پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
بانک‌ها برای مقابله با ویروس کرونا چه اقداماتی انجام داده‌اند؟ / شتاب در ارائه راهکار احراز هویت الکترونیکی بانک‌ها
این روزها شیوع ویروس کرونا مهم‌ترین اتفاقی است که در ایران رخ داده است. درحالی‌که تاکنون آمار رسمی درباره تعداد مبتلایان و فراگیری آن منتشر نشده، اما برای مقابله با ویروس کرونا در رسانه‌ها زیاد صحبت می‌شود. علاوه‌بر این بسیاری از شرکت‌ها و کسب‌وکارها طرح دورکاری کارکنان را پیاده و اجرایی کرده‌اند. با این حال قرار گرفتن در مکان‌های عمومی یکی از مواردی است که ممکن است شیوع این بیماری را افزایش دهد.
با وجود اینکه همه بانک‌های کشور سامانه‌ها و نرم‌افزارهایی را به مشتریان خود ارائه کرده‌اند که قابلیت‌های فراوانی داشته و می‌تواند افراد را از مراجعه حضوری به شعب بانک‌ها بی‌نیاز سازد، اما برخی از فعالیت‌های بانکی مانند اجباری شدن استفاده از رمزهای پویا و غیرفعال شدن رمزهای ایستا، این فرایند را دچار اختلال کرده و میزان مراجعه به خودپردازها و شعب بانکی را افزایش داده است.
از سوی دیگر برخی بانک‌ها برای کاهش تردد افراد به شعب، به‌دنبال ارائه راهکارهایی مانند احراز هویت الکترونیکی (e-kyc) هستند و از بانک مرکزی درخواست کرده‌اند که مجوز این امر را صادر کند. افزایش سقف مجاز برداشت وجه در دستگاه‌های خودپرداز از دیگر اقداماتی است که بانک‌ها می‌خواهند در راستای عدم مراجعه حضوری مشتریان به شعبه انجام دهند. برای اینکه بدانیم بانک‌ها برای پیشگیری از شیوع ویروس کرونا چه اقداماتی انجام داده‌اند، برخی از آنها را مورد بررسی قرار داده‌ایم و با معاونان فناوری اطلاعات آنها گفت‌وگو کرده‌ایم.
ارائه خدمات بانکداری دیجیتال به‌عنوان پایلوت
فرهاد اینالوئی، معاون فناوری اطلاعات بانک ایران زمین با تاکید بر اینکه بانک‌ها به‌سرعت باید فرایندهای خود را تغییر دهند و آماده شرایط جدید شوند، گفته است: «اگر بانک مرکزی همراهی کند و اجازه احراز هویت الکترونیکی را به بانک‌ها بدهد، امکان ارائه بسیاری از خدمات به صورت غیرحضوری وجود دارد.»
طبق گفته او بانک ایران زمین قرار است به‌عنوان پایلوت ارائه خدمات بانکداری دیجیتال را با همراهی بانک مرکزی انجام دهد و چنانچه بازخوردی مناسب از این فعالیت‌ها گرفته شد، سایر بانک‌ها نیز به آن بپیوندند.
پست بانک نیز در حال پایلوت احراز هویت الکترونیکی در یک استان و برخی شعب تهران است. همچنین به مشتریان توصیه کرده که از درگاه‌های مجازی استفاده کنند.
محمدعلی بخشی‌زاده، معاون فناوری اطلاعات بانک دی نیز به راه پرداخت توضیح داد که اجرای احراز هویت الکترونیکی منوط به ابلاغ دستورالعمل بانک مرکزی است و بانک دی هم در همین خصوص اقدام کرده است، اما برای مقابله با شیوع ویروس کرونا در بانک دی قرار است اقداماتی انجام شود. به‌عنوان مثال بانک دی مبلغ برداشت وجه در دستگاه‌های خودپرداز را در صورت تأیید بانک مرکزی افزایش می‌دهد تا مشتریان مجبور به مراجعه به شعبه نباشند.
ارائه راهکار احراز هویت الکترونیکی، اولویت جدی بانک مرکزی نیست
محمد صادقی، معاون فناوری اطلاعات بانک اقتصاد نوین در خصوص پیشگیری از شیوع ویروس کرونا در این بانک به ما گفت: «دستورالعمل‌های لازم برای پیشگیری از آلودگی مشتریان و کارکنان به‌دقت تهیه و ابلاغ شده است. همچنین بودجه و دستورات لازم برای تهیه اقلام بهداشتی و مواد ضدعفونی کننده برای استفاده در ستاد و شعب ابلاغ شده و موارد ضدعفونی‌کننده در دسترس کارکنان و مشتریان قرار داده شده است. علاوه بر این مشتریان را تشویق می‌کنیم تا به‌جای حضور در شعبه از خدمات الکترونیکی گسترده استفاده کنند. در مقابل شعب را نیز تشویق می‌کنیم تا با مدیریت صحیح امور، با تعداد کمتری از همکاران در شعب حاضر باشند.»
به‌گفته او در رابطه با اجرای احراز هویت از طریق الکترونیکی نه صرفاً برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا که بنا به دلایل دیگر هم این موضوع را با بانک مرکزی در میان گذاشته‌ایم. اما با این اتفاقاتی که افتاده اهمیت این موضوع بیشتر شده است. او توضیح داد: «مشخص شده است که آمادگی لازم برای سرویس‌دهی مناسب در مواقع بحران وجود ندارد و بخشی از این موضوع حاصل به‌روز نبودن دستورالعمل‌های بانک مرکزی است. با این حال ارائه سرویس‌های احراز هویت الکترونیکی، موضوعی است که بسیاری از کسب‌وکارها درگیر آن هستند و با حل ارائه راهکار مناسب برای آن روند کاری این کسب‌وکارها، تسهیل می‌شود و در نتیجه مردم هم راحت‌تر امور بانکی و مالی خود را انجام می‌دهند. هرچند این مساله از مدت‌ها پیش مطرح شده، اما به نظر نمی‌رسد اجرای آن جزو اولویت‌های کاری در بانک مرکزی باشد. امیدواریم در سال آینده به این موضوع مهم پرداخته شود.»
صادقی درباره اینکه ضدعفونی کردن خودپردازها را هم در دستور کار خود قرار داده‌اند یا نه، توضیح داد: «در خودپردازهای درون شعبه کار ضدعفونی را انجام می‌دهیم، اما باتوجه به اینکه در سطح جامعه خودپردازهای شخصی و مشارکتی که مدیریت آن توسط اشخاص حقیقی و حقوقی مستقل انجام می‌شود نیز وجود دارد، شاهد اقدام جدی و اجباری برای ضدعفونی کردن این خودپردازها نیستیم و رعایت نکات بهداشتی محدود به خودپردازهای درون شعبه‌ای بانک‌هاست.»
تمرکز بر جنبه آموزشی و تبلیغی مشتریان در استفاده از خدمات غیرحضوری
جعفر صدری، معاون فناوری اطلاعات بانک صادرات ایران معتقد است که پیگیری احراز هویت الکترونیکی در شناسایی مشتریان شبکه بانکی کشور نه تنها با شیوع ویروس کرونا، بلکه همواره مدنظر شبکه بانکی بوده، هست و خواهد بود. بنابراین فارغ از موضوع کرونا همه باید در راستای انجام این اتفاق کمک کنیم.
به‌گفته او پیشنهاد بیشتر بانک‌ها به بانک مرکزی موضوع افزایش سقف برداشت وجه در دستگاه های خودپرداز به‌دلیل شیوع ویروس کرونا و عدم حضور مشتریان در شعب بوده که موافقت ضمنی نیز گرفته شده، اما هنوز عملیاتی نشده است.
صدری درباره استفاده بیشتر مشتریان از خدمات غیرحضوری با شیوع ویروس کرونا توضیح داد: «بیشتر از 92 درصد تراکنش‌های بانک صادرات ایران به‌صورت غیرحضوری انجام می‌شود که در راستای خارج نشدن هموطنان از منازل خود بهترین عمل می تواند آموزش، ترغیب و تشویق مشتریان به استفاده از خدمات غیرحضوری از طریق درگاه‌های موبایلی و اینترنت بانک باشد. ضمنا در همین راستا خدمات فعال‌سازی رمز دوم پویا از سه روش بدون حضور در شعبه و تنها از طریق پنج هزار و 300 دستگاه خودپرداز این بانک میسر است.»
