از نیاز واقعی مشتریان سرچشمه گرفته باشد.
آن چیزی که بیشتر از سایر موارد جلب‌توجه می‌کند ارائه خدمات تکراری و در اکثر مواقع کاملا مشابه است. دیگر اضافه کردن شعب فیزیکی مزیت رقابتی به‌حساب نمی‌آید و در عمل با ضرر و زیان نیز همراه است. به طبع، بانک‌ها و شرکت‌ها می‌توانند با هزینه کمتر نسبت به ایجاد شعبه و تخصیص بودجه آن به پروسه ایجاد نوآوری در ارائه خدمات به حاشیه سود قابل‌توجهی در مقابل رقبا دست پیدا کنند. نوآوری‌های فنّاورانه با توجه به‌سرعت و شتاب بالای ظهور فناوری‌های نوین یک‌راه کار مناسب برای بانک‌ها و شرکت‌ها است تا بتوانند با استفاده از نوآوری در فناوری‌های نوین اقدام به نوآوری در خدمات نمایند.
هنگامی‌که درک کنیم مشتریان در حال حاضر شریک تجاری کسب‌وکار ما محسوب می‌شوند و بقا و نابودی کسب‌وکارمان درگرو همین شرکای تجاری است توجه به نیازهای آن‌ها نیز در اولویت قرار می‌گیرد. مشتریان امروزه دیگر مشتریان معمولی نیستند، آن‌ها مشتریان دانشمند هستند که به دنبال دریافت باکیفیت‌ترین، بروزترین سبد کالای محصولات و خدمات هستند. امروزه با توجه به بالا رفتن سطح توقع مشتریان و بالا رفتن توانایی تجزیه‌وتحلیل برندها و با توجه به ابزارهای متنوع و علی‌الخصوص اینترنت، روزبه‌روز از میزان وفاداری مشتریان کاسته می‌شود و این کار را برای بانک‌ها و شرکت‌ها سخت‌تر می‌کند.
خلق سازمان مشتری محور یکی از رکن‌های اساسی کسب‌وکارهای فعلی است و نوآوری نیز به‌عنوان ستون اصلی این سازمان‌ها به شمار می‌آید. در سمت بانک‌ها دیگر ارائه تسهیلات، سود، جذب سپرده و ارائه طرح‌های گوناگون تکراری که فقط در نام طرح با یکدیگر متفاوت هستند، جذابیتی برای مشتریان ندارد و در سمت شرکت‌ها نیز خدمات مشابه تکراری بر روی پایانه فروش جوابگوی نیاز مشتریان حال و آینده نخواهد بود.
در مقایسه با بانک و شرکت‌های نوآور در سطح دنیا می‌توان به نوآوری‌هایی مانند ابزارهای بیومتریک جهت تعیین هویت مشتریان، ابزارهای پوشیدنی به‌منظور پرداخت، پرداخت‌های غیر تماسی و کیف پول الکترونیکی نام برد. باید درک کرد کلید پیروزی و موفقیت در دستان همین مشتریان است. اگر بتوانیم واقعا نیاز آنان را تشخیص دهیم و با اضافه کردن اندکی خلاقیت و نوآوری می‌توانیم قدم بزرگی به سمت موفقیت برداریم. با توجه به رویکرد رقابتی بازار امروز، بانک‌ها و شرکت‌ها باید به سمتی حرکت کنند که نسبت به خدمات سنتی، ارزش‌افزوده‌ی بیشتری ایجاد کنند و این مهم فقط با ارائه خدمات نوین با رویکرد نوآوری امکان‌پذیر است.
.
نوآوری و مدل‌سازی
در دنیای امروز، نوآوری یک انتخاب بشمار نمی‌آید بلکه کانال اصلی رقابت است. سازمان‌ها برای نوآوری یا پیشرو هستند و یا پیرو. نکته مهم در نوآوری این است که حتی شرکت‌های پیرو هم فقط با کپی‌برداری از استراتژی‌های شرکت‌های نوآور به‌تنهایی قادر به کسب موفقیت نیستند. به‌عبارت‌دیگر هر نوآوری منجر به موفقیت نمی‌شود. نوآوری‌هایی طعم موفقیت را خواهند چشید که بر اساس مدل‌سازی مناسب صورت پذیرفته باشد. مدل‌های نوآوری باید به‌گونه‌ای متناسب با ساختار آن سازمان و شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی حوزه کسب‌وکار مطابقت داشته باشد. بانک‌ها و شرکت‌ها باید تلاش کنند تا مدل‌های نوآوری‌های مخصوص خود را کشف و مورد بهره‌برداری قرار دهند. نکته دیگر آن است که شاید بتوان مدل‌های نوآوری سایر سازمان‌ها را عینا در سازمان خود اجرا نمود ولی مطمئنا دانش پشت آن نوآوری، قابل کپی‌برداری نیست.
پیمان رحمانی؛ دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت کارآفرینی دانشگاه تهران
منبع: ماه‌نامه پرداخت و بانکداری الکترونیک عصر ارتباط؛ شماره 16