پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
نگاهی به فعالیت سیمرغ تجارت در سال 98 و اهدافش برای 99 به بهانه تغییر رویکرد این شرکت
فعالیت سیمرغ تجارت در حوزه کیفپول الکترونیکی، آنقدر پررنگ بود که با وجود تغییر رویکرد جدی این شرکت جهت ارائه ارزش افزوده در خدمات بانکی و پرداخت، هنوز هم احتمالا بسیاری از ما با شنیدن نام سیمرغ تجارت، کیف پول الکترونیکی در ذهنمان تداعی میشود.
فروردین ماه 91 بود که بانک تجارت با درک نیاز بازار به فراهم‌سازی بستری مناسب جهت جمع‌آوری پول خرد و الکترونیکی کردن آن، شرکت سامانه‌های یکپارچه سیمرغ تجارت را تأسیس کرد. سیمرغ قرار بود مجری کارت کیف پول الکترونیک بانک تجارت باشد.
با این حال، شرکت سیمرغ تجارت در راستای همسویی با نیازهای بازار در یک سال اخیر، علاوه بر حفظ حوزه‌های فعالیت‌های پیشین خود، قدم‌های جدی در راستای ارائه سرویس‌هایی جهت خلق ارزش افزوده در خدمات بانکی و پرداخت برداشته است و به گفته مدیرعامل این شرکت، آنها تمرکزشان ارائه خدماتی است که سایرین ارائه نمی‌دهند و در یک سال گذشته بیشتر از آنکه به دنبال سروصدا باشند، روی توسعه زیرساخت‌های لازم برای این خدمات و محصولات کار کرده‌اند و در ورود به بازار هم خیلی آرام و به دور از هیجان وارد شده‌اند تا با بازخورد پیوسته از کاربران و بهبود خدمات و محصولات، وفاداری مشتریان را در سطح حداکثری حفظ و حراست کنند.
با محمد آجدانی، مدیرعامل شرکت سامانه‌های یکپارچه سیمرغ تجارت درباره تمایزی که سیمرغ تجارت می‌خواهد با رقبای خود در این اقیانوس قرمز داشته باشد، گفت‌وگو کردیم که در ادامه آورده میشود.
چرا سیمرغ تغییر مسیر داد؟
به غیر از پروژه‌های کارت بلیت چند شهر در همکاری با بانک تجارت، سیمرغ تا اواخر سال 1397 تمرکز خود را تنها بر کیف پول آفلاین گذاشته بود. آجدانی در این خصوص گفت: «از اواخر سال 1397 خطوط کسب‌وکاری را متفاوت کردیم اما با یک چالش جدی مواجه شدیم؛ نرخ ارز. ما از کارت دسفایر استفاده می‌کردیم که در نوسانات نرخ ارز تا 25 هزار تومان هم افزایش قیمت پیدا کرد. غیر از بحث قیمت، واردات این کارت هم دیگر به راحتی میسر نبود. این مسائل و همچنین تغییرات تکنولوژی باعث شد که به سوی کیفپول آنلاین حرکت کنیم. به صورت کلی به این فکر کردیم که چه کسب‌وکاری می‌توانیم داشته باشیم تا نقش مثبت‌تری برای بانک تجارت ایفا کنیم.»
از محصولات قبلی تا راهکارهای جدید سیمرغ
او در ادامه به خدماتی که این شرکت با هدف خلق ارزشافزوده برای مشتریان بانک تجارت ارائه می‌دهد، اشاره کرد و گفت: «در حوزه کارت، بیشتر تمرکز ما در حوزه کارت‌های بانکی است. کارت هدیه، کارت خرید و توریست کارت از جمله خدمات ما در این حوزه است. در کارت هدیه و کارت خرید، سفارش‌های گروهی بانک یا به عبارت دیگر سفارش‌هایی که نمی‌توان در شعبه انجام داد را مدیریت می‌کنیم. مثلاً شرکتی 20 هزار کارت سفارش می‌دهد و شعبه قادر نیست این حجم از صدور کارت را مدیریت کند.»
آجدانی درباره فعالیت این شرکت در حوزه کارت هدیه گفت: «در زمینه کارت هدیه هم فاز دوم را در حوزه فنی آغاز کرده‌ایم و از اردیبهشت فعالیت در این بخش را کلید می‌زنیم. از آنجایی که سایر مجموعه‌ها کارهای نوینی در این حوزه کرده بودند و ورود به بازار سخت شده بود، برنامه‌ای با بانک تدوین و تنظیم کردیم تا با مدل متفاوت‌تری که بخشی از آن فنی و بخش دیگری از آن کسب‌وکار، وارد این میدان شویم.
برای مثال یکی از مشکلات ارائه کارت‌های هدیه این بود که صدور آن در شعبه به طول می‌انجامید. با تغییر مدل، ما کارت‌ها را بدون مبلغ در سیمرغ صادر و پرینت می‌کنیم و در شعب توزیع می‌کنیم و در شعب صرفا عملیات احراز هویت و واریز انجام میشود. این کار، باعث میشود همان خدمت با صرف زمان کمتری از دید مشتری در شعبه صورت گیرد و در عین حال که روی افزایش رضایت مشتری تاثیر دارد. کارایی کارکنان شعب را نیز جهت ارائه خدمت به مشتریان بیشتر می‌کند. علاوه بر این مدل، تحویل غیرحضوری کارت‌های هدیه را هم در نظر گرفته‌ایم و کارهای فنی آن در حال انجام است.»
جدیدترین خدمت سیمرغ در حوزه کارت، یعنی توریست‌کارت نیز تا پایان سال رونمایی میشود. مدیرعامل این شرکت گفت: «با توجه به اینکه به شبکه بینالمللی پرداخت متصل نیستیم گردشگران خارجی نمی‌توانند از شبکه پرداخت الکترونیکی ما استفاده کنند در نتیجه با پول نقد کار می‌کنند. سرویسی را برای توریست‌ها فراهم کردیم تا بتوانند به دور از دغدغه‌ها و خطرات استفاده از پول نقد، به راحتی از شبکه پرداخت الکترونیکی کشور استفاده کنند که از این سرویس نیز تا پایان سال رونمایی می‌کنیم. ما پیش از این کاری را در این حوزه به صورت پایلوت آغاز کرده بودیم که با اصلاح و بهبود مدل‌های کسب‌وکاری، ذینفعان و مسائل فنی در مدل جدید، احتمالا شاهد فراگیر شدن این سرویس در حوزه گردشگری نیز خواهیم بود.»
ارائه توریست‌کارت در پلتفرم سیمرغ تجارت
با توجه به جذابیت موضوع توریست کارت، محمد آجدانی مدیرعامل سیمرغ تجارت در راستای ارائه جزئیات بیشتر درباره این محصول در خصوص فرآیند دریافت و شارژ کردن این کارت‌ها گفت: «وقتی یک درخواست برای ارائه توریست‌کارت به یک توریست می‌آید، اول باید از سامانه پژواک استعلام بگیریم که فرد در لیست سیاه ارائه خدمات نباشد. این درخواست‌ها اغلب از سوی مجموعه‌هایی مانند شرکت‌های گردشگری به ما داده میشود که ما برای ارائه خدمت، آنها را هم احراز هویت می‌کنیم. اگر جواب پژواک جهت امکان‌پذیر بودن ارائه سرویس به فرد مورد نظر مثبت باشد، کارت را به مبلغ مورد درخواست شارژ می‌کنیم و آن را در اختیار درخواست‌کننده قرار می‌دهیم. تا این مرحله، کارت شارژ شده اما غیرفعال است. فرد صاحب کارت که اینجا شخص توریست هست برای احراز هویت و فعال کردن کارت باید به یکی از شعب بانک تجارت که ما اعلام کرده‌ایم مراجعه کند و با ارائه اصل مدارک هویتی کارت را فعال کند. این فرآیند کلی است به شکلی که مورد تایید نهادهای نظارتی هم باشد.
هدف ما از راه‌اندازی پلتفرمی که این سرویس از طریق آن ارائه میشود، این بود که می‌خواستیم مدلی بچینیم تا هم فرآیند سفارش گرفتن و شارژ را تا جای ممکن و در چارچوب قوانین ساده کنیم و هم به مجموعه‌های بیشتری خدمات ارائه دهیم. افراد یا مجموعه‌های زیادی به بانک تجارت مراجعه می‌کردند و می‌گفتند می‌خواهیم در حوزه توریست‌کارت فعالیت کنیم اما وقتی با آنها صحبت می‌کردیم، هر کدام یک نوع نگاه داشتند و البته نیازها و خواسته‌های گوناگون. جمع‌بندی این بود که نمی‌توانیم برای هر شرکت یا مجموعه یک سرویس ارائه دهیم و این کار اقتصادی هم نیست. بنابراین نقطه نظرات همه شرکت‌ها را شنیدیم و پلتفرمی را آماده کردیم تا افراد بتوانند با نیازها و خواسته‌های گوناگون روی آن ثبت نام و ثبت درخواست کنند. برای انجام این فرآیند، پنلی در اختیار نماینده آن شرکت قرار می‌گیرد و می‌تواند این عملیات را انجام دهد.»
توریست کارت تجارت چه مزیتی دارد؟
آجدانی در پاسخ به این سوال که چرا یک کسب‌وکار در بین سایر رقبا، باید به سراغ توریست‌کارت تجارت بیاید، گفت: «از منظر مشتری نهایی یا همان توریست خیلی تفاوتی در اینکه چه بانکی پشت کارت است، وجود ندارد. در نهایت یک کارت بانکی در اختیار فرد قرار می‌گیرد و خدمت نهایی نیز یکسان است ولی در همین جا یک نکته مهم وجود دارد؛ بانک تجارت در خیلی از پورت‌های ورودی و خروجی کشور مثل فرودگاه بینالمللی امام خمینی شعبه دارد و این موضوع، به توریست کمک می‌کند تا موضوع احراز هویت حضوری اولیه با دسترسی بهتری انجام شود. علاوه بر این، شعب زیاد بانک تجارت در سراسر کشور هم در صورت بروز هر گونه مشکل احتمالی در زمان استفاده، خیلی کمک‌کننده است.
ولی مساله اصلی این است که ما برای مجموعه‌هایی مانند شرکت‌های گردشگری که بعضا ممکن است هر کدام در روز چندین یا حتی چند ده درخواست متفاوت با شرایط گوناگون داشته باشند، امکاناتی و خدماتی را در نظر گرفته‌ایم که خیلی ساده بتوانند با ما کار کنند و نیازها و خواسته‌هایشان را مدیریت کنند. من این سهولت در ارائه خدمت را در هیچ بانکی ندیده‌ام. ما تمام فرآیندهای اضافی و دست‌وپاگیر را حذف می‌کنیم. درحقیقت در این پلتفرم، بایدها و نبایدهای مسائل مربوط به احراز هویت و پولشویی را با نظارت بانک جلو برده‌ایم و فرد بدون مذاکره و پیگیری، سرویس می‌گیرد.»
یکی دیگر از مسائل توریست‌ها هنگام خروج از کشور بحث تبدیل ارز باقیمانده است. به گفته آجدانی مبلغی که در این کارت باقی می‌ماند نیز برگشت‌پذیر است. همانطور که اگر توریست پول نقد داشته باشد و بخواهد از کشور خارج شود به صرافی می‌رود و آن پول نقد ریالی را تبدیل به یورو می‌کند، در این حالت نیز همینطور است و در صرافی فقط به جای ارائه پول نقد، کارت خود را روی دستگاه کارتخوان می‌کشد و معادل پول موجود در کارت، یورو می‌گیرد.
قوانین، محدودکننده مطلوبیت تجربه کاربری در ارائه خدمات مالی
فرایندی که آجدانی تشریح کرد، هر چند ارزش افزوده قابل توجهی برای شرکت‌های فعال در حوزه توریست ایجاد می‌کند ولی از لحاظ تجربه کاربری این خدمت برای توریست و بازیگران خیلی خوشایند نیست. آجدانی با تایید این این موضوع گفت: «ما به عنوان یک کسب‌وکار رسمی مجبوریم در چارچوب قانون و قوانین فعالیت کنیم. درست است که دولت به توریست ویزا می‌دهد و او وارد کشور میشود، اما سوال این است که می‌توان به فردی اجازه داد وارد کشور شود اما از خدمات مالی استفاده نکند؟ ظاهرا در حال حاضر پاسخ این سوال نانوشته «بله» هست چراکه ما اول از همه باید هویت توریست را استعلام کنیم که آیا اجازه دریافت خدمات مالی را دارد یا خیر. خوشبختانه در حال حاضر، استعلام این موضوع نزدیک به آنلاین است و این خیلی از مسائل را حل کرده است. مساله دیگر مدل احراز هویت است. ما کارت را تحویل توریست می‌دهیم اما مجبوریم بگوییم به شعبه برود تا احراز هویت شود و این مساله‌ساز است، چراکه هر شعبه‌ای این کار را انجام نمی‌دهد. با این حال می‌دانیم که راه‌های ساده‌تری برای احراز هویت هست اما قبولاندن آن به نهادهای ذیربط در حال حاضر کار سختی است. در نتیجه این مواردی که جلوی مطلوبیت تجربه کاربری این موضوع را گرفته است عملا از عهده ما خارج است.»
به‌صرفه کردن ارائه کارت هدیه با شیوه‌های نو
یکی دیگر از حوزه‌های فعالیت سیمرغ تجارت بحث کارت هدیه است. آجدانی به برنامه‌های این شرکت برای کارت هدیه اشاره کرد و گفت: «در این حوزه چند برنامه داریم؛ نخست بهبود وضعیت سرویس کارت هدیه در شعب بانک و حتی انتقال آن به فروشگاه‌ها؛ مدلی که در سایر کشورهای دنیا هم هست. علاوه بر این مدل خرید اینترنتی کارت هدیه را نیز دنبال کردیم به این صورت که فرد اینترنتی سفارش دهد تا در جایی که درخواست داده کارت به او تحویل شود. در مدل‌های خارج از شعب بانک، کاربر به صورت الکترونیک احراز هویت میشود و سپس کارت را از طریق درگاه پرداخت شارژ می‌کند و حتی نیاز نیست که حتما مشتری بانک تجارت است. او پرداخت را انجام و کارت را شارژ می‌کند.»
مدیرعامل سیمرغ تجارت در ادامه گفت: «در گذشته می‌گفتند کارت هدیه منبع ارزان قیمت است و بانک برای آن سود نمی‌دهد. این موضوع برای بانکها جذاب بود و برای دادن کارت هم از مشتری هزینه‌ای نمی‌گرفتند. با افزایش نرخ ارز، صدور کارت هدیه از مبلغی پایین‌تر، برای بانکها زیان دارد. حتی با بالا رفتن قیمت دلار، بانکها مدتی کارت هدیه نمی‌دادند و یا می‌گفتند باید حتما مشتری این شعبه باشید که به شما کارت هدیه بدهیم. به تازگی هم بانکها به این موضوع رو آورده‌اند که بابت ارائه کارت هدیه از افراد، کارمزد دریافت کنند. بانکها شروع کرده‌اند و با ارائه این خدمات، روی وب کیوسک‌ها و یا ارائه خدمات ارزش افزوده، از کاربران، کارمزد دریافت می‌کنند. در این مدل‌های غیرحضوری ما ارائه کارت هدیه را برای بانک به‌صرفه کردیم.»
ورود به اقیانوس قرمز اپلیکیشن‌ها با رویکرد متفاوت
دیگر حوزه فعالیت سیمرغ تجارت، موبایل اپلیکیشن است. آجدانی درباره این مساله توضیح داد: «ما چالشی داشتیم که وارد حوزه B2C بشویم یا نه. حقیقت این است که با وجود اپلیکیشن‌های مختلف، بازار اپلیکیشن اقیانوس قرمز است. درنهایت نگاه ما این بود که در مسیری برویم که دیگران نرفته‌اند. برای این منظور، شش ماه قبل اپلیکیشن «سِت» را راه‌اندازی کردیم. برای اینکه نگاه متفاوتی داشته باشیم در اولین خدمت، شارژ و قبض را ارائه ندادیم بلکه استعلام و پرداخت عوارض آزادراهی و طرح ترافیک را به عنوان خدمت، در نظر گرفتیم. کیفپول آنلاین روی اپلیکیشن ست، بستری برای پرداخت درون اپلیکیشن و همچنین از طریق اسکن QR CODE است. در همین راستا از طریق ریالو و فونپی در تاکسی‌ها امکان پرداخت را فراهم کردیم. استعلام و پرداخت تمامی قبوض، شارژ و بسته اینترنت، نیکوکاری و سایر امکانات را هم اضافه کردیم و در حال توسعه آنها هستیم.»
در حال حاضر، تعداد کاربران اپلیکیشن ست روی کافه بازار مثبت 200 هزار است. طبق هدف‌گذاری این شرکت، قرار است آخر سال 98 این تعداد به مثبت 500 هزار برسد و آخر خرداد سال آینده هم به یک میلیون کاربر. آجدانی به دیگر خدمت این شرکت که همان کیفپول آنلاین است اشاره کرد و گفت: «نگاه ما این نیست که در این اپلیکیشن، تنها بستر پرداخت صرفا کیفپول باشد بنابراین امکانات دیگر مانند برداشت مستقیم از حساب را هم به آن اضافه می‌کنیم. بیشتر نگاه ما این است که یک پیشخوان خدمات همراه که بتوانیم سرویس‌های مختلف را به کاربر ارائه دهیم داشته باشیم و به نوعی اپلیکیشن ارزشافزوده بانک تجارت را در اختیار کاربر قرار دهیم. حقیقت این است که بانک تجارت موبایل بانک دارد و خیلی از این خدمات را نمی‌توان در موبایل بانک ارائه کرد.»
تمرکز روی تجربه کاربری
او در پاسخ به این سوال که درنهایت قرار است اپلیکیشن ست، به چه جایی برسد، گفت: «در حوزه اپلیکیشن، هر خدمتی که ارائه کنیم یا یکی قبل از ما ارائه داده یا بعد از آن ارائه می‌دهد. مزیت رقابتی به اعتقاد من تجربه کاربری خوبی است که بتوان آن را به کاربر ارائه داد. ما در این حوزه هنوز خیلی اول راه هستیم و در زیرساخت‌ها تمرکز کرده‌ایم. مساله این است که بعضی اپلیکیشن‌ها حتی آنها که خیلی بزرگ هستند تمرکز زیادی در حوزه جذب و نگهداشت می‌کنند و سعی می‌کنند کاربر را نگه دارند اما این کار، نتیجه خوبی ندارد. بعضی اپلکیشن‌ها با کاربران میلیونی هزینه‌های عجیبی کرده‌اند اما سؤال این است که چه زمانی به نقطه سربه‌سر می‌رسند. در برهه جشنوارهها، تراکنش‌ها پیک می‌زند اما بعد از اتمام جشنوارهها، باز به حالت قبل از جشنواره برمی‌گردند. به اعتقاد من در شرایطی که همه خدمات مشابه می‌دهند آنچه تعیین‌کننده است، تجربه کاربری است و کاربران به دنبال تجربه کاربری خوب می‌روند.»
پلتفرم OPEN API ست پلاس سیمرغ
پلتفرم ست پلاس دیگر حوزه‌ای بود که سیمرغ تجارت امسال به آن ورود کرد. آجدانی در توضیح این اقدام گفت: «شروع این پلتفرم، با بحث عوارض آزادراهی و طرح ترافیک بود. سپس شارژ و بسته اینترنت به آن اضافه شد و در حال حاضر به 15 کسب‌وکار API ارائه می‌دهیم. ما سعی کردیم ارائه APIها را کوچک اما کاربردی ببینیم.»
او ادامه داد: «علاوه بر این ما تصفیه آنلاین را برای حساب‌های بانک تجارت به خصوص با هدف ارائه خدمت به تاکسی‌های آنلاین در نظر گرفته‌ایم. سرویس استعلام قبوض را هم به خود بانک تجارت داده‌ایم. ما آمادگی داریم این سرویس‌ها را به کسب‌وکارهای دیگر هم ارائه دهیم و در حال مذاکره هم هستیم. ما در پلتفرم ست پلاس کار دیگری هم می‌کنیم API را به پلتفرم‌هایی که همکار ما هستند ارائه می‌کنیم و طبیعتا از آنها سرویس هم می‌گیریم. به زودی سرویس‌های جذابی هم در حوزه بیمه، گردشگری و اعتبارسنجی ارائه خواهیم کرد.
همچنین یک پنل سازمانی آماده کردیم و به شرکت‌ها و نهادهایی که با بانک تجارت کار می‌کنند ارائه می‌کنیم. مانند دانشگاه‌های دولتی، شرکت‌های پتروشیمی، نفت، فولاد و سیمان که در بانک تجارت حساب دارند. آنها می‌توانند از طریق پنل ما خدمات متنوعی را دریافت کنند.»
