راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

مجوز خاک‌خورده پرداخت‌یاری

فرنگیس ربیعی، مدیرعامل ایران‌درگاه / روزگاری نه‌چندان دور چهارچوبی به اسم پرداخت‌یاری با هدف توسعه، نوآوری و ایجاد ارزش‌افزوده در خدمات پرداخت شکل گرفت.

اما چندی نگذشت که با قانون‌گذاری‌های ضدنوآوری رگولاتور، روزبه‌روز بازار قابل‌ دسترس پرداخت‌یارها کوچک‌تر و فلسفه وجودی و کارکرد آنها کم‌رنگ‌تر شد. در این میان نباید سنگ‌اندازی نهادهای غیرمرتبط در قانون‌گذاری و موانع سرمایه‌گذاری را نیز فراموش کرد.

اکنون شاید وقت آن باشد که مجوزهای پرداخت‌یاری را در گوشه‌ گنجه گذاشت و فکری نو کرد؛ چراکه فلسفه وجودی و ارزش آنها از دست‌ رفته است.

به‌صورت ساده فلسفه تدوین چهارچوب پرداخت‌یاری این بود که پی‌اس‌پی‌ها زیرساخت‌های ارائه پرداخت الکترونیک را فراهم کنند و پرداخت‌یارها این خدمات را با چاشنی نوآوری به‌صورت سریع‌تر و آسان‌تر به مشتریان ارائه دهند. در آن زمان حتی تلاش‌هایی برای اصلاح نظام کارمزد در حال انجام بود تا مشتریان در ازای خدمات پرداخت‌یاری کارمزد بپردازند، اما اکنون پی‌اس‌پی‌ها به رقبای قوی‌تر پرداخت‌یارها تبدیل شده‌اند و با درآمدی که به شکل کاملاً غیرمنطقی از سمت بانک مرکزی دارند، می‌توانند خدمات را با کارمزدی نزدیک به صفر به مشتریان ارائه دهند و مزیت بسیار بالاتری دارند نسبت به پرداخت‌یارها داشته باشند.

اما پرسش هرروزه ما این است که آیا اکنون پرداخت‌یاری کارکردی برای ما به‌اصطلاح پرداخت‌یارها دارد یا خیر و پاسخ آن به چند دلیل منفی است!

بازار در اختیار چند بازیگر بزرگ است که به‌دلیل جذب سرمایه یا اتصال به بدنه بانکی به فرصت‌هایی دسترسی دارند که به شکل عمومی برای همه پرداخت‌یارها فراهم نیست.

ساختارها و فرایندهای نهاد رگولاتور یعنی شاپرک که خود از پی‌اس‌پی‌ها تشکیل شده، رفته‌رفته پرداخت‌یاری را به یک رقیب ضعیف برای پی‌اس‌پی‌ها بدل کرده و در حال حاضر نیز با توجه‌ به قانون‌گذاری‌های جدیدی که از طرف نهادهای غیرمرتبط نظیر وزارت صنعت در حال انجام است، اندک مزیت‌های رقابتی پرداخت‌یارها کارکردی نخواهد داشت.

نظام کارمزدی اساساً اشتباه و زیرساخت‌های عملیاتی از دیگر چالش‌های پرداخت‌یاری است که مانع توسعه این کسب‌وکارها شده است.

در نهایت نبود تفکر نوآوری در حوزه‌های مالی و بانکداری  موجب شده شاکله‌  این بخش به طرزی غیربهینه در حال شکل‌گیری و رشد باشد و اگر اعتماد نهادهای بالادستی به کسب‌وکارهای نوآور بیشتر نشود و ساختار نظارت و قانون‌گذاری اصلاح نشود، اکوسیستم فین‌تک شرایط روبه‌رشد و توسعه‌ای را تجربه نخواهد کرد و جز معدود نقش‌آفرینان دارای فرصت‌های ویژه، سایر کسب‌وکارها فرصتی برای خلق ارزش نخواهند یافت.

1 دیدگاه
  1. نصیریان می‌گوید

    سلام و ارادت میخواهم با با نو ربیعی گرامی ارتباط واتساپ بر قرار کنم آیا امکانش هست؟

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.