پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
گفت‌و‌گو با بنیامین عباسی، مدیرعامل بیت‌مکس / رمزارزها آمده‌اند که بمانند
عصر تراکنش 55 و 56 / قانون‌گذاری در حوزه رمزارزها تابه‌امروز با چالش‌های فراوانی همراه بوده است. این چالش‌ها نه‌فقط در ایران، بلکه در جهان قابل مشاهده است. فناوری غیرمتمرکز رمزارزها که عملاً آنها را از دسترس نهاد یا دولتی خاص خارج می‌کند، باعث شده برخی در مقابل آن موضع تدافعی اتخاذ کنند. اما بنیامین عباسی، مدیرعامل بیت‌مکس معتقد است که از این چالش‌ها عبور خواهیم کرد و بازاری که چند وقتی است شاهد افت آن هستیم، سیر صعودی خود را به شکلی منطقی‌تر در پیش خواهد گرفت. او در گفت‌و‌گوی پیش رو از قانون‌گذاری در این حوزه و فرصت‌های کسبوکاری که در ایران مغفول مانده است، می‌گوید.
گذار از یک دوره سنتی
بنیامین عباسی درباره آخرین وضعیت حوزه رمزارزها، معتقد است که این حوزه در حال طی‌کردن مسیر تکاملی است و بخش‌های مختلفی از حاکمیت و دولت که درگیر بحث قانون‌گذاری هستند، هنوز به جمع‌بندی نرسیده‌اند. عباسی می‌گوید: «به علت ذات غیرمتمرکز حوزه رمزارزها همیشه ریسک‌هایی وجود دارد و گاهی اوقات هم برخی افراد می‌گویند شاید فضای رمزارزها یک دوره زودگذر است، اما واقعیت این است که این تجربه قسمتی از آینده است. باید آن را بپذیرید و تغییرات اساسی ایجاد کنید تا بتوانید با گذار از این دوره سنتی وارد دنیایی جدید شوید.»
او درباره سهم قانون‌گذاران ما در این روند می‌گوید: «قانون‌گذاران مقداری کُند حرکت کرده‌اند و همیشه مقاومت‌هایی در برابر پذیرش این تغییرات دارند، اما اگر بخواهیم ساختاری به آن نگاه کنیم، معمولاً حوزه رمزارزها در دنیا دو بخش اساسی را در قانون‌گذاری تجربه می‌کند؛ یک بخش این است که حوزه فعالیت آن تحت نظارت کدام نهاد باید قرار گیرد و دوم مجموعه قوانین تکمیلی در جهت شفاف‌سازی و ایجاد امنیت اقتصادی است. بخش اول پیچیدگی بسیاری داشته و بعضاً طی چند سال گذشته، گاهی در قالب صرافی‌های سنتی تعریف شدیم و گاهی اوقات در قالب فناوری‌های نوین درون بانک مرکزی و چندین تجربه شکست‌خورده دیگر. هر بار هم مسیری طی شده و در اواسط راه رها شده که آسیب‌های زیادی را به همراه داشته است.»
عباسی می‌افزاید: «موضوع دوم نیازهای مرتبط مانند اینماد، درگاه‌های پرداخت، روش‌های تسویه، نقل‌وانتقال بانکی و ارتباط با صرافی‌های فیزیکی است که حالت مرغ و تخم‌مرغ شده و مشخص نیست که ابتدا باید در کدام بخش تأمین شویم. هر بار از مسیری به بانک مرکزی پاس داده می‌شویم. البته در سال پایانی دولت قبل تلاش‌هایی انجام شد که من خیلی دوست داشتم، اما هیچ‌وقت این تلاش‌ها به جمع‌بندی و نتیجه نرسید و همیشه این موضوع وجود داشت که ما روی هوا بودیم و متأسفانه هنوز هم هستیم. دولت جدید هم طی همین مدت کوتاه تلاش‌های ارزشمندی را انجام داده و شاید اولین‌بار است که به این اندازه شفاف دغدغه‌های حاکمیت و دولت مطرح و پاسخ‌هایی برای آن ارائه می‌شود.»
او درباره تصمیمات جدید رگولاتور مثل استفاده از رمزارزها در تجارت بین‌الملل و عقب‌گردهای آن، چنین توضیح می‌دهد: «توسعه به دو عامل سرعت رشد و پیوستگی در رشد نیاز دارد. حتی در سرعت‌های پایین هم وقتی پیوستگی وجود داشته باشد، توسعه رخ خواهد داد. این پیوستگی رمز نهایی توسعه هر اکوسیستمی است که قانون‌گذار با ایجاد شرایط آرامشی می‌تواند این پیوستگی را تضمین کند. چه قانون‌گذاری کارشناسی‌نشده و چه تغییرات آن به‌صورت ناگهانی، همیشه آسیب‌هایی را به کسب‌وکارها و اقتصاد وارد می‌کند. استفاده از رمزارزها در تجارت بین‌الملل قسمت کوچکی از کل اکوسیستم رمزارزهاست. اینکه حاکمیت وارد استفاده و تمرین استفاده از رمزارزها شده را می‌توان به فال نیک گرفت، ولی نباید تنها بخشی باشد که دیده شود. دولت‌ها در کنار منافع ملموس با اقتصادی روبه‌رو هستند که باید چالاکی و شتاب کافی را داشته باشد. به نظر من فارغ از تغییرات ناگهانی، برای خلق اکوسیستم لازم است درباره سایر بخش‌ها نیز تصمیم‌گیری شود، نه اینکه چون این قسمت برای دولت منافع ملموس دارد، قانون‌گذاری شده و سایر بخش‌ها فراموش شود.»
فرهنگ و دانش عمومی ایجاد شده است
کسبوکارهای ایرانی شکل‌گرفته حول اکوسیستم رمزارز به‌خصوص از سال گذشته رشد قابل توجهی داشته‌اند. عباسی درباره ارزیابی خودش از اکوسیستم کسبوکاری رمزارز در ایران می‌گوید: «طی پنج سال اخیر، علاوه بر کسب‌وکارها، کاربران نیز به بلوغ، شناخت و احساس آرامش رسیده‌اند و می‌دانند این فضا با وجود ریسک‌هایی که دارد، می‌تواند فضای سالمی هم باشد؛ برای سالم‌سازی فعالیت در حوزه رمزارزها نیز، تلاش‌هایی توسط بخش خصوصی با همراهی یکسری از نهادهای انتظامی انجام شده است، اما از سمت قانون‌گذار این سالم‌سازی به‌صورت شفاف اتفاق نیفتاده است. مجموعه‌های خصوصی و بخش‌های فعال به یکدیگر کمک کردند و انجمن‌ها در این اتفاق نقش بسیاری داشتند که تا جای ممکن فضایی خودنظارتی داشته باشیم. از طرفی در جامعه جهانی هم که ایران تحت تأثیر آن قرار گرفته، در مورد رمزارزها، فضایی مبتنی بر اعتماد شکل گرفت. کاربران بسیاری به حوزه رمزارزها وارد شدند، از آن به‌عنوان ابزار مبادلاتی و فضای سرمایه‌گذاری استفاده کردند و فرهنگ و دانش در عموم مردم ایجاد شد. این اتفاق برای اکوسیستم خیلی خوب است.»
او مشکل اکوسیستم رمزارز ایران را متعادل‌نبودن رشد در همه بخش‌ها می‌داند و فضاهایی را که متناسب با سایر قسمت‌ها رشد نکرده‌اند، فضاهایی مانند ایجاد امنیت، حسابرسی‌ها و… معرفی می‌کند.
جای خالی فرصت‌های کسبوکاری رمزارزها
مدیرعامل بیت‌مکس معتقد است همچنان جای بسیاری از کسبوکارهای حوزه رمزارز در ایران خالی است که می‌توانند در چهار بخش در کشور فعالیت کنند که پتانسیل رشد زیادی دارد. او در توضیح این فرصت‌ها می‌گوید: «یکی موضوع کاستودی یا محل نگهداری کلیدهای خصوصی است که هنوز در ایران جدید است. بخش بعدی بیمه‌هایی هستند که می‌توانند روی تعاملات و این اکوسیستم بیایند – که واقعاً جای آنها خالی است – تا بتوانند تضمین‌کننده دارایی‌های مردم باشند و امنیتی حداقلی برای آنها ایجاد کنند. بخش بعدی که به نظرم جای رشد بسیار دارد، شرکت‌های حسابرسی و حسابداری حوزه رمزارزها هستند. موضوع چهارمی که اتفاقاً خیلی حیاتی است و از نظر همه کاربران مهم است، بخش امنیت است. اینکه چطور بتوانیم این توکن‌ها، محیط‌های تبادل، مدل‌های ماینینگ و کاستودی‌ها را تضمین کنیم تا امنیت‌شان در لایه‌های مختلف حفظ شود.»
به گفته عباسی، اگر اکوسیستم ایران به این چهار بخش توجه کند، بسیاری از دغدغه‌های عموم مردم و حاکمیت برطرف خواهد شد.
او با اشاره به اینکه ما وارد دوره متفاوتی شده‌ایم که در آن موجودیت پول کاغذی زیر سؤال رفته، می‌گوید: «داریم وارد تعریف‌های جدیدی می‌شویم که در آن توکن‌ها و رمزارزها خیلی زیاد و به‌وفور پخش می‌شوند. گزارش «وردبنک» خیلی جالب به این موضوع نگاه کرده و گفته است که در آینده‌ای نه‌چندان دور و در دو سال آینده، هر شرکتی می‌تواند رمزارز خودش را داشته باشد. این عبارت یعنی آن شرکت یک اقتصاد رمزارزی دارد و نیاز به تبادل توکن با جاهای مختلف خواهد داشت؛ بنابراین حوزه تبادل از چیزی که همین الان آن را بزرگ می‌دانیم، بسیار بزرگ‌تر خواهد شد. در نتیجه باید قسمت‌ها همه با هم رشد کنند تا بتوانیم یک فضای کاملاً بالغ و سالم داشته باشیم. ضعف در هر کدام از این بخش‌ها می‌تواند آسیب‌های خیلی جدی به اکوسیستم وارد کند و حواس حاکمیت باید به این موضوع جمع باشد. در این چند سال همه تلاش بخش خصوصی این بوده که حاکمیت را با جنس فعالیتی که انجام می‌دهد، آشنا کند.»
اعداد جدید در بازار فشرده‌شده
عباسی درباره مسیری که در آینده نزدیک و در سال آینده طی خواهیم کرد، می‌افزاید: «سال گذشته گفته بودم که دولت‌ها و نهادهای مالی دنیا با پتانسیل رمزارزها و فضای غیرمتمرکز آشنا شده‌اند. این حوزه تضادهایی بنیادی با ساختارهای فعلی اقتصاد دنیا دارد و باعث تضعیف، تغییر یا جایگزینی برخی رفتارها شده است. بنابراین آنچه در کوتاه‌مدت رخ می‌دهد، تلاش دولت‌ها برای تضعیف رمزارزها و جایگزینی CBDC با آن است که طی سال گذشته شاهد اتفاقات گوناگونی چون محدودیت‌های دولت‌های چین، روسیه و آمریکا بودیم و هم‌اکنون کانادا نیز به آنها اضافه شده است. ولی همان‌گونه که رمزارزها با ساختار غیرمتمرکز خود مفهوم نوینی را در ادبیات اقتصادی پررنگ کردند، فعالان این حوزه نیز راه‌های جدیدی را خلق می‌کنند؛ بنابراین باور دارم که سیر صعودی قیمت رمزارزها طی ماه‌های آتی شروع خواهد شد و این بازار فشرده‌شده اعداد جدیدی را تجربه خواهد کرد.»
او درباره آینده قانون‌گذاری نیز می‌گوید: «فعالان اقتصادی و قانون‌گذاران حوزه رمزارزها در تلاش برای قانونمند کردن آن هستند. متأسفانه طی چند وقت گذشته تجربیات تلخی در حوزه رگولاتوری رخ داده است. انتخاب نهادهای متولی اشتباه و حتی نگاه و انتظار اشتباه به این حوزه، باعث شده قانون‌گذاری آن با شکست روبه‌رو شود، اما نکته مثبت این است که همین تجربیات ولو تلخ، باعث درک بهتر از این حوزه شده و شناخت‌ها نسبت به آنچه قابل انجام است، کامل‌تر شده است. امیدوارم مثل همه سال‌های گذشته، یک اکوسیستم مناسب و کارآمد برای فعالیت بخش‌های خصوصی داشته باشیم.»
