پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
به بهانه رویداد 9 ژانویه نقش تریدرها در بازار رمزارز بررسی شد / فقدان راه ارتباطی بین تریدرها و کاربران
تریدرهای حرفهای در بازار رمرارزها نقش بسیار مهمی در تعیین جایگاه این بازار در کشور دارند و یکی از عوامل اصلی به بلوغ رسیدن حوزه بلاکچین و رمزارز در کشور به شمار میروند؛ بنابراین شناسایی و رسیدگی به دغدغه این افراد میتواند به تکمیل پازل شناساندن بازار رمزارز به سرمایهگذاران خرد و تازه و ارتقای سواد افراد در این حوزه کمک کند. در این راستا «راه پرداخت» به بهانه رویداد نهم ژانویه به طرح و بررسی دغدغه این افراد پرداخته است.
لزوم تشکیل یک رسانه توسط افراد موفق حوزه رمزارز، چالش تضمین کسب سود توسط برخی فعالان حوزه رمزارز، انتظارات تازهواردها از بازار رمزارز، تاثیرگذاری تریدرها روی بازار رمزارز، توجه حکومتها به گردش مالی، پاسخگویی صرافیهای داخلی به تریدرهای حرفهای و… از مهمترین دغدغههای فعالان حوزه بلاکچین و رمزارز به شمار میروند.
لزوم تشکیل یک رسانه توسط افراد موفق حوزه رمزارز
لزوم تشکیل یک رسانه توسط افراد موفق حوزه رمزارز موضوعی است که طاها تهرانی، پژوهشگر و مدرس حوزه بلاکچین و رمزارز بر آن تاکید میکند و میگوید: «مشکل اکوسیستم واقعی ایران و دنیا این است که همه افرادی که در این حوزه فعالیت میکنند سرشان به کار خودشان است و از خودنمایی به دور هستند. اما جامعه به دنبال کسانی است که خودشان را نشان میدهند. مردم گمان میکنند کسانی که خودشان را در رسانههای اجتماعی نشان میدهند انسانهای خیلی موفقی هستند؛ در صورتی که واقعاً اینطور نیست.»
او در ادامه توضیح میدهد: «باید افراد موفق حوزه رمزارز که اهل خودنمایی نیستند برای خود یک رسانه تشکیل دهند تا از آن دسته افراد عقب نیفتند. ضعف اصلی افرادی مانند ما که سرمان به کار خودمان است، رسانه است. همچنین ضعف رسانههای درست نیز، زرد نبودن است؛ زیرا مردم رسانههای زرد را دنبال میکنند، به دنبال مطالبی هستند که هیاهو داشته باشد یا محتوای زیبایی نشان دهد.»
تضمین در بازار رمزارز اشتباه است
موضوع تضمین کسب سود در بازار رمزارز توسط برخی افراد از دیگر دغدغههای این مدرس حوزه بلاکچین است که درمورد آن اظهار میکند: «وقتی کسی میگوید من سالانه ۲۰ یا ۷۰ درصد سود میکنم، از نظر ما جایی از این کار نادرست است، زیرا تضمین اشتباه است، این یک قاعده بینالمللی است وقتی کسی حرف از تضمین میزند یعنی درباره چیزی صحبت میکند که نمیداند؛ زیرا بازار یعنی عدم قطعیت. زمانی که کسی در بازار کریپتو چیزی را تضمین میکند به این معناست که پروژه پانزی است. برای مثال چگونه میتواند ماهی پنج درصد سود تضمین دهد؟ من نمیگویم نمیشود ماهی پنج درصد گرفت، ماهی ۳۰ درصد هم میتوان گرفت، ولی ممکن است یک ماه پنج یا ۱۰ درصد یا یک ماه منفی ۱۰ درصد باشد که برآیند آن سالی ۲۰ تا ۴۰ درصد آورده میشود.»
طاها تهرانی همچنین در مورد تضمین سود توسط برخی از فعالان این حوزه میگوید: «در بازار کریپتو سود و زیان به صورت دلاری است و ما این بازار را به سهام تعمیم میدهیم، مانند بورس، کامودیتیها، طلا و نقره. ما این موضوع که بازار کریپتو استارتاپ بزرگی در بازار سرمایه است را در نظر نمیگیریم، ریسکهای استارتاپ مشخص است. زمانی که در مورد استارتاپ صحبت میکنم، در واقع از صفر یا یونیکورن صحبت میکنم. در این فضا یا پول من از بین میرود یا میتواند رشد داشته باشد.»
عدم تحقق همیشگی سود از بازارهای مختلف نیز از مباحثی است که همواره توسط کارشناسان مطرح میشود؛ طاها تهرانی نیز در این مورد توضیح میدهد: «برای مثال، زمانی که وارد این بازی میشوم به فکر رشد کردن پول خود نیستم، بلکه به فکر ریسک از دست رفته هستم، در واقع پولی را وارد این فضا میکنم که اگر آن پول به صفر رسید فقط بگویم که صفر شد و با خود نگویم که زندگیام از دست رفت، نابود شدم زیرا خانه یا ماشین خود را فروخته بودم و دیگر از امروز از زندگی ساقط شدم. برای هر کسی عدد سرمایهگذاری در بازار کریپتو متفاوت است، خوبی آن این است که افراد میتوانند با اعداد متفاوت مانند یک میلیون تومان یا یک میلیون دلار وارد این فضا شوند.»
شرط بلوغ سرمایهگذاران خرد
بلوغ سرمایهگذاران خرد نیز در بازار تازهای مانند رمزارز اهمیت ویژهای دارد و طاها تهرانی در پاسخ به این سؤال که سرمایهگذاران خرد چه زمانی به بلوغ لازم در این زمینه میرسند، توضیح داد: «در هر بازاری که شما بخواهید ورود کنید یک سیکل حداقل سه تا پنجساله وجود دارد که صعود و سقوط را نیز داراست. در بورس سال ۱۳۹۹ که در آن خیلی از افراد سرمایههایشان از بین رفت، نقطه عطف رشد فکری اکوسیستم مالی ایران شکل گرفت و متوجه شدند که بورس فقط پول درآوردن نیست، بورس دارای ضرر هم هست و این طبیعت بازار است. نمیشود که یک چیز همیشه گران باشد، بالاخره یک روز ارزان هم خواهد شد ولی این موضوع که تا کجا ارزان میشود بستگی به نقطه ورود دارد. گذر از این سیکلها بسیار مهم است، ما نباید انتظار دوروزه پولدار شدن را داشته باشیم. این اتفاقها در ایران به مرور در حال رخ دادن است. ما ریزش بورس را دیدیم، ریزش کریپتو را دیدیم، متأسفانه یکسری از جوانان که وارد این فضا میشوند آن اتفاقات ناخوشایند را ندیدهاند و به واسطه آن انتظارات زیادی دارند.
نقش تریدرها در بازار رمزارزها
تأثیرگذاری تریدرها در بازار رمزارز موضوعی است که حسین غضنفری، فعال حوزه رمزارزها با اشاره به آن میگوید: «این بحث کمی گسترده است و من سعی میکنم آنها را دستهبندی کنم. یک دسته مربوط به حوزه کاربران عمومی است؛ برای مثال کسی که تازه میخواهد از بیتکوین و کریپتو شناخت پیدا کند و کمی از آن را خریداری کند که در این حوزه با وجود اینکه کاملاً در قانونگذاری مبهم رفتار میشود، به نظر میرسد که محتوای آن وجود دارد. این محتوا شامل این میشود که چگونه ورود ابتدایی به این حوزه را داشته باشند.»
او در ادامه میگوید: «خوب است این نکته را هم اضافه کنم که فکر میکنم ما یکی از بیشترین انگیزهها در سطح جهان برای تریدرشدن را در سطح مردمی داریم که آن هم به خاطر شرایط تورمی کشور است؛ یعنی اگر در جای دیگری مسیر یکشبه پولدارشدن را به افراد بگویید، اینقدر تحریک نمیشوند که در ایران میشوند.»
غضنفری در ادامه به چالشهایی که تریدرهای حرفهای با آن مواجه هستند اشاره میکند و توضیح میدهد: «اما در مورد کاربران حرفهای، از نظر من چند مشکل اساسی وجود دارد. اولین مشکل، اعتماد به پلتفرمهاست. برای مثال اگر برای یک نفر به خاطر یک مسئله کاملاً غیرفنی، سیاسی و اجتماعی ناامنی مشکلی به وجود آید ممکن است من بهعنوان یک فعال کسبوکار یا استفادهکننده سرویس حرفهای، این مسئله را تخصیص دهم و بگویم اگر در آنجا این رفتار ممکن است، پس در اینجا چرا غیرممکن باشد؟ پس من در این پلتفرم احساس ناامنی میکنم و به جایی میروم که کمتر این احساس ناامنی را داشته باشم. این یکی از مشکلاتی است که بهعنوان ایرانی داریم.»
او با اشاره به اینکه مشکل دیگری که کل کاربران حرفهای کریپتو در دنیا با آن روبهرو هستند، تمرکز حکومتها بر مسائل مالی و گردشهای مالی است، گفت: «به این واسطه ممکن است برای مثال یک آمریکایی در بایننس پول خود را نبرد و به دنبال مسیری باشد که بتواند در یک صرافی کاملاً خارج از آمریکا پولش را بچرخاند و ترید کند. این یکسری دغدغههای کاربران حرفهای در سطح جهان است و مختص ایران نیست.»
صرافیهای داخلی پاسخگوی نیاز تریدرها نیستند
به گفته این فعال بازار رمزارزها، به غیر از مسئله اعتماد، یکسری مشکل دیگر برای کاربران حرفهای ایرانی وجود دارد؛ بعضی از پلتفرمها جوابگوی حجم درخواستها و نیازهای معاملاتی آنها نیستند. برای مثال اگر بخواهم ۵۰ هزار دلار درخواست داشته باشم یا یک چیزی را تبدیل کنم، نوبیتکس نمیتواند پاسخگوی حجم معاملاتی درخواستی من باشد.»
حسین غضنفری در به این سوال که آیا صرافیهای ایرانی برای تریدرها مناسب هستند یا پاسخ میهد: «تریدرهای حرفهای دو دسته هستند؛ کسانی که سولو تریدر هستند یعنی معالات اهرمی انجام میدهند و دیگری یکسری معاملهگران هستند که کار گردش پول و مدیریت سبد را انجام میدهند که این کار را با پول خودشان انجام نمیدهند. من تاکنون کسی را ندیدهام که ترید را به صورت حرفهای انجام بدهد و صرافیهای داخلی پاسخگوی حجم درخواستهای آنها باشد.»
او در ادامه توضیح داد: «دلایل این استفاده نکردن اولاً حجم کارشان است و دلیل بعدی خطر لورفتن آدرسشان است که حاضر نیستند این ریسک را بپذیرند و در حجم سنگین با صرافیهای داخلی کار کنند. این آدرسها اگر لو بروند هم تحت ریسکهای زیاد و هم قابل رصد شدن هستند؛ بنابراین یکی از مسائلی که اشخاص در حجم سنگین در نظر خواهند گرفت این است که به چه دلیل کل پول خود را تحت ریسک قرار بدهند و اگر یک پیشنهادی مبنی بر پرداختکردن سه درصد بهعنوان کارمزد از طریق صرافیهای غیرداخلی داشته باشند، حتماً تقبل خواهند کرد؛ به دلیل اینکه معتقدند ۹۷ درصد سرمایهشان را حفظ خواهند کرد.»
این فعال بازار رمزارزها با اشاره به اینکه در مورد تریدرهای حرفهای که معاملات اهرمی انجام میدهند نیز مسئله حجم است، گفت: «هر چقدر حجم و سرعت کار بالاتر برود، زیربنای فنی آن صرافی اهمیت پیدا خواهد کرد که با چه سرعتی میتواند نوسانات بازار جهانی را در بازار خودش منعکس کند و در آخر موضوع هزینه نیز باید در نظر گرفته شود. در کل به دلیل این مشکلات و عدم اعتماد، من تاکنون ندیدهام که یک نفر معاملات حجم سنگین و خیلی حرفهای خود را با صرافیهای داخلی انجام بدهد.»
محتوای زرد فعالان سالم را هم تحت تأثیر قرار میهد
وجود محتوای سطحی در بازار رمرزارز از چالشهایی است که نرگس مرادآبادی، تریدر حوزه رمزارزها به آن اشاره میکند و میگوید: «محتوای سطحی و زرد، تشویق بیهوده و تبلیغهای فریبکارانهای که باعث فریب مردم برای ورود به مقوله معاملهگری و سرمایهگذاری میشود، ازجمله موضوعات اذیتکننده است. این مسائل بسیار اذیتکننده است زیرا حجم محتواهای به این شکل زیاد است و باعث میشود همه افرادی که بهصورت سالم و درست در این حرفه فعالیت میکنند را هم تحت تأثیر قرار دهد. بنده همیشه سعی کردهام که فعالیتهایم به یک سمتوسویی باشد که آگاهیبخش و تا حدودی آموزشی بوده و به دور از آن فضای زرد و سطحی باشد.»
رؤیافروشی در بازار رمزارزها ادامه دارد
او با اشاره به اینکه متأسفانه رؤیافروشی همچنان در بازار رمزارزها وجود دارد میگوید: «در کل، مقوله رؤیافروشی در بازارهای مالی بسیار زیاد است. نهتنها برای مخاطبان ایرانی بلکه در خارج از کشور هم این مقوله وجود دارد. در بازارهای دیگر مانند بورس و کریپتو، بحثهای دلاری و سودهای ۱۰۰برابری یا ۵۰برابری از شتکوینها وجود دارد و کسانی را که از بحث تورم آسیب میبینند و به دنبال ذخیرهکردن و حفظ ارزش داراییها و پساندازهای خود هستند طعمه قرار میدهند؛ برای اینکه به سودجویی برسند.»
تفاوت تریدر و سرمایهگذار خرد
نرگس مرادآبادی در مورد تفاوت تریدر با سرمایهگذار خرد میگوید: «حقیقتاً ترید میتواند بهعنوان یک شغل تماموقت یا حتی نیمهوقت با درآمد مستمر روزانه مناسب افرادی باشد که هم علاقهمند به این کار هستند و هم از لحاظ شخصیتی اهل ریسک، چالشپذیر، صبور و دنبال کسب آموزش هستند؛ زیرا برای ورود به این بازار باید آموزش طولانیمدت را بگذرانند و وقت بسیار زیادی صرف کنند. ترید میتواند برای این افراد، یک شغل با درآمد مستمر باشد. این شامل همه افراد نمیشود. مانند اینکه همه نمیتوانند پزشک یا جراح سرشناس و موفق شوند، همه افراد هم نمیتوانند یک تریدر موفق باشند، ولی افرادی که مسیر را درست شروع میکنند و بهدرستی گام برمیدارند، میتوانند درآمد مستمری از بحث ترید داشته باشند.»
او در ادامه گفت: «اما بحث سرمایهگذاری بحثی است که خیلیها میتوانند به آن ورود کنند؛ چه در بازار کرپیتو و چه بازارهای دیگری که امکان سرمایهگذاری میانمدت یا بلندمدتی دارد. البته آن هم نیازمند کسب مهارتهایی است و اگر بخواهیم بدون داشتن دانش و مهارت به این فضا ورود کنیم، معلوم نیست که خرید در نقطه خوبی انجام میشود یا در نقطه خوبی خروج انجام میشود یا خیر. این مسائل میتواند یک تجربه دردناک و یک سرمایهگذاری ناموفق و همراه با شکست را برای افراد رقم بزند؛ پس سرمایهگذاری و مقوله ترید دو موضوع متفاوت هستند که هر کدام از آنها دانش و مهارت خاص خود را نیاز دارند.»
به گفته مرادآبادی کسی که سرمایهگذار است باید فاندامنتال آن بازاری که در آن سرمایهگذاری میکند را تا حدودی بداند و تا حدی دانش تکنیکال داشته باشد تا بتواند روند را تشخیص دهد و از این موضوع مهمتر، اصول بحثهای مدیریتی آنها را بداند و بعد از دانستن این مباحث، سرمایهگذاری خود را شروع کند. یک نفر، هم میتواند تریدر باشد و هم سرمایهگذار و یک نفر دیگر هم بگوید من اصلاً وقت و علاقه تریدری ندارم و فقط در سرمایهگذاری فعالیت میکنم.
این تریدر بازار رمزارزها به تعداد کم تریدرها در بازار رمزارز اشاره میکند و میگوید: «در واقع کامیونیتی تریدرها در بازار جهانی بیشتر مربوط به فارکس است. کامیونیتی تریدرهای کریپتو بسیار کم و کوچک است که البته به مرور در حال افزایش هستند. کسانی که تریدر هستند به ابزار یا پلتفرم جامع با یک امکانات خوب و یک حجم نقدینگی و عمق بازار خوب نیاز دارند؛ بهخصوص کسانی که تماموقت و بهصورت مستمر فعالیت میکنند.»
خدمات مناسب برای تریدرهای حرفهای وجود ندارد
نرگس مرادآبادی در مورد وجود نداشتن خدمات مناسب برای تریدرهای حرفهای اظهار کرد: «متأسفانه در سالهای گذشته اصلاً چنین پلتفرهایی برای تریدرهای کریپتو وجود نداشت که از آن استفاده کنند. به مرور زمان از سال 1397 – 1396 به بعد کمکم پلتفرمهای P2P صرافیهای کریپتو ظهور کردند، ولی همچنان تا حد زیادی پاسخگوی امکانات مورد نیاز برای کسی که بهصورت حرفهای در کریپتو فعالیت میکند نبودند. این دیدگاه شخصی من است و به بقیه کامیونیتی تریدرها تعمیم نمیدهم. دیدگاه من این است که در صورتی که صرافیهای کریپتویی، امکانات و فضای لازم برای تریدرهای سطح متوسط به بالا را فراهم کنند، کار در صرافیهای ایرانی میتواند امنیت و راحتی خیال بیشتری به وجود آورد.»
او در مورد مشکلات مربوط به تریدرهای حرفهای در ایران توضیح داد: «بخش زیادی از فشار روانی که تریدرهای ایرانی در حال حاضر دارند و در صرافیهای خارجی ترید میکنند، مربوط به مسائلی مانند کندی ویپیاسها، قطع و وصلی ویپیانها و اتفاقاتی از این قبیل است. در واقع ما هزینه زیادی بابت تغییر آیپی در پلتفرمهای خارجی متحمل هستیم و دائم به دلیل وجود احراز هویت در پلتفرمهای خارجی در حال مهاجرت از یک پلتفرم به یک پلتفرم دیگر هستیم. در واقع منِ مرادآبادی اگر روزی صرافی ایرانی وجود داشته باشد که تنوع ارزهای خوب و مارکت فیوچرز داشته باشد، حجم و نقدینگی و عمق خوب و خیلی از امکانات دیگر را دارا باشد، شخصاً ترجیحم این است که با پلتفرمهای ایرانی کار کنم. ترید از نظر روانی یک کار بسیار پرفشار است. این فشار جانبی باعث تحت تأثیر قرار دادن عملکرد تریدرها نیز میشود.»
این تریدر بازار رمزارزها در مورد نکاتی که این کامیونیتی باید در نظر بگیرد خاطرنشان کرد: «فکر میکنم که خلایی بین ارتباط برقرارکردن کاربران حرفهای صرافیهای ایرانی و آن کسبوکار وجود دارد. من به طرق مختلف در این چند وقت اخیر بارها شاهد این مسئله بودهام. هم صاحبان کسبوکارها دسترسی خوبی به کاربران حرفهای ندارند و هم آن کاربر حرفهای نمیتواند صدای خود را به آنها برساند؛ در واقع این ارتباط بین آنها به آن شکل باکیفیتی که باید، برقرار نمیشود و به نظر میرسد که رویداد ۹ ژانویه میتواند در این زمینه فضایی فراهم کند که کاربران حرفهای بتوانند ارتباط درستی را با صرافیهای رمزارز ایرانی برقرار کنند.»
او در ادامه اضافه کرد: «به جز کاربر حرفهای، کاربران عام نیز درگیر این موضوع هستند. بعضی از آنها فکر میکنند صرافیهای ایرانی حتی دفتر ندارند. مسئله دیگر این است که طبق نظرسنجیهایی که من از منابع مختلف کردهام، اکثریت کسانی که در حوزه کریپتو فعالیت میکنند با هدف معاملهگری و سرمایهگذاری وارد این فضا میشوند.»
حرفهایها بیشتر با واقعیات بازار آشنا هستند
توسعه شرکتهای مدیریت دارایی در دنیا موضوعی است که مصطفی قمری، مدیرعامل بینوست به آن اشاره میکند و میگوید: «در بازار کریپتوکارنسیها به جهت اینکه در ابتدا بازار جوان و نوجوانی بود، در سالهای گذشته عملاً صنعت مدیریت دارایی که در آن فعالیت میکرد، بسیار دچار مشکل بود. خودمان به واسطه تجربهای که داشتیم، در دو سال گذشته افرادی که به ما مراجعه میکردند، میگفتند ما پولمان را به شما تحویل میدهیم، در هفته یا ماه آینده چقدر سود دریافت خواهیم کرد؟ اما پاسخی که به آنها میدادیم این بود که شما باید در این بازار به صورت بلندمدت فکر کنید و مقداری استراتژی داشته باشید، اما در زمانی که بازار به صورت بیوقفه در حال رشد است و افراد هر چیزی خریداری کنند در آن سود میکنند، عملاً این حرف برایشان مفهومی ندارد؛ در صورتی که کسانی که در بازارهای مالی حرفهای هستند، بهخصوص مدیریت داراییهایی که چندین تریلیون دلار یا چند میلیارد دلار را مدیریت میکنند، نمیتوانیم بگویم آنها افراد سادهلوحی هستند و بسیاری از فرصتها را نخواهند دید؛ اتفاقاً برعکس حتماً بسیاری از فرصتها را خواهند دید، اما تفاوت آنها با افراد عادی در این است که آنها اوج و ریزشهای بسیار و سیکلهای زیادی را در بازار دیدهاند و به نوعی بیشتر با واقعیات بازار آشنا هستند.»
او ادامه میدهد: «به همین جهت این افراد میدانند که سیکلهای صعودی و نزولی تا ابد ادامه نخواهد داشت، پس با یک استراتژی درست به این فضا وارد میشوند. فکر میکنم مهمترین تغییری که در یک سال گذشته حتی در صنعت مدیریت دارایی کریپتو اتفاق افتاد بیشتر در سمت تقاضا بود؛ به این معنا که مردم یک مقدار تقاضاهای مقعولتر از این صنعت دارند و این موضوع همچنان ادامه دارد. این اتفاق بسیار کمک خواهد کرد که صنعت مدیریت دارایی رمرزارزی در دنیا رشد کند و همچنین کمک خواهد کرد که مردم با دید درست و عاقلانه در این بازار سرمایهگذاری داشته باشند.»