پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
چرا بیتکوین، کیم کارداشیان صنعت نیست؟
مهدی دریایی، پژوهشگر تحول دیجیتال / انکار بیتکوین همانند بسیاری از تکنولوژیهای درحال ظهور طبیعی و منطقی است و این روزها حتی انتقادات بیشتری هم به سمت این تکنولوژی روانه میشود و این اتفاق مبارک عموما به دلیل افزایش آگاهی مردم است.
ریچارد هریس فعال بانکی با سابقه همکاری در جیپیمورگان، سیتیبانک و مدیر سرمایهگذاری، در مقالهای به نقد بیتکوین پرداخته و گفته «بیتکوین [کیم] کارداشیان صنعت است. قیمتش بالا میرود چون قیمتش بالا میرود خوش آب و رنگ است منطقی برای افزایش قیمت وجود ندارد. این سرمایهگذاری احمقانهترین نوع سرمایهگذاری ممکن است.»
به اعتقاد من ریچارد هریس به موارد بسیار زیادی توجه نکرده است که در زیر به برخی از آنها میپردازم.
1- بیتکوین برای یک نسل طراحی نشده است و بنای یک اقتصاد ۱۳۰ ساله را پایهریزی کرده است. بنابراین بیتکوین آمده است تا برای سالهای طولانی بماند. ازاینرو تحلیلهای پذیرش یا عدم پذیرش در تایم فریمهای کوتاهمدت ارزش بررسی ندارند. هر چه پیشتر میرویم بر تعداد پذیرندگان و افرادی که از حضور بیتکوین آگاه میشوند نیز افزوده میشود.
بیتکوین از درون کامپیوتر یک گیک برنامهنویس توانسته است به همه دنیا نفوذ کند و اثرات شبکهای خود را گسترش دهد. این اثرات شبکهای که منجر به افزایش پذیرندگان بیتکوین نیز میشود تقاضا برای بیتکوین را بالا میبرد.
افزایش تقاضا موجب افزایش تراکنشها، بهبود در زیرساختهای احتمالی، امکان توسعه و یکپارچگی با گروهی دیگر از تکنولوژیها مانند پایانههای فروشگاهی پذیرش بیتکوین، بهبود در کیف پولها، راهحلهای کاهش هزینههای نگهداری، روشهای نوین سرمایهگذاری، توسعه دانش تحلیل تکنیکال با رویکرد رمزارزها و تولید دانش میشود.
هرچقدر که پیشتر میرویم فراگیر شدن بیتکوین به ما کمک میکند تا هزینههای نگهداری توسعه سیستم، منطقی و اقتصادی شوند. همچنین فراگیر شدن بیتکوین کاربرد آن را برای همه آسانتر میکند. بنابراین بیتکوین از زمان پیدایش؛ خود را در میان حلقهای میبیند که بهصورت ذاتی و پیوسته در حال تقویت اوست و به رشد و بهبودش کمک کرده است. به همین دلیل بیتکوین توانسته است تاکنون بیش از ۳۰۰۰ بار خود را در قالب رمزارزها و توکنها تکثیر کند.
2- بیتکوین تنها یک روش پرداخت نیست. بیتکوین یک جنبش و یک همکاری بینالمللی است. جنبشی از جنس تولد لینوکس. آزاد و رها و با حداقل وابستگی به نظام مالی سنتی دنیا. شتاب سرسامآور توسعه تکنولوژی و ظهور افرادی که میگویند ما به دنبال نظام غیرمتمرکز هستیم و با فساد مالی در سرتاسر دنیا مشکل دارند، استقلال از دولت را ارزش میدادند.
لازم به توضیح نیست که اندیشههای برگرفته از روشهای جمع سپاری و متنباز، مایکروسافت را در بسیاری از مهمترین پروژهها ورشکست کرده است و به تولید یکی از محبوبترین سیستمعاملهای دنیا یعنی اندروید منجر شده است. مفاهیم متنباز در فرهنگ مایکروسافت زشت و زننده تلقی میشده است و با این کلمات همانند یک بیماری برخورد میکردند تا به آنجا که در سال ۲۰۰۱ بالمر-جانشین بیل گیتس- در مصاحبهای؛ لینوکس را سرطان خوانده بود.
3- پذیرندگان بیتکوین صرفا سرمایهگذاران عادی که به دنبال کسب سود باشند نیستند. جنس پذیرندگان بیتکوین از نوع کارآفرینان و علاقهمندان به تکنولوژی است و جنبههای ایدئولوژی؛ اجتماعی و سیاسی در آن از وزن زیادی برخوردار است. من فکر میکنم افرادی که دغدغه اقتصادی صرف دارند سرمایهگذاریهایی شبیه طلا؛ مسکن؛ ارز؛ فارکس و از این دست را بیشتر ترجیح میدهند و به دنبال دردسرهای بیتکوین نیستند.
به همین خاطر همواره سوال کلیشهای «پشتوانه بیتکوین چیست» را مطرح میکنند. بیتکوین طبیعتا همانند هر سهام و ارز زندهای نوسان خواهد داشت و بالا و پایینهای زیادی را خواهد دید. اما این نقطهضعف بیتکوین نیست. نشانه جوانی و زندگی پرشور این ارز است بیتکوین همانند نوجوان دهساله شوخ و بازیگوش در حال بازی دادن بزرگان اخمو و عصبانی است.
ذائقه سرمایهگذارانی که در بازار طلا و مسکن حضور دارند با ذائقه سرمایهگذاران بیتکوین و تکنولوژیهای جدید از آبگوشت تا فستفود متفاوت است!
4- بیتکوین صدای افراد خاموش و اقتصادهای کوچک دنیاست که جهانیسازی برایشان ارزش مورد نظر را به همراه نداشته است. این رمزارز در حال بر هم زدن و به چالش کشیدن نظم مالی جهان است و نظم جدیدی به شیوه خود میسازد. بیتکوین یک جنبش از جنس آزادیخواهی و استقلال مالی است. آمریکا نشان داده است که هرگاه لازم بداند از قدرت دلار برای فشار بر مردم دنیا استفاده میکند تا به رفتار موردعلاقه او منجر شود. چنین رویکردی قابلقبول نیست.
فشار بر برخی کشورهای کوچک با عدم سرمایهگذاری و حضور بانکهای آمریکایی به بهانه اینکه توجیه مالی ندارد نشان از ضعف نظام سنتی بانکی دنیا و عدم توانایی در اجرای عدالت اجتماعی است.
بنابراین رقبای اقتصادی ارزهای پرقدرت دنیا و کمین کشورهایی که تابهحال در اقتصاد حرفی برای گفتن نداشتند پیشرانهای پذیرش بیتکوین خواهند بود.
5- همچنان که در دورههای قدیم پول زبان مشترک میان اقوام و نه ابزاری برای ایجاد فشار بر ملتها بود بیتکوین هم زبان مشترک مردم مدرن دنیا از فیجی تا هاوایی خواهد بود. مردم دنیا به طرز باورنکردنی نوع جدیدی از همکاریهای بینالمللی را شروع کردهاند که تابهحال بیسابقه بوده است. این افراد در فضایی بسیار مسالمتآمیز در حال همکاری و نگهداری شبکه بیتکوین و بلاکچین هستند و به شبکه عظیمی از استفادهکنندگان غیرمتمرکز خدمت میرسانند. چنین همبستگی مسالمتآمیزی در جهت منافع بینالمللی در این سطح بیسابقه بوده است.
6- عدهای از اقتصاددانان معتقدند که سیاستهای فدرالرزرو و حامیان دلار اجازه رشد بیتکوین را نمیدهند. اگرچه چنین ایدهای دست بالا گرفتن قدرت فدرال رزرو محسوب میشود و هرگونه رویکردهای قهری بر محبوبیت بیتکوین خواهد افزود؛ اما تحلیل من از منظر تکنولوژی به نارسایی پول سنتی است. کاربردهای پول سنتی برای عصر جدید در حال کاهش است.
ایجاد ارزهای دیجیتال و دیجیتالی کردن پول سنتی توسط شرکتهایی مثل پیپال و مسترکارت یک بهبود بر پول سنتی بود که در طول سالیان اخیر نارساییهای آن را جبران کرد اما با توسعه اقتصاد دیجیتال به جنسی از پول احساس نیاز شد که قابلیت برنامهنویسی داشته باشد. بنابراین رمزارزها متولد شدند و توسعه یافتند.
همچنین معتقدم با بررسی شواهد میتوان بر قدرت فدرال رزرو شک کرد؛ که اگر میتوانست جلوی توسعه تکنولوژی را بگیرد با نظارت بر بازار وامهای مسکن جلوی بحران ۲۰۰۷ را میگرفت که اتفاقا به محاسبات و انرژی بسیار کمتری نیاز داشت! در بحرانهای اقتصادی گذشته مردم پناهگاهی جز دولتها نمیشناختند و باید صبر میکردند تا سیاستهای جدید اقتصاد را ریکاوری کند اما در بحرانهای مالی پیش رو علاوه بر دولت؛ گزینه دیگری نیز بر روی میز قرار گرفته است. بیتکوین!
ازاینرو هرگونه بحران مالی جهانی و یا ترک در نظام سرمایهداری مردم بیشتری را به سمت پذیرش بیتکوین سوق میدهد و چنین پذیرشی با سرعت و شدت بسیار بالایی صورت خواهد پذیرفت. این جنگ بین سنت و مدرنیته است و احتمالا شروع تقسیم قدرت میان نظام سرمایهداری و نظام سوسیالیستی نوین.
7- ظهور نسل زد در که در آستانه به دست گرفتن نبض اقتصاد هستند تمایلات بسیار متفاوتی با آنچه که نسلهای قبلتر داشتهاند از خود نشان میدهند. این گروه مهمترین پیشران اقتصادی و تغییر ذائقه هستند. همچنان که زمان بیشتری از عمر بیتکوین میگذرد طیف علاقهمندانش هم رنگینتر شدهاند. حضور بیشازپیش و افزایش قدرت بانوان در سطح جهان و تغییر اتمسفر کسبوکار به وضوح نشان از طلوع عصر جدیدی دارد.
علاوه بر اقتصاددانان عدهای از منظر مقاصد سیاسی به بیتکوین علاقهمند هستند و عدهای نیز از دیدگاه اندیشههای آزادیخواهی و اجتماعی به توسعه بیتکوین امیدوارند. همچنین تحقیقات نشان داده است که سن رابطه غیرخطی با پیشبینی خوشبینانه از بیتکوین در طول زمان دارد. یعنی افراد کمسن تر رویکردی خوشبینانه به آینده بیتکوین دارند. پس طبیعی است که ریچارد هریس که در دهه ششم زندگی خود به سر میبرد مفهوم بیتکوین را نتواند بهدرستی درک کند.
لذا بر اساس توضیحات تصور میکنم زیبایی بیتکوین برخلاف کیم کارداشیان طبیعی و ذاتی است!
راههای ارتباطی با مهدی دریایی:
Instagram: mdryie
Twitter: kdaryaei