پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
معرفی یک کسب‌وکار برگزیده در کوپ‌استار / استارتاپ «پاکلین»؛ دوست خشک‌شویی‌ها، در کنار مشتری‌ها
«پاکلین» یک پلتفرم است که خشک‌شویی‌ها را از طریق اپلیکیشن خود به مردم متصل می‌کند. پاکلین می‌خواهد دسترسی به خشکشویی را آن‌قدر آسان کند که استفاده از آن جزئی از زندگی مردم شود. مشابه ایده استارتاپ پاکلین را می‌توانیم در کشور آمریکا، آلمان، شهرهای لندن و پاریس هم ببینیم، اما پاکلین ویژگی‌های خاص خودش را دارد. پاکلین که در اولین رویداد کوپ استار(گزارش این رویداد را از اینجا دنبال کنید) به عنوان اپلیکیشن برگزیده معرفی شد، راه پرداخت در راستای هدیه‌ای که برای برگزیدگان این رویداد در نظر گرفته بود با مدیران این اپلیکیشن برای معرفی این محصول به گفت‌وگو نشسته است.
از اقیانوس استارتاپ‌های خشکشویی تا پاکلین
استارتاپ پاکلین یک سرویس مبتنی بر حمل‌ونقل است که از سال 1396راه‌اندازی شده است. این استارتاپ قصد دارد با بهینه‌سازی حمل‌ونقل با استفاده از هوش مصنوعی و روش‌های مدرن یادگیری ماشین، خدمات خشکشویی را در اختیار مردم قرار بدهد. پاکلین، سفارش‌ها را با استفاده از اپلیکیشن خود دریافت کرده و بعد از انتصاب اتوماتیک و هوشمند خشکشویی، با استفاده از موتور هوش مصنوعی خود، مأموریت دریافت سفارش را به ناوگان حمل‌ونقل می‌سپارد و بعد از اتمام پردازش سفارش توسط خشکشویی، راننده انتخاب شده، اقلام را تحویل می‌گیرد و به دست مشتری می‌رساند. مجید صادقی، بنیان‌گذار این استارتاپ در گفت‌وگویی با راه پرداخت در مورد چگونگی خدمات این استارتاپ به ذکر نکاتی پرداخته است.
به گفته صادقی سال 1396 ایران اقیانوس قرمزی پر از استارتاپ‌هایی بود که می‌خواستند در زمینه خشکشویی آنلاین فعالیت کنند و نزدیک به 40 خشکشویی آنلاین در آن سال روی کار آمدند. صادقی می‌گوید: «هوشمندسازی در این حوزه اهمیت دارد و اگر هوشمندسازی اتفاق نیفتد، هزینه‌ها زیاد شده و ورشکستگی رخ می‌دهد. بسیاری از استارتاپ‌هایی که پیش از ما فعالیت می‌کردند، چنین چیزی را تجربه کردند و از آن 40 استارتاپ خشکشویی که در سال 1396 مشغول به کار بودند، امروز فقط سه یا چهار خشکشویی فعالیت میکنند.»
270 درصد رشد مرکب در پاکلین
رشد مرکب سالانه پاکلین در سال‌های فعالیتش بیش از 270 درصد بوده و فروش آن تقریباً هر سال سه‌برابر شده و این نشان می‌دهد که اتفاقات خوبی در حال رخ‌دادن است. هر استارتاپی استراتژی‌های گوناگونی دارد و پاکلین هم یک سال و نیم اول کارش روی محصول متمرکز شده بود. به گفته صادقی محصول صرفاً اپلیکیشنی نیست که کاربر آن را می‌بیند و در دستان او قرار دارد. او توضیح می‌دهد: «ما زیرسیستم‌های گوناگونی داریم که همه آنها باعث می‌شود پاکلین شکل بگیرد. زیرسیستم ناوگان حمل‌ونقل و خشک‌شویی‌های ما به این صورت است که همه آنها اپلیکیشن دارند و همه‌چیز داخل مجموعه توسعه داده شده و از نرم‌افزار خارجی استفاده نکرده‌ایم و هرچه داریم توسط مجموعه توسعه داده شده، بالا آمده و همچنان روی رشد آن کار می‌شود.»
فرهنگ‌سازی و ترافیک بزرگ‌ترین چالش پاکلین است
به اعتقاد بنیان‌گذار پاکلین، بزرگ‌ترین چالش پیش روی این استارتاپ جا انداختن فرهنگ استفاده از پاکلین بین مردم است. او تصریح می‌کند: «به‌دلیل شرایط اقتصادی فعلی و افزایش هزینه‌ها، خدمات مرتبط با سبک زندگی دستخوش تغییر شده و به همین دلیل گاهی استفاده از چنین اپ‌هایی فقط منحصر به مناطق بالای تهران می‌شود. از طرفی دیگر چالش اصلی که همیشه سعی می‌کنیم آن را توسعه دهیم، حمل‌ونقل است. تهران شهر بزرگی است و ترافیک زیادی دارد و حل این مسئله که بتوانیم سفارش‌ها را به‌موقع دریافت کنیم و به مشتری تحویل بدهیم، جزء چالش‌هایی است که همیشه با آن مواجه بوده‌ایم و بعد از این هم با آن درگیر خواهیم بود.»
زیرساخت هوشمند را نمی‌توان با پول به دست آورد
پاکلین ناوگان حمل‌ونقلی متعلق به خودش دارد و با جایی قرارداد ندارد. این استارتاپ ناوگان حمل‌ونقل را می‌خرد و برای آنها راننده استخدام می‌کند. راننده‌های استخدامی بر اساس قوانین تعریف‌شده این کسب‌وکار فعالیت میکنند و ملزم به رعایت آن هستند.
صادقی تأکید می‌کند که این اقدامات به‌صورت هوشمند انجام می‌شود و ارزش این استارتاپ نسبت به دیگران این است که زیرساخت‌های پاکلین هوشمند هستند. او تصریح می‌کند: «زیرساخت هوشمند را نمی‌توان با پول به دست آورد. ما حدود چهار سال است در حال فعالیت هستیم و زیرساخت‌ها بر اساس داده‌های این چهار سال شکل گرفته است.»
ما رقیب اتحادیه خشکشویی نیستیم
یکی از مشکلات همیشگی این استارتاپ با اتحادیه خشکشویی بوده و آن‌طور که صادقی می‌گوید، اتحادیه آنها را رقیب خودش می‌داند. او توضیح می‌دهد: «بارها پیش آمده که اتحادیه خشکشویی در رسانه‌های مختلف و در گفت‌وگوهایی که داشته، بر ضد خشک‌شویی‌های آنلاین به ذکر نکاتی منفی پرداخته‌اند. حقیقت این است که ما بر خلاف آنچه این دوستان ادعا میکنند، عمل می‌کنیم. پاکلین خشکشویی راه‌اندازی نکرده، در حالی که توانایی راه‌اندازی یکی از بزرگ‌ترین کارگاه‌های خشکشویی ایران را داشته است، اما با خشک‌شویی‌هایی ممتاز و درجه‌یک که از اتحادیه مجوز دارند، قرارداد بسته‌ایم و این خشک‌شویی‌ها حتماً باید جواز کسب داشته باشند و فقط در این صورت کار را به آنها می‌سپاریم. بنابراین با این کار ما حتی برای صنف قدیمی یا کلاسیک خشکشویی ارزش‌آفرینی می‌کنیم.»
سه‌برابر شدن متقاضیان پاکلین در دوران کرونا
بسیاری از خشک‌شویی‌ها بعد از کرونا تعطیل شدند و این چیزی است که رئیس اتحادیه هم عنوان کرده است. پاکلین معتقد است در این مدت برای صنف ارزش‌افزوده ایجاد کرده و افرادی که نمی‌توانستند به دلایل مختلف به خشک‌شویی‌ها سفارش بدهند، حالا با کمک پاکلین می‌توانند خیلی آسان از خدمات خشک‌شویی‌ها استفاده کنند. وقتی استفاده از خشکشویی آسان شود، در واقع بازار جدیدی برای آنها به وجود می‌آید. صادقی تأکید می‌کند که پاکلین نه‌تنها بازار خشک‌شویی‌ها را نگرفته، بلکه بازار جدیدی هم برایشان به وجود آورده است.
او می‌گوید: «وقتی اواخر سال 1398 بحران کرونا پیش آمد، ما فوراً پروتکل‌هایی را در نظر گرفتیم. همان روزهای اول بیماری که ماسک کمیاب شده بود، ما به مشتریان پاکلین ماسک رایگان می‌دادیم. در شرایط همه‌گیری، راننده‌ها باید حتماً دستکش و ماسک داشته باشند، ماشین‌های حمل‌ونقل پاکلین مدام ضدعفونی می‌شوند، لباس‌ها در میزان حرارت خاصی شسته می‌شوند و لباس‌ها و پتوها باید ضدعفونی شوند. هرچند قبلاً هم ضدعفونی در خشک‌شویی‌ها انجام می‌شد، اما ما توانستیم خیلی دقیق‌تر آن را رصد و تحت کنترل درآوریم. حتی برای برخی خشک‌شویی‌ها مواد اولیه را خودمان تهیه می‌کنیم. مشتریان کیسه‌های یک‌بارمصرف و منحصر به خودشان را دارند؛ بنابراین تا جایی که بتوانیم از اقلام چند بار مصرف استفاده نمی‌کنیم و در مورد بیماری کرونا و آلودگی لباس‌ها حساسیت ویژه‌ای داریم.»
در دوران کرونا متقاضیان پاکلین تقریباً سه‌برابر شد. البته بنیان‌گذار پاکلین معتقد است که هنوز به اهدافی که می‌خواستند، نرسیده‌اند. برای هموار شدن مسیر تحقق اهداف، در سیستم این استارتاپ بخشی به اسم مدیریت کیفیت طراحی شده است. این مدیریت کیفیت زیرمجموعه بخش عملیاتی است. ناظرانی از بخش مدیریت کیفیت به‌صورت گردشی به خشک‌شویی‌ها مراجعه میکنند و بر اساس یک فهرست مشخص، خشک‌شویی‌ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. مجموعه پاکلین معتقد است مشتری همه دارایی این استارتاپ است.
صادقی می‌گوید: «ما گروهی داریم که تقریباً هر روز هفته، حتی ایام تعطیلات هم سر کار هستند. کار این گروه دریافت بازخورد از مشتری است. بر اساس همین بازخوردها ما تصمیم می‌گیریم که به همکاری با یک خشکشویی ادامه بدهیم یا نه. همچنین متوجه می‌شویم مشکلات خشک‌شویی‌ها که مشتریان را ناراحت می‌کند، چیست؟ نقاط ضعف ما کدام است؟ چطور با پاکلین آشنا شده‌اند و… بررسی و توجه به همه این موارد ما را در بهینه‌سازی سیستم کمک می‌کند.»
معیار رشد پاکلین مشتریان آن است
صادقی در پاسخ به این سؤال که اگر تخلفی در روند کاری پاکلین صورت بگیرد، این استارتاپ چگونه با آن برخورد می‌کند، توضیح داد: «ما مفهومی به اسم NPS داریم که در واقع مجموعه دیدگاه‌های مشتریان به خشکشویی است و برای ما پایین‌نیامدن سطح NPS اهمیت زیادی دارد، بنابراین اگر احساس کنیم در حال نزول هستیم، سریعاً راهکارهایی مانند قطع همکاری با خشکشویی یا اخطاریه را به کار می‌بریم و در واقع هر کاری می‌کنیم تا در نهایت به بهبود وضعیت مجموعه منجر شود.»
به گفته صادقی هدف پاکلین مانند هر استارتاپ دیگری این است که پس از دوران جنینی و در مرحله معرفی محصول و در مرحله رشد، درصد بیشتری از بازار را به دست آورد. او می‌گوید: «معیار رشد پاکلین مشتریان آن است. ما می‌خواهیم استارتاپ پاکلین را رشد بدهیم و مردم بیشتری آن را بشناسند و بتوانند از پاکلین استفاده کنند. مانند همه استارتاپ‌ها هدف ما هم این است که مانند تمام استارتاپ‌های بزرگ مانند دراپ‌باکس، اوبر و… روزی بتوانیم به‌صورت عرضه اولیه وارد بورس شویم.»
اهمیت تبلیغات در توسعه استارتاپ‌ها
شناخته‌شدن یک استارتاپ و معرفی آن به مردم نیازمند تبلیغات گسترده و کارشناسی‌شده است. برنامه‌ریزی پاکلین برای تبلیغات که پرهزینه هم هست، تا به امروز، این‌طور بوده که متناسب با درآمد مجموعه و زیرساخت حمل‌ونقلی آن برایش تبلیغ کرده‌اند. صادقی توضیح داد: «ما تبلیغاتی نمی‌کنیم که زیرساخت آن را نداشته باشیم. اگر در یک منطقه شروع به تبلیغ گسترده کنیم و متقاضیان یکباره زیاد شوند و نتوانیم به همه آنها خدمت کنیم، کیفیت خدمات پاکلین افت پیدا می‌کند و این برای ما ضدتبلیغ است. ما واقعاً بدون مدیریت و برنامه‌ریزی رشد، سیستم را پیش نمی‌بریم و زیرساخت‌های لازم فنی و عملیاتی برای رشد را نیز پیش‌بینی کرده و بر همان اساس پیش می‌رویم.»
در مسیر جذب سرمایه هستیم
او در پاسخ به سؤالی در مورد اینکه چرا هنوز این استارتاپ بین مردم شناخته‌شده نیست، این‌طور بیان می‌کند: «اگر امروز زیاد شناخته‌شده نیستیم، به این دلیل نیست که نتوانسته‌ایم این کار را بکنیم؛ بلکه خودمان نخواسته‌ایم. ما تازه در حال ورود به مرحله رشد هستیم و زیرساخت‌هایمان شکل گرفته است و تازه می‌توانیم روی این زیرساخت‌ها، توسعه کسب‌وکار را ایجاد کنیم.»
یکی از مشکلات استارتاپ‌ها و چالش اصلی که با آن روبه‌رو هستند، بحث تأمین سرمایه است. رویدادهایی مثل کوپ‌استار کمک می‌کند که استارتاپ‌ها معرفی شوند و بتوانند از امتیازات، ضمانت‌نامه وام بانکی و… بهره ببرند. صادقی تأکید می‌کند: «ما در مسیر جذب سرمایه هستیم و بعد از آن اقدامات مربوط به جوایز رویداد کوپ‌استار را دنبال خواهیم کرد. البته به‌دلیل مقام بین‌المللی که آورده‌ایم، از برخی مصوبه‌های وام نیز بهره‌مند شدیم که می‌تواند به ما کمک کند. خوشبختانه پاکلین در رویداد سوئیسی به اسم سیداستارز هم شرکت کرد که در منطقه اول شدیم و جایزه خوبی هم به ما دادند و علاوه بر جوایز اعتباری، مشاوران مجربی در سطح بین‌المللی معرفی شدند؛ مشاورانی از شرکت کریم، شرکت‌هایی از سوئیس، کانادا و… در زمینه‌های قوانین توسعه بین‌المللی، رشد، عملیات، مالی و… . جوایز این رویداد سوئیسی به‌صورت Smart Money در اختیار ما گذاشته شد و معادل 45 هزار دلار هم اعتبار استفاده از سرویس‌های مختلف را دریافت کردیم. بنابراین چنین رویدادهایی کمک می‌کند ما بدون هزینه از دستگاه‌ها استفاده کنیم و زیرساخت‌هایمان را رشد بدهیم. یکی دیگر از بزرگ‌ترین آورده‌هایی که شرکت در این رویدادها برای ما دارد، این است که پوشش خبری این رخدادها باعث شناسایی ما به کسانی شود که در زمینه استارتاپ فعالیت دارند.»
پاکلین نقشه‌راه بزرگی را طراحی کرده و این سیستم شروع فعالیت پاکلین است و در ادامه قسمت‌های دیگری به آن اضافه می‌شود، اما صادقی معتقد است هر استارتاپی سبک خودش را دارد و مهم است که در مسیر پیش رو، بتواند رشد کند و باقی بماند و بر اساس بازخوردهایی که می‌گیرد، بتواند همه‌چیز را اصلاح کند و تغییر بدهد. او تأکید می‌کند: «نسخه‌ای را که برای یک استارتاپ توصیه می‌کنیم، نمی‌توانیم در مورد استارتاپ‌های دیگر در حوزه‌های دیگر بپیچیم؛ به این دلیل که نوع فعالیت و نوع معرفی محصولات با هم متفاوت است. ما بزرگ فکر می‌کنیم، در ابعاد کوچک کار را شروع می‌کنیم و بازخورد دریافت می‌کنیم و بر اساس همین بازخوردها، سریع پیش می‌رویم و همزمان اصلاحات را انجام می‌دهیم.»
پاکلین امروز 25 کارمند دارد که به‌صورت مستقیم با این استارتاپ کار میکنند. برای بیش از ۵۰ نفر به‌صورت غیرمستقیم کارآفرینی شده که همان خشک‌شویی‌ها و تولیدکننده‌های کاورلباس و… هستند.
آن‌طور که بنیان‌گذار پاکلین اظهار می‌کند، خشک‌شویی‌ها می‌گویند پاکلین برای آنها در دوران کرونا امنیت شغلی ایجاد کرده و اگر نبود، بسیاری از این خشک‌شویی‌ها بسته می‌شدند.
حرکت روی مدار اعتماد
در پایان صادقی یادآوری می‌کند که بزرگ‌ترین عامل موفقیت پاکلین، گروهی است که پشت ماجرا قرار دارد. او همچنین می‌گوید: «بسیاری از استارتاپ‌های حوزه لجستیک فقط یک مسیر ارسال یا دریافت را طی میکنند، اما کار پاکلین سخت‌تر است؛ چراکه باید لباس را از مشتری تحویل بگیرد، به خشکشویی برساند و مجدد به مشتری بازگرداند. در واقع این استارتاپ امانت مشتریانی که بر اساس اعتماد کالایی را به آنها سپرده‌اند، در دست دارد و این‌طور نیست که مشتری جنسی از پاکلین خریده باشد که اگر مرجوعی بود برگرداند، بلکه مشتری جنسی را به پاکلین امانت می‌دهد و توقع دارد آن را سالم تحویل بگیرد. همین مسئله حساسیت موضوع را بالا می‌برد. این موضوع موجب می‌شود فشار دوچندانی به تیم عملیات وارد شود.»
مفهوم «اعتماد» موضوعی است که به گفته صادقی در تمام قسمت‌های پاکلین جریان دارد؛ اعتماد مشتری به پاکلین و اعتماد پرسنل به پاکلین و حتی سرمایه‌گذار این استارتاپ یعنی شرکت ادونچرز که بر اساس اعتماد به پاکلین کنار این استارتاپ ایستاده است.
من چندتا لباس دادم به خشکشویی پاکلین، ولی بعد از چند روز، تحویل ندادن، بعد از کلی پیگیری، گفتن که کت شما گم شده.
و اصلا پاسخگو هم نیستن و خیلی راحت، لباس های مردم رو گم میکنند.
ضعیفتر و بی مسئولیت تر از اینها من ندیدم.
البته در حال پیگیری شکایت در مراجع ذیصلاح هستم.