پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
تعیین زمان اعلام نتایج و نحوه برگزاری انتخابات دوره ششم نظام صنفی رایانهای در نشست خبری این سازمان
۲۹ آبان ماه برای اولین بار انتخابات سازمان نظام صنفی رایانهای تهران به صورت اینترنتی و بر بستر بلاکچین برگزار می‌شود. آنلاین بودن فرایندها و شمارش آرا این فرصت را ایجاد می‌کند تا یک ساعت بعد از پایان رای‌گیری، یعنی در ساعت هشت شب، نتایج انتخابات اعلام شود.
نشست خبری سازمان نظام صنفی رايانه‌ای استان تهران با موضوع «ششمين انتخابات هيئت‌مديره و بازرس سازمان» به صورت آنلاین برگزار شد. در این برنامه محمدباقر اثنی عشری رئيس سازمان نظام صنفی رایانهای، ناصرعلی سعادت رئيس هيئت نظارت بر انتخابات، علی آذركار دبير سازمان نصر استان تهران، محمدجواد صمدی راد قائم‌مقام شرکت ققنوس و مهرداد فرنوش مدیرعامل همراستا، به‌عنوان مجریان انتخابات اینترنتی بر بستر بلاکچین شرکت‌های ققنوس و همراستا، حضور داشتند.
به گزارش راه پرداخت، طبق صحبت‌های اثنی‌عشری، انتخابات دوره ششم سازمان نظام صنفی در ۱۵ استان به صورت اینترنتی و بر بستر بلاکچین انجام می‌شود. او انجام انتخابات بر بستر بلاکچین و به صورت اینترنتی را تصمیم جسورانه‌ای می‌داند که مسلما با ریسک‌ها و نگرانی‌هایی همراه است اما درنهایت این انتخابات در استان البرز، بر بستر بلاکچین و با حداقل مشکلات انجام شد.
براساس توضیحات اثنی عشری همزمان با انتخابات سازمان نظام صنفی رایانهای استان تهران، این انتخابات الکترونیکی در استان‌های یزد، کرمانشاه، مازندران، قم، خوزستان، کرمان، همدان، گیلان و خراسان رضوی هم برگزار خواهد شد و در هفته‌های آینده نیز انتخابات در استان‌های باقی‌مانده انجام می‌شود.
در ادامه ناصر علی سعادت درباره روال کار هیئت نظارت توضیح داد: «هیئت نظارتی از ۷ نفر تشکیل می‌شود که مسئول صیانت از آرا و حفظ حقوق کاندیداها هستند و به شدت پیگیری می‌شود تا روز پنجشنبه انتخابات شفافی را داشته باشیم.»
الگوی جدید انتخابات
در این نشست خبری آذرکار از الگوی جدید انتخابات گفت و توضیح داد: «فرایند انتخابات، باتوجه به کرونا، در دو فاز مستقل انجام شد. در فاز اول، کاندیداها ثبت‌نام و مدارکشان را تکمیل کردند و این فرایند تکمیل مدارک از طریق پورتال سازمان محقق شد. در فاز دوم شرکت‌ها برای حضور در مجمع، نماینده معرفی کردند که در پارادیم جدید، این کار هم الکترونیکی شد و شرکت‌ها موظف به ثبت‌نام در پورتال سازمان شدند. شرکت‌هایی که نماینده معرفی کردند، اس‌ام‌اس دعوت برای ورود به انتخابات برایشان ارسال می‌شود. شرکت‌ها با کد عضویت و شناسه ملی وارد می‌شوند، یک کد OTP دریافت و رای‌شان را در سامانه ثبت می‌کنند.»
به گفته آذرکار کل این فرایند در کمتر از ده دقیقه انجام می‌شود. او از بلاکچین به‌عنوان بستری برای حفظ محرمانگی رای‌ها و داده‌ها یاد کرد که این اطمینان را می‌دهد که هرگونه دستکاری در آرا غیرممکن است. او در ادامه یک سری آمار و ارقام از سازمان نظام صنفی ارائه داد و گفت: «به لحاظ آماری که در دبیرخانه ثبت شده است، ما رشد قابل ملاحضه‌ای نسبت به سال‌های پیش، که انتخابات به صورت حضوری انجام می‌شد، داشتیم. حدود ۴۰۰ شرکت در این دوره از انتخابات اعلام آمادگی کردند که این تعداد در سال‌های گذشته حدود ۲۵۰ شرکت بوده است. در خصوص اطلاع‌رسانی هم سعی کردیم با بیانیه‌ها و اطلاعیه‌ها، راهنمایی‌های لازم را انجام دهیم. ورود به سامانه انتخابات قبل از ساعت ۱۰ صبح و بعد از ساعت هفت شب امکان‌پذیر نیست و رای‌ها پس از ثبت در سامانه غیرقابل تغییر هستند.»
به گفته آذرکار از میان ۷۲ کاندید در شاخه شرکت‌ها نهایتا ۴۴ نفر به‌عنوان کاندیدای نهایی، از ۴ کاندید در شاخه فروشگاه‌ها، ۴ کاندیدای نهایی و از ۱۲ کاندید در شاخه مشاوران هم ۱۲ کاندید نهایی، مراحل تایید را گذراندند.
دلیل انتخاب دو شرکت ققنوس و همراستا برای انجام انتخابات
در ادامه نشست خبری صمدی‌راد ضمن تشکر از اعتمادی که سازمان هم به این فناوری و هم به شرکت ققنوس به‌عنوان مجری این فناوری داشت، توضیح داد: «ما در فضای بلاکچین به دنبال یک محصول و ارزش نهایی به نام شفافیت و اعتماد هستیم که ناشی از توزیع‌شدگی داده براساس ساختاری که در یک شبکه بلاکچینی تعریف می‌شود و اجماعی که برای ثبت اطلاعات انجام می‌شود، است و بهترین فرصت برای استفاده از آن، فرایندهای انتخابات و رای‌گیری است. از این دو محصول می‌توان در شبکه‌های بلاکچینی استفاده کرد و ما سعی کردیم آن را در قالب یک پلتفرم و به صورت پایلوت در سازمان نظام صنفی اجرا کنیم و می‌توانیم آن را در سایر شرکت‌ها و سازمان‌ها توسعه و گسترش دهیم.»
صمدی‌راد در رابطه با اینکه چرا سازمان نصر برای انجام این انتخابات در بستر بلاکچین با دو شرکت ققنوس و همراستا همکاری کرده است، گفت: «این کار حدود سه ماه پیش در ققنوس آغاز شد. به دلیل اینکه سه نفر از اعضای هیئت‌مدیره ققنوس به‌عنوان کاندید در انتخابات سازمان نظام صنفی معرفی شده بودند، اعضای هیئت‌مدیره سازمان تصمیم گرفتند که شرکت ققنوس در فرایند انتخابات استان‌های البرز و تهران حضور نداشته باشد و همراستا مسئول انجام انتخابات در این دو استان باشد.»
اعلام نتایج انتخابات
براساس آیین‌نامه، زمانی که مجمع و انتخاباتی برگزار می‌شود، پس از اینکه زمان رای‌گیری به پایان می‌رسد شمارش آغاز می‌شود. به دلیل اینکه سیستم آنلاین است مسلما شمارش آرا زمان چندانی نخواهد برد. بعد از شمارش آرا، هیئت نظارت باید صحت این انتخابات را تایید کند. براساس آیین‌نامه موجود، ۱۰ درصد صندوق‌ها باید بازشماری شود و چون این فرایند هم مکانیزه است، پس از پایان انتخابات، اگر مشکل خاصی پیش نیاد، در کمتر از یک ساعت نتایج اعلام می‌شود. درواقع بعد از اینکه صحت انتخابات اعلام شد، باید به تایید مجمع هم برسد و اعلام نهایی نتایج از طریق مجمع اطلاع‌رسانی می‌شود.
درباره امکان تمدید مهلت معرفی نماینده شرکت‌ها هم گفته شد که اگر هیئت نظارت لازم بداند و برای اینکه حقی از کسی ضایع نشود، تا جایی که امکان داشته باشد سعی می‌شود فرصت معرفی تمدید شود تا کسی از حق رای دادن جا نماند.
اعتراض به نتایج انتخابات این دوره به چه شکل است؟
براساس قانون، افراد ۴۸ ساعت فرصت دارند تا اعتراضشان به نتایج اعلام‌شده را برای هیئت نظارت ارسال کنند. پس از شمارش آرا و بسته شدن انتخابات، کلیه اطلاعات باید حداقل شش ماه در سازمان حفظ شود و آنچه در آیین‌نامه آمده، عینا مانند گذشته اجرا می‌شود. افراد می‌توانند اعتراضشان را به دست هیئت نظارت برسانند و باید طی یک هفته رسیدگی‌های لازم انجام شود. بنابراین همه چیز مانند آیین‌نامه انجام خواهد شد و به دلیل تغییر در فرایند انجام انتخابات، تغییری در فرایند اعتراضات ایجاد نمی‌شود.
فواید به‌کارگیری بلاکچین
به گفته صمدی‌راد آن چیزی که بلاکچین به ما هدیه می‌دهد، اعتماد است و از آنجایی که ثبت داده‌ها براساس اجماع صورت می‌گیرد بنابراین امکان تغییر در داده‌ها وجود ندارد. درواقع آرا ثبت‌شده اعضای صنف در غالب داده‌های رمزنگاری‌شده به صورت غیرمتمرکز در شبکه‌های بلاکچینی ذخیره می‌شود و هیچ داده‌ای بدون اجماع نمی‌تواند شکل بگیرد. زیرا همه گره‌ها اجماع می‌کنند تا رایی ثبت شود. با استفاده از فناوری بلاکچین دیگر کسی نمی‌تواند بگوید رای من گم شده یا ثبت نشده است. به گفته صمدی‌راد، رای بعد از ثبت با کلیدی رمزنگاری می‌شود که فقط توسط هیئت نظارت قابل باز شدن است. هیچ‌کسی نمی‌تواند داده ثبت‌شده را انکار کند و کسی نمی‌تواند ادعا کند رای‌اش تغییر کرده است.
صمدی‌راد در ادامه می‌گوید: «سعی کردیم مدل اعتمادی را فراهم کنیم تا همه مطمئن باشند همان رایی که داده‌اند ثبت می‌شود تا امکان تخلف و سواستفاده فراهم نشود و یک شرایط رقابتی منصفانه ایجاد شود.»
در ادامه توضیحات فنی درباره فناوری بلاکچین، مهرداد فرنوش در خصوص امکان حمله به این سیستم گفت: «حمله‌های معمولی که برای یک سرور ممکن است اتفاق بیفتد در این بستر نمی‌تواند اتفاق بیفتد. در فرض محال هم اگر کسی بخواهد حمله‌ای انجام دهد باید تمام بستر را مورد حمله قرار دهد. گره‌های شبکه بلاکچین را تشکیل داده‌اند و تراکنش‌های مربوط به انتخابات آنجا در حال انجام شدن است و هیچ دیتایی از هویت افراد آنجا وجود ندارد. اگر کسی حمله کند و تمام این گره‌ها را مختل کند، باز هم به دیتای قابل خوانشی دسترسی نخواهد داشت. جای دیتاها امن است و روی دیتاسنترهای مختلف در داخل کشور قرار دارد.»
بررسی صلاحیت کاندیداها
اثنی عشری با اشاره به اینکه یکی از پیشروترین تشکل‌های صنفی در سازمان نصر وجود دارد، گفت: «طبق قانون هر تشکل صنفی یا انتخاباتی بحث رسیدگی به صلاحیت نامزدهایش را دارد و معمولا کمیته‌هایی برای بررسی صلاحیت نامزدها تشکیل می‌شود. به گفته اثنی عشری متاسفانه در برخی تشکل‌ها، اگر آن گروهی که صلاحیت نامزدها را بررسی می‌کند، از یک طرز فکر و یک جناح باشد، دیگر رقبایش را حذف می‌کند. به همین دلیل به گفته او رسیدگی به صلاحیت کاندیدهای نظام صنفی را خود اعضای سازمان نظام صنفی انجام می‌دهند و هیئت نظارت هیچ دخالتی در تایید صلاحیت ندارد و فقط احراز صلاحیت می‌کند.»
