پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
کوین ایران در گزارشی که حاصل یک کار تحقیقاتی و نظرسنجی بوده، صرافی‌های رمزارز ایرانی را موردبررسی قرار داده و ارزیابی کیفی از آنها انجام داده است. درواقع این پژوهش با ۱۰ زاویه دید مختلف سرویس‌های صرافی‌های رمزارز ایرانی را مورد ارزیابی قرار داده و درنهایت با جمع امتیاز هر یک از صرافی‌های رمزارز ایرانی در این ۱۰ بخش، آنها را رتبه‌بندی کرده است.
کوین ایران برای ارزیابی کیفیت صرافی‌های رمزارز ایرانی، ۷ مشخصه اصلی «قانون‌مداری»، «امنیت»، «ارائه مناسب اطلاعات»، «کیفیت بازار»، «نظارت بر معاملات»، «سرمایه‌گذارها» و «کیفیت تیم اجرایی» را مشخص کرده است و از مخاطبین پرسیده که کدام ویژگی یک صرافی برای آنها از اهمیت بیشتری برخوردار است. بر اساس این نظرسنجی، مشخصه «امنیت» با اختلاف زیادی نسبت به دیگر مشخصه‌ها برای کاربران از اهمیت زیادی برخوردار بوده. بعد از امنیت با ۷۷ امتیاز، «ارائه شفافیت اطلاعات» با ۳۶ امتیاز و «کیفیت تیم اجرایی» با ۳۳ امتیاز در رتبه‌های بعدی قرار دارند. همچنین مشخصه «کمپانی سرمایه‌گذار» با ۱۵ امتیاز در رتبه آخر قرار دارد و برای کاربران از پایین‌ترین اهمیت برخوردار است.
علاوه بر این ۷ شاخص که جزو شاخص‌های اصلی این ارزیابی محسوب می‌شوند، دو شاخص نیز به‌عنوان نمره تنبیهی و تشویقی در نظر گرفته شده است. منابعی که در این پژوهش مورداستفاده قرار گرفته‌اند نیز شامل گیت‌هاب‌ها، مدارک API صرافی‌ها، وب‌سایت صرافی‌ها، پروفایل لینکدین اعضای اجرایی، بانک جهانی شفافیت جهانی، مصاحبه با مدیران اجرایی صرافی‌ها و تجربیات شخصی محقق شده است. اهمیت هر یک از شاخص‌ها نیز بدین‌صورت است: قانون‌مداری ۲۰ امتیاز، امنیت ۲۰ امتیاز، کیفیت بازار ۲۰ امتیاز، ارائه مناسب اطلاعات ۱۵ امتیاز، نظارت بر معاملات ۱۰ امتیاز، کیفیت تیم اجرایی ۱۰ امتیاز و سرمایه‌گذارها ۵ امتیاز.
در ادامه نگاهی به رتبه‌بندی هر یک صرافی‌های رمزارز ایرانی در هر یک از شاخصه‌های موردبحث را مشاهده می‌کنید.
قانون‌مداری
یکی از ملاک‌های اصلی ارزیابی کیفیت یک صرافی میزان تطبیق‌پذیری آن با ساختارهای موجود قانونی کشورها است. در این قسمت ۹ شاخص «نشان تجاری ثبت‌شده قانونی»، «ریسک‌های قانونی کشوری»، «وجود بسترهای قانونی»، «ثبت به‌عنوان موسسه مالی اعتباری»، «روش‌های KYC»، «عضویت در انجمن‌های صنفی»، «بیمه در قبال ضررهای احتمالی» و «نظارت بر شبکه معاملات» تعریف شده است و براساس آنها هر یک از صرافی‌های رمزارز مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند.
در نهایت نیز در این بخش نوبیتکس با کسب ۸.۳۲ امتیاز از ۲۰ امتیاز در جایگاه اول قرار گرفته است. سپس والکس با ۷.۹۲ امتیاز در جایگاه دوم، اکسیر با ۷.۹۲ در جایگاه سوم و رمزینکس با ۶.۵۲ در جایگاه چهارم قرار دارند.
امنیت
در این بخش نیز سعی شده است تا کیفیت امنیت این صرافی‌ها موردبررسی قرار گیرد. در این راستا ۷ شاخص متمایز «مدارک امنیتی بین‌المللی»، «SSL»، «استفاده از ولت سرد»، «درصد موجودی ولت سرد»، «گستردگی جغرافیایی کلیدهای خصوصی»، «تایید دو مرحله‌ای» و «استفاده از ارائه‌دهندگان حضانت» تعریف شده است. بدین ترتیب نوبیتکس با کسب ۱۱.۵۵ امتیاز از ۲۰ امتیاز توانست در بخش امنیت در جایگاه اول قرار گیرد. سپس اکسیر با ۱۱.۵ امتیاز در جایگاه دوم، والکس با ۱۰.۹ امتیاز در جایگاه سوم و رمزینکس با ۹.۶۵۲ در جایگاه چهارم قرار گرفته است.
ارائه مناسب اطلاعات
این بخش درواقع ارزیابی کیفیت API صرافی‌ها است. بدین منظور ۹ شاخص برای ارزیابی دقیق‌تر کیفیت API صرافی‌ها طراحی شده است که شدت اهمیت هر یک از این شاخص‌ها بدین‌صورت است: میانگین زمان پاسخگویی API 10 امتیاز، جست‌وجو در مبادلات گذشته ۱۰ امتیاز، نمایش تاریخی کندل‌ها ۴ امتیاز، کیفیت کندل‌ها ۴ امتیاز، ارتباط Websocket ۴ امتیاز، ارائه شفاف لیست سفارش‌ها ۲ امتیاز، بیشترین لول سفارشات پیشنهادی ۴ امتیاز، نرخ محدودیت API ۱۰ امتیاز و اتصال FIX ۲ امتیاز.
نتایج به دست آمده در این قسمت این‌گونه است: اکسیر با کسب ۹.۶ امتیاز از ۱۵ امتیاز در جایگاه اول این فهرست قرار گرفته است. سپس نوبیتکس با ۶.۹ امتیاز در جایگاه دوم، والکس با ۶ امتیاز در جایگاه سوم و رمزینکس با ۵.۷ امتیاز در جایگاه چهارم قرار دارد.
کیفیت بازار
برای ارزیابی مناسب یک صرافی رمزارز مهم است که مشخص شود کیفیت انجام خریدوفروش در آن چگونه است. شاخص‌های تعریف‌شده در این قسمت به این منظور طراحی شده‌اند که صرافی‌هایی را که قواعد خریدوفروش متفاوتی نسبت به عرف دارند، شناسایی کند. شدت اهمیت هرکدام از شاخص‌های «اسپرید»، «لیکوئیدیتی و پایداری»، «گستردگی بازار»، «رفتارها در قبال تحرکاتت بازار» و «رفتارهای طبیعی» ۱۰ امتیاز است.
نتایج به دست آمده در بخش کیفیت بازار این‌گونه بود که نوبیتکس با کسب ۱۸ امتیاز از ۲۰ امتیاز رتبه اول را دریافت کرده است. والکس با کسب ۱۶.۴ امتیاز رتبه دوم، رمزینکس با ۱۵.۴۶۴ رتبه سوم و اکسیر با ۱۵.۱۹ امتیاز رتبه چهارم را کسب کرده‌اند.
نظارت بر معاملات و سرمایه‌گذارها
در سیستم رتبه‌بندی این گزارش، فرض شده است که صرافی‌های رمزارز ایرانی که از خدمات ابزارهای نظارت بر مبادلات مستقل خارج از مجموعه خود بهره می‌برند، شفاف‌تر هستند و توانایی بیشتری برای شناسایی و گزارش هر گونه معامله غیرقانونی دارند. به‌منظور ارزیابی جدول زیر موردتوجه است:
به‌منظور توسعه و گسترش فعالیت‌ها، برخی از صرافی‌ها با شرکت‌های بزرگ سرمایه‌گذاری و شرکت‌های فناوری‌محور قرارداد همکاری امضا می‌کنند. در این بخش فرض شده است میزان تمایل یک شرکت معتبر سرمایه‌گذاری برای همکاری با یک صرافی می‌تواند نشانه کیفیت آن صرافی باشد.
درنهایت نتیجه ارزیابی صرافی‌های رمزارز ایرانی در رابطه با دو شاخص «نظارت بر معاملات» و «سرمایه‌گذارها» بدین‌صورت است که والکس و نوبیتکس با کسب امتیاز ۲ از ۱۵ در رتبه اول قرار گرفتند و رمزینکس و اکسیر نیز نتوانستند در این بخش از ۱۵ امتیاز هیچ امتیازی را به دست آورند.
کیفیت تیم اجرایی
کیفیت تیم اجرایی و مدیریتی و لول شفافیت هویت اعضا می‌تواند شاخص مناسبی برای تشخیص و ارزیابی هر صرافی باشد. بدین منظور کوین ایران شاخص‌های «هویت تیم اجرایی»، «مدارک تحصیلی عالیه»، «سوابق حرفه‌ای مرتبط» و «عمر هر صرافی» را برای سنجش کیفیت تیم اجرایی صرافی‌ها توسعه داده است.
در این بخش اکسیر با کسب امتیاز ۸.۳۳ از ۱۰ امتیاز توانست در رتبه اول قرار گیرد. سپس والکس با ۸ امتیاز در رتبه دوم، نوبیتکس با ۶.۶۶ در رتبه سوم و رمزینکس با ۶ امتیاز در رتبه چهارم قرار گرفت.
تجربه کاربری
در این قسمت تجربه کاربر از معامله با پلتفرم صرافی‌ها مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. درواقع نحوه ثبت‌نام، کاربرپسند بودن پلتفرم، مبادله آسان، سرعت درخواست واریز و برداشت و نحوه پشتیبانی صرافی‌ها از کاربران خود پارامترهای اصلی ارزیابی تجربه کاربری هستند. در بخش تجربه کاربری اکسیر از ۱۵ امتیاز، ۷.۷۷۵ امتیاز را کسب و در جایگاه اول قرار گرفت. سپس نوبیتکس با امتیاز ۷.۷۵ در جایگاه دوم، رمزینکس با ۷.۴۲ در جایگاه سوم و والکس با ۷.۳۵ امتیاز در جایگاه چهارم قرار گرفت.
سیستم‌های تشویقی (رده‌بندی مستقل)
صرافی‌های رمزارز ایرانی از سیستم‌های تشویقی متعددی برای جذب کاربران بیشتر استفاده می‌کنند. در این بخش فرض شده است که ارائه یا عدم ارائه این‌گونه مشوق‌ها نمی‌تواند نشانه کیفیت و یا عدم کیفیت یک صرافی قلمداد شود. به همین دلیل یک رده‌بندی مستقل برای این شاخص مدنظر است. شاخص‌های مورد اهمیت در این بخش شامل «رقابت‌های مبادلاتی»، «اهدای رمزارز»، «توکن اختصاصی»، «مبادلات بدون هزینه» و «مبادلات مارجین» هستند.
بیشترین امتیازی که هر یک صرافی‌های رمزارز ایرانی می‌توانستند در این بخش کسب کنند، ۲۰ امتیاز بود که اکسیر با کسب ۸ امتیاز در رتبه اول قرار گرفت و بعد از آن رمزینکس با ۷.۵ امتیاز در جایگاه دوم. سپس نوبیتکس با ۷ امتیاز در جایگاه سوم و والکس با ۶ امتیاز در جایگاه چهارم قرار گرفت.
نتیجه نهایی
درنهایت نیز با جمع امتیازهایی که هر یک از این صرافی‌های رمزارز کسب کرده بودند، امتیاز تجمیعی آنها محاسبه شده است که در جدول زیر رتبه‌بندی و جایگاه به دست آمده برای هر یک از صرافی‌ها قابل‌مشاهده است.
