در سال ۲۰۱۷ تجارت تلفن‌همراه به کجا می‌رسد؟

این روزها در هر لحظه و هر جایی که باشیم می توانیم کار یا تجارت کرده و هیچ محدودیتی بر سر راهمان وجود ندارد. بارها و بارها در مورد مفهوم تجارت الکترونیک و تاثیراتی که این نوع از تجارت بر اقتصاد جهانی گذاشته است صحبت کرده ایم. مسلما با وجود این همه فناوری‌های عجیب و غریبی که در اطرافمان وجود دارد و کار ما را در تمامی زمینه‌ها ساده‌تر کرده است، حیف است که از این فناوری‌ها در جهت کسب درآمد بیشتر استفاده نکنیم. در حال حاضر می شود در حالی که در منزل خود نشسته ایم به آسانی کسب درآمد کنیم و خوشبختانه تکنیک‌هایی که برای این کار وجود دارد، روز به روز در حال گسترش و پیشرفته‌تر شدن هستند.

.

تجارت موبایلی، اساس زندگی بسیاری از انسان‌ها

تجارت الکترونیک مفهوم جدیدی به نام پول الکترونیک را به همراه خودش آورده و پس از آن بشر همیشه به دنبال روش‌های دیجیتالی جدید و امن‌تری برای انجام معاملات و تمامی تراکنش‌های مالی خود بوده است. خوشبختانه اکنون این شرایط به بهترین شکل ممکن به وجود آمده و با توجه به این که برقراری ارتباطات در هر کجای دنیا که باشیم به سادگی آب خوردن انجام می‌شود، در تجارت هم تمامی مرزها و محدودیت‌های گذشته درهم نوردیده شده و همه چیز تغییر پیدا کرده است. در یک کلام باید گفت که تجارت موبایلی یا همان M-Commerce در حال حاضر اساس زندگی بسیاری از انسان‌ها را تشکیل می‌دهد. تعداد زیادی از افراد شیوه کسب و کار خود را با وجود امکانات جدید تغییر دادند و به ارائه خدمات با استفاده از بسترهای ارتباطی شبکه‌های تلفن همراه پرداختند. این ماجرا باعث ایجاد یک جهش عمده در این زمینه شده و به نوعی باعث شکل گیری یک صنعت نوین شده است. در این میان خدمات و محصولات، شرکت‌های ارائه دهنده خدمات و محصولات و مشتریانی که از آن‌ها استفاده می‌کنند در یک طرف قرار گرفته و بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری که مسئول انجام عملیاتی مانند نقل و انتقال مالی خرید هستند در طرف دیگر قرار می‌گیرند و شبکه‌های ارتباطی تلفن همراه هم مانند پلی در میان این دو طرف هستند که تمامی فرآیندها با کمک این بستر به آسانی قابل انجام است. خیلی وقت است که محدودیت‌های زمانی مربوط به تراکنش‌های مالی از میان رفته است اما مسئله این است که در حال حاضر بسیاری از سختی‌های گذشته هم در حال آسان شدن هستند. به عنوان نمونه در گذشته ممکن بود که شما برای انجام یک تراکنش مالی الکترونیک نظیر انتقال وجه از حسابتان به حساب یک نفر دیگر مجبور شوید که حتما از رایانه همراه خود استفاده کرده و به پایگاه بانکداری بانکی که در آن حساب داشتید وارد شوید اما این روزها برای نسخه‌های مختلف پلتفرم‎‌های تلفن همراه، اپلیکیشن‌های بانک‌های مختلف هم طراحی شده و تمامی کارها به سادگی آب خوردن توسط گوشی تلفن شما قابل انجام است. خدماتی که در زمینه تجارت از طریق تلفن همراه قابل ارائه است بسیار گسترده شده و به همین خاطر در سال‌های اخیر به این شاخه توجه ویژه ای شده است. در موضوع ویژه این هفته در مورد مفهوم تجارت تلفن همراه توضیحاتی خواهیم داد و شما را با این مفهوم بیشتر آشنا خواهیم کرد.

.

همه چیز از آن جا شروع شد…

بیشتر افرادی که تولید کننده بوده و خودشان به صورت مستقیم با مشتریانشان ارتباط ندارند، همیشه از عملکرد واسطه‌ها ناراضی بوده اند زیرا آنها با کم فروشی‌ها یا گران فروشی‌هایشان باعث شده‌اند که مردم از روند توزیع یک کالای خاص رضایت نداشته باشند. به هر حال این که بتوان به نوعی واسطه‌ها را حذف کرد و به صورت مستقیم با مشتری در ارتباط بود برای هر تولید کننده‌ای یک نقطه قوت به حساب می‌آید. تجارت موبایلی، مفهومی است که راه حل‌های بسیار کلیدی و خوبی را برای مشکلات مختلف به همراه می‌آورد و به همین خاطر این مفهوم شکل گرفته تا هر فرد، سازمان یا ارگانی بتواند به صورت مستقیم با مخاطب خود در ارتباط بوده و به هیچ واسطه‌ای هم احتیاج نداشته باشد. فرض کنید که بازی فوتبال دو تیم محبوب استقلال و پرسپولیس است و قرار است که برای این بازی بلیت فروخته شود. بارها شاهد این موضوع بوده‌ایم که بیشتر از ظرفیت بلیت فروخته شده است یا این که تعداد زیادی پشت در ورزشگاه مانده‌اند با این که بلیت داشته اند. اگر بخواهیم راه حلی برای مشکلاتی به این سادگی پیدا کرده و دست واسطه‌ها را از فروش بلیت کوتاه کنید و در عین حال سرعت عمل را بالاتر برده و هزینه نیروی انسانی را کاهش دهیم می‌توانیم به سراغ مفهوم تجارت تلفن همراه برویم. این مثال ساده را آوردیم تا بدانید که خدمات و سرویس‌هایی که از طریق این بستر قابل ارائه هستند، محدودیتی نداشته و بسیار متنوع هستند. در ادامه دسته‌بندی فنی و تخصصی خدماتی که از این طریق قابل ارائه هستند را به شما معرفی خواهیم کرد.

.

تجارت تلفن همراه چه خدماتی به ما ارائه می‌دهد؟

همان طور که گفتیم طیف وسیعی از خدمات و محصولات از طریق بسترهای ارتباطی شبکه تلفن همراه قابل ارائه و عرضه به مخاطبان هستند که از نظر فنی این خدمات به چند دسته تقسیم خواهد شد. در دسته اول خدماتی قرار می‌گیرند که به صورت مستقیم قابل ارائه هستند به این نوع از خدمات Direct Provided Services گفته می شود. در این دسته تعداد زیادی از خدمات قرار می‌گیرند که ما آنها را به عنوان خدمات ارزش افزوده می‌شناسیم و به شکل مستقیم قابل ارائه به مشتری هستند. بیشتر این دسته از خدمات به صورت متنی هستند مثلا از این میان می‌توان به سیستم‌های اطلاع‌رسانی قیمت ارز، سکه، طلا، سیم کارت و … اشاره کرد که این سیستم‌های اطلاع رسانی از طریق پیام کوتاه برای تجار و بازرگانان بسیار حیاتی به نظر می‌رسد زیرا می‌تواند آنها را از تغییرات لحظه‌ای که در بازار وجود دارد مطلع کند. نوع دوم خدماتی که از طریق این بستر قابل ارائه هستند، خدمات و کالاهایی هستند که به واسطه احتیاج دارند، اصطلاح لاتین این دسته از خدمات Indirect Provided Services است. در این نوع از خدمات معمولا روال کاری به این صورت است که درخواستی از طرف مشتری برای دریافت کالا صورت می‌گیرد و فروشگاه یا فروشنده مورد نظر باید کالا را از طرقی مانند پست یا پیک برای مشتری ارسال کند. در این حالت باز هم مشتری به صورت مستقیم با فروشنده در تماس خواهد بود و فقط برای دریافت کالا از پیک استفاده می‌شود. در دسته بعدی خدماتی قرار می‌گیرند که مبتنی بر موقعیت هستند و به آنها Location Based Services گفته می‌شود. با توجه به ساختار شبکه‌های تلفن همراه، می‌توان موقعیت جغرافیایی صاحب هر گوشی تلفن همراهی که روشن باشد را به سادگی به دست آورد. این ماجرا یک موقعیت طلایی تجاری را برای آن دسته از افرادی فراهم می‌کند که ارائه کننده سرویس‌های تلفن همراه هستند. به عنوان نمونه شما می‌توانید با استفاده از این خدمات از اپراتور خود یا کسی که اطلاعات این چنینی را ارائه می‌کند، در مورد نزدیک‌ترین رستورانی که به شما هست، اطلاعاتی را کسب کنید یا آدرس مراکز خریدی که در نزدیکی شما قرار دارد را بپرسید. در حال حاضر بیشتر گوشی‌های تلفن همراه هوشمند به جی پی اس مجهز هستند و با دقت بسیار بالایی می‌توانند به این اطلاعات دسترسی داشته باشند. حالا می‌بینید که اگر در مسئله فروش بلیت بازی فوتبال خود سازمان تربیت بدنی به صورت مستقیم با افراد در ارتباط باشد و به صورت الکترونیک اقدام به فروش بلیت‌ها کند دست واسطه‌ها که کوتاه می‌شود هیچ، نظم و ترتیب بیشتری هم به وجود می‌آید و هر کسی خیالش راحت است که با سازمان معتبری سر و کار دارد.

.

چه کسانی وارد تجارت تلفن همراه شوند؟

مسلما هر تجارتی احتیاج به افرادی دارد که در آن حیطه تخصصی داشته باشند و بتوانند از پس نیازهای مشتریانشان به خوبی برآیند. در زمینه تجارت تلفن همراه تاکنون که هیچ محدودیت خاصی وجود نداشته است و تقریبا هر نوع کالا و خدمات را می‌توان در این نوع تجارت ارائه کرد. برای ارائه کنندگان کالاها و خدمات هم دسته بندی وجود دارد که به این صورت است. در دسته اول ارائه کنندگان خدمات قرار می‌گیرند در این دسته هر سازمان، موسسه یا شرکتی که خدماتی را ارائه می‌کند، می‌تواند قرار گیرد. فقط کافی است که با میزان کمی ابتکار یا خلاقیت تصمیم به ارائه خدماتشان با استفاده از فناوری‌های تلفن همراه بگیرند. مسلما در هر کشوری یکی از بزرگ‌ترین ارگان‌هایی که می‌تواند خدمات بسیار زیادی را به مردم ارائه کند، دولت آن کشور است. تا به حال صحبت از دولت الکترونیک زیاد بوده است و هیچ بعید نیست که در سال‌های بعد صحبت از دولت موبایلی هم بشود. در دسته دوم تولید کنندگان کالاهای مختلف قرار می گیرند. هر تولید کننده‌ای می‌تواند با ایجاد راهکارهای مختلف به عرضه کالاهای خود از طریق تلفن همراه بپردازد. در حقیقت می‌توان تجارت تلفن همراه را یک مکمل برای روش‌های قبلی تجارت مانند تجارت سنتی یا تجارت الکترونیک دانست. در دسته سوم هم شرکت‌های تبلیغاتی قرار خواهند گرفت. این روزها یکی از موثرترین راه‌هایی که برای تبلیغات پیشنهاد می‌شود، استفاده از تبلیغات تلفن همراه است. این نوع از تبلیغات تاثیرگذاری بسیار زیادی دارد البته در صورتی که به شکلی صحیح انجام شود و در مقیاس وسیع به کار گرفته شود.

.

مشتریان تجارت تلفن همراه چه کسانی هستند؟

بعد از ارائه دهندگان کالاها و خدمات، بد نیست که به سراغ مشتریان این نوع از تجارت برویم و ببینیم که بیشتر با چه دسته از افرادی سرو کار داریم. به طور کلی باید گفت که تمامی اقشار یک جامعه می‌توانند مشتریان کالاها و خدماتی باشند که از طریق تجارت تلفن همراه قابل ارائه هستند. اگر بخواهیم مشتریان را هم در یک دسته بندی ساده قرار دهیم باید بگوییم که در دسته اول تجار و بازرگانان قرار می‌گیرند که می‌توانند اطلاعات کالاهای مورد نیاز خود را در هر لحظه‌ای که دوست داشتند از طریق شرکت‌هایی که ارائه کننده خدمات ارزش افزوده هستند، دریافت کند. علاوه بر این تجار و بازرگانان می‌توانند از همین راه به خرید و فروش بپردازند یا این که به صورت مستقیم با مشتریان خود ارتباط برقرار کرده و نظرات آنها را در مورد کالاها و نحوه ارائه خدماتشان بپرسند. در دسته دوم می‌توان جوانان و علاقه‌مندان به اخبار را قرار داد و آنها را از طریق پیام کوتاه از آخرین اخبار در زمینه‌های مختلف مطلع کرد. در دسته دیگری می‌توان مدیران را قرار داد که برنامه‌ها یا قراردادهای خود را با استفاده از خدمات و سرویس‌هایی که در تجارت تلفن همراه وجود دارد، هماهنگ کنند. به هر حال هیچ محدودیتی در این زمینه وجود ندارد و در حقیقت شما می‌توانید هر کالا یا سرویسی را که دوست داشتید را به هر کسی که دوست داشتید ارائه کنید و نگران این نباشید که مخاطب شما قشر خاصی هستند.

.

روش‌های پرداخت

یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر نوع تجارتی، راه و روشی است که برای تراکنش‌ها و پرداخت‌های مالی آن در نظر گرفته می‌شود. این روزها پرداخت الکترونیک یکی از مهم‌ترین و داغ‌ترین مباحثی است که در کشور ما وجود دارد و این که چگونه می‌توان توجه و اعتماد تمامی مردم را به بکارگیری این دسته از خدمات جلب کرد، مسئله بسیار مهمی است. پرداخت از طریق تلفن همراه هم امکان پذیر شده است اما به دلیل عدم فرهنگ سازی مناسب در این زمینه هنوز تعداد قابل توجهی از مردم از آن استفاده نمی‌کنند. اما به صورت کلی چندین روش برای انجام پرداخت‌ها در تجارت موبایلی وجود دارد. در روش اول این امکان وجوددارد که شما هزینه خود را روی قبضتان پرداخت کنید. در حال حاضر در بعضی از کشورها، اپراتورهایی وجود دارند که هزینه خدمات و مبادلات مالی را روی قبض مشترکان خود وارد نموده و در انتهای هر دوره این هزینه‌ها را از مشترک دریافت می‌کنند. در روش دوم می‌توان از خدمات بانکداری تلفن همراه استفاده کرد که در این روش یک بانک یا موسسه مالی و اعتباری نقش واسط بین خریدار و فروشنده را به عهده خواهد داشت. برای انجام یک تراکنش مالی، خریدار باید به درگاه پرداخت بانک وارد شده و پس از تایید مبلغ توسط فروشنده، پرداخت انجام خواهد شد. در دسته سوم می‌توان به ایجاد یک قرارداد بین فروشنده و خریدارانش رضایت داد. در این روش یک فروشنده قراردادی را با مشتریان خود امضا خواهد کرد و به این ترتیب فرد دارای یک حساب مالی در فروشگاه می‌شود و مشتری باید در ابتدا مبلغی را وارد این حساب بکند و تا زمانی که این مبلغ به اتمام نرسیده است، می تواند با آن خرید کند. اگر اعتبار مشتری تمام شود، می‌تواند میزان اعتبار خود را شارژ کرده و دوباره از این روش برای پرداخت‌هایش استفاده کند. در روش آخر هم می‌توان به این مورد اشاره کرد که مشتری رسید خرید را روی تلفن همراهش دریافت کند اما مثلا از طریق پست کالای خود را تحویل گرفته و هزینه کالا را به مامور پست بپردازد. این روش در سال‌های پیش در کشور ما مورد استفاده قرار می‌گرفت.

.

در سال ۲۰۱۷ چه خبر می شود؟

همیشه این گونه است که برای هر صنعت نوظهوری که مورد توجه قرار می گیرد، یک سری پیش بینی هم توسط کارشناسانی که در آن صنعت، فعالانه حضور دارند، انجام می شود. در زمینه تجارت تلفن همراه هم شرکت آمریکایی تحقیقات بازار فناوری ABI Research، تحقیقاتی را انجام داده و با توجه به نفوذ بسیار سریع تلفن‌های همراه هوشمند در بازارها رشد یافته و همچنین بازارهای در حال توسعه اعلام کرده است که بازارهای فروشی که در آن فروشندگان عمده در حال اجرای استراتژی‌های چند منظوره برای رویارویی با افزایش رقابت با تامین کنندگان اینترنتی هستند، در چند سال اخیر رشد چشم گیر و عمده‌ای داشته اند. در این گزارش اعلام شده است که در حال حاضر تجارت تلفن همراه بخش بسیار کوچکی از بازار تجارت الکترونیک را به خود اختصاص داده است اما این بازار کوچک با سرعت بسیار زیادی در حال رشد است. صنعت تلفن همراه در سال ۲۰۱۱ به نقطه اوج خود رسیده است و اکنون هم به دلیل رونق گرفتن بازار تلفن های هوشمند و وجود اپلیکیشن‌های مستقل تلفن همراه، پلت فرم‌های تجارت تلفن همراه، اپلیکیشن‌ها و خدماتی که از طریق این بستر انجام می‌شوند، تقویت شده‌اند. در حال حاضر مردم می‌توانند با استفاده از تلفن همراه خود طیف گسترده‌ای از کالاهای فیزیکی و دیجیتال را خریداری کرده و از راه‌های مختلفی مبلغ آنها را پرداخت کنند. کارشناسان آی تی معتقد هستند که بعد از معرفی HTML 5، جست وجوی بصری و سرویس NFC و همچنین تقویت مرورگرهای اینترنتی، تجارت تلفن همراه قابل اعتمادتر شده و طیف بیشتری از مردم به استفاده از سرویس‌های آن تمایل پیدا کردند. در انتهای این گزارش اعلام شده است که انتظار می‌رود تا انتهای سال ۲۰۱۷ بازار تجارت تلفن همراه رشد خوبی داشته باشد و به ۲۴.۴ درصد از کل درآمد تجارت الکترونیک دست پیدا کند. این پیش بینی از روی میزان رشد این تجارت در سال ۲۰۱۲ انجام شده است و جالب است که بدانید بازار تجارت آنلاین تلفن همراه در آن سال دو برابر رشد داشته است و شاید بتوان گفت که شروع متفاوتی برای این صنعت به حساب می‌آید.

.

تفاوت‌های تجارت الکترونیک با تجارت تلفن همراه

سال‌های مدیدی است که واژه تجارت الکترونیک به ادبیات کسب و کار وارد شده است اما تجارت تلفن همراه پدیده‌ای است که می‌توان گفت به نسبت جدید است. این که ما می‌توانیم با استفاده از گوشی‌های تلفن همراهمان از اینترنت بدون در نظر گرفتن زمان و مکان استفاده کنیم فرصت جدیدی را برای تعاملات و تبادلات تجاری فراهم آورده است. در این زمان است که اگر شرکت‌ها یا سازمان‌های مختلف بتوانند خدمات فردی یا عمومی خود را از طریق این بستر به مردم ارائه کنند، وارد فاز جدیدی از تجارت خواهیم شد. در تجارت الکترونیک عواملی مانند قابل اعتماد بودن سیستم و بستر الکترونیک، رقابت پذیر بودن در حوزه فعالیت و عوامل دیگری مانند کیفیت و منحصر به فرد بودن محصول تاثیر گذار هستند، در کنار تمامی این موارد حفظ امنیت اطلاعات حرف اول را می زند. در حوزه تجارت تلفن همراه علاوه بر کلیه عواملی که از آن‌ها صحبت شد باید این نکته هم در نظر گرفته شود که هزینه اتصال به اینترنت بالاتر از هزینه های خطوط معمولی است و همچنین برخلاف وب سایت های معمول اینترنتی در این نوع از تجارت، مشتری از طریق پورتال‌های تلفن همراه به سایت مورد نظر خود وصل خواهد شد. به همین خاطر در این جا خدمات مبتنی بر مکان، مشتری و سفارش مشتری بیشتر از قبل موضوعیت پیدا خواهد کرد. باید در این راستا، به رفتار مشتری و میزان جدیت و قصد او از خریدی که دارد توجه شود زیرا این رفتار با توجه به در دسترس بودن امکانات مورد نظرش در مکان‌ها و زمان‌های مختلف تغییر پیدا خواهد کرد. با توجه به این که اندازه صفحه نمایش تلفن همراه، محدودیت‌هایی را دارد یکی از عوامل مهمی که باید در تجارت تلفن همراه در نظر گرفته شود این است که تمامی اطلاعات با توجه به اندازه‌های مختلف صفحه‌های نمایش، به خوبی قابل رویت باشند. در تجارت تلفن همراه عواملی نظیر قابل اعتماد بودن محتوا، در دسترس بودن، سادگی فرآیند خرید و سهولت خدمات مشتری جزو عوامل کلیدی به حساب می‌آیند در حالی که در تجارت الکترونیک مواردی مانند قابل رویت بودن، امنیت و سفارشی‌سازی بسیار پر رنگ‌تر به نظر می‌رسند. به هر حال این گونه به نظر می‌رسد که در سال‌های آینده تجارت تلفن همراه بخش مهمی از تجارت الکترونیک را به خود اختصاص داده و افراد بیشتری روی این نوع از تجارت سرمایه گذاری کرده و از سرویس‌های آن استفاده کنند.

منبع: خراسان