پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
تولید رمزارز به جای اکسیژن در روزهای قرمز کرونایی / کشف ماینر در شرکت زیرمجموعه وزارت بهداشت
زهرا داستانی/ کمتر از سه ماه از اعلام خبر فعالیت برخی سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی در زمینه استخراج رمزارز و برخورد قاطع با آنها از زبان رئیس پلیس امنیت اقتصادی ناجا نمی‌گذرد که خبرها حکایت از تولید رمزارز در یکی از شرکت‌های دارویی زیرمجموعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دارد؛ شرکتی که بنا به گفته معاون وزیر نیرو قرار بوده در آن اکسیژن و سایر گازهای طبی، از جمله اقلام مورد نیاز بیماران کرونایی تولید شود، اما جای آن را رمزارزها گرفته‌اند.
«نزدیک به 210 هزار دستگاه غیرمجاز تولید رمزارز در یک سال گذشته در ایران کشف شده است.» این آخرین آمار از وضعیت استخراج غیرمجاز رمزارزها در ایران است که وزارت نیرو از زبان مصطفی رجبی‌مشهدی، سخنگوی صنعت برق کشور در رسانه‌ها منتشر کرده است. دستگاه‌های وارداتی دست‌دومی که به گفته رئیس پلیس امنیت اقتصادی ناجا، در سه گروه خانگی، نیمه‌صنعتی و صنعتی به تولید رمزارزها در کشور مشغول‌اند و از آنجایی که به‌عنوان دستگاه خارج از استفاده وارد کشور شده، عمر مفید خود را طی کرده و عملکرد مثبتی ندارند، برق بیشتری نیز مصرف می‌کنند. اتفاقی که باعث شد ماینرها متهمان اصلی قطعی سراسری و مکرر برق در کشور از ابتدای تابستان 1400 شناخته شوند.
طبق اعلام وزارت نیرو میزان مصرف برق در تابستان سال 1400 نسبت به مدت‌زمان مشابه آن در سال گذشته 20 درصد افزایش داشته است. هرچند شمار زیادی از کارشناسان و مقامات در کشور دلایل مختلفی از جمله فرسودگی کارخانه‌های تولید برق را دلیل این خاموشی‌ها عنوان کرده‌اند، اما مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق کشور معتقد بود که بخش زیادی از افزایش ۲۰درصدی مصرف برق مربوط به افزایش دما و استخراج غیرمجاز رمزارز بوده است.
از غیرمجازهای خارجی تا داخلی‌های متخلف؛ چه کسی رمزارز تولید می‌کند؟
اما چه کسانی مخفیانه برق کشور را صرف ماینرهای غیرمجاز برای تولید رمزارز می‌کنند؟ گرچه تا به امروز خبرهای متعددی از کشف مزارع بزرگ استخراج رمزارز در رسانه‌ها و از قول مقامات مختلف در ایران منتشر شده، اما همچنان هویت مالکان این مزارع نامشخص است. با این حال تاکنون انگشت‌ها به سمت گروه‌های متعددی نشانه رفته است. روزنامه همشهری بنا به گزارش سایت بیت‌کوین اعلام کرده که شرکت چینی «لوبین» بزرگ‌ترین مزارع استخراج رمزارز را در اختیار دارد.
اما مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین با وجود آنکه از سرمایه‌گذاری هند، لهستان و ترکیه در صنعت ماینینگ ایران خبر داده، با این حال گفته بحران کنونی برق کشور مربوط به استخراج‌کنندگان غیرمجاز ایرانی و خارجی است که با استفاده از برق خانگی، کشاورزی و برق کارگاه‌های کوچک صنعتی در حال تاراج ثروت ملی هستند و برق کشور را می‌بلعند.
گرچه تاکنون آماری از سهم استخراج‌کنندگان خانگی، کشاورزی و کارگاه‌های صنعتی در تولید رمزارزهای دیجیتال در ایران منتشر نشده، اما سردار محمدرضا مقیمی، رئیس پلیس امنیت اقتصادی ناجا از ردپای بعضی از سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی در تولید رمزارزها در ایران خبر داده است. او گفته: «پلیس اخبار این سازمان‌ها را دارد و باید با آنها برخورد شود.»
شرکت تولید اکسیژن
شرکت کوشا صنعت دنا از جمله کارگاه‌های صنعتی است که به استناد نامه همایون حائری، معاون برق و انرژی وزارت نیرو به ایرج حریرچی، به‌صورت غیرمجاز در تولید رمزارزها فعالیت داشته است. به گفته او، در کارگاه این شرکت واقع در کیلومتر 45 بزرگراه تهران – قم، شهرک صنعتی شمس‌آباد، گلبن 14، پلاک 8، چندین دستگاه استخراج غیرمجاز رمزارز کشف و جمع‌آوری شده است. در این نامه آمده که شرکت کوشا صنعت دنا که همواره نامش در آگهی‌های رسمی با عنوان «سهامی خاص» همراه است، از جمله شرکت‌های زیرمجموعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است که در زمینه تولید اکسیژن و سایر گازهای طبی و صنعتی فعالیت می‌کرده، اما به جای تولید اکسیژن دست به استخراج رمزارز زده است. حائری همچنین در این نامه خواستار استفاده از تمامی ابزارهای قانونی وزارت بهداشت به‌منظور اعمال نظارت حداکثری بر شرکت‌های دارویی و تولید اکسیژن شده است. معاون برق و انرژی وزیر نیرو در عین حال بر آمادگی این وزارتخانه برای همکاری در ارائه مناسب‌تر خدمات درمانی به مردم و جلوگیری از سوءاستفاده سودجویان و متخلفان تأکید کرده است.
شرکت منحل‌شده در پی استخراج رمزارز
اما با یک جست‌وجوی ساده نام شرکت «کوشا صنعت دنا» در موتورهای جست‌وجوگر می‌توان به اطلاعات بیشتری در رابطه با این شرکت رسید و به سوابق و تاریخچه تغییر و تحولات آن دست یافت.
آخرین تغییر و تحولات در شرکت کوشا صنعت دنا به تاریخ 10 اسفندماه 1399 بازمی‌گردد. در آگهی که حدود شش ماه پیش در سایت رسمیو منتشر شده، شرکت صنعتی کوشا صنعت دنا، سهامی خاص به شماره ثبت 197513 و شناسه ملی 10102393700 به استناد صورت‌جلسه مجمع عمومی فوق‌العاده در تاریخ 10 اسفندماه 1399 منحل شده و مدیریت تسویه آن بر عهده یکی از مدیران قرار گرفته تا پیگیر کارهای ناتمام شرکت و مطالبات و بدهکاری‌های برجای‌مانده باشد.
هرچند معاون وزیر نیرو توضیح بیشتری درباره این شرکت، تعداد دستگاه‌های کشف‌شده و مدت‌زمان استخراج رمزارز در این شرکت ارائه نداده، اما پاسخ به این سؤالات در کنار چرایی و چگونگی استخراج رمزارز در یک شرکت منحل‌شده بر عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. در حالی که مناطق مختلف کشور همچنان به‌صورت مقطعی درگیر خاموشی برق هستند، چه بسیار شرکت‌های دولتی که در خلال بی‌توجهی و عدم نظارت متولیان از این شرایط نابسامان بهره می‌جویند و دست به تولید رمزارز به جای تولید اقلام پزشکی و مورد نیاز این روزهای کشور می‌زنند.