پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مدیرعامل دیجی‌پی مطرح کرد / هفت خان سخت لندتکی
مدیرعامل دیجی‌پی در چهاردهمین رویداد فیناپ که به‌صورت آنلاین برگزار شد با به اشتراک گذاشتن تجربیات خود تائید کرد، اینک زمانی است که لندتک‌ها باید پذیرفته شوند.
صبا صراف – خبرنگار / «وقت آن است که همکاری بین لندتک‌ها و نهادهای سنتی پولی و بانکی بهتر از گذشته شود.» هومن امینی، مدیرعامل دیجی‌پی در چهاردهمین رویداد فیناپ که به‌صورت آنلاین برگزار شد با به اشتراک گذاشتن تجربیات خود تائید کرد، اینک زمانی است که لندتک‌ها باید پذیرفته شوند. «لندتک‌ها به‌عنوان نهادهایی کوچک و چابک که توانایی جذب استعدادهای خوب را دارند، باید پذیرفته شوند و اگر این اتفاق بیافتد، می‌بینیم که نهادهای کوچک، چه توانایی‌های بزرگی در اختیار نهادهای بزرگ‌تر می‌گذارند. با بهره‌گیری از هوش مصنوعی و کلان داده‌ها و احراز هویت اهلیت، همه نهادها، داده‌ها را سریع‌تر، شفاف‌تر و منصفانه‌تر به دست خواهند آورد. به این ترتیب با ورود لندتک‌ها، نهادهای مالی و رگولاتوری امکانات خیلی بیشتر و بسترهای فراهم‌تری در اختیارخواهند داشت.»
امینی در ادامه توضیح داد که صنعت لندتک برای به ثمر رساندن اهداف خود به چند چیز احتیاج دارد: «پیش از هر چیز باید برای هر مشتری یک امتیاز اعتباری داشته باشیم، امتیازی که هم مشتری یاد بگیرد چه طور آن را بسازد و هم در کل نظام بانکی کشور فراگیر، یکپارچه و مورد قبول باشد. امتیاز اعتباری، امروز یک معیار جاافتاده و مرسوم در دنیاست. در این معیار افراد را با نگاه به اقدامات، رفتارها و سوابق مالی‌شان (به‌عنوان‌مثال پرداخت قروض و روش‌هایی که مشتری به کمک آن‌ها اعتبار خود را اثبات می‌کند)، می‌سنجند و به هر مشتری یک رتبه اعتباری اختصاص می‌دهند. در گام بعدی باید به لندتک‌ها بیش از بیش توجه کنیم و نقشی را که لندتک در ایجاد اکوسیستم تجارت ایران ایفا می‌کند، جدی بگیریم.»
هومن امینی سخنرانی خود را با طرح داستانی ادامه داد که در آن لندتک‌ها به شوالیه‌های نجات برای کسب‌وکارهای خرد تشبیه شده‌اند و به کمک این داستان مراحل و مسائلی را که هر دو گروه یعنی لندتک‌ها و مشتریان آنان با آن روبه‌رو هستند، تشریح کرد.
او داستان خود را با مردی به نام رضا شروع کرد: «رضا یک تولیدکننده لباس است که به خاطر کرونا شغلش را از دست داده است و حالا با یک سرمایه‌ی اندک می‌تواند دوباره به مسیر تولید و کارآفرینی بازگردد.» مدیرعامل دیجی پی در جمع‌بندی صحبت‌هایش با اشاره به کارکرد لندتک توضیح داد: «ممکن است هزاران رضا وجود داشته باشند. اگر خیلی از تحولاتی را که می‌خواهیم انجام بدهیم و بتوانیم در سطح خرد آن را با هزاران رضا اجرایی کنیم. ممکن است دیگر نیازی نداشته باشیم تا وام‌های کلان بدهیم. در این شرایط که رضا یا افرادی شبیه او وجود دارند، لندتک مانند یک شوالیه به یاری آن‌ها خواهد آمد و در این مسیر باید خود را برای عبور از هفت‌خوان آماده کند. رضا هم می‌تواند این مسیر را با ما به اشتراک بگذارد و به شوالیه لندتک در عبور از این هفت‌خوان کمک کند.»
کمک لندتک‌ها به تجارت الکترونیکی و اقتصاد دیجیتال
مدیرعامل دی جی پی تأکید دارد که لندتک‌ها که سیستم‌های وام‌دهی الکترونیکی هستند می‌تواند به تجارت الکترونیکی و نهایتاً به اقتصاد دیجیتال کمک کند. او در ابتدا با ارائه تصویری نشان داد، در صورت همکاری رضا به‌عنوان کسب‌وکار کوچک با لندتک‌ها، نتیجه آن به چه شکل خواهد بود و چه‌طور این فرآیند به موفقیت خواهد رسید.
امینی اشاره کرد که اگر ۲۰ هزار رضا به‌جای یک رضا داشته باشیم در این حالت به یک رشد ۱۰ درصدی می‌رسیم و این رشد ۴ هزار میلیارد به تجارت الکترونیک تزریق خواهد کرد و به دنبال آن ۱۱ درصد رشد تجارت الکترونیک خواهیم داشت. او در ادامه توضیح داد: «چرا در این ماجرا لندتک را به شوالیه تشبیه کرده‌ایم؟ لندتک به دو دلیل شوالیه است و می‌تواند به تجارت الکترونیک و نهایتاً به اقتصاد دیجیتال کمک کند، اول این‌که افرادی که امکان یا توانایی خرید کم‌تری داشتند، به کمک لندتک بتوانند با وام‌هایی که در اختیار می‌گیرند، خرید کنند. دلیل دوم این‌که کسانی که نمی‌توانستند کسب‌وکارهای خرد داشته باشند، به این روش می‌توانند کسب‌وکار خود را راه‌اندازی و اداره کنند.»
امینی در ادامه با اشاره به دشواری‌های مسیر پیش روی لندتک‌ها، این مسیر را به هفت‌خوان تشبیه و برخی از مراحل این هفت‌خوان را تشریح کرد. او گفت این مراحل فعالیت‌های لندتک‌ها و مشتریان آن‌ها را که عمدتاً کسب‌وکارهای خرد هستند، به تصویر می‌کشد. به گفته او مهم‌ترین این خوان‌ها را می‌توان در مراحل زیر خلاصه کرد:
- اطلاع‌رسانی و آگاهی دادن به مؤسسات و منابع تامین اعتبار
- دیجیتالی شدن فرایند ارایه اعتبار به مشتریان
- احراز هویت دیجیتال افراد وام‌گیرنده
- احراز حقیقت
- وثایق و تضامین
- توسعه زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری بر کلان‌داده‌ها و هوش مصنوعی
- تمرکز بر این موضوع که وام‌گیرنده سرمایه خود را در کسب‌وکار و نه در طلا و ارز خرج کند
پنج خان اول به این شرح است:
خان اول: کمک گرفتن و رساندن اطلاعات به افرادی که این وام‌ها را در اختیار کسب‌وکارها قرار می‌دهند. می‌توانید تصور کنید موسسه مالی ممکن است تصمیم بگیرد به‌جای این‌که به ۲۰ هزار نفر، ۵۰ میلیون وام بدهد، به ۲۰ نفر، ۵۰ میلیارد وام بدهد. اگر مؤسساتی تمرکزشان این باشد که وام‌های محدودی را در اختیار کسانی قرار دهند که ارزیابی مالی و اعتباری‌شان حداقل ازنظر اعتبار ساده‌تر هست، این‌گونه هیچ‌یک از رضاها نمی‌توانند وامی را که نیاز دارند به‌موقع دریافت کنند و به کسب‌وکارشان رونق دهند؛ بنابراین اولین مسئولیتی که شوالیه لندتک بر عهده دارد این است که بتواند خیلی از فراهم‌کننده‌های وام را متقاعد کند که وام‌های خرد در اختیار افراد بگذارند و این تنها زمانی امکان‌پذیر است که این فرآیند دیجیتالی شود.
معمولاً در روش‌های سنتی وقتی می‌خواستند وامی را در اختیار کسی بگذارند عمدتاً محدودیت عملیاتی داشتند و به همین دلیل تصمیم می‌گرفتند خود را درگیر نکنند؛ اما با دیجیتالی شدن این فرآیند و ایجاد تعاریف جدید از احراز هویت و بازپرداخت دیجیتالی، می‌توان خیلی ساده‌تراین ذهنیت شکل گرفته در موسسه‌های وام‌دهی را تغییر داد.
خان دوم: احراز هویت؛ پیشینه ما در فرایندهای سنتی احراز هویت نشان می‌دهد که این فرایند در مورد افراد همیشه بسیار پیچیده و با قوانین سخت‌گیرانه‌ای همراه بوده است. سال گذشته استقبال از فرآیند بازار سرمایه، همه را بر آن داشت تا با حرکت به سوی دیجیتالی شدن بازار سرمایه، برای همیشه قید و بندهای سنتی این بازار را تغییر دهند و با چشم‌اندازی بازتر در این مسیر حرکت کنند. باید این اتفاق در نظام پولی و بانکی هم بیافتد و به‌زودی شاهد این باشیم که رضا برای احراز هویت خود به جای طی یک فرآیند دستی فرسایشی، فرآیند چابک و دقیق احراز هویت دیجیتال را پشت سر بگذارد.
خان سوم: احراز حقیقت؛ در فرایند وام‌دهی سنتی، عمدتاً پروسه گرفتن وام می‌توانست بسیار مبتنی بر قضاوت افراد باشد. به این شکل که درخواست‌کننده وام باید به یک شعبه مراجعه می‌کرد، شاید باید مدیر بانک را می‌شناخت یا به مهارت‌های خود در برقراری موثر ارتباط با مدیر بانک تکیه می‌کرد تا در نهایت بر اساس قضاوت و استنباط وام دهنده و به شیوه کاملا قضاوتی، موفق می‌شد وامی را از بانک یا موسسه مالی دریافت کند؛ اما کاربران خرد تا چه اندازه می‌توانند با اتکا به آشنایی خود با مدیر بانک یا داشتن مهارت در متقاعد کردن بانک برای دریافت وام اقدام کنند؟! خیلی‌ها در این میان فرصت کسب‌وکار را از دست می‌دادند، برنامه‌ریزی‌های‌شان با تاخیر و شکست همراه می‌شد و یا دشواری مراحل دریافت وام، آن‌ها را به کلی از پذیرش آن منصرف می‌کرد. چه‌قدر خوب می‌شود افراد به‌جای روندهای سنتی و یا قضاوتی به سمت دیجیتالی شدن فرآیندها و کسب امتیاز اعتباری پیش روند و امتیاز اعتباری معیار قضاوت قرار گیرد نه حضور یا پی‌گیری فرد متقاضی.
خان چهارم: وثایق و تضامین؛ به‌صورت سنتی خوان چهارم، خوانی است که خیلی از شوالیه‌ها را به‌زانو درمی‌آورد. تصور کنید که برای وام ۵۰ میلیونی مجبور باشید سند خانه یا ماشین را در بانک به عنوان وثیقه بگذارید، اما اساسا این امکان چه‌قدر برای کسی فراهم است؟ و تازه اگر شخصی، فردی از فامیل را برای گذاشتن وثیقه پیدا کرد، چرا این امکان را نداشته باشد تا از مبلغ وثیقه برای وام‌های دیگری استفاده کند؟ این تحول اتفاق نمی‌افتد مگر راه‌های سریع‌تر را پیدا کنیم راه پیشنهادی شوالیه چیزی جز ابزارها الکترونیکی مثل چک الکترونیکی، سفته الکترونیکی و سایر وسایل الکترونیکی نیست. با همکاری رگولاتوری، بانک‌های پیشرو و نهادهای مالی مرتبط، این فرآیند می‌تواند فراهم شود.
خان پنجم؛ کلان داده‌ها و هوش مصنوعی؛ بی‌تردید کلان داده‌ها و هوش مصنوعی می‌توانند در تسریع دیجیتالی شدن این فرآیند به کمک ما بیایند. خیلی وقت‌ها چون زیرساخت‌ها فراهم نیست یا فرایندهای فین‌تکی انجام نمی‌شود دراین مرحله با مشکل مواجه می‌شویم اما چطور می‌شود به پیروزی این نهاد کمک کرد؟ نقش شوالیه در این خوان کمک به بهبود فرایند همکاری بین لندتک‌ها و نهادهای سنتی پولی و بانکی‌ست. لندتک‌ها باید به‌عنوان نهادهای کوچک و چابکی که توانایی جذب استعدادهای خوب را دارند، پذیرفته شوند. اگر این اتفاق بیافتد می‌بینیم که نهادهای خیلی کوچک، توانایی‌های خیلی بزرگی را در اختیار نهادهای بزرگ‌تر می‌گذارند. لندتک‌ها با بهره‌گیری از هوش مصنوعی، کلان داده‌ها و احراز هویت اهلیت همه داده‌ها را سریع‌تر و منصفانه‌تر در اختیار اکوسیستم قرار می‌دهند. آن‌وقت نهادهای مالی و رگولاتوری می‌بینند که امکانات خیلی بیشتری هم در اختیاردارند.
وام را با خرید طلا و ارز هدر ندهید! سرمایه‌گذاری کنید!
مدیرعامل دیجی‌پی در ادامه چالش‌های عرصه لندتک، روی سخن خود را با مشتریان یا وام‌گیرندگان قرار داد و تشریح کرد که چه‌گونه مشتریان با استفاده‌ی نادرست از وام‌ها یا با به تأخیر انداختن پرداخت‌ها، می‌توانند به زیان این فرآیند گام بردارند و در این حالت اعتبار خود را نیز برای داشتن وام‌های دیگر از دست بدهند. امینی گفت: «دو خوان دیگر به خود مشتری برمی‌گردد، کافی نیست که نگاه‌مان فقط به بانک‌ها و رگولاتوری‌ها باشد و فراموش کنیم که خود مشتری چه نقشی در این اتفاق دارد. پس ساختن اعتبار به خود مشتری بازمی‌گردد. مشتری ما باید یاد بگیرد با پرداخت به موقع قروض خود نقشی تاثیرگذار در اعتبارسنجی پیدا خواهد کرد.»
درنهایت خوان هفتم و پایانی داستان لندتک‌ها و مسیر آن‌ها را توضیح می‌دهد: «در این مسیر مشتری باید تمرکز کند که وام خود را برای سرمایه‌گذاری (ولو کوچک) خرج کند و نه برای خرید طلا یا ارز؛ شخصی که وام می‌گیرد باید یاد بگیرد خودش هم باید بخشی از آن تغییر باشد. اگر مشتری می‌خواهد موفق باشد، باید وام دریافتی را در کسب‌وکار خرد و در ایجاد اشتغال سرمایه‌گذاری کند و البته این بلوغ احتیاج به آموزش دارد. آن‌وقت می‌توان امیدوار شد که شوالیه لندتک در این هفت‌خوان به‌زانو درنیامده وبا سربلندی پیروز شده است.»