پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
استارتآپها هنوز در یک بام و دو هوای بورسی شدن / چه چیزی کسبوکارها را برای ورود به بورس منصرف میکند؟
ورود کسبوکارها به بورس ضوابطی دارد که شاید برای همگی خوشایند نباشد اما این در کنار مزایایی است که آنها با بورسی شدن به دست میآورند.
بورس ایران را بیشتر با همان نمادهایی میشناسیم که در آن حرفی برای گفتن در بازار اقتصاد جهانی داریم مثلا نفت و پتروشیمی. کمتر برای خرید سهام به سراغ فناوری رفتهایم و اتفاقا آنها هم کمتر این راه را رفتهاند.
یک سوی عدم ورود برخی شرکتها و استارتآپها به بورس را شاید بتوان مساله شفافیتی دانست که خیلیها از آن فراریاند یا اینکه ساختار مناسب مالی برای ورود به بازار سرمایه برای خیلی از استارتآپهایی که از قضا حالا دیگر خیلی از آنها استارتآپ نیستند، از ابتدا وجود نداشته است. تعیین ارزش واقعی شرکت دیگر مسالهای است که شاید خیلیها را برای ورود به بورس محتاط کند.
در این گزارش ما هم مزایای ورود به بورس و منافعی که یک کسبوکار از قبل ورود به بازار سهام کسب میکند را بررسی کردهایم و هم گریزی زدهایم به اینکه چه مشکلی وجود دارد که استارتآپها در یک بام و دو هوای ورود به بورس ماندهاند.
.
بورس ایران
در حال حاضر 38 صنعت در بورس ایران حضور دارند. بزرگترین و مهمترین صنایع در بورس ایران عبارتاند از سرمایهگذاریها، صنایع پتروشیمی و پالایشگاهی، صنعت فلزات اساسی آهن و فولاد، کانیهای فلزی، بانکها و مؤسسات اعتباری، مخابرات، فلزات گرانبهای غیرآهن، خودرو و ساخت قطعات، صنعت سیمان آهک، گچ و … .
برای ورود شرکتها به بورس دو بعد را میتوانیم در نظر بگیریم. نخست اینکه مزایایی را برای خود و کل اقتصاد کشور به همراه خواهند داشت که این وجه مثبت و البته یک روی سکه است. وجه دیگر این است که شفافسازیها و ارائه دقیق گزارشها به سازمان بورس و سهامداران از جمله وظایف شرکتهای بورسی است. این وجه میتواند خیلی برای شرکتها خوشایند نباشد و خیلیها را از ورود به این بازار منصرف کند.
.
وجوه مثبت ورود به بورس
نخستین تاثیر ورود به بورس را میتوان معافیت مالیاتی تلقی کرد. با این کار، این امکان برای شرکتهای فعال در بورس وجود دارد که بین ۵ تا ۱۰ درصد از معافیت مالیات بر درآمد برخوردار شوند.
همچنین حضور شرکتها در بورس بهمنزله اعتبار برای شرکت است؛ زیرا برای ورود به بورس، شرایط خاصی همچون سودده بودن و برخورداری از پیشینه مثبت شرکت نیاز است و شرکتهایی که در این مجموعه حضور مییابند یعنی این شرایط را دارا هستند.
یکی دیگر از مزیتهایی که بهصورت غیرمستقیم برای شرکتهای در بورس ایجاد میشود کسب اعتبار و وجهه مثبت است که به دلیل عبور از فیلترهای نظارتی برای شرکت مدنظر به وجود میآید و طبیعتاً موجب به وجود آمدن یکسری منافع غیرملموس برای شرکتهای مدنظر میشود.
افزایش سرمایه و تأمین مالی در این شرکتها آسانتر از سایر شرکتها است، چراکه خریداران سهام آنها محدود به چند نفر و یا یک گروه خاص نیست و تعداد زیادی خریدار و فروشنده برای این شرکت وجود خواهد داشت.
راههای تأمین مالی دیگر نظیر انتشار اوراق مشارکت و… برای این شرکتها بدون اخذ مجوز از بانک مرکزی امکانپذیر خواهد بود. این مزیت باعث میشود تا سرعت جذب سرمایه بیشتر شده و هدر رفت زمان و هزینه کاهش پیدا کند.
انتقال مالکیت آسان و همچنین تغییر در ترکیب سهامداری از مزایایی است که بورس در اختیار شرکتهای فعال در آن قرار میدهد. باید در نظر داشت که شرکتهایی که در بورس فعالیت ندارند برای انتقال سهم باید فرایندهای وقتگیر و پیچیده اداری را طی کنند تا بتوانند نقلوانتقال سهام را انجام دهند.
شرکتهای در بورس میتوانند از طریق گذاشتن وثیقه در بازارهای مالی داخلی و خارجی تأمین اعتبار کنند که این مزیت از مزایای غیرمستقیم ورود به بازار بورس است. بازارهای مالی به شرکتهای فعال در بورس اعتماد بیشتری دارند زیرا از یکسری فیلترهای قانونی عبور کرده و عملکرد آنها تحت نظارت است.
.
اهمیت ورود به بورس از دیدگاه مردم
از مزیتهای دیگر شرکتهای در بورس میتوان به استفاده از مشارکت عمومی در توسعه شرکت و همچنین افزایش اعتماد عمومی به آنها اشاره کرد، از سوی دیگر فعالیت شفاف این شرکتها در بورس باعث ارزیابی واقعی عملکرد و تعیین ارزش واقعی شرکت در بازار شده و از طرفی چشم انداز فعالیت شرکت در آینده واضحتر است.
مزیت دیگری که بهواسطه سازمان بورس برای شرکتها به وجود میآید بیشتر شناخته شدن شرکت و محصولات و همچنین معرفی آن به طیف وسیعتری از افراد است و طبیعتاً خریداران کالا و خدمات آن شرکت را میتواند گسترش دهد.
.
موانع ورود استارتآپها به بورس
چندی پیش، هفت صبح در گزارشی موانع ورود استارتآپها به بازار سرمایه را مورد بررسی قرار داده بود. در این گزارش به این موضوع پرداخته شده بود که بورس ایران با سایر نقاط جهان متفاوت است. در کشورهای توسعهیافته آنچه از اهمیت برخوردار است رشد استارتآپها و شرکتهای نوپا در آینده است اما در ایران و کشورهای درحال توسعه این قضیه صادق نیست.
پیچیدگی صورتهای مالی دیگر مساله استارتآپهاست. آنها از ابتدا ساختار مالی حسابداری منظمی را پیگیری نمیکنند. برخی از این استارتآپها ساختار شرکتی درستی را برای خود تعریف نکردهاند و همین امر ورود آنها به بورس را سخت کرده است. استارتآپهایی که سایزشان هم خیلی بزرگ نشده بلوغ کافی برای ورود به بورس را ندارند.
یکی دیگر از چالشها برای شرکتها هنگام ورود به بورس، شفافیت است. به همین دلیل خیلی از نوپاها ترجیح میدهند به صورت خصوصی کار خود را پیش ببرند.
برای استارتآپهایی که داراییهایشان فیزیکی و مشهود است ارزشگذاری راحتتری وجود دارد ولی در استارتآپها داراییها دانش، نیروی انسانی و فرآیندهاست که نامشهود محسوب میشوند و ارزشگذاری آنها معمولاً بسیار سخت است. با توجه به سرعت تغییر و پیشرفت دانش و تکنولوژی، این ارزش سریعاً هم تغییر مییابد. یعنی به سرعت ممکن است در عرض چند ماه استارتآپی با ارزش بیشتری در همین حوزه به وجود آید و ارزش شرکت قبلی افت کند.
در برخی موارد دیگر نیز ممکن است به نظر بیاید که ورود استارتآپها به بورس و الزام رعایت استانداردهای آن ممکن است چابکی استارتآپها را بگیرد.