پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
هشدار به نهاد ناظر / فعالان صنعت بیمه از اجرای انحصاری سوئیچ بیمه مرکزی ابراز نگرانی میکنند
«با توجه به اینکه برابر الزام مرکز فاوای بیمه مرکزی نسبت به تغییر ساختار APIهای قابل ارائه به کارگزاریهای برخط اقدام گردیده است، مستند جدید جهت پیادهسازی و تست ارسال میشود. خواهشمند است حداکثر تا پایان مورخ 1401/04/15 نسبت به پیادهسازی و تست آن اقدام گردد… شایان ذکر است پس از تاریخ مذکور، در سوئیچ بیمه نسبت به غیرفعالسازی APIهای قبلی اقدام خواهد شد و شرکت سامانهنگار حامی بیمه مسئولیتی در خصوص نارضایتی مشتریان و خسارتهای عدم ارائه سرویس پلتفرم آن کارگزاری محترم نخواهد داشت.»
آخرین اخطاریه بیمه مرکزی به شرکتهای بیمه و استارتاپها در آخرین روز بهار سال ۱۴۰۱ حکم ضربه آخر را داشت. نهاد ناظر در تصمیمی که برای اجرای سوئیچ بیمه مرکزی گرفته بود، راسخ به نظر میرسد و جایی برای صحبت و تعامل باقی نیست. آن هم درست در بحبوحه روزهایی که فعالان صنعت بیمه و حتی انجمن فینتک از تکرار دوباره آنچه بر صنعت پرداخت و تجربه شاپرک گذشت، نگرانیهای زیادی دارند؛ اجبار به استفاده از خدماتی که بیمه مرکزی را به شکلی انحصاری در اختیار گرفته است!
ماجرای یک پروژه نامعلوم
اواخر مردادماه ۱۳۹۹ بود که قاسم نعمتی، مدیرکل فناوری اطلاعات بیمه مرکزی خبر از راهاندازی سوئیچ بیمه مرکزی داد و غوغایی به جان اینشورتکهایی انداخت که تازه در حال آزمونوخطای مسیر پیچیدهشان بودند. مدیرکل فناوری اطلاعات بیمه مرکزی همان روزها با بیان اینکه این سوئیچ قرار است مبنای حضور استارتاپها در صنعت بیمه باشد، سعی داشت نگرانیها از تصدیگری بیمه مرکزی را کمرنگ کند.
طبق صحبتهای نعمتی سوئیچ بیمهای قرار بود شرایط حضور و اتصال بیمهگران با بیمهگزاران را تسهیل کند و این امکان را به استارتاپها بدهد تا بتوانند به رابطهای کاربری دسترسی داشته باشند و خودشان بیمهنامهها را مستقیم در سامانههای بیمهگری ثبت کنند.
مدتی بعد پای سنهاب به میان آمد؛ شرکتی به اسم سامانهنگار حامی که قرار بود بازوی حمایتی بیمه مرکزی باشد در فناوری اطلاعات. بهمرور اسامی آشنایی در پیکره هیئتمدیره سنهاب دیده شد. ورود افرادی با سابقه حضور در پیکره بیمه مرکزی و حالا هم اسمی دیگر به نام راهبرد نگارآمیتیس؛ شرکتی که طبق اطلاعات موجود در پایگاه اینترنتی آن در زمینه طراحی و تولید محصولات نرمافزاری در حوزههای فناوری اطلاعات، اینترنت اشیا و صنعت بیمه فعالیت میکند.
شرکتی زیرمجموعه هلدینگ سنهاب که در پاییز سال ۱۳۹۸ با تغییر در ترکیب سهامداران و هیئتمدیره و از طریق هلدینگ سامانهنگار حامی بیمه بهصورت رسمی به صنعت بیمه وارد شده بود. شرکتی که حالا خود را بازوی فنی و اجرایی بیمه مرکزی برای طراحی، توسعه، پیادهسازی، نگهداری و پشتیبانی فنی انواع پروژهها در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در صنعت بیمه معرفی میکند و بزرگترین فعالیت خود با بیمه مرکزی را سامانه نظارت و هدایت الکترونیکی بیمه (سنهاب) و سوئیچ متمرکز بیمهای میداند.
این در حالی است که طبق استعلام ثبت شرکتها سهامداران اصلی این شرکت تعاونی کارکنان بیمه مرکزی هستند و صندوق بازنشستگی کارکنان بیمه مرکزی و شرکت سامانهنگار حامی همان مجری اصلی پروژه سنهاب.
تا اینجای داستان صدا از کسی بلند نشده بود، اما الزام و اجبار همه شرکتهای بیمه به استفاده از خدمات سوئیچ نگرانیهایی بهدنبال داشت. بیمه مرکزی به همه شرکتهای بیمه تاریخ پایان اردیبهشتماه را برای ارائه دسترسی وبسرویسها اعلام کرد، اما طبق شنیدهها تعداد اندکی از شرکتهای بیمه همکاری کردند.
اجبار به استفاده از سرویسی که بدون کمترین میزان رایزنی با انجمنهای تخصصی و گروههای استارتاپی و…، از سوی شرکتی با پایه و اساس نهاد ناظر بنا شده بود، یکباره شائبه انحصارگرایی بیمه مرکزی را بر سر زبانها انداخت و عده زیادی از فعالان صنعت بیمه را نگران فردای اتصال به سوئیچ کرد؛ روزی که بیمه مرکزی نه در نقش تسهیلگر که در قامت یک رگولاتور انحصارگر به لایههای کسبوکارهای آنلاین بیمه رسوخ کند.
واکنش صریح انجمن فینتک ایران
نگرانی فعالان اکوسیستم نوآوری صنعت بیمه از ورود بیمه مرکزی به بازار و درآمدزایی از یک طرف و ترس از وضع قوانین جدید به سبب وجود انحصار از طرفی دیگر کار را به جایی رساند که در نهایت انجمن فینتک ایران روز گذشته در بیانیهای رسمی نسبت به راهاندازی سامانه آمیتیس واکنش نشان داد و آن را سامانهای انحصاری در اختیار بیمه مرکزی خواند که جز لطمه به فعالیت استارتاپهای بیمهای رهاورد دیگری ندارد.
«بیمه مرکزی در اقدامی عجیب با ورود مستقیم به حوزه کسبوکارهای آنلاین اقدام به تأسیس شرکتی بهظاهر خصوصی کرده که با توجه به ساختار سهام آن، تحت کنترل بیمه مرکزی قرار داشته و حتی محل استقرار آن در یکی از ساختمانهای این نهاد است. بیمه مرکزی با اعطای انحصار به شرکت آمیتیس، کسبوکارهای آنلاین را از همکاری مستقیم با نمایندگان بیمه و حتی خود شرکتهای بیمه منع کرده و هرگونه صدور بیمه را منحصر به همکاری اجباری با این شرکت کرده است.»
انجمن فینتک با ابراز تأسف از تصمیم نهاد ناظر، این نهاد تنظیمگر بازار بیمه را بهدلیل عدم شناخت صحیح از ماهیت کسبوکارهای نوین و همچنین عقبماندگی صنعت بیمه در زمینه زیرساختهای فناوری اطلاعات نسبت به دو رکن دیگر بازار مالی کشور یعنی بانک و بورس و عدم وجود ذهنیتی بهروز در این زمینه مورد نقد صریح قرار داد: «این نهاد نهتنها همکاری و مساعدتی در رفع موانع توسعه فعالیتهای نوآورانه نداشته، بلکه برعکس، با صدور بخشنامههای ناگهانی که بعضاً از نظر مستندات قانونی و مقرراتی مخدوش هم هست، بهصورت مداوم در توسعه این کسبوکارها ایجاد مانع کرده است.»
انجمن فینتک بیانیه صریح خود را اینطور به پایان برده است: «انجمن فینتک ضمن اعتراض شدید به انجام اینگونه اقدامات سلیقهای و غیراصولی توسط نهاد ناظر صنعت بیمه، آن هم در سالی که به نام نوآوری و دانشبنیانی مزین شده است، از این نهاد و سایر نهادهای بالادستی از جمله وزارتخانههای اقتصاد و فناوری اطلاعات و نهادهای نظارتی (با توجه به شائبههای موجود درباره تجمیع کل تراکنشهای مالی تمام بازار بیمه در یک شرکت خصوصی) درخواست میکند که ضمن درخواست برای توقف فوری توسعه این سامانه، ضمن تشکیل یک کارگروه با حضور تمامی ذینفعان و کارشناسان خبره، اقدام به اصلاح روند فوق نمایند.»
در این راستا محمدمهدی شریعتمدار، دبیر انجمن فینتک و سایر فعالان صنعت بیمه در گفتوگو با راه پرداخت از دیدگاههای خود درباره پروژه سوئیچ بیمه مرکزی گفتند و از نگرانی برای کسبوکارهایی که در صنعت سنتزده پیچیده بیمه به زحمت پیش بردهاند.
رگولاتور نباید وارد بازار شود
محمدمهدی شریعتمدار، دبیر انجمن فینتک ورود نهاد تنظیمگر را به هر نوع تولید، ارائه و فروش محصول ـ چه بهصورت سوئیچ و چه هر ابزار دیگری ـ رویکرد مطلوبی نمیداند. به گفته او نهاد تنظیمگر به سبب قدرت قانونگذاری میتواند هر موضوعی را ممنوع یا آزاد اعلام کند. میتواند در فرایندی انحصار ایجاد کند یا انحصار را بردارد. میتواند امتیازی بدهد یا امتیازی را بگیرد. با این اوصاف حضور رگولاتور در بازار و تولید و ارائه محصول و خدمات با شائبههای فراوانی روبهرو خواهد بود.
شریعتمدار در اینباره میگوید: «پیش از این نیز شاهد تجربیاتی از این دست بودیم. اینکه نهادی پا پیش میگذارد و به بهانه یا اهداف امنیتی و نظارتی زیرساختی ایجاد میکند، ولی در نهایت به این دلیل که آن سامانه درآمدزا و متمرکز است، بعد از مدتی آن نهاد ناظر مانع از فعالیتهای موازی میشود. به این ترتیب که برای ایجاد انحصار و رشد محصولی که در آن ذینفع است، مقرراتی را بهمرور وضع میکند که با وظایف اصلی این نهاد در تعارض است.»
به باور دبیر انجمن فینتک اهداف نظارتی نمیتواند توجیه مناسبی برای فعالیت نهاد تنظیمگر در میانه بازار باشد. او در اینباره میگوید: «نهاد تنظیمگر میتواند اطلاعات را جمعآوری و استانداردهایی تعیین کند و اجازه بدهد رقابت و تنوع آزادانهای در بازار به وجود بیاید؛ بدون اینکه نهاد ناظر وارد عملیات تولید و فروش محصول یا خدمات شود. هنگامی که این اتفاق بیفتد، دیگر نمیتوانیم انتظار تنوع و رقابت داشته باشیم.»
به عقیده شریعتمدار زمانی که نهاد تنظیمگری که قدرت قانونگذاری بالایی دارد، وارد بازار شود و عهدهدار مسئولیت مجموعهای باشد که در رقابت با دیگر کسبوکارهاست، بالطبع به سبب داشتن ابزارهای قانونی به مرور زمان بهدنبال ایجاد انحصار خواهد بود و جلوی تنوع ارائه محصول را خواهد گرفت. به باور او از بین رفتن نوآوری و پویایی در بازار از مهمترین تأثیرات انحصارگرایی تنظیمگر است و یکی از بزرگترین چالشهای اکوسیستم نوآور بیمه در کشور.
بیمه مرکزی نظارت کند، نه تصدیگری
محمدرضا فرحی، مدیرعامل بیمه بازار، معتقد است اقدام انحصارگری بیمه مرکزی از جنبههای مختلف برای صنعت بیمه مضر است. به عقیده او اجرای پروژه سوئیچ با شرایط کنونی با وظیفه اصلی بیمه مرکزی که نظارت است و نه اجرا و نه تصدیگری، در تعارض و تضاد است. به گفته فرحی رویکرد بیمه مرکزی در اجرای پروژه سوئیچ حتی با دستهای از قوانین نیز در تعارض است. او در اینباره میگوید: «طبعاً اقدام بیمه مرکزی نه فقط در تضاد با شرح وظایف بیمه مرکزی که با قوانین هم در تعارض است، از جمله ماده ۶ برنامه چهارم توسعه و مواد متعددی از اصل ۴۴ قانون اساسی و قانون خصوصیسازی که اگر به این مواد بهدقت پرداخته شود، موارد تضاد اقدام بیمه مرکزی مشخص خواهد شد.»
به گفته مدیرعامل بیمه بازار اقدام بیمه مرکزی در اجرای پروژه سوئیچ به شکل کنونی با قانون تسهیل و منع انحصار نیز در تضاد است؛ چراکه انحصار و تصدیگری بیمه مرکزی با رویکردی که در اجرای پروژه سوئیچ به همراه شرکت آمیتیس در پیش گرفته، نه شکلی از تسهیلگری در خود دارد، نه انحصارزدایی.
محمدرضا فرحی سوای جنبه قانونی از جنبه کسبوکاری نیز اقدام بیمه مرکزی را به نقد میکشد. او با اشاره به تجربیات متعدد گذشته ادامه میدهد: «بر اساس تجربیات قبلی که در نظام مالی و بانکی و نیز در بورس داشتیم، همه به این نتیجه رسیدهایم که تصدیگری در این حوزهها نه به ضرر کسبوکارها که حتی به ضرر خود رگولاتورها بوده است؛ چراکه شائبه رانت و انتصاب مدیریتی و… را در نهایت ایجاد کرد و در انتها برای رگولاتور هم پایان ماجرا خوشایند نبود. درست است که دخالت رگولاتور در این موارد میتواند دردآمدزا باشد، اما این درآمد با چالشها و دردسرهای فراوانی روبهرو است.»
به عقیده فرحی ورود بیمه مرکزی به این حوزه هم به ضرر صنعت بیمه و شرکتها خواهد بود و هم در بلندمدت به ضرر بیمهگزاران و تسهیلگران بازار.
دیگر نه تعامل خواهیم داشت، نه نوآوری
حامد ولیپوری، مدیرعامل شرکت ازکی، ورود بیمه مرکزی از حوزه نظارت به لایههای کسبوکاری را از مهمترین چالشهای اجرای پروژه سوئیچ در قالب شرکت آمیتیس میداند. لایههای استعلام قیمت، صدور بیمهنامه و لجستیک و پرداخت از مواردی است که به نظر حامد ولیپوری ورود بیمه مرکزی به آن هیچ توجیهی نمیتواند داشته باشد؛ چراکه بیمه مرکزی برای انجام امور نظارتی خود نیازی به ورود به بخش اجرا ندارد و اگر زمانی این موضوع اتفاق بیفتد، بهحتم پیچیدگیها و چالشهای فراوانی را با خود به همراه خواهد داشت.
او با اشاره به مادههای قانونی مرتبط که دولت را از تصدیگری منع کرده، میگوید: «حتی اگر ما ورود بیمه مرکزی به لایه اجرا را نیز به رسمیت بشناسیم، اما باید توجه داشته باشیم که بیمه مرکزی لایهای از اجرا را برمیدارد که بسیار پیچیده است. چرا؟ برای اینکه شرکتی به نام آمیتیس قصد دارد بین بیش از ۳۰ شرکت بیمه و اگریگیتور بیمهای بایستد و ارتباطات میان آنها را مدیریت کرده و مدلهای کسبوکاری آنها را با هم هماهنگ کند. مسئله اینجاست که مدلی از کسبوکار که نیاز به تغییرات زیادی دارد، در ارتباط با این شرکت واسط که باید با شرکتهای دیگر نیز تعامل داشته باشد، با چالشهای فراوانی روبهرو خواهد بود. در واقع پیچیدگی ساختار روابط به حدی است که عملاً شرکت واسط از عهده آن برنمیآید و در نهایت تنها اتفاقی که میافتد، رویکردی شکستخورده است و مانعی بزرگ برای نوآوری.»
مدیرعامل شرکت ازکی، انحصاریشدن پروژه سوئیچ را بزرگترین مانع نوآوری میداند. به باور او انحصار داشتن شرکت آمیتیس در اجرای پروژه سوئیچ و اجبار به استفاده از این روند بزرگترین مانع داشتن تعامل و تعادل است.
در سوئیچ، نگاه همهجانبه وجود ندارد
بهاره شریفیون، مدیرعامل بیمه داتکام، عدم وجود نگاه همهجانبه به کسبوکارهای دیجیتالی بیمه در فرایند طراحی و اجرای پروژه سوئیچ را به بوته نقد میکشد و از بیمه مرکزی به سبب نداشتن همفکری برای درک نیازهای روز کسبوکارهای آنلاین بیمه انتقاد میکند. او در اینباره میگوید: «وقتی صحبت از سوئیچ به میان میآید، یعنی باید سیستمی با نگاه همهجانبه وجود داشته باشد، ولی تا امروز هیچ جلسهای برای تجمیع و شنیدن نیازمندیهای کسبوکارهای آنلاین به لحاظ برخورد منطقی با کاربری که در فضای دیجیتال بهدنبال خدمات است، از سوی بیمه مرکزی برگزار نشده و با این اوصاف بسیاری از موضوعات در زمان طراحی این سوئیچ مدنظر قرار نگرفتهاند. ما قبول داریم که فرایند طراحی و اجرای سوئیچ ممکن است مسئلهای زمانبر باشد، اما قرار نیست قبل از دریافت و شنیدن نیازمندیها، کسبوکارهای آنلاین و… را برای اجراییشدن تحت فشار قرار بدهد.»
به عقیده بهاره شریفیون الزام به اجرا کردن سوئیچ و ارائه خدمات از این درگاه پیش از رسیدن به مرحله قابل قبول اجرایی، چالش بزرگی است که طراحان سوئیچ بیمه مرکزی باید به آن توجه داشته باشند.
مدیرعامل بیمه داتکام با اشاره به عدم دسترسی به وبسرویس همه شرکتهای بیمه، استفاده از سوئیچ را برای کارگزاران برخط همراه با موانع بزرگی میداند. به گفته او در سیستم سوئیچ بیمه مرکزی تمامی روشهای پرداختی بهصورت تمامنقدی هستند و جایی برای پرداخت اقساطی حق بیمهها دیده نشده؛ موضوعی که در قوانین شرکتهای بیمه به آن پرداخته شده است.
به باور شریفیون بزرگترین معضل سوئیچ امروز ساماندهی پرداختها و کیف پول و باندل محصولات بیمهای است که به نظر میرسد در زمان طراحی سوئیچ اصلاً به آن توجه نشده است.
بهاره شریفیون با انتقاد از رویکرد دستوری بیمه مرکزی و طراحان پروژه سوئیچ به استفاده صرف از این سرویس پیش از برطرفکردن اشکالات احتمالی میگوید: «اجرای طرحی مانند سوئیچ نیازمند تحقیقات و تحلیلهای فراوانی است؛ همانطور که پیش از این در زمینه فینتکهای پرداخت شاهد بودیم که همیشه به بهترین شکل جلسات هماهنگی برگزار و کارگروههایی درست شدهاند و در نهایت به روال و قاعدهای رسیدهاند و مصوبهای هم گرفتهاند. ولی درباره مسئلهای که هنوز هیچ ذهنیتی نداریم و مانند یک جعبه سیاه اسرار است، چطور میتوانیم زیر بار برویم و بعد در بحث فروش به مشکل بخوریم.»
به نظر بهاره شریفیون بحث اتصال به سوئیچ بیمه مرکزی بدون داشتن تصویری دقیق و روشن از دورنمای آن و در نظر نداشتن همه جوانب حرفهای کسبوکارهای آنلاین بعید خواهد بود؛ چراکه سوای بحث هزینههایی که استارتاپهای بیمهای برای تهیه زیرساختهای خود داشتهاند، مسائل مالی و کارمزدی آن نیز برای شبکه فروش بیمه بهصرفه نیست.
به تجربه صنعت پرداخت گرفتار نشویم
امیرحسین عبیری، مدیرعامل آیتول، با انتقاد از مسیری که بیمه مرکزی در الگوبرداری از مسیر بانک مرکزی در پیش گرفته معتقد است نمونهسازی از این دو مسیر متفاوت چالش بزرگی است که امروز شاهد آن هستیم. او در اینباره میگوید: «متأسفانه وقتی در بیمه مرکزی از سوئیچ بیمه صحبت میشود، در ذهن همه مدیران مربوطه تجربه شاپرک نقش میبندد و وقتی از شرکت آمیتیس صحبت به میان میآید، در ذهن شرکت خدمات انفورماتیک است. نتیجه این تفکر این شده که اقتصاد خصوصی درستی حول شبکه پرداخت شکل نگرفته، کارمزدها کاملاً توسط بانک مرکزی رگوله شده و پیاسپیها به جای اینکه مثل دنیا به موضوعاتی مثل تشخیص تقلب بپردازند و ارزش واقعی خلق کنند، صرفاً در حال استفاده از رانت مجوز خود هستند و در مقابل، پرداختیارهایی که شرکتهای خصوصی هستند و به خلق ارزش واقعی فکر میکنند، همیشه تحت فشار قرار دارند.»
عبیری با اعلام هشدار نسبت به مسیری که صنعت بیمه به تقلید از بانکها در پیش گرفته، ادامه میدهد: «این مسیری است که ما بهعنوان فعالان صنعت بیمه وظیفه داریم از هماکنون نسبت به آن هشدار دهیم. اکنون نوآوری واقعی در صنعت پرداخت، در اختیار چه کسانی است؟ پیاسپیها؟ نه. سالهاست بانک مرکزی کار کردن بر روی اعتبار است، اما در نهایت کسانی که آن را انجام دادهاند، شرکتهای خصوصی هستند که BNPL راه انداختهاند.»
او با انتقاد از روندی که مانع از نوآوری فعالان صنعت بیمه میشود، میگوید: «پیشبینی بر این است که اگر این مسیر به این روال پیش برود، همانطور که سرویسهای پرداخت ما الآن در دنیا حرفی برای گفتن ندارند، اگریگیتورهای بیمه هم حرفی برای گفتن نخواهند داشت و سرمایهگذاری واقعی در کشور اتفاق نخواهد افتاد.»
به باور او تنها راه نجات از این ورطه محدود شدن حوزه فعالیت رگولاتور و فعالیت مستقیم اگریگیتورها با شرکتهای بیمه است.
مسیر ساده نظارت هم وجود دارد
احسان حقبهجانب، مدیرعامل کارگزاری برخط سپهر سفیران، معتقد است انحصارگرایی و الزام بیمه مرکزی به استفاده از مسیری مشخص شائبه درآمدزایی و منفعت نهاد ناظر را به همراه دارد. او در اینباره میگوید: «اهمیت فعالیت برخط بیمه در چهارچوب قانون و نظارت مشخص است و اقدام شورای عالی بیمه در راستای تصویب آییننامه ۲/۹۲ و اعطای پروانه فعالیت برخط جای تقدیر دارد؛ چراکه کاربران آنلاین این حق را دارند که هنگام استفاده از خدمات آنلاین بیمه مطمئن شوند از یک شخصیت حقوقی دارای پروانه کسب، بیمهنامه خریداری کردهاند که قدرت پیگیری امور خود را دارد. ولی اینکه بیمه مرکزی الزام کند صرفاً از این مسیری که مشخص شده، باید پرداختها انجام شود یا استعلام نرخ و صدور بیمه حتماً باید از طریق سوئیچ بیمه مرکزی انجام شود، این شائبه ایجاد میشود که چرا نهادی که مسئولیت قانونگذاری و نظارت را بر عهده دارد، با عقد قرارداد تجاری بین شرکت راهبرد نگار آمیتیس که سهام آن متعلق به خود بیمه مرکزی و شرکت سامانهنگار حامی (مجری پروژه سنهاب) است، وارد فضای کسب درآمد از حق بیمههای دریافتی کارگزاران برخط بیمه میشود؟»
به عقیده او این انحصار خود مانعی برای توسعه بیمه و فناوری است. از سوی دیگر کیفیت ارائه خدمات قابل پیگیری نخواهد بود و اگر لحظهای این سوئیچ بهدلیل مشکلات زیرساختی و فنی قطع شود، تمام سرویسهای بیمه آنلاین کارگزاران قطع خواهد شد.
به باور احسان حقبهجانب، چابکی که اصلیترین شاخص یک استارتاپ است، در این نوع سیستم نمود پیدا نمیکند و بهندرت میتوان به محصول بیمهای از جنس نوآوری رسید. از طرفی باندلکردن خدمات بیمه با محصول سایر شرکای تجاری و کسبوکارهای مرتبط با بیمه را باید بهکلی فراموش کرد؛ چراکه قیمتگذاری سرویسهای ارائهشده کاملاً سلیقهای اعمال خواهد شد و بسیاری مشکلات از این جنس.
به اعتقاد مدیرعامل بیمیکا، بیمه مرکزی باید راهحل سادهتری برای نظارت بر فعالیت کارگزاران برخط در پیش بگیرد، بدین گونه که شرکتهای بیمه مستقیماً با استارتاپها وارد همکاری و تبادل سرویسها شوند و گزارش تمام بیمهنامههایی که بهصورت آنلاین صادر میشود، در قالب وبسرویس به سامانه نظارت بیمه مرکزی در لحظه و در بازههای زمانی مشخص ارسال شود.