پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
یک آمار جامع از خسارت‌های قطعی یک هفته‌ای اینترنت / کسب‌وکارهای فعال در حوزه فناوری اطلاعات چند میلیارد تومان خسارت دیدند؟
هفته گذشته تمام ایران یک اتفاق جدید و البته غیرمنتظره را تجربه کرد؛ اینترنت کشور به مدت یک هفته قطع شد و بسیاری را با شوک مواجه کرد. در این میان شاید اشخاص حقیقی کمتر تحت تاثیر قرار گرفتند اما نمی‌توان منکر فشار و ضرری شد که کسب‌وکارهای فعال در حوزه فناوری و پرداخت آن را تجربه کردند؛ مساله‌ای که به‌واسطه عدم اتصال اینترنت در موبایل هنوز هم پابرجاست و هنوز هم آنها به‌لحاظ آماری به لحاظ کارکرد به دو هفته قبل بازنگشته‌اند. آمارهای متعددی در این روزها منتشر شد و هرکس به نوبه خود تلاش کرد بگوید این تصمیم تا چه حد ضرر اقتصادی در پی داشته است.
در این گزارش با مصطفی امیری، مدیرعامل زرین‌پال گفت‌وگو کردیم و از او پرسیدیم این پرداخت‌یار در یک هفته گذشته چه وضعیتی را تجربه کرده است. به گفته مصطفی امیری در یک هفته گذشته برخی بانک‌های بزرگ تا یک ساعت قطعی را هم تجربه کردند. طبق آماری که مصطفی امیری در این گفت‌وگو در اختیار ما قرار داد تعداد تراکنش‌های این پرداخت‌یار به نصف کاهش پیدا کرده است.
همچنین کمیسیون تجارت الکترونیکی سازمان نصر تهران در گزارشی رسمی میزان خسارت وارد شده به کسب‌وکارهای اینترنتی را منتشر کرده است. عدد قابل توجه در این گزارش کاهش 50 درصدی تراکنش‌های روزانه است. همچنین گردش مالی تجارت الکترونیکی با کاهش ۲۹۳ میلیارد تومانی در روز همراه بوده است.
15 درصد تراکنش موفق
مصطفی امیری با بیان اینکه در روزهای اول و دوم قطعی اینترنت از 150 هزار تراکنش روزانه در پلتفرم زرین‌پال به‌ترتیب به 2800 تا 4200 تراکنش رسیدیم، گفت: «چون قطعی کامل وجود داشت فقط کسب‌وکارهایی که از اپلیکیشن‌های موبایلی ارائه می‌دهند، توانستند کار کنند. در روزهای نخست، تعدادی از بانک‌های بزرگ حدود یک ساعت قطعی داشتند و بانک‌های صادرکننده هم به در ارائه خیلی از خدمات مشکل داشتند. سایر بانک‌ها هم حدود 15 دقیقه‌ای با اختلال مواجه بودند. صفحه شرکت‌های PSP هم به دلیل اختلال به طور کامل بالا نمی‌آمد، نسبت تراکنش‌های موفق در روز اول و دوم به 15 یا 20 درصد رسیده بود و به‌طور مداوم اختلال عمده داشتیم. در روز سوم و چهارم به 10 تا 12 هزار تراکنش رسیدیم؛ تا اینکه دستور رفع اختلال در اینترنت‌های ثابت داده شد.»
به گفته امیری زرین‌پال روز گذشته حدود 77 هزار تراکنش داشته اما به دلیل اینکه هنوز اینترنت موبایل‌ها قطع است 50 درصد از تراکنش‌ها برنگشته است.
مصطفی امیری، مدیرعامل زرین‌پال
در نخستین روزهای قطعی، هرروز گردش مالی پذیرنده‌ها به 500 میلیون تومان هم نمی‌رسید. مدیرعامل زرین‌پال با اعلام این رقم، گفت: «در روزهای عادی حداقل تراکنش پذیرنده‌ها 15 میلیارد تومان است. در این یک هفته از مجموع 100 هزار پذیرنده‌ای که داشتیم به تعداد زیادی 14 تا 15 میلیارد تومان در روز پول نرسید. طبق آمار، رقم ورودی روزانه هرکدام از این پذیرنده‌ها به‌طور متوسط حدود 700 تا 800 هزار تومان با حاشیه سود مشخص است اما وقتی کل جریان درآمد متوقف می‌شود به مراتب لطمه بزرگی به کسب‌وکارهای کوچک می‌خورد. البته ما رشد سه برابری را در مارکت‌های اپل ایرانی داشتیم، گیم‌ها هم رشد سه تا چهار برابری داشتند اما عامه کسب‌وکارها با ریزش بسیار زیادی در تراکنش‌ها روبه‌رو شدند. به نظر می‌رسد تا زمانی که اینترنت موبایل‌ها وصل نشود کماکان هم این ریزش وجود دارد و کماکان کسب‌وکارهای کوچک متضرر می‌شوند. با این اوصاف احتمالاً در درازمدت، مسائلی از جنس بحران مالی را می‌بینیم که به‌راحتی قابل جبران نیست.»
امیری در پاسخ به این سوال که زرین‌پال از این مساله، چقدر متضرر شده،گفت: «زرین‌پال چندین میلیون تومان متضرر شده اما بیان این رقم، مشکلی را حل نمی‌کند چراکه قرار نیست درنهایت خسارتی به ما پرداخت شود. از این رو صحبت در رابطه با حجم خسارت کسب‌وکارها کار بیهوده‌ای است چراکه دولت قصدی برای جبران این خسارت ندارد.»
کاهش 50 درصدی تراکنش‌ها
همچنین امروز کمیسیون تجارت الکترونیکی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران برآورد خود از میزان خسارت‌های وارد شده به کسب‌وکارهای اینترنتی بر اثر قطعی طولانی‌مدت سراسری اینترنت را منتشر کرد.
طبق این گزارش، تعداد کل تراکنش‌های انجام شده در درگاه‌های پرداخت اینترنتی و موبایلی در دو روز اول قطعی اینترنت کاهش بسیار شدید داشته و پس از رفع مشکلات توسط شرکت‌های پرداخت، تعداد تراکنش‌های روزانه در ۵ روز بعدی (تا زمان اتصال اینترنت ثابت) حدود ۴۸.۵ درصد متوسط تعداد تراکنش‌های روزانه در هفته‌های قبلی بوده است.
کاهش ۲۹۳ میلیاردی روزانه در تجارت الکترونیک
مطابق گزارش سالانه مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وزارت صنعت، معدن و تجارت، حجم کل گردش مالی تجارت الکترونیکی کشور در سال گذشته ۲۰۸ هزار میلیارد تومان یا به عبارتی روزانه حدود ۵۷۰ میلیارد تومان بوده است. با احتساب کاهش تعداد تراکنش‌ها، گردش مالی روزانه این حوزه با کاهش ۲۹۳ میلیاردی، حدود ۲۷۷ میلیارد تومان تخمین زده می‌شود.
طبق آماری که در این گزارش ارائه شده، پس از اتصال اینترنت ثابت، تعداد تراکنش‌های روزانه درگاه‌های پرداخت به حدود ۷۳ درصد حالت قبلی رسیده و کماکان ۲۷ درصد کاهش تعداد تراکنش‌های را در عدم حضور اینترنت موبایل شاهد هستیم. با توجه به داده‌های فوق کاهش پرداخت‌های اینترنتی و موبایلی در ۱۰ روز گذشته بیش از ۲۹۵۰ میلیارد تومان تخمین زده می‌شود.
مطابق گزارش‌های دریافتی از کسب‌وکارهای بزرگ این حوزه به واسطه شناخت برند آنها توسط مشتریان با کمترین کاهش فروش (حدود ۳۰ درصدی) روبه‌رو بوده‌اند، با احتساب این کاهش و در نظر گرفتن نسبت حجم بازار، تخمین زده می‌شود کسب‌وکارهای متوسط و کوچک حوزه با کاهش فروش بیش از ۸۰ درصدی در روزهای قطعی کامل اینترنت روبه‌رو بوده باشند.
همچنین کاهش ۹۸ درصدی در دو روز اول، بیش از ۸۰ درصدی در پنج روز بعدی و حدود ۵۰ درصدی بعد از اتصال اینترنت ثابت در تعداد تراکنش‌های پرداخت‌یارهای ارائه کننده درگاه واسط، نشان دهنده این است که کسب‌وکارهای خرد و خانگی متحمل بیشترین ضرر از محل کاهش فروش شده‌اند. این حوزه بیشترین تعداد کسب‌وکارهایی را شامل می‌شود که عمده کانال فروش آنها شبکه‌های اجتماعی است.
هزینه‌های اجاره زیرساخت‌ها و سرویس‌های لازم، نیروی انسانی بدون فعالیت، توقف کمپین‌ها و برنامه‌های بازاریابی، از دست دادن جایگاه در موتورهای جستجو، عدم امکان ارائه سرویس به مشتریان خارج از کشور، از دست دادن اعتماد مشتریان وپیامدهایی از این دست سرفصل‌های دیگر خسارت‌های وارده به کسب‌وکارهای اینترنتی به شمار می‌روند که خسارت آنها بیش از ۱۰ برابر خسارت اولیه حاصل از کاهش فروش، تخمین زده می‌شود.
همچنین بر اساس آماری دیگر از کمیسیون نرم‌افزارهای پیشرفته سازمانی سازمان نظام صنفی رایانه، خسارت ناشی از کاهش کارایی نیروهای تولید نرم‌افزاری به میزان 1/960 میلیارد ریال و خسارت وارده به کسب‌وکارها ناشی از عدم فعالیت‌های شرکت‌ها در طی این هفته با برآورد تقریبی 2/100 میلیارد ریال برآورد می‌شود.
۱۰۸۰ میلیارد تومان ضرر به اپراتورهای کشور
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اعلام کرده که قطع یک هفته‌ای اینترنت و همچنین ادامه‌دار بودن قطع دیتای تلفن همراه تا کنون به اپراتورها و شرکت‌های اینترنتی ۱۰۸۰ میلیارد تومان ضرر وارد کرده است. ابتدای هفته جاری هم وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با حضور در جلسه فراکسیون مستقلان ولایی مجلس و ارائه گزارش در مورد قطعی اینترنت گفته بود که در زمان قطع اینترنت بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان به مجموعه مخابرات کشور ضرر وارد شده است.
