پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
معاون فناوری اطلاعات بانک شهر ارتباط بین سهم بانک از بازار را با بودجه بخش فناوری اطلاعات بررسی کرد / هر بانکی شرایط ویژه خود را دارد
خلق ارزش در کسب‌وکار صنعت بانکداری رابطه مستقیمی با توسعه و تقویت فناوری اطلاعات در این صنعت دارد و از طرف دیگر میزان هزینه‌کرد در بخش فناوری اطلاعات تأثیر مستقیمی بر سودآوری دارد؛ به نحوی که طبق نتایج مطالعه مؤسسه گارتنر، در ازای تخصیص هر پنج درصد از بودجه کل به بخش فناوری اطلاعات، سود حاصله در حوزه بانکداری تا ۲۴ درصد افزایش مییابد. در این میان سؤال این است که در ایران سهم بخش فناوری اطلاعات از بودجه بانک‌ها چقدر است. در این گزارش، این موضوع را بررسی کرده‌‌ایم و نظر یکی از کارشناسان این حوزه را پرسیده‌ایم. حسام حبیب‌اله، معاون فناوری اطلاعات بانک شهر، در گفت‌و‌گو با «عصر تراکنش» نگاهی به بودجه اختصاص‌یافته به فناوری اطلاعات در بانک‌ها داشته و از تأثیر آن بر نوآوری صحبت کرده است. او معتقد است که به‌طور کلی نمی‌توان یک عدد و نسبت واحد را به‌عنوان نسبت مطلوب در نظر گرفت، زیرا هر بانکی شرایط ویژه خود را دارد و تعیین یک عدد ثابت منطقی نیست، اما وابستگی خدمات بانکی به زیرساخت فناوری اطلاعات و نرم‌افزارها و حوزه ICT روزبه‌روز در حال افزایش است و شاید بهتر است بگوییم بانک‌ها باید هر سال نسبت به گذشته سهم بودجه فناوری اطلاعات از کل بودجه بانک را افزایش دهند.
لزوم رشد سالانه بودجه فناوری اطلاعات در نسبت با کل
براساس صورت مالی بانک شهر در سال ۱۴۰۱ به نظر می‌آید درصد بودجه فناوری اطلاعات به نسبت کل هزینه‌های اداری و عمومی عددی معادل ۱۸ تا ۱۹ درصد باشد. حسام حبیب‌اله، معاون فناوری اطلاعات بانک شهر، با اشاره به بودجه فناوری اطلاعات در این بانک گفت: «برآورد می‌شود که نسبت درصد بودجه محقق‌شده فناوری اطلاعات به کل بودجه بانک در سال ۱۴۰۲ بین ۳ تا ۴ درصد رشد کرده باشد. اما به‌طور کلی نمی‌توان یک عدد و نسبت واحد را به‌عنوان نسبت مطلوب در نظر گرفت، زیرا هر بانکی شرایط ویژه خود را دارد و تعیین یک عدد ثابت منطقی نیست، اما وابستگی خدمات بانکی به زیرساخت فناوری اطلاعات و نرم‌افزارها و حوزه ICT روزبه‌روز در حال افزایش است و شاید بهتر است بگوییم بانک‌ها باید هر سال نسبت به گذشته سهم بودجه فناوری اطلاعات از کل بودجه بانک را افزایش دهند و این نسبت بزرگ‌تر شود. در واقع ضروری است که همپای افزایش هزینه‌های عمومی کل بانک، سهم هزینه‌های فناوری اطلاعات هم از کل هزینه بانک افزایش یابد تا بانک رو‌به‌‌رشد و مترقی باشد. البته بهتر است به جای هزینه بگوییم سرمایه‌گذاری در فناوری اطلاعات، زیرا این سرمایه‌گذاری به سود آینده بانک و برندینگ بانک است.»
او درباره تأثیر کم بودن بودجه فناوری اطلاعات بر نوآوری نیز گفت: «هرچه جلوتر می‌رویم، قطعاً روش‌های جدیدتر و آسان‌تری بر بستر فناوری اطلاعات و در صنعت بانکی و پرداخت الکترونیک خلق می‌شود و مردم هم به‌مرور بیشتر با این روش‌ها آشنا می‌شوند و از آنها استفاده می‌کنند. ضریب نفوذ استفاده از ابزارهای دیجیتال در ایران با روندی تصاعدی در حال افزایش است، پس روزبه‌روز مردم بیشتری از ابزارهای دیجیتال استفاده می‌کنند. در داخل بانک‌ها هم آمادگی بیشتری نسبت به گذشته برای استفاده از زیرساخت فناوری اطلاعات ایجاد شده و بدیهی است که اگر بانک بودجه مناسبی به فناوری اطلاعات اختصاص ندهد، در این ابزارها و زیرساخت‌ها نوآوری ایجاد نمی‌شود و بانک به‌مرور سهمش را در بازار از دست می‌دهد.»
حسام حبیب‌اله معتقد است فین‌تک‌ها شرکت‌هایی هستند که تکنولوژی را با فایننس ترکیب کرده‌اند و موضوع فعالیت‌شان استفاده از ابزارهای فناورانه برای ارائه ابزارهای نوآورانه مالی است: «در این شرکت‌ها تمام بودجه صرف فناوری اطلاعات می‌شود. شرکت‌های فین‌تکی روزبه‌روز رشد بیشتری را تجربه می‌کنند، زیرا آنها در مسیر رشد و تقویت جامعه‌ای در حرکت‌اند که به دنبال استفاده بیشتر و بهتر از فناوری اطلاعات است. هرچه منابع بیشتری صرف زیرساخت فناوری اطلاعات شود امکان بروز خلاقیت بالا می‌رود و روش‌ها و ابزارهای بیشتری برای خدمت‌دهی به مردم ایجاد می‌شود.»
کنترل هزینه‌های منابع انسانی با ابزارهای فناورانه
بخش قابل توجهی از هزینه‌های بانک‌ها مربوط به حوزه منابع انسانی است؛ بنابراین اگر از ابزارهای فناورانه استفاده کنیم، بهره‌وری را در حوزه منابع انسانی به‌شدت ارتقا می‌دهیم. حبیب‌اله با بیان این موضوع گفت: «هرچه بانک به ابزارهای فناوری اطلاعات مجهز شود، احتمال سهم گرفتن و بزرگ شدنش افزایش مییابد. در نگاه سنتی بانکداری، بزرگ شدن بانک یعنی افزایش نیرو و تعداد شعب، اما رویکرد نوین بانکداری این‌طور نیست. بااینکه هنوز نگاه بانکداری سنتی در کشور حاکم است، ولی در آینده تعداد شعب و نیرو ملاک نخواهد بود و ابزارها و زیرساخت‌های فناوری اطلاعات هستند که می‌توانند باعث بزرگ‌شدن سهم بازار بانک در بازه زمانی کوتاه‌تر و با هزینه کمتر شوند و تعداد مشتریان را افزایش دهند. این اتفاق‌ها فقط و فقط از مسیر فناوری اطلاعات محقق می‌شود. ضمن اینکه در همین مسیر است که استفاده از روندهایی مثل هوش مصنوعی در حوزه نوآوری باعث شخصی‌سازی بهتر خدمات و محصولات برای مشتریان می‌شود که در نهایت وفاداری آنها به خدمات بانک و ایجاد درآمد پایدار بانک را میسر می‌کند.»
درآمد بانک به دو دسته مشاع و غیرمشاع تقسیم می‌شود. درآمد مشاع بانک، درآمدی است که مشتریان و بانک با هم در آن شریک هستند و درآمد غیرمشاع، کارمزدهای بانک است که به‌واسطه خدماتی که بانک ارائه می‌دهد، از مشتریان گرفته می‌شود. حبیب‌اله با بیان این موضوع گفت: «کارمزد، ناشی از خدمت جدید و نوآورانه است، پس بانک هرچه خدمات بهتر و متنوع‌تری ارائه دهد می‌تواند کارمزدهای بیشتر و متنوع‌تری بگیرد و مشتریان راغب‌تر خواهند بود که برای خدمات نوآورانه‌ای که دریافت می‌کنند، به بانک کارمزد بپردازند و بانک از این طریق سودآورتر شود.»
منبع
عصر تراکنش