پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مریم فریدشاد، مدیر رویداد فیناپ و کارشناس حوزه فین‌تک / با وجود موانع جنگ، جامعه فین‌تک اوکراین تلاش می‌کند تا با ایجاد زیرساخت‌ها و وضع مقررات بهتر، شرکت‌های ارزشمند و سرمایه‌گذاران بیشتری از دنیا را جذب کند.
بیمار‌ی‌های همه‌گیر، بحران جهان، اقتصاد و سیاست آشفته، هیچ‌کدام انسان خردمند و امیدوار را از حرکت بازنداشت. قطار فناوری به‌پیش رفت، حتی سریع‌تر. فین‌تک برای روزهای بحرانی نیز چاره‌ساز شد، از راه‌حل‌هایی برای غیرحضوری شدن کارهای بانکی و مالی تا اعطای وام‌های خرد برای بهبود شرایط مالی انسان‌ها.
اما جنگ و درگیری دو کشور در قرن ۲۱ چه تأثیری بر فناوری و فین‌تک داشت؟ آیا کشوری مانند اوکراین که یک جنگ و ناآرامی واقعی را لمس می‌کند از حرکت و پیشرفت بازایستاده است؟ پاسخ این پرسش منفی است و می‌توانید آنچه گواه این حقیقت است را در ادامه بخوانید.
اما علت آن را در یک جمله خلاصه می‌کنم که آنها به جهان و تکنولوژی‌های جهانی دسترسی دارند و این دسترسی باعث می‌شود حتی در شرایطی مثل جنگ هم رشد کنند و به رؤیاهای بزرگ بیندیشند.
آزادی و فرصت‌هایی برای رؤیاهای بزرگ
اوکراینی‌ها همواره در حوزه فین‌تک پیشگام بوده‌اند و محصولاتی ساخته‌اند که تأثیر مثبتی بر جامعه داشته است. آنها مقاومت خود را حتی در شرایط جنگ ثابت کرده‌اند و به طرز چشمگیری، ۹۰ درصد استارتاپ‌های فناوری اوکراین هنوز هم استخدام می‌کنند.
نمی‌شود انکار کرد که با شروع جنگ شرکت‌های فین‌تک اوکراین با انواع چالش‌ها مانند ازدست‌دادن کارکنان یا حفظ جان آنها مواجه بودند؛ اما آنها خیلی سریع به بخش‌های امن‌تر کشور نقل‌مکان کردند تا بتوانند به فعالیت‌های خود ادامه دهند.
به گفته دیوک، رئیس انجمن شرکت‌های فین‌تک و نوآور اوکراین «فین‌تک پتانسیل تغییر اقتصاد از طریق بهبود بهره‌وری و کمک به ایمن کردن مشاغل بیشتر و ایجاد درآمد بهتر را دارد. ازاین‌رو ما قصد داریم برای افراد خلاق و نوآور خود آزادی و فرصت‌هایی برای رؤیاهای بزرگ را فراهم کنیم.»
در ماه مارس ۲۰۲۲، ولادیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، لایحه‌ای را برای ایجاد یک چارچوب نظارتی بر ارزهای دیجیتال در این کشور امضا کرد. این لایحه به افراد اجازه نمی‌دهد از دارایی‌های دیجیتال به‌عنوان روش پرداخت استفاده کنند؛ اما به دنبال ایجاد شرایط مناسب برای ایجاد یک بازار ارزهای دیجیتال قوی است.
صرافی‌های ارزهای دیجیتال اکنون می‌توانند مجوز فعالیت قانونی در اوکراین را دریافت کنند. بانک‌ها می‌توانند برای شرکت‌های رمز ارزی حساب باز کنند و باتوجه‌به نوع فعالیتشان می‌توانند مجوزهای مختلفی را دریافت کنند.
نوآوری‌های فین‌تکی که از دل جنگ پدید می‌آیند
یکی از اقدامات بسیار جالب که ۱۱ ماه پس از آغاز جنگ اوکراین اتفاق افتاد، برگزاری یک هکاتون با حمایت اتحادیه اروپا بود. توسعه راه‌حل‌های فناوری جهت دسترسی و ارائه خدمات روزمره به مردم اوکراین و بهبود شرایط کشور از اهداف برگزاری این رویداد بود.
به گفته نایجل وردون، یکی از بنیانگذاران Railsbank «یکی از عوامل رشد فین‌تک‌ها این است که بتوانند محصولات نوآورانه خود را تاحدامکان برای مخاطبان گسترده‌تری عرضه کنند. فراگیری مالی؛ یعنی جمعیت بیشتری در سراسر جهان از دسترسی به خدمات مالی منصفانه و شفاف سود ببرند. فین‌تک زمانی مفهوم فین‌تک دارد که در سراسر جهان کار کند نه فقط در حیاط‌خلوت خودمان.»
با این اوصاف اتحادیه اروپا با درک این موضوع که جنگ در قلب اروپا و مختل‌شدن فین‌تک در اوکراین می‌تواند حوزه مالی و فین‌تک در سطح جهان را متأثر کند، به حمایت از اکوسیستم فین‌تک اوکراین و برگزاری رویدادهایی در این کشور پرداخته است.
در هکاتون «چالش فین‌تک برای اوکراین» که ژوئن سال گذشته در راستای احیای یک کشور تاب‌آور و مدرن برگزار شد، از شرکت‌کنندگان خواسته شده بود روی چالش‌هایی از جمله خدمات مالی و پرداخت، بیمه، DeFi و web3 تمرکز کنند. تاب‌آوری اجتماعی و مبارزه با اطلاعات نادرست و امنیت سایبری نیز از دیگر چالش‌های مطرح شده در این هکاتون بود.
مارینا لازبنا، وزیر وقت سیاست اجتماعی اوکراین در افتتاحیه این هکاتون عنوان کرده بود که فناوری دیجیتال در جنگ کمک‌کننده است و گفته بود: «پیشرفت اوکراین در دیجیتالی کردن پرداخت‌های اجتماعی و نیز امکان انتقال پول دیجیتال توسط مردم دنیا برای اوکراینی‌ها، کشور را در وضعیت خوبی قرار داده است.»
در پایان این هکاتون پروژه «بازیابی با هم» به‌عنوان برنده ۱۰ هزار یورویی اعلام شد. این پروژه پلتفرم تأمین مالی مرمت ساختمان‌ها، بناهای تاریخی و میراث‌فرهنگی اوکراین به‌وسیله توکن است.
حدود ۳۰ تیم از کشورهای مختلف در این هکاتون شرکت کرده بودند که از میان آنها ۵ راه‌حل فناورانه برتر برای کمک به پناهندگان، آوارگان داخلی، قربانیان جنگ و کسب‌وکارهای کوچک انتخاب شدند.
تا سال ۲۰۱۸ حدود ۱۰۰ شرکت فین‌تک در اوکراین وجود داشت که این تعداد تا سال ۲۰۲۱ بیش از دوبرابر شده بود. اوکراینی‌ها مدعی هستند که یک اکوسیستم فین‌تک سالم ایجاد کرده‌اند و امیدوارند که پس از جنگ، فین‌تک‌های اوکراینی دنیا را تغییر دهند.
مردم برای مردم
فارغ از این فعالیت‌های داخلی در اوکراین، تعدادی از فین‌تک‌های دنیا نیز به یاری مردم اوکراین آمده‌اند که این میان علی نیکنام، مؤسس و مدیرعامل نئوبانک bunq با تعدادی از کارآفرینان هلندی بنیاد «مردم برای مردم» را راه‌اندازی کرده است.
این بنیاد تعهد دارد برای کسانی که از جنگ روسیه و اوکراین آسیب‌دیده‌اند، سرپناه فراهم کند. علاوه بر این، bunq به شهروندان اوکراینی که مجبور به ترک خانه خود شده‌اند اجازه می‌دهد یک حساب رایگان برای پرداخت در خارج از اوکراین باز کنند. نیکنام علت فعالیت در این بنیاد و کمک به جنگ‌زده‌ها را تجربه و خاطرات تلخ کودکی خود از جنگ ایران و عراق عنوان کرده است.
