پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
باید مدام درباره تبعات تصمیم‌های ناگهانی نهادهای ناظر صحبت کرد / نگاهی به دومین نشست از سلسله میزگرد «مسئولیم»
دومین نشست از سلسله میزگرد «مسئولیم» دیروز 25 آذرماه توسط شرکت زرین پال در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران برگزار شد و درباره مسائلی ازجمله قطعی اینترنت، مشکلات پرداخت‌یاری و محدودیت ایجادشده در سقف تراکنش‌ها صحبت و به دلایل این اتفاقات پرداخته شد.
وظیفه نهاد ناظر در ایجاد بستر فعالیت
امیر حق‌‌رنجبر هم‌بنیان‌گذار ایران رنتر در ابتدای این نشست با اشاره به اینکه قانون‌گذار در تصمیم‌گیری‌های خود تنها به فکر خود است، توضیح داد: «در مدتی که با قانون‌گذار مواجه بودیم، متوجه شدم که قانون‌گذار به فکر ریسک‌های خود است تا کسی به او نگوید که چرا فیشینگ، پول‌شویی و… اتفاق می‌افتد و اصلا به فکر فرصت‌هایی که از دست می‌روند نیست؛ یعنی عموم تصمیماتی که قانون‌گذار می‌گیرد را تحلیل کنیم به این نتیجه می‌رسیم که این تصمیمات تنها یک طرف دیده شده است. درنتیجه باید به قانون‌گذار این موضوع را گوش زد کنیم که تمام تصمیم‌گیری‌های او بدون مشورت با کسب‌وکارها باعث از بین رفتن فرصت‌های زیادی می‌شود.»
او ادامه داد: «نظارت شمشیر دو لبه است و نهاد ناظر می‌تواند برای جلوگیری از پول‌شویی، فیشینگ و فساد محدودیت‌هایی ایجاد کند ولی نهاد ناظر وظیفه ایجاد بستر فعالیت را نیز دارد و در دنیا نیز نهادهای ناظر به حوزه‌های جدید در کشورشان بی‌تفاوت نیستند. درنتیجه ما باید به نهاد ناظر گوش زد کنیم که او باید به وظیفه خود در ایجاد بستر فعالیت نیز عمل کند و خواسته کسب‌وکارها نیز از او همین است. درست است که مبارزه با پول‌شویی مهم است ولی ایجاد فضای کسب‌وکاری در کشور بسیار مهم‌تر است.»
مشورت با بازیگران اکوسیستم قبل از تصمیم‌گیری
علی امیری هم‌بنیان‌گذار زرین پال نیز گفت: «افرادی که این تصمیم‌ها را می‌گیرند و محدودیت ایجاد می‌کنند، فکر می‌کنند که می‌توانند با این کار جلوی همه مشکلات را بگیرند درحالی‌که هیچ زیرساختی برای آن ایجاد نمی‌کنند. مسئله این است که این دید اشتباه وجود دارد و تصمیم‌گیری‌ها بدون مشورت است. شاید بهترین کار این است که این‌قدر تکرار کنیم که کسب‌وکارها با تصمیم اشتباه عده‌ای ضربه خورده‌اند و مشکلات زیادی به وجود آمده است تا شاید روزی متوجه شوند که قبل از تصمیم‌گیری، با فعالان آن صنف مشورت کنند.»
به گفته حق رنجبر، هر تصمیمی که گرفته می‌شود و نهاد ناظر فکر می‌کند که این تصمیم می‌توان تبعات و اثراتی روی یک اکوسیستم و یکسری کسب‌وکار داشته باشد، منطقا باید قبلش باید مشورتی کند درنتیجه باید مکانیزمی در نهادهای ناظر وجود داشته باشد تا قبل از تصمیم‌گیری‌هایشان، درباره تبعات مثبت و منفی آن با بازیگران صحبت کنند و نظرات آنها را بپرسند.
قاسم رادمان هم‌بنیان‌گذار آیدی‌پی نیز با اشاره به اینکه برخی از تصمیم‌گیری‌ها فنی، سیاسی، امنیتی و… است، گفت: «در محدود کردن سقف تراکنش‌ها دغدغه نهاد رگولاتور پول‌شویی نیست چراکه برای مثال کاشف بانک مرکزی وجود دارد و اطلاعات و ابزارهای لازم برای جلوگیری از پول‌شویی، فساد و فیشینگ در بانک مرکزی وجود دارد اما نکته مهم این است که منشأ این تصمیم‌گیری‌ها اصلا به‌صورت شفاف مشخص نیست. درنتیجه راهکارهای زیادی به‌غیراز ایجاد محدودیت وجود دارد ولی دلیل رفتن نهاد ناظر به سمت محدود کردن شفاف نیست.»
پویا رجامند از اپلیکیشن امتیاز نیز در این نشست درباره دلیل محدود کردن سقف تراکنش‌ها توضیح داد: «به نظر من، دلیل محدود کردن سقف تراکنش‌ها کاهش سرعت گردش پول بوده است تا بدین‌صورت تورم مهار شود درنتیجه می‌خواهند قدرت نقدینگی را نیز کاهش دهند؛ اما نکته‌ای که وجود دارد این است که با این محدودیت‌ها و اجباری شدن رمز دوم پویا کار بسیار سخت می‌شود. همه دنیا به دنبال آسان کردن پرداخت‌ها هستند اما در ایران عکس این است و تبعات آن را پنج سال بعد خواهیم فهمید.»
رجامند همچنین درباره قطعی اینترنت این‌طور گفت: «ما در حال حاضر به مرحله‌ای رسیده‌ایم که قبول کرده‌ایم اینترنت قطع می‌شود و در تلاش هستیم که خود را با شرایط وقف دهیم. همچنین این نکته را نیز فراموش نکنیم که کشور ما جزو کشورهای سخت در ایجاد کسب‌وکار است.»
استفاده از کارت اعتباری برای کاهش کلاه‌برداری و فیشینگ
حق رنجبر درباره استفاده از کارت‌های اعتباری در جلوگیری از کلاه‌برداری‌ها صحبت کرد و توضیح داد: «در دنیا کارت‌های اعتباری بخش جدی از پرداخت‌ها را بر عهده دارند و یکی از اهداف این کارت‌ها نیز جلوگیری از کلاه‌برداری است. درنتیجه کارت‌های اعتباری یکی از راه‌حل‌هایی است که می‌توان در جلوگیری از کلاه‌برداری‌ها از آن استفاده کرد بنابراین اگر بپذیریم که این کارت‌ها می‌توانند جلوی کلاه‌برداری را بگیرند، پیاده‌سازی آن جای بحث دارد که به نظر من در ایران نیز می‌توان بر اساس عقود اسلامی قابل پیاده‌سازی است. درنتیجه می‌خواهم بگویم که راه‌حل‌های دیگری برای جلوگیری و کاهش از فیشینگ و کلاه‌برداری وجود دارد ولی باید نهادهای تصمیم‌گیر با کسب‌وکارها مشورت کنند.»
خروجی غیرقابل‌قبول پرداخت‌یاری
رسول قربانی سردبیر راه پرداخت، به فرایند پرداخت‌یاری به‌عنوان موضوعی که با همفکری و مشورت کسب‌وکارها با نهاد ناظر شکل گرفت، اشاره کرد و این سوال را پرسید که آیا خروجی پرداخت‌یاری مطلوب و قابل‌قبول بود یا خیر؟
مسعود مشهدی مدیر اجرایی پی‌پینگ در پاسخ به این سوال درباره باگ‌هایی که پرداخت‌یاری دارد، توضیح داد: «واقعیت این هست که کسب‌وکارها اگر بخواهند در حوزه فین‌تک فعالیت کنند ابتدا با قوانین نانوشته و بد نوشته‌ای مواجه می‌شوند و ارگان‌های بالا دستی یا نهادهای نظارتی نیز در مواجه با این کسب‌وکارها ابتدا محدودیت ایجاد می‌کنند و اصلا به خود کسب‌وکار فکری نمی‌شود و این موضوعات باعث می‌شود که کسب‌وکار مدام مدل کسب‌وکاری خود را تغییر دهد و بر اساس محدودیت‌هایی که هر بار ایجاد می‌شود، آن مجموعه باید مدل کسب‌وکاری خود را بر اساس آن تغییر و تطبیق دهد. پرداخت‌یاری باگ‌های زیادی دارد و هیچ گوش شنوایی نیز وجود ندارد. برای مثال نه‌تنها زمان تسویه‌ها درست نیست بلکه مدل قراردادی PSPها نیز یکسان نیست و تمامی این‌ها باعث می‌شود که کسب‌وکار درخطر بیفتد. با وجود این مشکلات و قطعی اینترنت نیز روحیه و امید نیروهای انسانی ما بسیار کاهش پیدا کرده است.»
او ادامه داد: «من پرداخت‌یاری را نقض نمی‌کنم چراکه تمامی ما برای آن جنگیده‌ایم ولی تمام بحث درباره نحوه اجرایی شدن آن است چراکه به‌درستی اجرا نشد و باگ‌های زیادی نیز دارد.»
مشهدی بر این عقیده است که قطعی اینترنت زنگ خطری بود برای قطعی‌های بعدی و یا شاید قطعی کامل اینترنت. او درباره راه‌کار این موضوعات نیز این‌طور گفت: «در برخی مواقع افراد تصمیم گیر در نهادهای نظارتی باید تغییر کنند چراکه این افراد صدمه جدی به کسب‌وکارها می‌زنند.»
امیری نیز در واکنش به صحبت‌های مشهدی گفت: «ما مدام در حال جنگیدن هستیم ولی ما هم توانی داریم و از یک زمانی به بعد دیگر کشش ما تمام خواهد شد. درست است که چون تصمیم گرفتیم در کشور باشیم و کارآفرینی کنیم، باید بجنگیم ولی باید درباره تبعات تصمیم‌گیری‌های نهادهای ناظر نیز مدام صحبت کنیم.»
باید جنگید
به نظر حق رنجبر، راه‌کار این موضوعات فشار است و اصلا رویکرد ناامیدی و مهاجرت را قبول ندارد. «اگر ما در کشور مانده‌ایم و کسب‌وکار ایجاد کردیم باید در سخت‌ترین شرایط نیز بجنگیم و نباید ناامید شویم اما باید با فشار و از طریق رسانه‌ها و یا افرادی که در نهادهای ناظر و دولتی از درک بالاتری برخوردار هستند، درباره تبعات این کارها صحبت کنیم.»
فرزین فردیس عضو اتاق بازرگانی تهران نیز توضیح داد: «نکته‌ای وجود دارد که ما سبک زندگی خود را که کارآفرینی است و با چالش‌های فراوانی روبه‌رو است، نمی‌توانیم تغییر دهیم و این به شخصیت ما برمی‌گردد که این راه را انتخاب کرده‌ایم درنتیجه باید با این واقعیت کنار بیاییم که می‌خواهیم در جامعه مفید باشیم و اگر می‌خواهیم کارآفرینی کنیم، چاره‌ای نداریم جز اینکه هوشمندانه و به‌صورت جمعی برای حل مشکلاتمان بجنگیم.»
او ادامه داد: «علاوه بر تمامی این موارد ایراد بزرگ ما افراد درس‌خوانده و با روحیه کارآفرینی این است که خیلی از بدنه جامعه جدا هستیم و فقط خودمان را می‌بینیم که این موضوع باعث می‌شود تحلیل‌های ما دچار اشتباه شوند و نتوانیم از قدرت افکار عمومی استفاده کنیم. درنتیجه رسالت ارتباط با بدنه جامعه را نباید از یاد ببریم.»
امید هاشمی عضو اتاق بازرگانی نیز این‌طور توضیح داد: «ما در قبال جامعه خود مسئولیم نه در قبال کسب‌وکار خود؛ درنتیجه باید فراتر از کسب‌وکار خودمان به این موضوع نگاه کنیم و باید درباره این موضوعات صحبت کنیم، گفتمان کنیم، اعتراض کنیم و حرکت جمعی داشته باشیم.»