پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
در اسفندماه هر سال مخاطبان ماهنامه عصر تراکنش، منتظر شماره ویژه آخر سال این ماهنامه هستند. شماره ۵۵ و ۵۶ ماهنامه عصر تراکنش که شماره ویژه پایان سال ۱۴۰۰ این ماهنامه است، منتشر شد. در این شماره ویژه، گزارش‌های آماری از صنایع مالی کشور داریم و مهم‌ترین روندهای هر یک از صنایع بانک، بورس، بیمه، پرداخت، فین‌تک و رمزارز را بررسی کردیم؛ روندهایی که هر یک از این صنایع باید توجه بیشتری به هر یک از آنها در سال آینده داشته باشند. علاوه بر این گزارش‌های خواندنی، یادداشت‌هایی از فعالان صنایع مالی کشور داریم و گزارش‌هایی نیز از شرکت‌های فعال در صنایع مالی کشور را می‌خوانید که از آنها درباره عملکردشان در سال ۱۴۰۰ و برنامه‌هایشان برای سال ۱۴۰۱ پرسیدیم. در ادامه نگاهی به مطالب ویژه‌نامه پایان سال ۱۴۰۰ عصر تراکنش خواهیم داشت.
کسب‌وکارهای فین‌تک در حسرت رگولاتوری
در شماره ویژه‌نامه عصر تراکنش یادداشت‌هایی از رضا قربانی، مینا والی، علی رسولی‌زاده، علی پرورش، همایون محبوبی، محمد قاسمی، رسول قربانی، میثم وزیریان، شاهین شاهمیر، کسری دولتخواهی، رضا جمیلی، امیر زرین، امیرحسین مردانی، مهدی اسماعیلی‌رخ و علیرضا آقااحمدی را می‌خوانید. همچنین در بخش «دیدبان»، مروری بر مهم‌ترین اخبار سال ۱۴۰۰ در صنایع مالی کشور داشتیم. احتمالاً اگر از کسی که از نزدیک با مسائل و مشکلات صنعت فناوری‌های مالی در ایران مواجه بوده، بخواهید خلاصه‌ای از اتفاقات مهم صنعت را برایتان شرح دهد، از همه آنچه در طول سال رخ داده، چشم بپوشد و به بلاتکلیفی فعالان صنعت در بسیاری حوزه‌ها و فقدان یک رگولاتوری مطمئن بپردازد؛ مسئله‌ای که به زعم کارشناسان و فعالان این حوزه بیشترین آسیب‌ها را به صنعت فناوری‌های مالی وارد می‌کند.
بانکداری در مسیر تحول
با پیشرفت فناوری، بانک‌ها نیز در حال تغییر راه‌های ارتباطی خود با مشتریان هستند. در عصر جدید، دیدگاه بانک‌ها نیز از بانک‌محور یا تراکنش‌محور به سمت دیدگاه مشتری‌محور تغییر کرده است. هر مشتری به‌عنوان یک هویت مستقل و واحد در نظر گرفته می‌شود که به علایق و نیازهای متفاوت آنها توجه می‌شود؛ بنابراین برای توجه به دیدگاه مشتری، صنعت بانکداری ملزم به نوآوری و تحول دیجیتال است. ظهور کسب‌وکارهای نوآورانه ارائه‌دهنده خدمات پرداخت و وام‌دهی آنطور که مشتریان دوست دارند و بعد مواجهه دنیای مالی با پدیده رمزارزها که نویدگر ظهور پولی جدید و نابودگر سلطه دولت‌ها، بانک‌ها و هر نهاد متمرکزی است؛ کم‌کم بانکداران را به صرافت توجه ویژه‌تر به نیازها و احساس خوب مشتریان انداخت. در بخش «بانک»، نگاهی به مهم‌ترین و جدیدترین روندهای فناوری در صنعت بانکداری داشتیم و عملکرد بانک‌ها را در سالی که گذشت بررسی کردیم. همچنین گزارش‌هایی نیز از کسب‌وکارهای فعال در صنعت بانکداری که در بخش‌های گوناگون این صنعت مشغول فعالیت هستند، داریم.
در بخش «بانک»، در میزگردی به بررسی وضعیت مدیریت خدمات فناوری اطلاعات در صنعت بانکداری کشور پرداختیم و در ادامه بهروش (best practice) مناسب برای مدیریت خدمات فناوری اطلاعات در صنعت بانکداری کشور را مورد واکاوی قرار دادیم. در این بخش، گزارش‌هایی از شرکت‌های رادین، سنباد، فناپ‌تک، ناواکو، تجارت الکترونیک و فناوری اطلاعات ملل (فام)، فرابوم، داتین، رایانه خدمات امید، ابردراک، سککوک، آسیاتک، رمیس و فناپ‌تلکام را می‌خوانید.
نوآوری؛ شرط بقای بازار سرمایه
بازار سرمایه به‌عنوان یکی از بازوهای اقتصادی کشور که در گذشته اقبال کمتری به آن بود، در سالیان اخیر با تغییر رویکرد حاکمیت مورد توجه سرمایه‌گذاران بیشتری قرار گرفته است. ورود سرمایه‌گذاران جدید به بورس اوراق بهادار، فناوری‌های موجود در بازار سرمایه پاسخگوی نیازهای میلیون‌ها کاربر جدید این بازار نبود. از هنگ‌کردن هسته معاملات تا اخلال در ارائه خدمات کارگزاری‌ها تا پیچیده‌شدن ارائه ابزارهای مالی جدید برای پاسخ به تقاضا در این بازار، نشانه‌های پررنگی از این کمبود بود. یکی از علل مهم کُندی پیشرفت فناوری اطلاعات در بازار سرمایه کشور، سنتی‌بودن پایه سیستم‌های مالی نهادها در این بازار است. مجوزهای راه‌اندازی کارگزاری‌ها به سال‌ها پیش از شروع روند دیجیتالی‌شدن بازار برمی‌گردد و طبیعتاً پایه‌های اصلی سیستم‌های این کارگزاری‌ها بر مبنای روش‌های سنتی شکل گرفته است؛ بنابراین برای اینکه بازار سرمایه ایران بتواند با سایر بازارهای مالی و همچنان بازار سرمایه دیگر کشورها رقابت داشته باشد، مدیران باید درصدد ایجاد فناوری‌های جدید در این بازار باشند. در بخش «بورس» به بررسی روندهای مهم صنعت بورس پرداخته‌ایم و در گزارشی آماری، عملکرد کارگزاری‌های بورس در سال ۱۴۰۰ را بررسی کردیم. در این بخش گزارشی نیز از شرکت توسن در گفت‌وگو با سیدروح‌الله فاطمی اردکانی، مدیرعامل این شرکت بعد از پنج ماه که از بورسی‌شدن این شرکت می‌گذرد، داشتیم.
بیمه نوآوری را تمرین می‌کند
تغییر برای صنعت بیمه سخت است. صنعتی پیچیده و لایه‌لایه که دیرتر از صنایع مالی دیگر مقاومت خود را برای پذیرش نوآفریدن و نوآوردن باز کرد، اما با همه سختی‌ها و مقاومت‌ها، بازیگران و کارگردانان صنعت بیمه در سالی که گذشت، بیش از همیشه نیاز به تغییرات را در مسیر نوآوری احساس کردند؛ چراکه با شیوع ویروس تاجدار در جهان، مسیر تحول دیجیتال در کسب‌وکارها هموارتر شد و بازارهای هدف با سرعت بیشتری خود را برای استفاده از خدمات نوین آماده کردند. صنعت بیمه کشور نیز از این قاعده مستثنی نبود، هرچند کندتر و آهسته‌تر از روال جهان. در بخش «بیمه» به بررسی روند صنعت بیمه کشور در یک سال گذشته پرداختیم؛ به عملکرد بیمه‌گری در ایران از زوایای مختلف و آنچه بر شرکت‌های بیمه در این بازه زمانی گذشت. از مهم‌ترین روندهای صنعت بیمه در دنیا گفته‌ایم و نشسته‌ایم پای صحبت کارشناسان و صاحب‌نظرانی که هر کدام درباره روندهای روز بیمه‌گری در دنیا و چشم‌انداز آن در صنعت بیمه کشور صحبت‌ها داشتند و در آخر رسیده‌ایم به اینشورتک‌ها، بازیگران اصلی اکوسیستم نوآوری و از تأثیر فناوری‌های برهم‌زننده بر صنعت بیمه کشور در سال 1400 گفته‌ایم.
در این بخش گزارشی نیز شرکت آیتول در گفت‌وگو با مدیران ارشد این شرکت درباره زنجیره محصولات این شرکت داشتیم.
تزریق نوآوری به صنعت پرداخت
همه‌گیری کرونا لطف بزرگی به صنعت پرداخت در دنیا کرد و باعث شد این صنعت در عرض دو تا سه سال اقدامات مهمی در راستای دیجیتالی‌شدن صورت دهد. در صنعت پرداخت کشور نیز در سال‌های گذشته تلاش‌های چشم‌گیری توسط بازیگران این صنعت صورت گرفته، با این حال احتمالاً همه فعالان و بازیگران این حوزه قبول دارند که این صنعت از روش‌های فعلی در محصولات و خدمات پرداخت، اشباع شده و نیاز دارد تا فعالان این صنعت، با استفاده از نوآوری خدمات جدیدی را ارائه دهند. در بخش «پرداخت» نگاهی به مهم‌ترین روندهای صنعت پرداخت داشتیم؛ روندهایی که در دنیا اقدامات زیادی درباره هر یک از آنها انجام شده و در سال ۱۴۰۱ صنعت پرداخت کشور نیز باید توجه بیشتری به هر یک از این روندها داشته باشد. همچنین آماری از عملکرد هر یک از شرکت‌های پی‌اس‌پی کشور در دی‌ماه ۱۴۰۰ داشتیم. علاوه بر این، گزارش‌هایی از شرکت‌های پرداخت الکترونیک سامان، سابین تجارت آریا، عصر داده، تجارت الکترونیک سرمایه، دیما، بارای و تندر نور می‌خوانید.
فین‌تک 1400!
صنعت فین‌تک در دهه گذشته به‌طور پیوسته رشد کرده، اما بدون شک طی یک سال گذشته بیش از هر زمان دیگری شاهد نوآوری‌های بیشتری در این بخش بودیم. برای مثال در یک سال گذشته شرکت‌های فین‌تک بسیار زیادی را دیده‌ایم که به «دکاکورن» تبدیل شده‌اند (کسب‌وکارهایی با ارزش بیش از 10 میلیون دلار). در بخش «فین‌تک» مروری بر مهم‌ترین روندهای صنعت فین‌تک داشتیم؛ روندهایی که پرداختن به آنها در سال جدید در این صنعت از کشور را مهم می‌دانیم. دانستن روندها به ما کمک می‌کند خودمان را برای دنیایی که مدام در حال تغییر است، بیشتر آماده کنیم و بتوانیم کسب‌وکارمان در دنیای جدید را زنده نگه داریم. پایان سال و شروع سال جدید فرصتی است برای اینکه نگاهی بیندازیم به مهم‌ترین روندهای پیش روی ما در سال جدید. علاوه بر این، گزارش‌هایی از شرکت‌های جیرینگ، پی‌فا، ازکی‌وام، یکتانت، پادرو و ایتوپیا را می‌خوانید.
۱۴۰۰ سال رمزارزها بود…
سال ۱۴۰۰ که بخش اعظم آن مقارن با سال ۲۰۲۱ میلادی بود، می‌تواند سال جهش رمزارزها لقب بگیرد؛ سالی که اقتصاد دارایی‌های دیجیتال و جذابیت‌های آن بیش از هر زمان دیگری در بین ایرانیان با استقبال روبه‌رو شد و کسب‌وکارهای ایرانی این حوزه بر سر زبان‌ها افتادند. اگرچه در ماه‌های پایانی این سال نسبت به ماه‌های ابتدایی سال، از رونق و هیجان رمزارزها کاسته شد، اما باز هم اگر بخواهیم در اکوسیستم نوآوری کشور یک بخش پرتحرک، روبه‌رشد و البته پرخبر را در سال ۱۴۰۰ انتخاب کنیم، بدون شک باید به سراغ رمزارز و اقتصاد و کسب‌وکارهای آن برویم. اکوسیستم رمزارزی ایران در حال حرکت به سمت بلوغ است و در این میان نقش و توسعه پلتفرم‌ها و کسب‌وکارهای حوزه تبادل وزنه‌ای سنگین و متغیری مهم به حساب می‌آید. از همین رو در بخش «رمزارز» به سراغ صرافی‌هایی رفته‌ایم که احتمالاً در حیات کسب‌وکاری خود سال ۱۴۰۰ را به‌عنوان یک سال خاص به یاد خواهند آورد.
در این بخش گزارش‌هایی از شرکت‌های والکس، رمزینکس، اکسکوینو، صرافی سیتکس، نیک اندیش، ایرانی‌متا، بیت‌مکس، اوکی‌اکسچنج، بیت‌پین، اکسیر، مزدکس و نوبیتکس را می‌خوانید.
آینده پول
خطایی فکری وجود دارد که اغلب در مورد پول مرتکب می‌شویم. سازوکار پول در هر لحظه شبیه قوانین طبیعی در مورد آب یا جاذبه است. هر جایگزینی برای سازوکار موجود پول نامعقول به نظر می‌رسد. پول کاغذی بدون هیچ پشتوانه‌ای؟ مثل این است که انتظار داشته باشیم آب به سمت بالا در جریان باشد! بعد شوکی سیاسی، فناورانه یا مالی اتفاق می‌افتد و ناگهان پدیده‌ای جدید مثل پول کاغذی با پشتوانه فلز، پول کاغذی بدون پشتوانه یا صرفاً اعدادی روی صفحه‌نمایش ظهور می‌کنند. خیلی زود به پول جدید عادت می‌کنیم. به نظر می‌رسد وضعیت طبیعی باید همین باشد و هر چیزی به‌جز آن احمقانه است. اکنون ممکن است در آستانه یکی از این تغییرات باشیم. مجله تایم در سلسله‌گزارش‌هایی، به آینده پول پرداخته و جوانب آن را بررسی کرده است که در این بخش می‌توانید بخوانید. علاوه بر این مطالب، وایرد نیز خلاصه‌ای از پیش‌بینی روندهای خود را برای سال ۲۰۲۲ منتشر کرده است؛ روندهایی که به عقیده آنها در سال ۲۰۲۲ بیشتر درباره آنها می‌شنویم. این خلاصه شامل دانستنی‌های مفیدی برای سال پیش رو است که در بخش «جهان» این شماره عصر تراکنش می‌خوانید.
ستاره‌ها
در بخش «راهنما» این شماره از عصر تراکنش، در چهار دسته «کسب‌وکارها»، «چهره‌ها»، «اپلیکیشن‌ها» و «انتشارات و رسانه» نامزدها و منتخبان ۱۴۰۰ عصر تراکنش را معرفی کردیم و فهرستی از امیدهای ۱۴۰۱ ارائه دادیم. بر خلاف فهرستی که در شماره پایان سال عصر تراکنش ۱۳۹۹ تحت عنوان ستاره‌ها ارائه دادیم، در شماره ويژه پایان سال ۱۴۰۰ عصر تراکنش سعی کردیم رویکرد متفاوتی را در انتخاب ستاره‌های ۱۴۰۰ در پیش بگیریم. در فهرست امسال سعی کردیم طور دیگری به موضوع نگاه کنیم و در چهار گروه فهرستی از نامزدها را به دلایل مختلف انتخاب کردیم و در نهایت سعی کردیم در هر گروه پنج نامزد را به‌عنوان منتخبان عصر تراکنش در آن سال انتخاب کنیم. خروجی این گزارش شد پنج فهرست از نامزدها در عنوان «کسب‌وکارها»، «چهره‌ها»، «اپلیکیشن‌ها» و «انتشارات و رسانه». برای رسیدن به فهرست نامزدها بیش از ۲۰۰ مورد را در هر دسته بررسی کردیم تا سرانجام به یک فهرست ۲۰تایی از نامزدها رسیدیم و از این فهرست نیز سرانجام پنج نام را به‌عنوان منتخبان آن دسته معرفی کردیم. دقت داشته باشید که این منتخبان ما به معنای الزاماً بهترین‌ها، بزرگ‌ترین‌ها، نوآورترین‌ها یا حتی قدیمی‌ترین‌های آن حوزه نیستند، بلکه آنهایی هستند که ما معتقدیم در سال ۱۴۰۰ مسیر متفاوت یا متمایزی را طی کرده‌اند. در نتیجه ممکن است کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ مطرحی در سال ۱۴۰۰ بوده باشند که مسیر معقول و منطقی رشد و توسعه خود را طی کرده باشند یا حتی در صنعت خود بیشترین حجم بازار را داشته باشند، اما در فهرست نامزدهای ما نباشند. بنابراین نام‌های بزرگ زیادی هستند که در هر یک از این حوزه‌ها در فهرست ما نیستند. در منتخبان هر بخش هم همین‌طور است. منتخبان در واقع آنهایی هستند که به تصور ما توانسته‌اند بزرگ‌ترین جریان‌های حوزه خودشان را رقم بزنند و الزاماً ربطی به شماره یک بودن یا نبودن‌شان ندارد.
علاوه بر این فهرست نیز، ما فهرستی ارائه داده‌ایم تحت عنوان امیدهای ۱۴۰۰ و در آنجا به کسب‌وکارهایی پرداخته‌ایم که فکر می‌کنیم در سال ۱۴۰۱ جریان‌ساز خواهند بود و در این بخش با توجه به اینکه رویکرد آینده‌نگرانه دارد، منتخبی نداریم و باید دید آیا این امیدها در سال آینده جریان‌ساز خواهند بود؟ یا فقط یک طبل توخالی هستند؟
در این بخش همچنین، تعدادی کتاب را معرفی کرده‌ایم که می‌توانید در ایام نوروز آنها را بخوانید. برای بسیاری از ایرانی‌ها احتمالاً خواندن کتاب، گزینه جذابی برای ایام نوروز نباشد؛ اما اگر توانستید خود را راضی کنید که در کنار دید و بازدیدها، گشت‌وگذار و مسافرت و… بخشی از زمان خود را در تعطیلات پیش رو به خواندن کتاب اختصاص دهید، فهرستی که تحریریه عصر تراکنش در ادامه پیشنهاد کرده، می‌تواند به شما کمک کند.
ماهنامه عصر تراکنش را بخوانید و به کسانی که می‌خواهند از فناوری‌های مالی روز دنیا مطلع باشند، معرفی کنید.
