پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
محمدرضا شرفی در گفت‌وگو با راه پرداخت درباره فعالیت بدون مجوز صندوق‌های سرمایه‌گذاری رمزارز هشدار داد / تلاش برای حفظ ارزش دارایی با بیشترین خطر
محمدرضا شرفی، عضو کارگروه بلاکچین و رمزارز فاوای اتاق بازرگانی ایران: «رمز دارایی یا رمزارزها مدتی است که بعد از بورس جذابیت قابل توجهی برای مردم پیدا کرده است. حالا در پاسخ به این عطش و جذابیت، مردم به صندوق‌های سرمایه‌گذاری رمز ارز یا همان سبدگردان‌ها اعتماد کرده‌اند و پول خود را در اختیار شرکت‌هایی قرار داده‌اند که اتفاقا هیچ مجوز قانونی در این حوزه ندارند و فعالیت ایشان مصداق بارز اخلال در نظام مالی و پولی کشور است. فعالیت بدون مجوز این سبدگردان‌ها در شرایطی خطر سرمایه‌گذاری مردم را افزایش داده است که مدت‌هاست خواستار شکل‌گیری و رگولاتوری این موضوع در بورس شده‌ایم.»
حفظ ارزش دارایی و تلاش برای افزایش آن نیازی انکار ناپذیر در اقتصادهای پرچالشی همچون اقتصاد ایران است. مردم برای حفظ دارایی خود به هر راهکاری متوسل می‌شوند و همین روند گاهی نه تنها دارایی را حفظ نمی‌کند، بلکه گاهی منجر به از دست رفتن سرمایه اولیه نیز می‌شود. جدیدترین راهکاری که مردم برای حفظ ارزش دارایی خود پیدا کرده‌اند این‌بار سرمایه‌گذاری در حوزه رمزارز است. آنهایی که سعی می‌کنند واقع‌بین‌تر باشند و پذیرفته‌اند که سواد مالی کافی برای ورود به این بازار را ندارند نیز سرمایه خود را به متخصصان میسپرند تا چاره‌ای برای رشد سرمایه پیدا کنند.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری رمزارز، دقیقا در چنین شرایطی با اقبال و توجه عموم مواجه شدند. روشی جذاب برای سرمایه‌گذاری که اتفاقا با وجود تاکید کارشناسان این حوزه، همچنان نهادهای بالادستی تصمیمی برای اجرایی کردن آن نگرفته‌اند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری رمزارز، اما منتظر مجوز نمانده‌اند و بدون مجوز مشغول به فعالیت و جذب کاربر یا مشتری شده‌اند. این فعالیت بدون مجوز و از طرف دیگر تعلل بورس برای ارائه مجوز فعالیت این صندوق‌ها به شکل رسمی موضوع را دچار ابهاماتی کرده است. حالا باید دید تکلیف امنیت مالی سرمایه گذاری مردم چه خواهد شد و از طرفی چه روندی در انتظار این صندوق‌ها است.
مهاجرت از یک بازار به بازار دیگر
محمدرضا شرفی، عضو کارگروه بلاکچین و رمزارز فاوای اتاق بازرگانی ایران، با تاکید بر اینکه مردم به دلیل حفظ ارزش دارایی‌های خود به هر بازاری برای سرمایه‌گذاری ورود می‌کنند، گفت: «علاقه‌مندی به حفظ ارزش دارایی آن هم در شرایطی که ارزش پول کشور مدام در حال کاهش است موضوعی اجتناب ناپذیر است. از همین رو مردم سعی می‌کنند مدام به بازارهای مختلف از مسکن و طلا گرفته تا بورس و رمزارز ورود کنند. نداشتن سواد مالی در سطح عمومی جامعه یکی از دلایلی است که گاهی منجر به تصمیم گیر‌ی‌های اشتباه و در نتیجه سرمایه‌گذاری‌های پر خطر می‌شود.»
شرفی در ادامه با اشاره به جذابیتی که بازار رمزدارایی‌ها برای مردم ایجاد کرده است افزود: «رمز دارایی یا رمزارزها مدتی است که بعد از بورس جذابیت قابل توجهی برای مردم پیدا کرده است. حالا در پاسخ به این عطش و جذابیت، مردم به صندوق‌های سرمایه‌گذاری رمز ارز یا همان سبدگردان‌ها اعتماد کرده‌اند و پول خود را در اختیار شرکت‌هایی قرار داده‌اند که اتفاقا هیچ مجوز قانونی در این حوزه ندارند و فعالیت ایشان مصداق بارز اخلال در نظام مالی و پولی کشور است. فعالیت بدون مجوز این سبدگردان‌ها در شرایطی خطر سرمایه‌گذاری مردم را افزایش داده است که مدت‌هاست خواستار شکل‌گیری و رگولاتوری این موضوع در بورس شده‌ایم.»
سواد مالی مهره مفقوده توسعه سرمایه‌گذاری
عضو کارگروه بلاکچین و رمزارز فاوای اتاق بازرگانی ایران در تشریح خلل و مشکلاتی که ممکن است در این روند ایجاد شود، گفت: «مردم تقریبا یک سال قبل بدون دانش، مطالعه و سواد مالی بر اساس هیجان وارد بورس شدند. حالا همین شرایط در بازار رمزارز شکل گرفته است. هرچند بازار سرمایه و بازار رمزارز تفاوت بسیار قابل توجهی با یکدیگر دارند. بازار رمزارز یک بازار جهانی است و حاکمیت ما هیچ نقشی در مدیریت آن ندارد. برای کنترل این شرایط باید بتوانیم ابزارهایی را در جامعه تعریف کنیم و از آسیب ها تا حدودی بکاهیم.»
به اعتقاد او به ابزارهای متناسب با این حوزه نیاز است تا مشکلات و چالش‌های احتمالی مدیرت شوند. شرفی در تشریح این موضوع گفت: «بهترین راه برای ضابطه‌مند کردن و کنترل سرمایه مردم در این راستا، توسط متخخصصین این موضوع انجام شود. هرچند زمانی که درباره متخصصین، صحبت می‌شود، همه خود را متخصص می‌دانند و به بازار ورود می‌کنند. در حقیقت همین موضوع هم حاصل عدم فعالیت بخش حاکمیتی در این روند است. حوزه رمزارز تا امروز به درستی مدیریت و رگولاتوری نشده و هیچ نهادی هم مسئولیت مسائل آن را بر عهده نگرفته است. این بی‌توجهی هم منجر به رشد قارچ گونه متخصصان و کارشناسان غیر متعهد و اتفاقا بهره‌بردار از شرایط خاکستری فعلی شده است.»
نیاز جدی به اطلاعات شفاف نهادهای مالی
شرفی با تاکید بر اینکه اگر فعالیت‌ها نظام مند شود، می‌توان بر اساس رتبه بندی و راه‌های مختلف نظارتی فعالیت‌ها را کنترل کرد، ادامه داد: «فعالیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری رمزارز در ساختار بورس قطعا ابزارهای کنترلی دیگری در اختیار حاکمیت قرار می‌دهد. یکی از این ابزارهای مهم و قابل توجه شفافیت است. شفافیت، شاخص بسیار مهمی است که باید در عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری بورسی موج بزند. فعالیت این سبدگردانی صندوق‌های سرمایه‌گذاری بورس موجب می‌شود تا در همه امور از بیلان‌مالی تا ورود سرمایه اطلاعات شفاف در اختیار سهام‌داران قرار بگیرد. در این بستر نه امکان کلاه‌برداری وجود دارد و نه شاهد سواستفاده از نداشتن سواد مالی مردم خواهیم بود.»
در مرحله بعد باید ابزارهای کنترل سرمایه و ضمانت ها تعیین شود. او با بیان این موضوع در تشریح این روند چینن افزود: «ارائه ابزار امن و مناسب سرمایه‌گذاری به مردم موضوعی بسیار مهم و حیاتی است. همان‌طور که پیش از این اشاره شد، مردم به شدت عطش سرمایه‌گذاری و حفظ ارزش پول خود را دارند. از همین‌رو اگر ابزار امن و مناسب در اختیار آنها قرار نگیرد، خود ابزار مورد نظرشان را پیدا می‌کنند. از همین رو انتظار می‌رود، زودتر از اینکه مردم ابزار جدید بسازند یا ابزار ناامنی در اختیارشان قرار بگیرد، ابزارها را ایجاد کنیم. به هر روی چنین عملکردی، ذکاوت و هوش حاکمیت است که در جامعه جست‌و جو کند و در پی نیازسنجی، زیرساخت‌های مناسب و درخوری برای آن ایجاد کند.»
اولویت‌های متفاوت و تصمیم‌های پرخطر نهادهای مسئول
شرفی با اشاره به اینکه پیش از این هم، چنین حجمی از بی‌توجهی را در بحث استخراج شاهد بودیم و با این موضوع چالش داشته‌ایم، چون اولویت‌ها و بهترین مسیر نادیده گرفته شد، گفت: «اگر بتوانیم بازاراهای سرمایه گذاری موازی به تعداد زیاد ایجاد کنیم با چنین مشکلاتی مواجه نخواهیم شد. مهم این است که هرقدر که بازارها افزایش پیدا کنند ضابطه‌مند باشند و عملکردشان به درستی پیش برود. متاسفانه از طرف صندوق‌های کنونی و غیر ضابطه مند سرمایه‌گذاری رمزارز هیچ ضمانتی هم برای پرداخت سود وجود ندارد. مردم در چنین شرایطی با عدم آگاهی سرمایه گذاری می کنند و متاسفانه، مالباخته می شوند و در این مسیر وقتی پول از دست مردم به بازار خارج از کشور می رود این موضوع دیگر خروج سرمایه از کشور است.»
او همچنین فعالیت شرکت‌های سهامی عام در حوزه رمز ارز را پیشنهاد داد و گفت: «برای ایجاد هماهنگی و یکدستی بیشتر در جریان فعالیت همه بخش‌های حوزه رمزارز و علاوه بر آن مدیریت و نظارت بر این سیستم، فعالیت یک شرکت سهامی عام به طور قطع نتیجه مطلوبی خواهد داشت. در چنین شرایطی نه نگرانی از کلاه‌برداری و سرقت سرمایه وجود دارد و نه حتی سرمایه کشور از دست خواهد رفت. بورس بستری بسیار مناسب برای مدیریت این موضوع است و چشم‌پوشی از چنین امکانی عجیب و غیرقابل باور به نظر می‌رسد.»
