پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
چرا همکاری بانک‌ها با کسب‌وکارهای فین‌تک الزامی است؟
نوآوری‌های تکنولوژیکی، تحولاتی در صنعت مالی ایجاد کرده و راهکارهایی که فین‌تک ارائه می‌دهد به نفع مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارها است. شرکت‌های جدید ارائه‌دهنده سرویس‌های مالی دیجیتال توانسته توجهات مشتریان را به خود جلب کند. با روی کارآمدن استارت‌آپ‌ها تقاضا برای آنها افزایش یافته و حالا هم توجه بانک‌ها به این بازار جلب شده است.
برخی از بانک‌ها در تلاش‌اند با فین‌تک‌ها رقابت کنند و این کار را با ایجاد دپارتمان درون سازمانی که مختص حوزه فناوری است، انجام می‌دهند. برخی دیگر نیز اخیراً ترجیح می‌دهند که با فین‌تک‌ها مشارکت کنند و این اتفاق با همکاری بسیاری از بانک‌های بزرگ با شرکای صرفا دیجیتالی با هدف بهبود ارائه راهکارها و محصولات انجام می‌شود. شاید در سال ۲۰۱۹، شاهد ناامیدی تعدادی از بانک‌ها و شرکت‌های فین‌تک از مشارکت با یکدیگر باشیم؛ ولی از سوی دیگر، انواع جدیدی از خدمات و مشارکت‌ها ظهور کرده و بانک‌ها را در توسعه قابلیت‌های مالی یاری خواهند کرد.
.
بالاخره مشارکت یا رقابت؟
همکاری بهترین گزینه برای بانک‌هاست؛ چون فرهنگ و ساختار قدیمی‌شان، آنها را محدود کرده است. اکنون زمان آن شده که بانک‌ها از حالت سنتی خود بیرون بیایند و محدوده یادگیری خود را گسترش دهند.
بدین ترتیب، آنها نیاز به شرکت‌های چابک و انعطاف‌پذیر فین‌تک دارند؛ پس در این میان بحث مشارکت بین آنها مطرح می‌شود.
راجیت نانو مدیرعامل شرکت اینستارم (InstaReM)، شرکت ارائه‌دهنده پرداخت برون مرزی دیجیتال مستقر در سنگاپور و یکی از بزرگ‌ترین‌ها در آسیای جنوب شرقی است. اینستارم در آسیا، استرالیا، اروپا، آمریکای لاتین، انگلستان و ایالات‌متحده آمریکا فعالیت می‌کند. طبق آنچه که در مجله فین‌تک آمده، ازنظر او، بانک‌ها نیاز به همکاری با شرکت‌های فین‌تک دارند.
در گذشته افکار غالب در میان کارشناسان صنعت بانکداری، این بود که استارت‌آپ‌ها به عملیات بانک‌ها پایان می‌دهند و جانشین آنها خواهند شد. پس‌ازآن، دیدگاه «همکاری بانک‌ها و فین‌تک‌ها» مطرح شد. دیدگاه اخیر کویین تودل، از صاحب‌نظران بانکداران آمریکا (ICBA)، صنعت بانکی در آغاز مشارکت‌های فین‌تک است که احتمال دارد در آینده، صنعت بانکداری را تغییر دهد.
.
همکاری بانک‌های مشتاق با استارت‌آپ‌ها
یکی از اهداف استراتژیک در همکاری بانک‌ها با فین‌تک، بهبود تعامل با مشتری یعنی «بهبود تجربه مشتری» است. این هدف برجسته‌شده در نظرسنجی که از بانک‌ها صورت گرفته، نشان از ضعف بانک‌ها دارد. هدف بعدی که اولویت دوم دارد، ایجاد ظرفیت و قابلیت‌های جدید است.
البته بانک‌ها اهداف دیگری نیز از این مشارکت دارند. آنها قصد دارند قابلیت و موقعیت‌های کلیدی کنونی را تقویت کنند، هزینه عملیاتی و کلاهبرداری را کاهش دهند، محصولات و میزان دسترسی جغرافیایی را توسعه دهند و به مشتریان جدید دسترسی یابند.
.
حوزه‌های همکاری
بانک‌ها می‌توانند با فین‌تک‌ها در حوزه افتتاح حساب دیجیتالی، پرداخت و وام‌دهی و اعتبار همکاری کنند. از دیگر حوزه‌های همکاری می‌توان به مدیریت ریسک، محصولات بانکی جدید، مدیریت امور شخصی، مدیریت سرمایه‌گذاری، بیمه و پرداخت‌های بین‌المللی اشاره کرد.
فوربس گزارشی با محوریت این موضوع در ژانویه سال 2019 منتشر کرده است. در این گزارش به نقل از کورنراستون ادوایزرز (Cornerstone Advisors) حوزه خیلی مهم ازنظر بانک‌ها جهت همکاری با استارت‌آپ‌ها، حوزه افتتاح حساب دیجیتالی است.
ببینید: آیا امیدها برای مشارکت بانک‌ها و استارت‌آپ‌های فین‌تک در سال ۲۰۱۹ به باد خواهند رفت؟
.
فروتنی استارت‌آپ‌ها
اولین مزیتی که استارت‌آپ‌ها برای بانک‌ها دارند، سادگی است. چیزی که مشارکت را راحت‌تر می‌کند این است که استارت‌آپ‌های فین‌تک عملیاتشان را روی فناوری Plug and play انجام می‌دهند که از طریق آن به راحتی به سیستم کنونی بانک‌ها امکان اتصال پیدا می‌کنند. به همین خاطر ما وارد اقتصاد API می‌شویم که می‌تواند مبادله ارزش بین سازندگان و مشتریان دیجیتالی فراهم کند. این انقلاب باعث می‌شود بانکداری بهره‌وری و سرعت بیشتر در فرایند پرداخت داشته باشد.
این بازیکنان دیجیتالی در پلتفرمی بازی می‌کنند که به بانک‌ها اجازه می‌دهد محصول ایجادشده انعطاف‌پذیر باشد. در گذشته، خدماتی که بانک‌ها ارائه می‌دادند محدود بود و کار را برای مشتریان سخت می‌کرد. اما با پیاده‌سازی این همکاری، فین‌تک به‌عنوان یک کسب‌وکار، محصولات را با نیاز مشتریان سازگار می‌کند.
حالا پول، دیجیتالی و انعطاف‌پذیر شده است. پس بانک‌ها هم ملزم به سازگاری و مطابقت با همان شکل پول دارند.
ما در زمانی هستیم که سرعت و سهولت اساس همه‌چیز است. در هر مکان و هر چیز، ما به دنبال دسترسی راحت‌تر و سریع‌تر هستیم. برای همین، خدمات مالی نیاز به پیشرفت دارند. همکاری با فین‌تک‌ها، می‌تواند بانک‌ها را قادر سازد که سرعت موردنظر مصرف‌کنندگان را فراهم کند.
آنچه مانع سرعت خدمات بانکی می‌شود، ساختارهای قدیمی بانک‌ها در مقابل پیچیدگی‌های کنونی است. در اینجا استارت‌آپ‌ها به یاری این بانک‌ها می‌آید. این خدمات داده‌ها را به‌طور خودکار پردازش می‌کند و باعث افزایش سرعت خدمات می‌شود.
.
دست‌اندازهای در مسیر
با توجه به آمار تقریبا 53 درصدی مدیران عالی‌رتبه بانک‌های متوسط و اتحادیه‌های اعتباری در نظرسنجی سالانهٔ شرکت مشاوره‌ای کورنراستون، مشارکت‌های فین‌تک و بانک‌ها در سال 2019 مهم خواهد بود. برای انجام همکاری، داشتن استراتژی مشارکت اهمیت زیادی دارد.
اساسا، بانک‌ها مانند استارت‌آپ‌ها فکر نمی‌کنند، پس در طولانی‌مدت نمی‌توانند برای آنها نفعی داشته باشند؛ خصوصا در دنیای فناورانه امروز.
اگر بانکی به دنبال همکاری با استارت‌آپ‌ها نباشد و سعی کند به تکنولوژی موجود بی‌توجه باشد، مشتریان آنها به سمت استارت‌آپ رقیب خواهند رفت. بنابراین همکاری با فین‌تک الزامی و سودآور است.
چالش‌های بسیاری در آینده پیش رو است. با اینکه استارت‌آپ‌های فین‌تک ممکن است تکنولوژی‌های پیشرفته را عرضه کند تا افتتاح حساب سریع‌تر و آسان‌تر شود؛ اما عرضه یک محصول دیجیتال موفق، به چیزی‌هایی بیشتر از ابزارهای فنی نیاز دارد.
پیش از شروع تغییر، باید منابع را درنظر گرفت؛ در غیر این صورت موفقیتی به همراه نخواهد داشت. مشارکت بانک‌ها و اتحادیه‌های اعتباری با استارت‌آپ‌های فین‌تک هم به همین شکل است. آنها باید به این نکته فکر کنند که به چه منابعی نیاز دارند، اینکه چند کارمند حاضرند برای پیشبرد این مشارکت، به‌صورت تمام‌وقت در بانک‌ها فعالیت کنند؟ این کارمندان چه مهارت‌ها و یا تجربه‌هایی در حوزه شناسایی، مذاکره و نظارت بر مشارکت دارند؟
زمانی که این بحث به میان می‌آید، منابع محدود به نظر می‌رسد؛ زیرا در اغلب مواقع، هیچ کارمندی برای انجام و پیشبرد مشارکت بانک و استارت‌آپ‌های فین‌تک گماشته نمی‌شود.
یک استارت‌آپ بدون داشتن تجربه و درک کافی از صنعت بانکداری و بدون داشتن یک مدل کسب‌وکاری اثبات‌نشده، برای مشارکت نمی‌تواند گزینه مناسبی باشد.
بانک‌ها از استارت‌آپ‌های فین‌تک انتظار دارند که فرهنگ بانکداری را تغییر دهند و نوآوری را به فرهنگ آن بیفزایند. استارت‌آپ‌ها به اندازه بانک‌ها مشتری ندارند و فرهنگ نوآورتری دارند. بنابراین فرهنگ یک بانک به‌تنهایی با مشارکت با فین‌تک، تغییر نمی‌کند.
بانک‌ها برای همکاری با فین‌تک ممکن است نیاز به نماینده فروش، مشاور و کانال توزیع جدید داشته باشند.
.
برنامه‌ریزی استراتژیک پنهان از شرکا
برای داشتن همکاری موفقیت‌آمیز میان بانک‌ها با استارت‌آپ‌ها، بانک‌ها باید بررسی کنند که در کدام قسمت از بازار، فرصت‌های بیشتری وجود دارد؛ استراتژی‌های تولید ارزش را که بهترین گزینه برای موفقیت هستند، شناسایی کنند و ببینند که کدام‌یک از این استراتژی‌ها، همراستای استراتژی‌ها و قابلیت‌های سازمان و شرکای فین‌تک هستند.
لازم است بانک‌ها شرکای بالقوه را که برای همکاری بهتر هستند، شناسایی کنند و ببینند که کدام‌یک چشم‌اندازهای بهتری برای موفقیت دارند.
بانک‌ها باید مشخص کنند که به دنبال فروشنده هستند یا شریک و از بین شرکا، کدام‌یک می‌تواند همکار بهتری برای آنها باشد.
فرایند بررسی نیازمند مسیری طولانی و پرپیچ‌وخمی است و کار زیادی دارد. مشکل اینجاست که خیلی از بانک‌ها، بدون توجه به موارد گفته‌شده در بالا، از ابتدای سال 2019 اقدام به برنامه‌ریزی استراتژیک کرده‌اند.
همچنین برای پیوستن به مسیر درحال حرکت استارت‌آپ‌ها، باید توافقنامه سودآور و موردقبول برای همکاری نوشته شود؛ رویکردهای جدید سبک‌سنگین شود و همکاری از شکل ابتدایی به سمت توافق‌های جدیدتر برود.
اگر بانک‌ها هیچ‌کدام از موارد بالا را انجام ندهند، پیش‌بینی‌های مثبت برای همکاری فین‌تکی- بانکی در سال 2019 درنهایت به نومیدی منجر می‌شود.
به‌طورکلی همکاری با فین‌تک یک شایستگی یا قابلیت جدید است که نیاز به توسعه دارد. مشارکت، ملزوم به شناسایی قابلیت‌های داخلی، مطالعه و ارزیابی شرکای بالقوه است. بانک‌ها می‌توانند با همکاری با یکدیگر، مشارکت با فین‌تک‌ها را تسهیل کنند.
استارت‌آپ‌ها باید به‌عنوان شریک بانک‌ها و ارزش دهنده به آنها، جای ابهامی باقی نگذارند و روشن باشند. هردو طرف باید خود را به‌عنوان شریک ببینند، نه رقیب و مسلما PSD2 به این امر کمک خواهد کرد.
منابع: فین‌تک مگزین و فوربس
