پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
فعاليت برخي شركت‌هاي داخلي در زمينه بيت‌كوين و تبليغات گوناگون آنها در فضاي مجازي در حالي جريان دارد كه بانك مركزي هنوز اين جريان را مهم نمي‌داند و به‌صورت جدي به آن ورود پيدا نكرده است.
به گزارش عصر ارتباط، با وجود بي‌تفاوتي بانك مركزي به بحث بيت‌كوين، مركز ملي فضاي مجازي درنظر دارد پاي رگولاتور مالي را به عرصه تدوين مقررات بيت‌كوين باز كند.
ناصر حكيمي، مدير فناوري اطلاعات بانك مركزي در نشست خبري اين بانك در پاسخ به اين سوال كه بانك مركزي براي فعاليت شركت‌هاي داخلي كه در زمينه بيت‌كوين فعاليت مي‌كنند چه برنامه‌اي دارد، گفت :«از آنجا كه ما به‌طور رسمي تسويه بين‌المللي نداريم، فعاليت بيت‌كوين در ايران، فعاليتي زيرزميني محسوب مي‌شود.»
او افزود: «چارچوب و مقرراتي نيز در اين زمينه ديده نشده است. از سوي ديگر، ما تاكنون تهديدي جدي در اين خصوص در كشور نداشتيم كه بانك مركزي بخواهد به‌عنوان ناظر پولي وارد جريان شود، اما اگر قرار باشد روند به‌گونه‌اي پيش رود كه اهميت قضيه بيشتر شود، در اين قضيه سياست‌گذاري‌هاي لازم صورت خواهد گرفت.»
با وجود اينكه هنوز بانك مركزي به‌عنوان رگولاتور مالي به‌صورت جدي در بحث بيت‌كوين‌ها ورود نكرده است، معاون مرکز ملی فضای مجازی به‌تازگي از تدوین ضوابط و مقررات برای استفاده از پول بیت‌کوین در فضای مجازی خبر داد و گفت: «به‌دلیل آثار منفی استفاده از این واحد پول در فضای مجازی برای اقتصاد جامعه، قوانین مالی و حقوقی برای استفاده از این واحد پول در سال 93 تدوین می‌شود.»
سعید مهدیون به خبرنگاران گفته است: «بیت‌کوین واحد پول در فضای مجازی است که چندی است در دنیا رایج شده و به‌راحتی می‌تواند تمامی نظام‌های مالی دنیا را دور بزند. تدوین مقررات مالی و حقوقی برای استفاده از بیت‌کوین در فضای مجازی با همکاری دستگاه‌ها و نهادهای ذی‌ربط صورت می‌گیرد؛ چراکه برای مثال بانک مرکزی برای مقررات مالی و قوه قضاييه برای مقررات حقوقی به‌نوعی درگیر این موضوع هستند.»
او با تاکید بر اینکه این سرمایه مجازی در دنیای دیجیتالي به‌راحتی دست به دست می‌شود و تمام نظام‌های مالی دنیا را دور می‌زند، افزود: «این موضوع از دغدغه‌های کشورهای جهان است. براین اساس در ایران نیز مطالعات برای تدوین مقررات و ضوابط استفاده از آن در دستور کار قرار گرفته است. تدوین مقررات با تقسیم کار میان سازمان‌های مرتبط، در کمیسیون تنظیم مقررات فضای مجازی صورت می‌گیرد؛ به‌نحوی که برای مثال لوایح مربوط در حوزه مقررات مالی، تکلیف بانک مرکزی خواهد بود.»
مهديون با بیان اینکه بیت‌کوین با پرداخت الکترونیکي متفاوت بوده و مقررات فیزیکی برآن حاکم نیست، افزود: «این واحد پول دیجیتالي با کارت بانک‌هایی که در جیب‌مان می‌گذاریم و در فضای فیزیکی مابه‌ازا دارد، متفاوت است. بیت‌کوین در فضای واقعی دیده نمی‌شود، اما فردی که صاحب آن است روز به روز بر ثروتش افزوده می‌شود.»
به گفته او، چه بخواهیم و چه نخواهیم کشور رو به این سمت خواهد رفت. پس بهتر است در این زمینه با تصمیم و برنامه‌ریزی جلو برویم تا آثار منفی استفاده از این پول در فضای مجازی برای اقتصاد جامعه کاهش یابد و مزایای آن نیز به‌کار گرفته شود.
.
از ريال تا بيت‌كوين
بیت‌کوین که از رمزنگاری کلید عمومی استفاده می‌کند، به کاربران امکان می‌دهد بدون هیچ واسطه‌ای انتقال پول غیرقابل بازگشت انجام دهند. تراکنش فوری و بدون واسطه، پرداخت جهانی و کارمزد بسیار پایین از ویژگی‌های این پول است.
گاردين در گزارش خود نوشته است كه بيت‌كوين قصد دارد جایگزین پول‌های سنتی و رایج باشد، اما این روند مي‌تواند با قوانین ضد پولشویی در تضاد باشد و دست بزهکاران و خلافکاران را باز بگذارد. مثلا کاربر می‌تواند بدون اینکه شناسایی شود بیت‌کوین جابه‌جا کند و در سیستم‌های خلافکارانه از جمله فروش مواد مخدر و… نقش داشته باشد.
بسياري از اقتصاددانان در مورد بقا و دوام بیت کوین چندان خوش‌بین نیستند و رشد سریع اخير بيت‌كوين را به حساب هیجان غیرعقلایی کاربران جدیدی گذاشته‌اند که به سراغ آن آمده‌اند. بري آیچنگرین، اقتصاددان در دانشگاه کالیفرنیا- برکلی، در مقاله‌اش در واشنگتن‌پست نوشته است: «وقتی بتوانیم یک واحد پولی الکترونیکي خصوصی داشته باشیم، يعني می‌توانیم واحدهای پولی متعددی از این نوع را داشته باشیم. بر اين اساس هیچ تضمینی وجود ندارد که دیگران همان واحد پولی را که شما استفاده می‌کنید، بپذیرند.»
با این حال، اکنون در تعدادی از مغازه‌ها در لندن از این واحد پولی نیز برای اولین بار استفاده می‌شود و نخستین دستگاه خودپرداز بیت‌کوین جهان نیز در 29 سپتامبر در شهر ونکوور کانادا راه‌اندازی شده است. همچنين در ماه گذشته، مسئولان قانونی و وکلای دولت استرالیا اعلام کردند که بیت‌کوین در استرالیا به تایید قانونی رسید و آن را به‌عنوان یک واحد پول معتبر در این کشور پذیرفتند.
با وجود نظرات موافق و مخالف در خصوص بيت‌كوين و پيش‌بيني‌هاي مختلف در مورد آينده آن در سطح جهان، اين واحد پولي مجازي از سال 2009 تا كنون با رشد وسيعي مواجه بوده است، به‌طوري‌كه براساس آمارهای غیررسمی تا ماه دسامبر سال ۲۰۱۳، بالغ بر ۱۲ میلیون حساب در گردش بیت‌کوین در جهان ثبت شده است.
دامنه گستردگي بيت‌كوين، كاربران ايراني را نيز در نورديده است و با وجود آنكه آماري از كاربران ايراني در اين زمينه وجود ندارد، اما گسترش تبليغات سايت‌ها و شركت‌هاي فعال در اين عرصه قابل توجه است، به‌طوري‌كه به‌راحتي مي‌توان از طريق سايت‌هاي ايراني مدعي فعال در بيت‌كوين حساب كاربري ايجاد كرد و با واريز پول به صاحب سايت، به خريد و فروش بيت كوين اقدام كرد. در اين ميان سايت‌هايي نيز وجود دارند كه در ظاهر قرار است به خريد و فروش بيت‌كوين اقدام كنند، اما در واقع پس از واريز پول به حساب دارنده، كلاهبرداري مي‌كنند.
بر اين اساس به‌نظر مي‌رسد حضور رگولاتور مالي در اين عرصه و وضع قوانين و فرهنگ‌سازي مناسب پيش از وقوع تهديدهايي جدي موثرتر باشد.
منبع: هفته نامه عصر ارتباط