پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
سپر سیلیکونی تایوان در برابر تهاجم چین / چگونه حمله چین به تایوان باعث توقف تولید طیف گسترده‌ای از وسایل خانگی می‌شود؟
در یک جزیره کوچک در سواحل چین، شرکتی وجود دارد که محصول مورد نیاز بسیاری از شرکت‌های فناوری و البته در یک کلام، بیشتر مردم دنیا را تولید می‌کند. این محصول در طیف وسیعی از وسایل خانگی از کامپیوتر‌های شخصی گرفته تا ماشین‌های لباسشویی کاربرد دارد، اما کاری که در این جزیره انجام می‌شود، متأثر از وقایعی است که در سطح بین‌المللی اتفاق می‌افتند. اخیراً هم این جزیره تحت تأثیر روابط اقتصادی چین و آمریکا قرار گرفته است. شرکت صنایع نیمهرسانای تایوان (TSMC)، بزرگ‌ترین تولیدکننده مستقل محصولات نیمه‌رسانا در جهان محسوب می‌شود که مرکز فعالیت آن در تایوان و پارک علوم و صنعت شهر سینچو قرار دارد.
با توجه به این واقعیت که هیچ شرکت دیگری چنین تراشه‌های پیشرفته‌ای با این حجم بالا تولید نمی‌کند، تشدید اختلاف بین ایالات متحده و چین بر سر تایوان می‌تواند اقتصاد جهانی را به رکود بکشاند. حتی برخی معتقدند اگر TSMC از کار بایستد، احتمالاً تولید هر چیزی در دنیا؛ از خودرو گرفته تا گوشی‌های همراه آیفون متوقف می‌شود. «گلن اودانل»، معاون رئیس و مدیر تحقیقات فورستر در این رابطه گفته است: «حمله چین به تایوان (در صورت وقوع) اقتصاد جهانی را به شکل بی‌سابقه‌ای تحت تأثیر قرار خواهد داد. این واقعه حتی از اتفاقات سال ۱۹۲۹ بدتر می‌شود.»
چرا این شرکت تایوانی اهمیتی جهانی دارد؟
شاید شما تا به حال نامی از TSMC نشنیده باشید، اما بدون شک از محصولات آن استفاده می‌کنید. ممکن است حتی در موبایلی که اکنون در دست داشته باشید، از تراشه‌های این شرکت استفاده شده باشد. این شرکت بیش از نیمی از بازار جهانی صنایع نیمه‌رسانا را در اختیار دارد و وقتی صحبت از پردازنده‌های پیشرفته به میان می‌آید، این تعداد طبق برخی برآوردها به ۹۰ درصد می‌رسد. در واقع، حتی بهترین تراشه‌های تولیدشده در برترین شرکت‌های نیمهرسانای چین مثل شرکت SMIC، حدود پنج سال از TSMC عقب‌تر هستند.
TSMC اپل را بزرگ‌ترین مشتری خود می‌داند و تراشه‌های آیفون‌ها را تأمین می‌کند. بر اساس گزارش وال‌استریت ژورنال، تقریباً ۱.۴ میلیارد پردازنده گوشی‌های هوشمند در جهان یعنی تقریباً ۶۰ درصد آنها توسط TSMC تولید می‌شوند. محصولات نیمهرسانای TSMC کارایی و سرعت پردازش بالایی دارند که این شرکت را از نظر نهادهای دولتی بسیار ارزشمند می‌کند. به گفته «ویلیام آلن راینش»، مشاور ارشد مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی یک اندیشکده امنیت ملی؛ TSMC با هدف سلطه بر این صنعت و در انحصار گرفتن آن رشد کرده است. او می‌افزاید: «ورود به یک تجارت بسیار پیچیده و دشوار که موانع بسیاری در مسیرش قرار دارد، آسان نیست. کسی با تصمیم عجولانه و بدون فکر وارد این تجارت نمی‌شود. مگر دم‌کردن چایی است که یکباره برای انجام آن تصمیم گرفت.»
چگونه ما تا این حد به تراشه‌های TSMC وابسته شدیم؟
صنعت نیمه‌رسانا در ایالات متحده ریشه دارد، زیرا بسیاری از تحقیقات و توسعه‌ها در این خاک انجام می‌شود. سایر شرکت‌ها و کشورها فقط صادرکننده مجوز برای این فناوری ساختهشده در ایالات متحده هستند. «دیلان پاتل»، تحلیلگر ارشد در شرکت مشاوره و تحقیقات صنایع نیمهرسانای سمی‌آنالایز، با اشاره به شرکت هلندی اِی‌اس‌ام‌ال هلدینگ می‌گوید: «ASML تجهیزاتی برای ساخت تراشه‌های پیشرفته تولید می‌کند، اما جالب است بدانید یکی از فناوری‌های مشهور همین شرکت در آزمایشگاه‌های ملی ایالات متحده اختراع شده است.»
طبق گفته راینش حدود ۳۰ سال گذشته، سازندگان در کشورهای توسعه‌یافته به این نتیجه رسیدند به نفع آنهاست که تولید تراشه‌ها را برون‌سپاری کنند. او می‌افزاید: «آنها یک کارخانه بزرگ در یک کشور غیراتحادیه‌ای می‌سازند و در آنجا هزاران نیرو با دستمزد پایین استخدام می‌کنند. الزامات محیط زیستی را هم رعایت نمی‌کنند. اما دانش و فناوری را برای خود نگه می‌دارند و فروش و بازاریابی و خدمات را هم در کشور خود انجام می‌دهند و به همین راحتی پول درمی‌آورند. همین رویکرد باعث رشد شرکتی مثل TSMC و کاهش تولید در خاک آمریکا شده است. چنانچه طبق گزارش سال ۲۰۲۱ انجمن صنعت نیمه‌رسانا، در سال ۱۹۹۰ ایالات متحده ۳۷ درصد از تراشه‌های جهان را تولید می‌کرد، اما این روزها، تنها مسئول ۱۲ درصد از تولید تراشه‌های جهانی است.
مشکل فعلی چیپ‌ست چیست؟
همه‌گیری ویروس کرونا و جنگ در اوکراین نشان داد اتکای بیش از حد به برخی کشورها می‌تواند زنجیره‌های تأمین را در صورت بروز یک مشکل به‌کلی مختل کند. به همین دلیل بسیاری از شرکت‌های آمریکایی در حال کاوش در «انشورینگ» و انتقال بخشی از تولیدات خود به ایالات متحده هستند تا زنجیره‌های تأمین خود را انعطاف‌پذیرتر کنند. با این حال، دسترسی ایالات متحده به تراشه‌های TSMC هر لحظه ممکن است با مشکل روبه‌رو شود؛ زیرا چین خودمختاری تایوان را نمی‌پذیرد و مدام تایوان را تهدید به حمله می‌کند.
«آنتونی بلینکن»، وزیر امور خارجه ایالات متحده پیش‌بینی می‌کند چین به‌زودی اقداماتی برای الحاق تایوان انجام خواهد داد و حتی ممکن است این امر زودتر از تصور ما اتفاق بیفتد. به همین دلیل دولت ایالات متحده در حال اجرای سناریوهای جنگی و آماده‌شدن برای عواقب این موضوع است. در این راستا، ایالات متحده قصد دارد در صورت تهاجم چین به تایوان، مهندسان ماهر TSMC را از تایوان خارج کند. به‌علاوه، قوانین صادراتی که اخیراً دولت ایالات متحده به چین تحمیل کرده، به‌شدت بر تایوان و صنعت نیمه‌رسانا متمرکز هستند. این مقررات فروش محصولات نیمهرسانای ساختهشده با استفاده از فناوری ایالات متحده را محدود می‌کند. هدف ایالات متحده محدودکردن توانایی چین برای توسعه فناوری پیشرفته است.
اگر چین به تایوان حمله کند، چه اتفاقی می‌افتد؟
تایوان امیدوار است تجارت صنایع نیمه‌رسانا از آن در برابر تهاجم چین محافظت کند. رهبران دولت تایوان این صنعت را یک «سپر سیلیکونی» در برابر تهاجم چین نامیده‌اند. اودانل از شرکت فورستر می‌گوید: «اگر چین به تایوان حمله کرده و دسترسی جهان به تراشه‌ها را مختل کند، کل اقتصاد جهانی متوقف می‌شود. صنایع نیمه‌رسانا تقریباً شبیه اکسیژن برای اقتصاد جهانی شده‌اند.»
«مارتین راسر»، افسر ارشد سابق اطلاعاتی در سیا نیز معتقد است اثرات چنین توقفی از نظر اقتصادی ویرانگر خواهد بود و اقتصاد جهانی تریلیون‌ها دلار ضرر خواهد کرد. وزیر بازرگانی ایالات متحده هم باور دارد که اگر کسب‌وکارهای آمریکایی به این تراشه‌ها دسترسی نداشته باشند، ایالات متحده با «رکود عمیق و فوری» مواجه خواهد شد.
برخی کارشناسان هم حدس می‌زنند در صورت تهاجم، تأسیسات تولید تراشه عمداً نابود می‌شوند تا چین نتواند به آنها دسترسی داشته باشد. در مقاله‌ای در ژورنال ارتش ایالات متحده که در ماه دسامبر منتشر شد، «جارد مک‌کینی»، این استراتژی را شبیه یک «لانه شکسته» توصیف کرد. او می‌گوید: «منظور از لانه شکسته این است که نابودی تأسیسات به تخریب دوجانبه منجر می‌شود و هر دو طرف از این اتفاق متضرر خواهند شد.» او می‌افزاید: «تخریب این امکانات یا ناتوانی در دسترسی به تراشه‌های آنها می‌تواند پیامدهای مهمی برای امنیت ملی در پی داشته باشد.»
راه‌حل چیست؟
در راستای پیشگیری از مشکلات، ایالات متحده اقداماتی برای کاهش وابستگی خود به تایوان انجام داده است. برای مثال در ماه ژوئیه، کنگره آمریکا قانون تراشه‌ها (CHIPS) را تصویب کرد. ذیل این قانون برای شرکت‌های تولید تراشه در آمریکا حدوداً ۵۳ میلیارد دلار یارانه و معافیت‌های مالیاتی در نظر گرفته شده و هدف از آن، تلاش برای تقویت تولید تراشه در ایالات متحده است.
TSMC نیز در حال ساخت یک مرکز جدید در ژاپن است. این مرکز قرار است تراشه‌های کمتر پیشرفته مورد نیاز در صنعت خودرو را تولید کند. مقامات ژاپنی اعلام کرده‌اند به گسترش حضور TSMC علاقه‌مند هستند و از این شرکت می‌خواهند ظرفیت تولید تراشه‌های پیشرفته در ژاپن را افزایش دهد. اقدامات ژاپن نشانه دیگری از نگرانی‌های قدرت‌های جهانی نسبت به خطر ژئوپلیتیکی برای تایوان است.
منبع
کارنگ
ممنون از گزارشتون